IBPP3/4512-218/16/MD - VAT w zakresie braku obowiązku ewidencjonowania sprzedaży winiet samochodowych uprawniających do poruszania się po drogach poza terenem Polski na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 29 marca 2016 r. (data wpływu 31 marca 2016 r.) uzupełnionym pismem z 14 czerwca 2016 r. (data wpływu 17 czerwca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku ewidencjonowania sprzedaży winiet samochodowych uprawniających do poruszania się po drogach poza terenem Polski na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej przy zastosowaniu kasy rejestrującej - jest prawidłowe.

W dniu 31 marca 2016 r. wpłynął ww. wniosek, o wydanie interpretacji prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie braku obowiązku ewidencjonowania sprzedaży winiet samochodowych uprawniających do poruszania się po drogach poza terenem Polski na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Wniosek został uzupełniony pismem z 14 czerwca 2016 r. będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 7 czerwca 2016 r. znak: IBPP3/4512-218/16/MD.

W przedmiotowym wniosku uzupełnionym pismem z dnia 14 czerwca 2016 r. przedstawiono następujący stan faktyczny:

Spółka (Wnioskodawca) jest czynnym płatnikiem podatku VAT. Prowadzi działalność gospodarczą od 1 marca 2015 r. w zakresie sprzedaży walut - kantor oraz sprzedaży winiet samochodowych uprawniających do poruszania się po drogach poza terenem Polski. Przed rozpoczęciem działalności gospodarczej przez Spółkę została zakupioną kasa rejestrująca w celu ewidencjonowania sprzedaży winiet osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Spółka nie wystąpiła o zwrot wydatku na zakup kasy do Urzędu Skarbowego. Obroty uzyskane ze sprzedaży winiet z osobami fizycznymi przekroczyły w roku 2015 kwotę 20 000 złotych. Sprzedaż na rzecz osób fizycznych nadal rejestrowana jest w kasie fiskalnej.

Wnioskodawca jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT. Sprzedaż dotyczy winiet uprawniających do przejazdu po drogach Czech, Austrii, Słowacji, Słowenii i Szwajcarii. W związku ze sprzedażą winiet Wnioskodawca zawarł umowę pośrednictwa z kontrahentem zagranicznym nieposiadającym siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju. W umowie zawarto następujące zapisy:

Dystrybutor - podmiot zagraniczny, jest uprawniony do sprzedaży na terenie Czech i Polski dwuczęściowych winiet potwierdzających wniesienie opłaty za użytkowanie dróg objętych systemem opłat na terenie Czech, Austrii, Słowacji, Słowenii i Szwajcarii (dalej zwanych winietami).

Poprzez zawarcie umowy Sprzedawca (podmiot polski) zobowiązuje się do organizacji sprzedaży winiet w punktach sprzedaży na następujących warunkach:

* Dystrybutor będzie dostarczać winiety w umówionej ilości do sprzedawcy,

* Sprzedawca zobowiązuję się sprzedawać winiety wyłącznie po cenach ustalonych przez Dystrybutora zawartych w załączniku do umowy,

* za czynności, które są przedmiotem umowy sprzedawcy przysługuje prowizja określona w załączniku do umowy. Prowizja będzie rozliczana na podstawie faktury prowizyjnej wystawionej przez sprzedawcę.

* zwrot wszystkich niesprzedanych winiet rocznych zostanie przez sprzedawcę dokonany najpóźniej do 30 listopada bieżącego roku, zwrot niesprzedanych winiet okresowych do 5 stycznia kolejnego roku.

Kontrahent, z którym Wnioskodawca zawarł umowę dotyczącą sprzedaży na terenie Polski winiet, jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług. Sprzedaż winiet uprawniających do poruszania się po drogach poza terytorium Polski dokonywana jest na terenie Polski w imieniu i na rzecz kontrahenta, który na terytorium Polski nie posiada siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Kontrahent posiada siedzibę na terytorium Czech i tam prowadzi działalność gospodarczą.

Zyskiem Wnioskodawcy jest prowizja z tytułu sprzedaż winiet uprawniających do poruszania się po drogach poza terytorium Polski. Sprzedaż dokonywana jest na terenie Polski i Sprzedawca dokonuje sprzedaży w cenie stałej określonej w umowie. W okresach miesięcznych Sprzedawca zobowiązany jest do przedstawienia Dystrybutorowi wyliczenia ze sprzedaży każdego rodzaju winiet i na tej podstawie jest obciążany całą należnością za sprzedane winiety przez Dystrybutora notą księgową w przypadku winiet elektronicznych, a w przypadku winiet papierowych fakturą. Na końcu okresu rozliczeniowego tj. ostatniego dnia każdego miesiąca następuje rozliczenie ilościowe sprzedanych winiet z podziałem na kraje objęte systemem opłat i następuje obliczenie należnej z tego tytułu prowizji zgodnie ze stawkami zawartymi w umowie. Na obliczoną kwotę zostaje wystawiona faktura prowizyjna ze stawką np.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (sformułowane w piśmie z 14 czerwca 2016 r.):

Czy spółka ma obowiązek rejestrowania sprzedaży winiet na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej przy zastosowaniu posiadanej kasy rejestrującej.

Stanowisko Wnioskodawcy (przedstawione w piśmie z 14 czerwca 2016 r.):

Po zapoznaniu się z interpretacją wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 14 maja 2015 znak IBPP4/4512-80/15/EK oraz IBPP4/443-50/13/BP Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach dotyczącej braku obowiązku ewidencjonowania sprzedaży ww. usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że nie ma obowiązku rejestrowania tej sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej ponieważ są to czynności neutralne w zakresie polskiego podatku VAT, a miejsce świadczenia oraz opodatkowanie usługi znajduje się poza terytorium Polski.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710), zwanej dalej ustawą, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zatem podstawowym kryterium decydującym o obowiązku ewidencjonowania jest rodzaj odbiorcy sprzedawanych przez podatnika towarów i usług.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zgodnie z unormowaniem zawartym w art. 5 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Powyższy przepis wprowadza powszechność opodatkowania podatkiem VAT ww. czynności.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

Zgodnie z art. 8 ust. 2a w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Należy zauważyć, że pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej. Powyższa definicja jest szersza niż zakres tego pojęcia w potocznym jego rozumieniu. Definicja ta obejmuje bowiem nie tylko transakcje polegające na wykonaniu czynności przez usługodawcę, ale również szereg transakcji niewymagających aktywnego działania usługodawcy. Za świadczenie usług uznaje się równie odsprzedaż zakupionych usług.

Natomiast przepis art. 8 ust. 2a reguluje sytuacje, w których podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, nie wykonuje samodzielnie usług, ale "odsprzedaje" je we własnym imieniu nabywcy. Warunkiem zastosowania tego przepisu jest działanie przez podatnika we własnym imieniu. W związku z tym podmiot, który jest "rzeczywistym wykonawcą" danej usługi, nie musi mieć świadomości, kto jest beneficjentem tej usługi. Ww. przepis wprowadza fikcję prawną, w której podmiot, który kupuje i odprzedaje usługę, jest uważany za podmiot, który jest nabywcą tej usługi i świadczącym tę usługę.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi od 1 marca 2015 r. działalność gospodarczą w zakresie m.in. sprzedaży winiet samochodowych uprawniających do poruszania się po drogach poza terenem Polski tj. po drogach Czech, Austrii, Słowacji, Słowenii i Szwajcarii. W związku ze sprzedażą winiet Wnioskodawca zawarł umowę pośrednictwa z kontrahentem zagranicznym. Kontrahent, z którym Wnioskodawca zawarł umowę dotyczącą sprzedaży na terenie Polski winiet, jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o podatku od towarów i usług. Sprzedaż winiet uprawniających do poruszania się po drogach poza terytorium Polski dokonywana jest na terenie Polski w imieniu i na rzecz kontrahenta, który na terytorium Polski nie posiada siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Kontrahent posiada siedzibę na terytorium Czech i tam prowadzi działalność gospodarczą. Zyskiem Wnioskodawcy jest prowizja z tytułu sprzedaż winiet uprawniających do poruszania się po drogach poza terytorium Polski.

W omawianej sprawie przedmiotem zainteresowania Wnioskodawcy - jak wynika z treści sformułowanego pytania - jest obowiązek rejestrowania sprzedaży winiet na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej przy zastosowaniu posiadanej kasy rejestrującej.

Należy wskazać, że winieta jest dokumentem potwierdzającym uprawnienie do skorzystania z określonej usługi. Ponadto winieta jest znakiem legitymacyjnym uprawniającym do przejazdu po określonych drogach.

Wobec tego na gruncie podatku VAT, co do zasady sprzedaż winiet zagranicznych należy traktować jako świadczenie usługi.

Odnosząc się do podniesionego przez Wnioskodawcę zagadnienia w pierwszej kolejności należy wskazać, że analiza przedstawionego stanu faktycznego jednoznacznie wskazuje, że Wnioskodawca w omawianej sprawie nie dokonuje sprzedaży winiet lecz świadczy na rzecz zagranicznego kontrahenta odpłatną usługę - w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy - pośrednictwa w sprzedaży na terenie Polski winiet uprawiających do przejazdu po drogach Czech, Austrii, Słowacji, Słowenii i Szwajcarii.

Należy wskazać, że usługi pośrednictwa nie zostały zdefiniowane w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak również w przepisach wykonawczych do tej ustawy. Również wśród umów wymienionych przez Kodeks cywilny nie ma umowy pośrednictwa. Dwie definicje pośrednictwa zawiera natomiast Słownik języka polskiego PWN (www.sjp.pwn.pl), zgodnie z którym jest to działalność osoby trzeciej, mająca na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; występowanie w roli łącznika lub rozjemcy. Równorzędnie, w świetle drugiej definicji - przez pośrednictwo rozumie się załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, pośredniczenie w zawieraniu takich transakcji.

W przypadku świadczenia usług istotnym, dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług, jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Kwestia określenia miejsca świadczenia przy świadczeniu usług została uregulowana w Rozdziale 3 Dział V ustawy o podatku od towarów i usług - przepisy art. 28a do 28o.

W art. 28a ustawy wskazano, iż na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Artykuł 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy o podatku od towarów i usług. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalania miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich.

Jak wskazał Wnioskodawca, kontrahent zagraniczny spełnia definicję podatnika, o której mowa w art. 28a ustawy. Wnioskodawca w złożonym wniosku wskazał, że kontrahent zagraniczny, z którym zawarł umowę pośrednictwa to podmiot z siedzibą w Czechach, który nie posiada w Polsce siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w przepisie art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

Do powołanej w art. 28b ust. 1 ustawy zasady ogólnej, ustawodawca przewidział szereg zastrzeżeń, wskazując szczególne zasady ustalania miejsca świadczenia usług. Jednakże w przedmiotowej sprawie - pośrednictwo w sprzedaży na terenie Polski winiet uprawiających do przejazdu po drogach Czech, Austrii, Słowacji, Słowenii i Szwajcarii - nie mają one zastosowania.

Wobec powyższego, usługi świadczone przez Wnioskodawczę nie będą podlegały opodatkowaniu w Polsce podatkiem od towarów i usług z uwagi na to, że usługobiorca (kontrahent zagraniczny) jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy, a miejsce świadczenia tych usług - na podstawie art. 28b ustawy - będzie znajdowało się w kraju, w którym kontrahent ma siedzibę działalności gospodarczej.

W konsekwencji odnosząc się do podniesionej w pytaniu kwestii dotyczącej obowiązku ewidencjonowania sprzedaży winiet na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej przy zastosowaniu kasy rejestrujące, w pierwszej kolejności wyjaśnić należy, że świadczenie, którego podstawa jest winieta - prawo przejazdu po określonych drogach znajdujących się poza terytorium Polski - realizowane jest między zagranicznym usługodawcą a klientem osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej nabywającą winietę. Wnioskodawca nie jest stroną tej umowy, jedynie pośredniczy w sprzedaży winiet i jak wyjaśniono powyżej miejscem świadczenia i opodatkowania przedmiotowych usług pośrednictwa w sprzedaży winiet - zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy #8722; jest terytorium kraju, w którym usługobiorca posiada siedzibę.

Mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, należy stwierdzić, że do usług świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 28a, art. 111 ust. 1 nie znajduje zastosowania, ponadto w okolicznościach niniejszej sprawy nie wystąpi sprzedaż, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem świadczona usługa pośrednictwa w sprzedaży winiet nie podlega w Polsce opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji prezentowane przez Wnioskodawcę stanowisko, że nie ma obowiązku rejestrowania tej sprzedaży za pomocą kasy fiskalnej ponieważ są to czynności neutralne w zakresie polskiego podatku VAT a miejsce świadczenia oraz opodatkowanie usługi znajduje się poza terytorium Polski, jest prawidłowe.

W zakresie powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że dotyczą indywidualnych spraw podmiotów, które o nie wystąpiły i nie stanowią źródeł powszechnie obowiązującego prawa. Interpretacja IBPP4/4512-80/15/EK została wydana w odmiennym stanie faktycznym niż prezentowany przez Wnioskodawcę. Natomiast przedmiotem interpretacji IBPP4/443-50/13/BP było inne zagadnienie niż podniesione przez Wnioskodawcę.

Niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.