IBPP4/443-1142/09/AZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 14 września 2009 r. (data wpływu 18 września 2009 r.), uzupełnionym pismem które wpłynęło do tut. organu w dniu 23 listopada 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udostępniania pomieszczeń - jest prawidłowe.

W dniu 18 września 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udostępniania pomieszczeń. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 listopada 2009 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest instytucją kultury wpisaną do rejestru instytucji kultury w Gminie, przez co posiada osobowość prawną. Organem założycielskim jest Gmina.

Wnioskodawca jest Gminną instytucją kultury powołaną przez Gminę uchwałą Rady Miasta w sprawie utworzenia komunalnej instytucji kultury i działa na podstawie ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 z późn. zm.). Gmina wyposażyła utworzoną instytucję kultury w niezbędne dla realizowania zadań statutowych prawa majątkowe, w tym:

- użytkowanie Dworu wraz z przylegającym parkiem,

- mienie ruchome przekazane protokołem i przyjęte na stan inwentarza Dworu.

Gmina zawarła z Wnioskodawcą w dniu 22 sierpnia 2005 r. umowę użyczenia na okres 10 lat. Zgodnie z umową Gmina użycza i daje Wnioskodawcy w bezpłatne używanie nieruchomość będącą własnością Gminy składającą się z działek zabudowanych obiektem zabytkowym "Dworu" i domkiem gospodarczym. Zgodnie z tą umową biorący w użyczenie zobowiązuje się do używania przedmiotu w sposób odpowiadający jego przeznaczeniu tj. w celu upowszechniania i prowadzenia działalności kulturalnej, oświatowej, szkoleniowej oraz hotelarskiej w zakresie określonym statutem, biorący w użyczenie jest zobowiązany udostępnić na potrzeby Urzędu Miasta pomieszczenia znajdujące się w obiekcie zabytkowym "Dworu" tj. salę wystaw na parterze i na piętrze oraz salę lustrzaną w zakresie i terminach każdorazowo uzgodnionych pomiędzy stronami.

Gmina korzysta z obiektu organizując sesje Rady Miasta. Odbywa się to na podstawie pism przewodniczącego Rady Miasta. Od listopada 2008 r. w obiekcie została uruchomiona sala ślubów Urzędu Stanu Cywilnego. Każdorazowo na podstawie pism kierownika USC Wnioskodawca jest zobligowany do udostępniania i przygotowania, jako instytucja kultury sali ślubów według terminów i godzin, jak w pismach. USC jest jednostką organizacyjną (wydziałem) Gminy i nie jest odrębnym od Gminy podmiotem. Czynność udostępniania sal przez Wnioskodawcę na rzecz Gminy jest wykonywana nieodpłatnie, 2-3 razy w miesiącu.

Instytucja prowadzi działalność gospodarczą w części hotelowej. Posiada w obiekcie restaurację (dzierżawa). Wnioskodawca płaci podatek od nieruchomości z tytułu prowadzonej działalności do Gminy, wynajmuje sale komercyjnie według własnego cennika. Dochód z tego tytułu przeznacza na cele statutowe (org. działalności kulturalnej). Wnioskodawca jest dotowany przez organ (gminę) dotacją podmiotową. Instytucja jest czynnym podatnikiem podatku VAT. VAT rozliczany jest na zasadach ogólnych. W związku z prowadzoną działalnością Wnioskodawca ma prawo do odliczania VAT-u naliczonego (w zależności od struktury) - w roku bieżącym na podstawie sprzedaży ubiegłego roku w 100%.

W dniu 3 września 2009 r. instytucja otrzymała do podpisania umowę (aneks do umowy użyczenia) w której dodano § 1 pkt 2 mówiący, iż Wnioskodawca ma udostępnić sale obiektu na rzecz Gminy według potrzeb organu i według terminów uzgodnionych pomiędzy stronami. W aneksie nie ma określonych celów dla których gmina ma wykorzystywać sale.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z udostępnianiem sal na cele USC Wnioskodawca powinien naliczać i odprowadzać podatek VAT należny od wykonanej czynności, tak jak w stosunku do innych kontrahentów. Czy tak jak w stosunku do Gminy (Rady Miasta) czynność ta nie będzie podlegała obowiązkowi podatku VAT (korzystanie ze swojej własności). Czynność ta jest wykonywana nieodpłatnie na rzecz Gminy.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w piśmie, które wpłynęło do tut. organu w dniu 23 listopada 2009 r.), sama czynność udostępniania sal na cele pozastatutowe będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednak wobec sytuacji, że Wnioskodawca jest gminną jednostką organizacyjną (samorządu) jako instytucja kultury, a umowa w aneksie nr 1 stanowi jak podano wyżej, uzasadnienie znajduje uwzględnienie nieopodatkowania w takiej sytuacji podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast przez świadczenie usług w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy.

Nieodpłatna dostawa towarów oraz nieodpłatne świadczenie usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, za wyjątkiem ściśle określonych sytuacji, wskazanych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami w całości lub w części.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca jest Gminną instytucją kultury powołaną przez Gminę uchwałą Rady Miasta w sprawie utworzenia komunalnej instytucji kultury. Gmina wyposażyła utworzoną instytucję kultury w niezbędne dla realizowania zadań statutowych prawa majątkowe, w tym:

- użytkowanie Dworu wraz z przylegającym parkiem,

- mienie ruchome przekazane protokołem i przyjęte na stan inwentarza Dworu.

Gmina zawarła z Wnioskodawcą umowę użyczenia, zgodnie którą Gmina użycza i daje Wnioskodawcy w bezpłatne używanie nieruchomość będącą własnością Gminy składającą się z działek zabudowanych obiektem zabytkowym "Dworu" i domkiem gospodarczym. Zgodnie z tą umową biorący w użyczenie zobowiązuje się do używania przedmiotu w sposób odpowiadający jego przeznaczeniu tj. w celu upowszechniania i prowadzenia działalności kulturalnej, oświatowej, szkoleniowej oraz hotelarskiej w zakresie określonym statutem.

Gmina korzysta z obiektu organizując sesje Rady Miasta. Odbywa się to na podstawie pism przewodniczącego Rady Miasta. Od listopada 2008 r. w obiekcie została uruchomiona sala ślubów Urzędu Stanu Cywilnego. Każdorazowo na podstawie pism kierownika USC Wnioskodawca jest zobligowany do udostępniania i przygotowania, jako instytucja kultury sali ślubów według terminów i godzin, jak w pismach. W dniu 3 września 2009 r. instytucja otrzymała do podpisania umowę (aneks do umowy użyczenia) w której dodano § 1 pkt 2 mówiący, iż Wnioskodawca ma udostępnić sale obiektu na rzecz Gminy według potrzeb organu i według terminów uzgodnionych pomiędzy stronami. W aneksie nie ma określonych celów dla których gmina ma wykorzystywać sale.

Z powyższego wynika, iż instytucja kultury została utworzona przez Gminę w celu realizacji obowiązkowych zadań własnych, została również wyposażona przez Gminę w majątek niezbędny do realizowania tych zadań. Majątek będący własnością Gminy został powierzony Wnioskodawcy do użytkowania nieodpłatnie na podstawie umowy użyczenia. W aneksie do umowy wskazano, iż Wnioskodawca ma udostępnić sale obiektu na rzecz Gminy według potrzeb organu i według terminów uzgodnionych pomiędzy stronami.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi fakt, czy udostępnianie sal na cele Urzędu Stanu Cywilnego podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W tym miejscu należy zaznaczyć, iż w myśl art. 5a ust. 1 ustawy z dnia 29 września 1986 r. - Prawo o aktach stanu cywilnego (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 161, poz. 1688 z późn. zm.), urzędy stanu cywilnego wchodzą w skład urzędu gminy, co oznacza, iż nie są odrębnymi od Gminy podmiotami. Tym samym udostępnianie sal dla urzędu Stanu Cywilnego jest równoznaczne z udostępnianiem sal na rzecz Gminy, będącej właścicielem obiektu.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, gdzie Gmina w zasadzie korzysta ze swojej własności, która to czynność nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Jednakże użytkownikiem obiektu, czyli podmiotem korzystającym z obiektu i mającym jednocześnie obowiązek jego utrzymania jest Wnioskodawca. Nie można zaprzeczyć, iż Wnioskodawca udostępniając Gminie określone pomieszczenia obiektu w określonych terminach musi wykonać pewne czynności. Umożliwienie korzystania z tych pomieszczeń Gminie wiąże się z podjęciem przez Wnioskodawcę szeregu działań, bowiem to Wnioskodawca jako użytkownik obiektu zobowiązany jest do utrzymania go w należytym stanie, zapewnienia dostępu mediów, dbania o urządzenie i wystrój pomieszczeń itp.

W aktualnym stanie prawnym, każda czynność wykonywana przez podatnika, której efektem jest świadczenie na rzecz drugiego podmiotu, może być potraktowana jako świadczenie usługi, bowiem usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów. Przez "usługę" należy zatem obecnie rozumieć każde świadczenie, o ile tylko nie stanowi ono dostawy.

W świetle powyższego należy uznać, iż nieodpłatne udostępnianie przez Wnioskodawcę pomieszczeń obiektu Gminie jest nieodpłatnym świadczeniem usług na rzecz Gminy.

Zgodnie z cytowanym na wstępie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, każde nieodpłatne świadczenie usług jest zrównane z odpłatnym świadczeniem usług, jeżeli nie jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tą usługą. Zatem, aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą jednocześnie zostać spełnione dwa warunki:

* brak związku świadczonych usług z prowadzonym przedsiębiorstwem, oraz

* istnienie prawa do obniżenia w całości lub w części kwoty podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług związanych z daną usługą.

W tym miejscu należy stwierdzić, że ustawodawca w analizowanej regulacji posługuje się pojęciem braku związku danej nieodpłatnej usługi z prowadzeniem przedsiębiorstwa, nie zaś z prowadzoną działalnością gospodarczą. Pojęcie "przedsiębiorstwa" ma zakres szerszy od pojęcia "działalności gospodarczej" w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.). Należy stwierdzić, że z całą pewnością z prowadzeniem przedsiębiorstwa związane jest zarządzanie mieniem powierzonym Wnioskodawcy przez Gminę na podstawie umowy użyczenia.

Stosownie do art. 9 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2001 r. Nr 13, poz. 123 z późn. zm.), jednostki samorządu terytorialnego organizują działalność kulturalną, tworząc samorządowe instytucje kultury, dla których prowadzenie takiej działalności jest podstawowym celem statutowym. Prowadzenie działalności kulturalnej jest zadaniem własnym jednostek samorządu terytorialnego o charakterze obowiązkowym.

W związku z powyższym, również usługi świadczone przez Wnioskodawcę polegające na udostępnianiu pomieszczeń Gminie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, choć nie muszą być związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą w zakresie kultury.

Zatem nieodpłatne udostępnianie sal Gminie, jest w bezpośredni sposób związane z czynnościami wykonywanymi przez Wnioskodawcę na rzecz Gminy.

Ponadto należy zauważyć, iż w przedmiotowej sprawie nie jest spełniona również druga z ww. przesłanek, ponieważ Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu nieruchomości, bowiem użytkuje on nieruchomość na podstawie umowy użyczenia.

W świetle powyższego art. 8 ust. 2 ustawy o VAT nie znajduje zastosowania w rozpatrywanej sytuacji, gdyż nieodpłatne świadczenie usług tj. nieodpłatne udostępnianie sal na cele USC, a tym samym na rzecz Gminy, odbywa się w związku z prowadzeniem przez Wnioskodawcę przedsiębiorstwa. Biorąc powyższe pod uwagę, ww. nieodpłatne świadczenie usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Tut. organ pragnie zauważyć, iż granice tego szczególnego postępowania podatkowego, którego celem jest uzyskanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, określa Wnioskodawca występując z konkretnym pytaniem prawnym, wyłącznie w odniesieniu do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę, co wynika wprost z przepisu art. 14b § 1, 2 i 3 ustawy - Ordynacja podatkowa. Natomiast na podstawie art. 14c § 1 i § 2 tut. organ dokonuje oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Niniejsza interpretacja dotyczy tylko nieodpłatnego udostępniania sal na cele USC. Nie rozstrzyga ona natomiast w zakresie opodatkowania podatkiem VAT szerokorozumianych czynności udostępniania sal na cele pozastatutowe tj. na rzecz innych niż USC (Gmina) podmiotów, bowiem nie było to przedmiotem wniosku. Nie przedstawiono w tym zakresie stanu faktycznego ani nie sformułowano pytania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.