IBPP3/4512-72/16/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 26 stycznia 2016 r. (data wpływu 1 lutego 2016 r.) oraz pisma z 19 lutego 2016 r. (data wpływu 25 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od ponoszonych wydatków w związku z realizacją projektu "XXX" - jest prawidłowe.

W dniu 1 lutego 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od ponoszonych wydatków w związku z realizacją projektu "XXX". Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 19 lutego 2016 r. (data wpływu 25 lutego 2016 r.).

W przedmiotowym wniosku uzupełnionym pismem z 19 lutego 2016 r. przedstawiono następujący stan faktyczny:

Miejski Zarząd Dróg i Mostów jako jednostka organizacyjna Gminy (utworzona zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. - tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1515) jest realizatorem umowy nr XXX o dofinansowanie projektu pn. "XXX". Beneficjentem umowy o dofinansowanie jest Gmina.

Przedmiotem umowy jest budowa infrastruktury technicznej (kanalizacji deszczowej, sanitarnej, sieci wodociągowej, elektrycznej), infrastruktury drogowej (dróg dojazdowych), przebudowa istniejącej infrastruktury technicznej (sieć cieplna gazowa i teletechniczna) oraz makroniwelacja terenu (prace przygotowawcze, wykopy, nasypy na działkach inwestycyjnych terenu poprzemysłowego po byłej KWK P.).

Podstawowym celem przedmiotowego projektu jest zwiększenie atrakcyjności inwestycyjnej gminy. Zapewnienie korzystnych warunków dla zlokalizowania działalności gospodarczej przez potencjalnych przedsiębiorców.

Grunty które zostały poddane makroniwelacji mają być sprzedane przez gminę w formie przetargów. W tym celu gmina podpisała umowę z K. S.A. w ramach której K pozyska inwestorów zainteresowanych prowadzeniem działalności gospodarczej na przedmiotowych nieruchomościach.

Infrastruktura drogowa i techniczna powstała w ramach projektu pozostanie własnością gminy (beneficjenta). Beneficjent projektu będzie ponosić wszelkie koszty związane z eksploatacją oraz bieżącym utrzymaniem wybudowanej infrastruktury.

Eksploatatorem powstałego majątku (infrastruktury) będzie Wnioskodawca i nie będzie pobierać opłat za korzystanie z niego.

Wnioskodawca zakończył realizację inwestycji w grudniu 2015.

Wszystkie faktury na zakup towarów i usług związanych z przedmiotową inwestycją były wystawiane na Wnioskodawcę (realizatora projektu).

Inwestycja była prowadzona dwuetapowo. W pierwszej kolejności były wykonywane prace nad budową infrastruktury drogowej i technicznej. Wydatki w tym zakresie Wnioskodawca ponosił latach 2014-2015.

W drugim etapie (w roku 2015) w związku z podpisaniem aneksu do umowy o dofinansowanie, w wyniku którego zwiększył się zakres rzeczowy przedmiotu inwestycji oprócz wydatków na infrastrukturę były ponoszone wydatki na makroniwelacje terenów poprzemysłowych.

W roku 2014 Wnioskodawca był zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT składającym deklaracje VAT-7. W zakresie realizowanej inwestycji nie obniżał kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego w fakturach na dostawę towarów i usług z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do takiego odliczenia tj. brak związku z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

W roku 2015 z uwagi na niskie obroty w roku poprzednim wnioskodawca skorzystał ze zwolnienia z podatku VAT (zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT). Nie był w tym okresie czynnym podatnikiem podatku VAT. Nie przysługiwało mu zatem prawo do odliczania podatku naliczonego od zakupów związanych z czynnościami opodatkowanymi, które wystąpiły w związku z zwiększeniem zakresu prac inwestycyjnych o makroniwelacje terenów.

Wydatki ponoszone na makroniwelacje mają ścisły związek z czynnościami opodatkowanymi w związku z zamiarem sprzedaży przez gminę działek inwestorom pozyskanym przez K S.A.

Potwierdzenie faktu braku możliwości odliczenia podatku od towarów i usług przez wnioskodawcę jest wymagane przez podmiot przyznający dofinansowanie projektu.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że wszystkie nabywane na potrzeby projektu towary i usługi nie były i nie będą związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Efekty powstałe w wyniku realizacji przedsięwzięcia w zakresie wybudowanej infrastruktury drogowej i technicznej oraz makroniwelacją terenów poprzemysłowych nie będą związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Wybudowana infrastruktura pozostanie własnością gminy nie będzie generować dla Wnioskodawcy obrotu opodatkowanego podatkiem VAT.

Sprzedaż wymienionych we wniosku działek (poddanych makroniwelacji w ramach realizowanego przedsięwzięcia) inwestorom pozyskanym przez K S.A. nie będzie dokonywana przez Wnioskodawcę, ale przez Gminę - odrębnego podatnika podatku VAT. U Wnioskodawcy nie wystąpi sprzedaż opodatkowana w tym zakresie, zatem zakupy dokonywane w związku z makroniwelacją nie będą miały związku ze sprzedażą opodatkowaną dokonywaną przez Wnioskodawcę.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na wybudowanie infrastruktury drogowej i technicznej w sytuacji, gdy wybudowana infrastruktura nie będzie generować obrotu opodatkowanego podatkiem VAT.

2. Czy Wnioskodawca miał prawo w 2015 r. prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na makro niwelacje poprzemysłowych terenów, korzystając ze zwolnienia z podatku VAT zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy (przedstawione w piśmie z 19 lutego 2016 r.):

Wnioskodawca nie miał prawa do odliczenia podatku VAT z faktur dokumentujących wydatki poniesione na budowę infrastruktury drogowej i technicznej z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do takiego odliczenia tj. związku zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

W przypadku wydatków poniesionych w 2015 r. na makroniwelację terenu Wnioskodawca nie miał prawa do odliczenia podatku VAT od zakupów (brak związku ze sprzedażą opodatkowaną w tym zakresie u Wnioskodawcy), a ponadto w okresie w którym ponoszone były niniejsze wydatki Wnioskodawca nie był czynnym podatnikiem podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1a obowiązującego od 1 stycznia 2014 r. kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Jak wynika z powyższego przepisu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikom podatku od towarów i usług, w sytuacji gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1515 z późn. zm.) gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty.

Jak wynika z art. 7 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy w szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca był realizatorem projektu pn. "...".

Inwestycja była prowadzona dwuetapowo. W pierwszej kolejności były wykonywane prace nad budową infrastruktury drogowej i technicznej. Wydatki w tym zakresie Wnioskodawca ponosił latach 2014-2015. W drugim etapie (w roku 2015) w związku z podpisaniem aneksu do umowy o dofinansowanie, w wyniku którego zwiększył się zakres rzeczowy przedmiotu inwestycji oprócz wydatków na infrastrukturę były ponoszone wydatki na makroniwelacje terenów poprzemysłowych.

W pierwszej kolejności wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na wybudowanie infrastruktury drogowej i technicznej (realizacja pierwszego etapu przedmiotowego projektu). Należy w tym miejscu wskazać, że w momencie realizacji pierwszego etapu przedmiotowego projektu (w roku 2014) Wnioskodawca był zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT składającym deklaracje VAT-7.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

Rozpatrując prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, należy mieć na uwadze, że system odliczenia ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Natomiast nie daje uprawnienia do odliczenia w przypadku czynności będących poza zakresem działalności gospodarczej. Oznacza to, że podatnik nie może domagać się prawa do odliczenia podatku naliczonego, nie płacąc podatku należnego.

Analiza przedmiotowej sprawy wskazuje, że związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą generującą podatek należny nie występuje. Co prawda w momencie realizacji pierwszego etapu przedmiotowego projektu (w roku 2014) Wnioskodawca był zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT jednakże jak wyraźnie wskazał, wszystkie nabywane na potrzeby projektu towary i usługi nie były i nie będą związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Podobnie efekty powstałe w wyniku realizacji przedsięwzięcia (wybudowanie infrastruktury drogowej i technicznej) nie będą związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Z uwagi zatem na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z realizacją pierwszego etapu przedmiotowego projektu.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy jest w tej części prawidłowe.

Kolejna wątpliwość dotyczy kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na makroniwelacje poprzemysłowych terenów w sytuacji gdy Wnioskodawca korzysta ze zwolnienia z podatku VAT zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.

W roku 2015 z uwagi na niskie obroty w roku poprzednim Wnioskodawca skorzystał ze zwolnienia z podatku VAT (zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT). Nie był w tym okresie czynnym podatnikiem podatku VAT.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2014 r., podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9 pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, a w przypadku podatników rozpoczynających w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5, którzy chcą zrezygnować ze zwolnienia od pierwszej wykonanej czynności - przed dniem wykonania tej czynności.

Z powyższych przepisów wynika, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do alternatywnego wyboru, zarejestrowania się jako podatnik VAT czynny, bądź pozostania podatnikiem VAT zwolnionym. Powyższy wybór jest dobrowolną decyzją podatnika, u którego wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła określonego ustawowo limitu kwoty.

W tym miejscu zaznaczyć należy, że w dniu 29 września 2015 r. zapadł w sprawie C-276/14 Gmina Wrocław przeciwko Ministrowi Finansów wyrok TSUE, zgodnie z którym gminna jednostka organizacyjna, której działalność gospodarcza nie spełnia kryterium samodzielności w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, nie może być uznana za podatnika podatku od wartości dodanej odrębnie od gminy, w której skład jednostka ta wchodzi.

W dniu 26 października 2015 r. zapadła uchwała NSA, sygn. akt I FPS 4/15, w której NSA wskazał, iż pomimo większego niż jednostki budżetowe stopnia samodzielności zakładu budżetowego, nie może on być uznany za odrębnego od Gminy podatnika VAT, nie spełnia bowiem ww. warunków - nie jest wystarczająco samodzielny.

W związku z ww. wyrokiem nr C-276/14, w dniu 29 września 2015 r. Ministerstwo Finansów wydało Komunikat, w którym stwierdzono, że mając na uwadze rozstrzygnięcie TSUE zakłada się obowiązkowe "scentralizowanie" w samorządach rozliczeń w zakresie podatku VAT. Jednocześnie stosowany obecny model rozliczeń do momentu obowiązkowego scentralizowania, nie będzie kwestionowany.

Z okoliczności dotyczących sprawy wynika, że Wnioskodawca jest odrębnym od Gminy podatnikiem podatku VAT, co oznacza że Gmina stosuje dotychczasowy model rozliczeń i rozlicza się odrębnie od swojej jednostki organizacyjnej.

Jak wskazano na wstępie, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r., nadanym art. 1 pkt 40 lit. d ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Mając zatem na uwadze wskazany wyżej przepis art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie nie zostanie spełniony podstawowy warunek uprawniający do odliczenia podatku od towarów i usług zawartego w fakturach dokumentujących nabywane towary i usługi, jakim jest związek dokonanych zakupów ze sprzedażą opodatkowaną. Wnioskodawca nie jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku VAT, a zatem dokonane zakupy w ramach realizacji II etapu przedmiotowego projektu nie są wykorzystywane przez Wnioskodawcę do wykonywania czynności generujących podatek należny.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga w okolicznościach przedstawionych we wniosku i traci swą aktualność dla okresów, od których Gmina dokona scentralizowania rozliczeń ze swoimi jednostkami organizacyjnymi.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy w tej części również jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.