IBPP4/443-119/11/AŚ - Uznanie podatnikiem podatku VAT jednostki odprowadzającej dochody na rachunek budżetu państwa.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 stycznia 2011 r. (data wpływu 21 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 stycznia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Znowelizowana ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej dopuszcza w 2011 r. pozyskiwanie środków finansowych stanowiących obecnie dochody budżetu państwa z tytułu sprzedaży usług zleconych świadczonych na rzecz osób fizycznych, prawnych, jednostek budżetowych i samorządowych. Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna będąca jednostką budżetową wykonuje badania materiału biologicznego pochodzącego od ludzi między innymi kał na nosicielstwo, diagnostyki wirusologicznej, bakteriologicznej, parazytologicznej, badania wody do spożycia, z basenów kąpielowych, kąpielisk, badania żywności i przedmiotów użytku oraz pomiary i badania czynników szkodliwych w środowisku pracy oraz w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi - na podstawie umów cywilno-prawnych.

Dochód z tych usług będzie przekazywany w całości do budżetu państwa.

Od 2004 r. WSSE jest płatnikiem podatku VAT z tyt. działalności w ramach dochodów własnych od usług w zakresie wykonywanych badań i do chwili obecnej nie wyrejestrowała się jako podatnik VAT.

WSSE jest zakładem opieki zdrowotnej zgodnie z wpisem do rejestru zakładów opieki zdrowotnej decyzją Wojewody Świętokrzyskiego, uprawnienia organu założycielskiego w stosunku do stacji sanitarno - epidemiologicznych jako zakładów opieki zdrowotnej posiada wojewoda.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna powinna wyrejestrować się jako podatnik VAT jeśli będzie wykonywała usługi wymienione w rubryce 54 w ramach umów cywilno-prawnych i jeśli dochód z tej działalności będzie dochodem budżetu państwa.

Zdaniem Wnioskodawcy, stacje sanitarno-epidemiologiczne pozyskując środki z usług, o których mowa w art. 36 ust. 3b ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej od dnia 1 stycznia 2011 r. na podstawie usług cywilno - prawnych i nie powinny być podatnikami podatku VAT i podlegać obowiązkowi rejestracji, bowiem nie prowadzą obecnie samodzielnej działalności gospodarczej, zarobkowej lecz wykonują zadania nałożone odrębnymi przepisami prawa (w tym wypadku przepisami ww. ustawy) i środki odprowadzają bezpośrednio do budżetu państwa, a nie - jak do dnia 31 grudnia 2010 r. - pozyskiwały środki na rachunek dochodów własnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl ust. 6 powyższego artykułu, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Unormowanie to pozostaje w zgodzie z art. 13 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, s. 1), który stwierdza, iż krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego, nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy stanowi odstępstwo od zasady powszechności opodatkowania i jako takie musi być ściśle interpretowane. Przepisy ustawy o podatku VAT nie zawierają jednoznacznej definicji pojęcia organów władzy publicznej. Najbardziej precyzyjne w tym względzie są regulacje zawarte w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240). Przepisy tej ustawy jednoznacznie rozdzielają organy władzy publicznej od innych jednostek sektora finansów publicznych (art. 9 ww. ustawy).

Artykuł 9. ww. ustawy stanowi, iż sektor finansów publicznych tworzą:

Z brzmienia art. 9 pkt 1 cyt. ustawy o finansach publicznych wynika, że organy władzy publicznej tworzą organy władzy rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa, sądy i trybunał.

Zgodnie z art. 11 cyt. ustawy o finansach publicznych:

Zadania i zakres działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej zostały określone w Rozdziale 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jedn. z 2006 r. Dz. U. Nr 122, poz. 851).

Na mocy art. 1 ww. ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, Państwowa Inspekcja Sanitarna jest powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami:

Stosownie do art. 7 ust. 2 ww. ustawy, Państwową Inspekcją Sanitarną kieruje Główny Inspektor Sanitarny jako centralny organ administracji rządowej.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy zadania Państwowej Inspekcji Sanitarnej (...) wykonuje m.in. organ - państwowy powiatowy inspektor sanitarny. Ust. 2 art. 10 ww. ustawy wskazuje, iż państwowy powiatowy inspektor sanitarny wykonuje zadania Państwowej Inspekcji Sanitarnej zgodnie z kompetencjami określonymi w ustawie i w przepisach odrębnych. Państwowy powiatowy inspektor sanitarny kieruje działalnością odpowiedniej powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej, będącej zakładem opieki zdrowotnej (ust. 4 ww. art. 10). Ust. 3 art. 15 ww. ustawy wskazuje, iż stacja sanitarno-epidemiologiczna jest prowadzona w formie jednostki budżetowej. Natomiast ust. 4a art. 10 stanowi, że uprawnienia organu założycielskiego w rozumieniu przepisów o zakładach opieki zdrowotnej w stosunku do wojewódzkiej i powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej posiada wojewoda.

Na podstawie art. 15 ust. 1 powołanej ustawy, państwowy inspektor sanitarny wykonuje zadania przy pomocy podległej mu stacji sanitarno - epidemiologicznej, będącej zakładem opieki zdrowotnej, finansowanym z budżetu państwa.

Artykuł 36 ust. 3b ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej stanowi, że niezależnie od opłat, o których mowa w ust. 1-3a, stacje sanitarno-epidemiologiczne mogą pozyskiwać środki finansowe z tytułu sprzedaży usług zleconych, w szczególności w zakresie:

Powołany wyżej przepis art. 15 ust. 6 ustawy o VAT jak i cyt. przepis obowiązującej obecnie Dyrektywy wyłączają z opodatkowania organy podlegające prawu publicznemu, jeżeli prowadzą daną działalność jako organy publiczne, nawet wtedy, gdy pobierają z tytułu tej działalności wynagrodzenie. Czynności, w których organy te uczestniczą jako organy publiczne, to określone prawem czynności wykonywane w interesie publicznym. Zatem czynności, w stosunku do których organy publiczne nie są traktowane jako podatnicy, to czynności wykonywane przez nie w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych, a także czynności, do których wykonywania są uprawnione wyłącznie organy publiczne.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, należy stwierdzić, iż generalnie organy oraz urzędy publiczne są uznawane za podatników. Dotyczy to jednakże tylko tej sfery, w której faktycznie występuje konsumpcja oraz gdzie podmioty te mogą konkurować z podmiotami prawa prywatnego.

Kryterium decydującym o uznaniu organu (urzędu) władzy publicznej za podatnika VAT jest zachowywanie się nie jak organ władzy, lecz jak podmiot gospodarczy (przedsiębiorca) w stosunku do określonych transakcji lub czynności. Szczególnie jest to uzasadnione w tych przypadkach, gdzie identyczne czynności lub bardzo zbliżone czynności bądź też transakcje mogą być wykonywane przez podmioty prywatne (np. przedsiębiorców).

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca - Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna jest jednostką budżetową, która wykonuje badania materiału biologicznego pochodzącego od ludzi między innymi kał na nosicielstwo, diagnostyki wirusologicznej, bakteriologicznej, parazytologicznej, badania wody do spożycia, z basenów kąpielowych, kąpielisk, badania żywności i przedmiotów użytku oraz pomiary i badania czynników szkodliwych w środowisku pracy oraz w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi - na podstawie umów cywilno-prawnych.

Dochód z tych usług będzie przekazywany w całości do budżetu państwa.

Od 2004 r. WSSE jest podatnikiem podatku VAT z tyt. działalności własnych od usług w zakresie wykonywanych badań i do chwili obecnej nie wyrejestrowała się jako podatnik VAT.

Biorąc pod uwagę regulacje zawarte w art. 7 ust. 2 oraz art. 15 ust. 1 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej należy stwierdzić, że Stacja Sanitarno - Epidemiologiczna wykonując czynności związane ze sprawowaniem bieżącego i zapobiegawczego nadzoru sanitarnego (epidemiologicznego) działa jako urząd obsługujący organ władzy publicznej. Zatem, biorąc pod uwagę regulacje wynikające z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, wykonując czynności o charakterze publicznoprawnym w ramach sprawowanego władztwa publicznego jako urząd obsługujący organ władzy, Stacja jest wyłączona z kategorii podatników w zakresie wykonywanych czynności.

Natomiast analizując przedstawiony w sprawie stan faktyczny w zakresie działalności prowadzonej przez Wnioskodawcę w związku ze świadczeniem usług zleconych przez pryzmat przytoczonych powyżej unormowań prawnych stwierdzić należy, że Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna świadcząc na podstawie umów cywilnoprawnych usługi zlecone nie może zostać uznana za organ władzy publicznej. Podyktowane jest to przez fakt, że wykonywane tych czynności nie zostało nałożone na Wnioskodawcę obligatoryjnie, ustawodawca pozostawił w tej kwestii Wnioskodawcy dobrowolność wskazując, iż stacje sanitarno-epidemiologiczne mogą pozyskiwać środki finansowe z tytułu sprzedaży usług zleconych, między innymi w zakresie badań laboratoryjnych, badań i pomiarów środowiskowych i innych czynności dotyczących oceny jakości zdrowotnej i bezpieczeństwa zdrowotnego (art. 36 ust. 3b pkt 1).

W omawianej sprawie Wnioskodawca, korzystając z tego uprawnienia i podejmując działania w oparciu o umowy cywilnoprawne w zakresie czynności polegających na przeprowadzaniu badań kału na nosicielstwo oraz w kierunku diagnostyki wirusologicznej, bakteriologicznej, parazytologicznej, badań wody do spożycia, z basenów kąpielowych, kąpielisk, badań żywności i przedmiotów użytku oraz pomiary i badania czynników szkodliwych w środowisku pracy nie może zostać uznany za organ władzy publicznej a tym samym wykonując przedmiotowe czynności Wnioskodawca działa jako podatnik podatku od towarów i usług.

Pojęcie podatnika zdefiniowane na gruncie przepisów podatku od towarów i usług obejmuje swym zakresem podmioty, które dokonują czynności podlegającej opodatkowaniu. Ustawodawca określił wskazane pojęcie na tyle szeroko, by w każdym wypadku profesjonalnej aktywności zawodowej, dokonywania czynności opodatkowanych podmiot mógł zostać uznany za podatnika w zakresie tych czynności. Podkreślić przy tym należy, że działalność gospodarcza ma miejsce również wówczas, gdy nie przyniosła ona żadnych widocznych efektów (bez względu na cel i rezultat takiej działalności). Charakterystyka ta pozwala na uznanie, że pojęcie podatnik na gruncie podatku od towarów i usług ma wymiar autonomiczny - niezależny, od uregulowań innych aktów normatywnych regulujących stosunki prawnopodatkowe.

Zatem to, że Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna odprowadza dochody na rachunek budżetu państwa w kwestii uznania za podatnika towarów i usług pozostaje bez znaczenia. Kluczowym dla uznania, że Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od towarów i usług jest wykonywana przez niego na podstawie umów cywilnoprawnych działalność konkurencyjna w stosunku do podmiotów prywatnych.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za nieprawidłowe.

Tut. organ informuje, iż w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku VAT. Wniosek w zakresie zwolnienia od podatku VAT świadczonych przez Wnioskodawcę usług na podstawie umów cywilno-prawnych został rozstrzygnięty w odrębnej interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach, ul. Prosta 10, 25-366 Kielce po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.