IBPP4/443-1190/10/AZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 maja 2010 r. (data wpływu 21 czerwca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku ewidencjonowania w rejestrze sprzedaży VAT faktur wystawionych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz na rzecz firm - jest prawidłowe

W dniu 21 czerwca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku ewidencjonowania w rejestrze sprzedaży VAT faktur wystawionych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz na rzecz firm.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca od kilku lat prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej w zakresie usług gastronomicznych - restauracja PKWiU 55.30.11, catering PKWiU 55.52.1, wynajem sali - w jednym obiekcie. Wnioskodawca świadczy usługi gastronomiczne w szerokim zakresie zaczynając od dań z karty, dań obiadowych, posiłków regeneracyjnych na zlecenie różnych firm, obsługi uroczystości wesel, chrzcin, styp, imprez firmowych itp.

Wnioskodawca robi to wszystko we własnym zakresie kupując produkty do przygotowania we własnej kuchni wszelkich dań serwowanych w restauracji, pakując gotowe dania dostarczane pod wskazane adresy oraz obsługując uroczystości odbywające się na terenie restauracji.

Wnioskodawca posiada w restauracji jedno stanowisko kasowe z zafiskalizowaną kasą fiskalną. Transakcje na rzecz firm są udokumentowane fakturami VAT natomiast na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej są dokumentowane paragonami fiskalnymi, czasem także na żądanie klienta drukowane są faktury VAT, do kopii których przypinany jest oryginał paragonu.

Na fakturach VAT zakres wykonanej usługi gastronomicznej opisywany jest jako: posiłki regeneracyjne 7% VAT, usługi gastronomiczne 7% VAT, używki 22% VAT, natomiast na paragonach jest uwzględniane wszystko to co skonsumowali klienci z rozbiciem na poszczególne dania i stawki VAT.

W dokumentacji Wnioskodawca posiada także specyfikację zakresu wykonanej usługi, czyli to co wchodziło w jej zakres.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca ma obowiązek ewidencjonowania w rejestrze sprzedaży VAT faktur (na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej jak i firm) z podpiętymi do nich paragonami fiskalnymi, biorąc pod uwagę to, że musi on zaewidencjonować raport miesięczny z kasy także w tym samym rejestrze... W takim przypadku Wnioskodawca musi dokonywać także storna części obrotu, który przeszedł przez kasę i faktury VAT, aby nie zdublować go.

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinien on wykazywać w rejestrze sprzedaży VAT faktur z podpiętymi paragonami ponieważ kasa fiskalna jest samodzielną ewidencją na potrzeby VAT, a obrót do deklaracji VAT może wynikać na przykład tylko z raportu miesięcznego z kasy, jeżeli cała sprzedaż udokumentowana przechodziłaby przez kasę fiskalną. W takim wypadku w rejestrze VAT, z którego są przenoszone dane do deklaracji VAT figurowałby tylko jeden zapis z raportu miesięcznego z kasy fiskalnej. Taki system nie narusza żadnych zasad ewidencjonowania i prawidłowości rozliczania podatku VAT z tytułu sprzedaży a na pewno ułatwia życie podatnikom i eliminuje błędy, które można popełnić przy takiej formie księgowania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT.

Zgodnie z regulacjami art. 111 ust. 1 ww. ustawy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zasady dokumentowania sprzedaży reguluje art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337). Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy - podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

W myśl ust. 4 ww. artykułu podatnicy nie mają obowiązku wystawiania faktur osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Zasadą jest zatem dokumentowanie sprzedaży wystawianiem faktur VAT. W przypadku natomiast gdy sprzedaż jest dokonywana na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, sprzedawca obowiązany jest wystawić fakturę VAT jedynie w sytuacji, gdy nabywcy tego zażądają.

Przepisy ustawy o podatku VAT oraz przepisy aktów wykonawczych do tej ustawy nakazują zatem podatnikom dokonującym sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolnikom ryczałtowym prowadzić ewidencję tej sprzedaży za pomocą kas rejestrujących. Jednocześnie przepisy te nie zabraniają ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących na rzecz osób prowadzących działalność gospodarczą. Jednakże w takim przypadku należy pamiętać, że ustawodawca dla takiej sprzedaży przewidział określone warunki ewidencyjne.

W art. 109 ust. 3 ustawy o VAT postanowiono, że ewidencja prowadzona dla potrzeb podatku od towarów i usług powinna zawierać: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Przytoczona regulacja wskazuje zatem, na konieczność prowadzenia przez podatnika ewidencji, służącej prawidłowemu sporządzeniu deklaracji podatkowej.

Jak już wskazano obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika z cytowanego wyżej art. 111 ust. 1 ustawy o VAT. Z przepisu tego jednoznacznie wynika, iż obowiązek ten ciąży na podatnikach dokonujących sprzedaży na rzecz dwóch rodzajów podmiotów, mianowicie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Należy podkreślić, iż obowiązek ten dotyczy wyłącznie sprzedaży, która została dokonana na rzecz tych wyżej wymienionych podmiotów oraz nie została objęta zwolnieniem z obowiązku ewidencjonowania.

Zaznaczenia wymaga, iż kasa rejestrująca jest szczególnego rodzaju ewidencją podatkową, ma ona charakter ewidencji sprzedaży. Ewidencja prowadzona na kasie rejestrującej jest niezależna od ewidencji, której prowadzenia wymagają inne przepisy w szczególności cyt. wyżej art. 109 ust. 3 ustawy o VAT. Ewidencja prowadzona przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy bowiem tylko części sprzedaży podatnika ściśle wskazanej w art. 111 ust. 1 ustawy. Jest to przede wszystkim sprzedaż niedokumentowana fakturami, czyli objęta wyjątkiem od zasady, że podatnik podatku VAT zobowiązany jest do wystawienia faktur wynikającym z art. 106 ust. 4 ustawy.

Należy jednak uznać, że nie jest błędem, jeśli podatnik ewidencjonuje w kasie rejestrującej np. całą sprzedaż jaka występuje w jego firmie. Nie można bowiem czynić podatnikowi zarzutu z tego, że wykonał swój obowiązek aż nadto, ewidencjonując w kasie inne dodatkowe czynności. Jednakże podatnik musi zadbać o to, aby deklaracja podatkowa sporządzana na podstawie prowadzonych w firmie ewidencji, które dwukrotnie obejmują tę samą sprzedaż, (np. gdy w kasie zarejestrowana została również sprzedaż na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą), była rzetelna.

W sytuacji, kiedy dana sprzedaż zostanie udokumentowana fakturą wystawianą na żądanie nabywcy (osoby fizycznej), wówczas podatnik ma obowiązek zaewidencjonowania jej w kasie rejestrującej niezależnie od faktu wystawienia faktury. Do kopii faktury należy "podpiąć" oryginał paragonu fiskalnego. Nabywca (osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej) uzyskuje więc tylko fakturę, zaś paragon (fiskalny) pozostaje u sprzedawcy (§ 7 ust. 3 ww. rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług).

Jak już wskazano wyżej ustawodawca jednoznacznie określił obowiązki w zakresie dokumentowania sprzedaży: dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą za pomocą faktur VAT, a dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej za pomocą paragonów fiskalnych (jeżeli na podatniku ciąży obowiązek prowadzenia ewidencji za pomocą kasy rejestrującej) lub faktur VAT wystawianych na żądanie nabywcy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca od kilku lat prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej w zakresie usług gastronomicznych - restauracja PKWiU 55.30.11, catering PKWiU 55.52.1, wynajem sali - w jednym obiekcie. Wnioskodawca świadczy usługi gastronomiczne w szerokim zakresie zaczynając od dań z karty, dań obiadowych, posiłków regeneracyjnych na zlecenie różnych firm, obsługi uroczystości wesel, chrzcin, styp, imprez firmowych itp.

Wnioskodawca posiada w restauracji jedno stanowisko kasowe z zafiskalizowaną kasą fiskalną. Transakcje na rzecz firm są udokumentowane fakturami VAT natomiast na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej są dokumentowane paragonami fiskalnymi, czasem także na żądanie klienta drukowane są faktury VAT, do kopii których przypinany jest oryginał paragonu.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku ewidencjonowania w rejestrze sprzedaży VAT faktur wystawianych na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej jak i firm, z podpiętymi do nich paragonami fiskalnymi. Wnioskodawca sugeruje, iż obrót do deklaracji VAT może wynikać na przykład tylko z raportu miesięcznego z kasy, jeżeli cała sprzedaż udokumentowana przechodziłaby przez kasę fiskalną.

W świetle przytoczonych powyżej przepisów należy zauważyć, że Wnioskodawca ma obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, bezwzględu na fakt, czy sprzedaż ta jest dokumentowana fakturą VAT wystawioną na żądanie nabywcy, czy też nie.

Ponieważ jak wskazano powyżej kasa rejestrująca jest rodzajem ewidencji nie ma potrzeby, ani też obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na rzecz osób fizycznych udokumentowanej fakturami VAT (z podpiętymi paragonami) w innych niż kasa rejestrująca ewidencjach VAT. Prowadzi to bowiem, jak słusznie wskazuje Wnioskodawca do niepotrzebnego dublowania obrotu.

Należy również zauważyć, że ww. art. 109 ust. 3 ustawy VAT nie przewiduje ustalenia powszechnie obowiązującej formy ewidencji, wskazuje jedynie na elementy, które powinna zawierać ewidencja. Podatnicy mogą zatem prowadzić ją w dowolnej formie, byle zawierała wszelkie wymagane w przepisach ustawy elementy.

Prowadząc ewidencje VAT trzeba mieć przede wszystkim na uwadze cel, wyraźnie określony w ustawie o VAT, któremu ma służyć nałożenie na podatnika obowiązków ewidencyjnych. Jest nim dysponowanie przez podatnika danymi "służącymi do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej" (art. 109 ust. 3). Jak wskazano powyżej nie jest błędem, jeśli podatnik ewidencjonuje w kasie rejestrującej np. całą sprzedaż jaka występuje w jego jednostce, tj. również sprzedaż na rzecz firm (podmiotów prowadzących działalność gospodarczą).

Zatem, jeżeli Wnioskodawca ewidencjonuje za pomocą kasy rejestrującej całą sprzedaż na rzecz firm (przedsiębiorców), która obowiązkowo powinna być dokumentowana fakturami VAT, to również nie ma potrzeby ewidencjonowania tej sprzedaży w odrębnym rejestrze. Zasadniczo kasa rejestrująca jest przeznaczona do ewidencjonowania sprzedaży nieudokumentowanej, jednak jak wskazano powyżej nie jest błędem ewidencjonowanie za pomocą kasy rejestrującej całej sprzedaży.

Podsumowując, nie jest określone przepisami prawa w jakiej formie powinna być prowadzona ewidencja dla celów VAT. Zatem, jeżeli ewidencja zawiera elementy o których mowa w art. 106 ust. 3 i umożliwia prawidłowe sporządzenia deklaracji podatkowej to jest ona zgodna z przepisami prawa. Po spełnieniu więc tych warunków obrót do deklaracji VAT może wynikać tylko z raportu miesięcznego z kasy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.