IBPP3/4512-980/15/BJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 22 grudnia 2015 r. (data wpływu 28 grudnia 2015 r.), uzupełnionym pismem z 27 stycznia 2016 r. (data wpływu 28 stycznia 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla sprzedaży projektu architektonicznego wraz z przeniesieniem na zleceniodawcę praw autorskich do tego projektu - jest prawidłowe.

W dniu 28 grudnia 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku VAT dla sprzedaży projektu architektonicznego wraz z przeniesieniem na zleceniodawcę praw autorskich do tego projektu.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 27 stycznia 2016 r. (data wpływu 28 stycznia 2016 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 21 stycznia 2016 r. znak: IBPP3/4512-980/15/BJ.

W przedmiotowym wniosku, uzupełnionym pismem z 27 stycznia 2016 r. przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie usług architektury. Posiada tytuł magistra inżyniera architektury oraz posiada wszelkie uprawnienia do projektowania obiektów budowlanych. W ramach działalności gospodarczej opracowuje projekty budynków i budowli dla osób fizycznych i podmiotów gospodarczych. Projekty te sporządza na zlecenie inwestorów z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb i wymogów stawianych przez zleceniodawcę. Indywidualny projekt powstaje w procesie twórczym architekta i jest sporządzany pod indywidualne potrzeby i gusta klienta - czyli wykonuje projekt architektoniczny według indywidualnej koncepcji Wnioskodawca działa jako indywidualny twórca w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.). Wnioskodawca jest wyłącznym twórcą projektu, jednak przy sporządzaniu projektu uczestniczą pracownicy, których zatrudnia w ramach umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych. Osoby współpracujące przy realizacji projektu pełnią funkcje pomocnicze - nie mogą rozporządzać projektami tj. nie mogą go sprzedawać ani w części ani w całości. Wszystkie prawa do projektów są własnością Wnioskodawcy, nie są obciążone żadnymi prawami ani roszczeniami osób trzecich. Za sporządzenie projektu Wnioskodawca otrzymuje umowne wynagrodzenie. Przy sprzedaży projektów w praktyce istnieją dwie sytuacje tj. gdy sprzedaż projektu następuje bez przeniesienia praw autorskich co oznacza, że wprowadzenie jakichkolwiek zmian w projekcie w momencie sprzedaży oraz w okresie późniejszym wymaga zgody autora projektu oraz istnieje możliwość odsprzedaży przez Wnioskodawcę tego projektu w późniejszym okresie innemu klientowi - w takim przypadku do usług architektonicznych stosuje podstawową stawkę podatku VAT.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą drugiego przypadku tj. sytuacji, gdy strony zawarły w umowie warunek przeniesienia praw autorskich na nabywcę w momencie sprzedaży indywidualnego projektu. Wnioskodawca zaznacza, że projekt powstaje według jego indywidualnej koncepcji, jest jednorazowy i niepowtarzalny, stanowi "utwór" w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i nie jest udostępniany i sprzedawany innym klientom. Za sporządzenie projektu oraz za przeniesienie praw autorskich do tego projektu otrzymuje umowne wynagrodzenie w formie honorarium.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy usługi architektoniczne, w wyniku których powstaje architektoniczny projekt budowlany a prawa autorskie do tego projektu zostaną przekazane za wynagrodzeniem na zleceniodawcę mogą być opodatkowane preferencyjną stawką podatku VAT w wysokości 8%.

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie załącznika nr 3 poz. 181 do ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) - można stosować stawkę podatku VAT w wysokości 8% do indywidualnych projektów architektonicznych, które noszą znamiona dzieła wykonanego przez twórcę w rozumieniu przepisów prawa autorskiego. Opracowanie indywidualnego projektu architektonicznego jest przejawem działalności architekta jako twórcy gdyż dzieło to jest indywidualne i niepowtarzalne. Jest ich wyłącznym twórcą i właścicielem, a świadcząc opisane usługi architektoniczne, działa jako indywidualny twórca. W rozumieniu przepisów prawa autorskiego projekty wytwarzane przez Wnioskodawcę stanowią przedmiot autorskich praw majątkowych, a wynagrodzenie za przeniesienie majątkowych praw autorskich wypłacane jest w formie honorarium.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług - w świetle art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, (...).

W myśl art. 2 pkt 6 ww. ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W myśl art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zarówno w treści ustawy o podatku od towarów i usług, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku.

W myśl, art. 41 ust. 2 ustawy dla towarów i usług, wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Na mocy art. 146a pkt 1 i 2 ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

* stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%;

* stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy, wynosi 8%.

Z powyższych przepisów wynika, że w przypadku gdy ani ustawa, ani przepisy wykonawcze nie przewidują dla danego świadczenia obniżonej stawki, bądź zwolnienia należy je opodatkować według 23% stawki podatku.

W poz. 181 załącznika nr 3 do ww. ustawy o VAT, zawierającego wykaz towarów i usług opodatkowanych stawką podatku w wysokości 8%, wymienione zostały (bez względu na symbol PKWiU) usługi twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wynagradzane w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji twórcy, ustawodawca w powyższym zakresie odsyła do przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

W myśl przepisu art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.) przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe).

Na podstawie ust. 2 pkt 6 powołanego artykułu, przedmiotem prawa autorskiego są m.in. utwory architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, opracowanie cudzego utworu, w szczególności tłumaczenie, przeróbka, adaptacja, jest przedmiotem prawa autorskiego bez uszczerbku dla prawa z utworu pierwotnego.

Zatem, aby określone dzieło mogło być przedmiotem prawa autorskiego musi posiadać następujące cechy:

W myśl art. 8 ust. 1 i ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Jak wynika z powyższego przepisu, twórcą w rozumieniu tej ustawy jest każda osoba prowadząca faktycznie działalność twórczą, czyli działalność, której efektem jest powstanie utworu w myśl art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Natomiast użyte w art. 1 analizowanej ustawy określenie: przejaw działalności twórczej oznacza jakikolwiek uzewnętrzniony rezultat działalności człowieka o charakterze kreacyjnym. Przesłanka ta jest spełniona, gdy mamy do czynienia z subiektywnym nowym wytworem intelektu.

Użycie w art. 1 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych określenia "utwory" wskazuje, że dla zakwalifikowania określonego rezultatu działalności architektonicznej lub architektoniczno-urbanistycznej (np. projektu architektonicznego) jako przedmiotu prawa autorskiego konieczne jest spełnienie przesłanek utworu określonych w art. 1 ust. 1 tej ustawy, tzn. aby był on przejawem działalności twórczej oraz miał indywidualny charakter. Tylko w razie spełnienia tych przesłanek przysługują twórcy zarówno autorskie prawa osobiste, jak i autorskie prawa majątkowe, w szczególności zaś wynagrodzenie za korzystanie z utworu. Cecha indywidualności przejawia się w samym procesie twórczym i oznacza oryginalność, niepowtarzalność.

Należy jednak podkreślić, że nie każdy projekt architektoniczny lub architektoniczno-urbanistyczny spełnia przesłanki utworu w rozumieniu ww. ustawy. Dotyczy to w szczególności projektów będących powieleniem innych projektów, a więc niebędących rezultatem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, jak również projektów typowych, zawierających powtarzalne, nieoryginalne rozwiązania architektoniczne. Projekty takie nie podlegają ochronie autorskoprawnej na podstawie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie architektury. W ramach działalności gospodarczej opracowuje projekty budynków i budowli dla osób fizycznych i podmiotów gospodarczych. Projekty te sporządza na zlecenie inwestorów z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb i wymogów stawianych przez zleceniodawcę. Indywidualny projekt powstaje w procesie twórczym architekta i jest sporządzany pod indywidualne potrzeby i gusta klienta. Wykonując projekt architektoniczny według indywidualnej koncepcji Wnioskodawca działa jako indywidualny twórca w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Projekt powstaje według indywidualnej koncepcji jest jednorazowy i niepowtarzalny, stanowi "utwór" w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i nie jest udostępniany i sprzedawany innym klientom. Za sporządzenie projektu oraz za przeniesienie praw autorskich do tego projektu Wnioskodawca otrzymuje umowne wynagrodzenie w formie honorarium.

Przenosząc powyższe przepisy na grunt rozpatrywanej sprawy należy zauważyć, że przedmiotem prawa autorskiego jest utwór, którym może być również projekt architektoniczny, posiadający indywidualną koncepcję. Jak wynika z powołanych przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej, ustalony w jakiejkolwiek postaci. Przejawem działalności twórczej jest uzewnętrzniony rezultat działalności twórcy. Projekty architektoniczne sporządzane z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb i wymogów zleceniodawcy, stanowią "utwór" w rozumieniu ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Wnioskodawca jest wyłącznym twórcą projektu i wszystkie prawa do projektu są jego własnością.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego w odniesieniu do obowiązujących przepisów prawa należy stwierdzić, że skoro ww. projekty architektoniczne Wnioskodawca wykonuje jako twórca i artysta w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a przedmiotem sprzedaży są projekty architektoniczne wraz z przeniesieniem autorskich praw do tych projektów, za które Wnioskodawca otrzymuje honorarium, to z uwagi na nierozerwalność powyższych czynności tj. sprzedaży projektu oraz autorskich praw majątkowych, czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg stawki 8% na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z poz. 181 załącznika nr 3 do ustawy.

Zatem stanowisko jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.