IBPP3/4512-61/16/SR - Ustalenie możliwości odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur VAT dokumentujących ponoszone wydatki związane z budową kanalizacji sanitarnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 22 stycznia 2016 r. (data wpływu 28 stycznia 2016 r.) uzupełnionym pismem z 4 marca 2016 r. (data wpływu 9 marca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur VAT dokumentujących ponoszone wydatki związane z budową kanalizacji sanitarnej - jest prawidłowe.

W dniu 28 stycznia 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT wynikającego z faktur VAT dokumentujących ponoszone wydatki związane z budową kanalizacji sanitarnej. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 4 marca 2016 r. (data wpływu 9 marca 2016 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 24 lutego 2016 r.

W przedmiotowym wniosku uzupełnionym pismem z 4 marca 2016 r. przedstawiono następujący stan faktyczny:

Miasto (dalej: Gmina) jest podatnikiem VAT zarejestrowanym jako czynny podatnik VAT.

Gmina w latach 2008-2013 zrealizowała zadanie inwestycyjne pod nazwą "...". Obecnie Projekt otrzymał dofinansowanie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 Priorytet V "Środowisko" Działanie 5.1. "Gospodarka wodno-ściekowa".

Przedmiotem projektu była budowa sieci kanalizacji sanitarnej w miejscowości K. Zakres projektu zakładał wybudowanie sieci kanalizacji sanitarnej oraz budowę przepompowni ścieków.

Inwestycja realizowana była w zakresie obowiązkowych zadań własnych Gminy. W ramach zadań nałożonych na gminy mieści się bowiem zaspokojenie zbiorowych potrzeb ludności takich jak odprowadzenie i oczyszczanie ścieków. Wybudowana sieć kanalizacji sanitarnej stanowi własność Gminy. Gmina jako czynny podatnik podatku od towarów i usług, we własnym zakresie na podstawie zawartych z mieszkańcami umów cywilnoprawnych zajmuje się eksploatacją sieci kanalizacyjnej oraz odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków, za co pobiera od mieszkańców gminy opłaty. Usługi powyższe podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co znajduje odzwierciedlenie w prowadzonych przez Gminę rejestrach i składanych deklaracjach podatkowych VAT-7, właściwych dla rozliczeń z tytułu podatku od towarów i usług. Wydatki Gminy związane z budową kanalizacji sanitarnej zostały udokumentowane przez wykonawców prac fakturami VAT z właściwą stawką podatku VAT.

W piśmie z 4 marca 2016 r. Wnioskodawca wskazał dodatkowo, że Miasto z chwilą przystąpienia do budowy sieci kanalizacyjnej i przepompowni ścieków od samego początku przystępując do realizacji inwestycji (projektu i realizacji budowy), z chwilą nabycia towarów i usług związanych z opisanym we wniosku projektem zamierzał wykorzystać będącą jej efektem sieć kanalizacyjną oraz przepompownię ścieków dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Miasto po zakończeniu budowy kanalizacji sanitarnej i przepompowni ścieków miało podpisane umowy na odbiór ścieków z wszystkimi mieszkańcami podłączonymi do sieci kanalizacyjnej (100%). Od daty zakończenia budowy zostały wystawiane faktury VAT na poszczególnych mieszkańców - zgodnie z podpisanymi umowami - dokonujących zrzutu ścieków.

Wybudowana sieć kanalizacji sanitarnej i przepompowni ścieków jest w całości wykorzystywana przez Gminę do czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Miasto otrzyma dofinansowanie ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa na lata 2007-2013 Priorytet V "Środowisko" Działanie 5.1. "Gospodarka wodno-ściekowa" w kwocie netto. Miasto złożyło wniosek o dofinansowanie w kwocie netto, wskazując, że kosztami kwalifikowanymi dla ww. inwestycji jest wartość inwestycji netto - czyli bez podatku VAT. Podatek VAT jako koszt niekwalifikowalny nie podlega dofinansowaniu i był odprowadzany do Urzędu Skarbowego o czym świadczą deklaracje VAT-7 oraz opisy na fakturach. W montażu finansowym złożonym do Urzędu Marszałkowskiego podatek VAT jest kosztem niekwalifikowalnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w związku z realizacją zadania inwestycyjnego pod nazwą "..." Gmina miała możliwość odliczenia podatku VAT (obniżenie podatku należnego o podatek naliczony) wynikający z faktur VAT dokumentujących ponoszone wydatki związane z budową kanalizacji sanitarnej.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Gmina jako czynny podatnik podatku od towarów i usług jest uprawniona do odliczenia podatku VAT z faktur VAT dokumentujących ponoszone wydatki związane z budową kanalizacji sanitarnej na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z uwagi na fakt, iż ponoszone wydatki inwestycyjne związane są z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r., kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Zasada ta wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Terminy, w których powstaje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego ustawodawca określił w art. 86 ust. 10-13 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 86 ust. 10 pkt 1 (w brzmieniu obowiązującym do 30 listopada 2008 r.) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-4 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Na podstawie art. 86 ust. 11 (w brzmieniu obowiązującym do 30 listopada 2008 r.) jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy.

Na mocy art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 grudnia 2008 r. do 31 grudnia 2013 r.) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Stosownie do art. 86 ust. 11 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym od 1 grudnia 2008 r. do 31 grudnia 2013 r.) jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Natomiast w myśl art. 86 ust. 13 ustawy o VAT (w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.) jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej na podstawie art. 15 ust. 2 w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 marca 2013 r., należy rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Gmina, w świetle art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1515), wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Na podstawie art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują m.in. sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy o samorządzie gminnym).

Z okoliczności dotyczących sprawy wynika, że inwestycja realizowana była w zakresie obowiązkowych zadań własnych Gminy. Jednakże Wnioskodawca jako czynny podatnik podatku od towarów i usług, we własnym zakresie na podstawie zawartych z mieszkańcami umów cywilnoprawnych zajmuje się eksploatacją sieci kanalizacyjnej oraz odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków, za co pobiera od mieszkańców gminy opłaty. Usługi powyższe podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wybudowana sieć kanalizacji sanitarnej i przepompowni ścieków jest w całości wykorzystywana przez Gminę do czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Wnioskodawca wyjaśnił również, że od samego początku przystępując do realizacji inwestycji (projektu i realizacji budowy), z chwilą nabycia towarów i usług związanych z opisanym we wniosku projektem zamierzał wykorzystać będącą jej efektem sieć kanalizacyjną oraz przepompownię ścieków dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Potwierdzeniem tego jest fakt, że Miasto po zakończeniu budowy kanalizacji sanitarnej i przepompowni ścieków miało podpisane umowy na odbiór ścieków z wszystkimi mieszkańcami podłączonymi do sieci kanalizacyjnej (100%). Wydatki Gminy związane z budową kanalizacji sanitarnej zostały udokumentowane przez wykonawców prac fakturami VAT z właściwą stawką podatku VAT.

Analiza przywołanych powyżej regulacji prawnych, prowadzi do stwierdzenia, że w sytuacji gdy Gmina przystąpiła do realizacji projektu z zamiarem wykorzystania powstałej sieci kanalizacyjnej i przepompowni ścieków do wykonywania czynności opodatkowanych w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, to przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów towarów i usług związanych z tą inwestycją. Spełniona bowiem została podstawowa pozytywna przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku naliczonego, wynikająca z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, jaką jest związek zakupów z wykonywaniem czynności opodatkowanych. Prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy związane z budową sieci kanalizacyjnej i przepompowni ścieków przysługiwało Gminie pod warunkiem nieistnienia przesłanek negatywnych, wskazanych w art. 88 ustawy. Jednocześnie należy zauważyć, że Gminie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od początku realizacji inwestycji tj. "na bieżąco", na podstawie ogólnych zasad dotyczących odliczenia określonych w art. 86 ustawy. Zatem prawo do odliczenia Gmina mogła realizować w miesiącu otrzymania faktur lub w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy (do 30 listopada 2008 r.) oraz za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (od 1grudnia 2008 r.).

W sytuacji gdy Gmina nie dokonała odliczenia podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym wystąpiło prawo do odliczenia podatku naliczonego (art. 86 ust. 10 ustawy) lub w jednym z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy), miała prawo dokonać korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, o czym stanowi art. 86 ust. 13 ustawy. Należy zaznaczyć, że na dzień datowania niniejszej interpretacji prawo do odliczenia podatku naliczonego za lata 2008-2011, zgodnie z brzmieniem przywołanego art. 86 ust. 13 uległo przedawnieniu.

Odpowiadając więc na pytanie Gminy, należy stwierdzić, że Gmina miała możliwość odliczenia podatku VAT (obniżenia podatku należnego o podatek naliczony) wynikającego z faktur dokumentujących ponoszone wydatki związane z budową kanalizacji sanitarnej w ramach zadania inwestycyjnego pod nazwą "...". Jednakże należy zaznaczyć, że realizując to prawo należy mieć na uwadze unormowania zawarte w art. 86 ust. 13 ustawy o VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Niniejsza interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.