IBPP3/4512-378/15/UH

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 6 maja 2015 r. (wpływ do organu 7 maja 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania wniesienia przedsiębiorstwa osoby fizycznej do spółki cywilnej - jest prawidłowe.

W dniu 7 maja 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania wniesienia przedsiębiorstwa osoby fizycznej do spółki cywilnej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe uzupełnione pismem z 16 lipca 2015 r.:

Wnioskodawczyni od 1 marca 2001 r. prowadzi działalność gospodarczą jako osoba fizyczna.... Przedmiotem działalności Wnioskodawczyni jest handel, najem, usługi serwisowe, usługi franczyzowe. Do prowadzenia tej działalności Wnioskodawczyni posiada nieruchomości, ruchome środki trwałe oraz środki obrotowe w postaci towarów, wyposażenia i gotówki. Wnioskodawczyni jest czynnym podatnikiem VAT.

W najbliższym czasie Wnioskodawczyni zamierza założyć wraz z mężem (z którym jest we wspólnocie małżeńskiej) spółkę cywilną. Do tej spółki Wnioskodawczyni zamierza wnieść w formie aportu całą swoją firmę... jako zorganizowane przedsiębiorstwo. Nowo utworzona spółka do której zostanie wniesione przedsiębiorstwo Wnioskodawczyni w myśl art. 55¹ kodeksu cywilnego, będzie kontynuowało prowadzenie działalności gospodarczej w dotychczasowym zakresie firmy....

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie w zakresie podatku od towarów i usług:

Jakie skutki przyniesie wniesienie zorganizowanego przedsiębiorstwa do spółki cywilnej na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług VAT... (we wniosku oznaczone nr 3)

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług (we wniosku oznaczone nr 3):

Wniesienie do spółki aportem zorganizowanego przedsiębiorstwa osoby fizycznej nie wywołuje żadnych skutków na gruncie podatku od towarów i usług. Zgodnie, bowiem z przepisem art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa. Wniesienie przedsiębiorstwa wkładem do spółki cywilnej jest "transakcją zbycia przedsiębiorstwa" taka czynność nie podlega w ogóle na mocy art. 6 ust. 1 u.p.t.u. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Po stronie osoby fizycznej wnoszącej aport nie powstanie także obowiązek korekty podatku naliczonego Korekty są bowiem kontynuowane przez nabywcę przedsiębiorstwa, czyli przez spółkę zgodnie z art. 91 ust. 9 u.p.t.u.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 6 pkt 1 ustawy, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Pojęcie "transakcja zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawy towarów" w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).

Przepisy ustawy nie definiują terminu "przedsiębiorstwo". Definicję taką zawiera ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.). Zgodnie z art. 55¹ Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

Zatem składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Należy tu wskazać również art. 55² Kodeksu cywilnego, w którym ustawodawca wprowadza zasadę, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Wobec powyższego, przedsiębiorstwem w rozumieniu Kodeksu cywilnego jest takie przedsiębiorstwo, które jest zorganizowane i wyposażone w składniki zapewniające realizowanie celów gospodarczych, jest samodzielnym podmiotem prawa funkcjonującym w obrocie gospodarczym.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści przywołanych przepisów przy uwzględnieniu orzecznictwa TSUE prowadzi do wniosku, że w przedmiotowej sprawie przekazanie aportem przedsiębiorstwa do spółki cywilnej, w przypadku gdy spełnia ono warunki określone w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, wyłączone jest spod działania ustawy o VAT jako czynność niepodlegająca przepisom ustawy, zgodnie z art. 6 pkt 1 ww. ustawy.

W kwestii obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego na podstawie art. 91 ust. 9 ustawy, w związku z zamiarem dokonania aportu, należy wskazać, że podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, to zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy o VAT, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekty podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonania korekty zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług. W myśl art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Obowiązek skorygowania podatku naliczonego od wcześniej nabytych towarów lub usług wykorzystywanych przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych, które są następnie przedmiotem zbycia przedsiębiorstwa, reguluje art. 91 ust. 9 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Obowiązek dokonania korekty podatku naliczonego powstaje, gdy w okresie obowiązywania korekty w stosunku do nabytych towarów lub usług zmieni się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Zmiana prawa do obniżenia kwoty podatku należnego następuje w związku ze zmianą przeznaczenia towarów lub usług, dla których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego lub takie prawo nie przysługiwało, a w okresie korekty nastąpiło zdarzenie, które spowodowało, że to prawo uległo zmianie. Ponadto konieczność dokonania korekty powstaje w przypadku podatników wykonujących czynności zwolnione i opodatkowane - podatnicy ci mają obowiązek, po zakończeniu roku podatkowego, skorygowania podatku naliczonego odliczonego od towarów i usług związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego i czynnościami w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, z uwzględnieniem proporcji obliczonej zgodnie z art. 90 ust. 2-6 ustawy.

Zatem w przypadku zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, obowiązek dokonania ewentualnych korekt spoczywa na nabywcy przedsiębiorstwa na podstawie art. 91 ust. 9 ustawy. Wobec powyższego w związku z wniesieniem aportem do spółki cywilnej przedsiębiorstwa osoby fizycznej, które spełnia wymogi określone w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, Wnioskodawczyni nie będzie miała obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym wniesienie do spółki aportem zorganizowanego przedsiębiorstwa osoby fizycznej nie wywołuje żadnych skutków na gruncie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych zapadną odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w..., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.