IBPP3/4512-109/16/JP - Zwolnienie od podatku VAT pobieranych opłat z tytułu wycofania zakładów oraz zwolnienia z obowiązku ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej tego obrotu.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 22 kwietnia 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 11 lutego 2016 r. (data wpływu 17 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT pobieranych opłat z tytułu wycofania zakładów oraz zwolnienia z obowiązku ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej tego obrotu - jest nieprawidłowe.

W dniu 17 lutego 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT pobieranych opłat z tytułu wycofania zakładów oraz zwolnienia z obowiązku ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej tego obrotu.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie urządzania i prowadzenia zakładów wzajemnych, o których mowa w ustawie z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 612 z późn. zm.; dalej: "UGH"). Działalność Wnioskodawcy związana z urządzaniem i prowadzeniem zakładów wzajemnych podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 15 UPTU. Zgodnie z zatwierdzonym dla Wnioskodawcy przez Ministra Finansów regulaminem, Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności wprowadził możliwość tzw. "cash-out". Polega to na tym, że klient, który zawarł zakład na określone zdarzenie, może zakończyć swój udział w zakładzie wcześniej, tj. przed zakończeniem zdarzenia którego dotyczył zakład. Przykładowo, klient zawarł zakład na końcowy wynik meczu Polska - Niemcy, wskazując że wygra Polska. Klient zawierając zakład opłacił stawkę w kwocie 2 PLN. Korzystając z opcji "cash-out" klient może wycofać zakład, jeszcze przed zakończeniem meczu (np. w związku z kontuzją kluczowego gracza polskiej drużyny, albo w związku z niekorzystnym dla Polski wynikiem do przerwy). Klient mając na uwadze zaistniałe w trakcie meczu okoliczności stwierdza, że istnieje prawdopodobieństwo przegrania meczu przez Polskę, stąd decyduje się jeszcze przed zakończeniem meczu skorzystać z opcji "cash-out", która ogranicza ryzyko przegranej klienta. W przypadku bowiem, gdy klient przegra zakład (w naszym przykładzie Polska przegra mecz z drużyną Niemiec), klient traci wpłaconą stawkę 2 PLN.

Klient wybierając opcję "cash-out" otrzymuje jedynie cześć wygranej (część w stosunku do tego co klient by otrzymał gdyby zawarty przez niego zakład okazał się wygrany). Zgodnie z obowiązującym regulaminem, zatwierdzonym przez Ministra Finansów, wygrana klienta jest obliczana jako iloczyn ustalonego indywidualnie procentowego współczynnika, wpłaconej stawki oraz kursu zaproponowanego przez Wnioskodawcę w danym momencie dla opcji "cash-out".

Zgodnie z art. 18 ust. 1 UGH, wartość wygranej z tytułu zawartego zakładu jaką klient może otrzymać, nie może być niższa niż wartość wpłaconej przez niego stawki.

Może się jednak zdarzyć, że wysokość wygranej jaka może zostać wypłacona klientowi w przypadku skorzystania z opcji "cash-out" będzie niższa niż wpłacona przez klienta stawka. W takiej sytuacji - zgodnie z regulaminem zatwierdzonym przez Ministra Finansów - Wnioskodawca proponuje klientowi zwrot stawki. Za czynność zwrotu stawki, Wnioskodawca pobiera opłatę z tytułu wycofania zakładu (np. opłata w wysokości 10% wartości wpłaconej stawki). Takie rozwiązanie zostało zaakceptowane przez Ministra Finansów w zatwierdzonym dla Wnioskodawcy regulaminie.

W załączeniu Wnioskodawca przedstawia wypis z zatwierdzonego przez Ministra Finansów regulaminu zakładów wzajemnych Wnioskodawcy, który zawiera regulację dotyczącą pobierania opłaty za wycofanie zakładu w ramach opcji "cash-out".

Opłata z tytułu wycofania zakładu, która może być pobierana przez Wnioskodawcę nie podlega opodatkowaniu podatkiem od gier, o którym mowa w UGH.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy pobranie przez Wnioskodawcę opłaty z tytułu wycofania zakładu podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 15 UPTU.

2. Czy pobranie przez Wnioskodawcę opłaty z tytułu wycofania zakładu objęte jest obowiązkiem ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej, o którym mowa w art. 111 ust. UPTU.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Ad. 1

Zdaniem Wnioskodawcy, pobranie opłaty z tytułu wycofania zakładu podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 15 UPTU.

Ad. 2

Zdaniem Wnioskodawcy, pobranie przez Wnioskodawcę opłaty z tytułu wycofania zakładu jest zwolnione z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej, na podstawie pkt 46 Załącznika do Rozporządzenia.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy

Ad. 1

Zgodnie z art. 5 ust. 1 UPTU, opodatkowaniem podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Świadczenie usług zdefiniowano w art. 8 ust. 1 UPTU.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 15 UPTU, zwolnieniu z podatku VAT podlega "działalność w zakresie (...) zakładów wzajemnych (...) podlegającą opodatkowaniu podatkiem od gier na zasadach określonych w odrębnej ustawie".

Przepis art. 43 ust. 1 pkt 15 UPTU nie wymienia katalogu szczegółowych czynności które wchodzą w zakres "działalności z zakresu zakładów wzajemnych". Ustawodawca posługuje się jedynie ogólnym stwierdzeniem, że zwolnieniu z podatku VAT podlega "działalność" a więc każda czynność wykonywana przez Wykonawcę w ramach zawieranych zakładów wzajemnych.

Wprawdzie sama opłata z tytułu wycofania zakładu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od gier, o którym mowa w UGH, jednakże jest ona bezspornie związana z zawartym zakładem wzajemnym który podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie ww. art. 43 ust. 1 pkt 15 UPTU. Nie można bowiem wycofać zakładu, jeżeli wcześniej nie zostanie on zawarty.

Opcja "cash-out" oraz pobieranie opłaty za wycofanie zakładu, aby je wprowadzić w życie, wymagały wprowadzenia ich do regulaminu zakładów wzajemnych urządzanych przez Wnioskodawcę (art. 61 ust. 1 pkt 2 UGH) oraz następnie zatwierdzenia przez Ministra Finansów (art. 60 w zw. z art. 14 ust. 3 UGH). Już sam ten fakt przesądza, że opcja "cash-out" oraz opłata za wycofanie zakładu są działalnością z zakresu zakładów wzajemnych. Gdyby tak nie było, Wnioskodawca mógłby wprowadzić opłatę za wycofanie zakładu bez zgody Ministra Finansów. Tymczasem ponieważ opcja "cash-out" oraz opłata za wycofanie zakładu są ściśle związane z zakładami wzajemnymi, stanowią wręcz część funkcjonowania zakładów, taka zgoda Ministra Finansów była konieczna.

Ponieważ wycofanie zakładu, a tym samym opłata z tego tytułu jest bezspornie "działalnością z zakresu zakładów wzajemnych", pobranie opłaty z tytułu wycofania zakładu podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 15 UPTU.

Ad. 2

Zgodnie z art. 111 ust. 1 UPTU, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Załącznik do Rozporządzenia określa "Czynności zwolnione z obowiązku ewidencjonowania". W pkt 46 Załącznika jako czynność zwolniona z ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących wymieniona została "dostawa towarów i świadczenie usług, do których ma zastosowanie zwolnienie od podatku wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 15 UPTU".

Konsekwencją przyjęcia, że opłata za wycofanie zakładu podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 15 UPTU, jest również przyjęcie, że opłata ta została zwolniona z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących na podstawie pkt 46 Załącznika do Rozporządzenia.

Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości przedstawionego przez niego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosowanie do zapisu art. 43 ust. 1 pkt 15 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku działalność w zakresie gier losowych, zakładów wzajemnych i gier na automatach, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od gier na zasadach określonych w odrębnej ustawie

Na mocy art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 612 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o grach, zakładami wzajemnymi są zakłady o wygrane pieniężne lub rzeczowe, polegające na odgadywaniu zaistnienia różnych zdarzeń, w których uczestnicy wpłacają stawki, a wysokość wygranych zależy od umówionego, między przyjmującym zakład a wpłacającym stawkę, stosunku wpłaty do wygranej - bukmacherstwo.

Natomiast zgodnie z art. 73 ust. 1 pkt 4 ustawy o grach, podstawę opodatkowania podatkiem od gier stanowi w zakładach wzajemnych - suma wpłaconych stawek.

Powyższe przepisy wyraźnie wskazują na to, że działalność w zakresie zakładów wzajemnych jest zwolniona od podatku VAT, o ile podlega ona opodatkowaniu podatkiem od gier. Jak wynika z art. 2 ust. 2 ustawy o grach zakłady wzajemne obejmują czynności polegające na odgadywaniu wyników sportowego współzawodnictwa ludzi lub zwierząt zaistnienia różnych zdarzeń w których uczestnicy wpłacają stawki. W związku z tym, podstawę opodatkowania w podatku od gier na mocy art. 73 ust. 1 pkt 4 ustawy o grach w stosunku do zakładów wzajemnych określa się jako sumę wpłaconych stawek. Na tej podstawie uznać należy, że działalnością zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT w zakresie zakładów wzajemnych jest ściśle określona działalność polegająca przede wszystkim na odgadywaniu wyników poszczególnych zdarzeń w oparciu o wpłaconą przez uczestnika zakładu stawkę, która to stawka stanowi z kolei podstawę opodatkowania podatkiem od gier.

Wynika z tego, że podatek od gier jest płacony wyłącznie od sumy stawek wpłacanych przez uczestników zakładów (art. 73 ust. 1 pkt 4 ustawy o grach). A zatem wszelkie inne opłaty pobierane przez przyjmującego zakład, które nie stanowią stawki wpłacanej w związku z zawieranym zakładem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od gier. Kwoty jakie podatnik podatku od gier pobiera od uczestników zakładów związane z możliwością wcześniejszego wycofania zakładu nie stanowią składnika stawki o której mowa w art. 2 ust. 2 oraz art. 73 ust. 1 pkt 4 ustawy o grach. Wybór opcji "cash-out" (wcześniejszego wycofania zakładu) nie jest elementem koniecznym do zawarcia zakładu, ponieważ uczestnik zakładu może zawrzeć zakład niezależnie od tego czy wybierze taką opcję czy też takiej opcji nie wybierze.

Sednem opodatkowania działalności związanej z zakładami wzajemnymi jest opodatkowanie zawierania zakładów, a nie wszelkich innych czynności, jakie prowadzący zakład wzajemny oferuje swoim klientom. W związku z tym naturalnym jest, że wszelkie czynność pomocnicze oferowane odpłatnie przez prowadzącego zakład wzajemny, które nie stanowią składnika stawki nie będą działalnością polegającą opodatkowaniu podatkiem od gier o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 15 ustawy o VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie urządzania i prowadzenia zakładów wzajemnych, o których mowa w ustawie o grach hazardowych. Działalność Wnioskodawcy związana z urządzaniem i prowadzeniem zakładów wzajemnych podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 15 ustawy o VAT. Zgodnie z zatwierdzonym dla Wnioskodawcy przez Ministra Finansów regulaminem, Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności wprowadzi możliwość tzw. "cash-out". Polega to na tym, że klient, który zawarł zakład na określone zdarzenie, może zakończyć swój udział w zakładzie wcześniej, tj. przed zakończeniem zdarzenia którego dotyczył zakład. Klient wybierając opcję "cash-out" otrzymuje jedynie cześć wygranej (część w stosunku do tego co klient by otrzymał gdyby zawarty przez niego zakład okazał się wygrany). Zgodnie z obowiązującym regulaminem, zatwierdzonym przez Ministra Finansów, wygrana klienta jest obliczana jako iloczyn ustalonego indywidualnie procentowego współczynnika, wpłaconej stawki oraz kursu zaproponowanego przez Wnioskodawcę w danym momencie dla opcji "cash-out". Może się jednak zdarzyć, że wysokość wygranej jaka może zostać wypłacona klientowi w przypadku skorzystania z opcji "cash-out" będzie niższa niż wpłacona przez klienta stawka. W takiej sytuacji - zgodnie z regulaminem zatwierdzonym przez Ministra Finansów - Wnioskodawca proponuje klientowi zwrot stawki. Za czynność zwrotu stawki, Wnioskodawca pobiera opłatę z tytułu wycofania zakładu (np. opłata w wysokości 10% wartości wpłaconej stawki). Takie rozwiązanie zostało zaakceptowane przez Ministra Finansów w zatwierdzonym dla Wnioskodawcy regulaminie. Opłata z tytułu wycofania zakładu, która może być pobierana przez Wnioskodawcę nie podlega opodatkowaniu podatkiem od gier, o którym mowa w ustawie o grach hazardowych.

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi, czy może stosować zwolnienie od podatku z tytułu pobierania opłaty z tytułu wycofania zakładu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 15 ustawy o VAT.

Odnosząc wyżej przedstawiony opis sprawy do powołanych przepisów prawa należy stwierdzić, że opłata za wycofanie zakładu pobierana przez Wnioskodawcę będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT. Zdaniem Organu wszelkie dodatkowe opłaty doliczane lub pobierane w procesie zawierania zakładu, które nie stanowią podstawy opodatkowania podatkiem od gier, które jedynie fizycznie są pobierane przez Wnioskodawcę będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zdaniem organu podatkowego usługa "cash-out" nie jest związana z działalnością związaną z odgadywaniem zdarzeń o której mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o grach, ponieważ odgadywanie zakładu nie jest uzależnione od zakupu opcji "cash-out". Gracz może wytypować zdarzenie bez zawierania opcji "cash-out", wybór tej opcji nie jest dla niego warunkiem koniecznym do zawarcia zakładu. Nie można zatem uznać opcji "cash-out" za działalność związaną z prowadzeniem zakładów wzajemnych. W związku z tym sprzedaż przez Wnioskodawcę dodatkowej opcji "cash-out" powinna być opodatkowana podatkiem VAT jako niestanowiąca działalności w zakresie zakładów wzajemnych podlegającej opodatkowaniu podatkiem od gier.

W związku z tym sprzedaż usługi polegającej na możliwości wycofania zakładu w ramach "cash-out" będzie stanowić odpłatne świadczenie usług.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy zgodnie z którym pobranie opłaty z tytułu wycofania zakładu podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 15 ustawy o VAT, jest nieprawidłowe.

Kolejną wątpliwością Wnioskodawcy jest zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej opłaty z tytułu wycofania zakładu na podstawie poz. 46 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Obowiązek stosowania kas rejestrujących wynika bezpośrednio z art. 111 ustawy o VAT.

Zgodnie z regulacjami art. 111 ust. 1 ww. ustawy podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Zgodnie z art. 111 ust. 8 ustawy Minister właściwy do spraw finansów publicznych może zwolnić, w drodze rozporządzenia, na czas określony, niektóre grupy podatników oraz niektóre czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1, oraz określić warunki korzystania ze zwolnienia, mając na uwadze interes publiczny, w szczególności sytuację budżetu państwa.

Biorąc pod uwagę treść powyżej powołanych przepisów prawa należy stwierdzić, że obowiązek ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących uzależniony jest od wystąpienia sprzedaży, która podlegać będzie obowiązkowi ewidencjonowania przy użyciu kasy rejestrującej.

Zatem jeżeli u podatnika wystąpi sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub na rzecz rolników ryczałtowych, to wystąpi u niego również obowiązek ewidencjonowania przy użyciu kasy rejestrującej, z wyjątkiem przypadków określonych w drodze rozporządzenia przez Ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Wskazać należy, że zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2012 r. poz. 1544), zwanym dalej rozporządzeniem, zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2016 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

Pod. poz. 46 załącznika do ww. rozporządzenia wymieniono: "dostawa towarów i świadczenie usług, do których ma zastosowanie zwolnienie od podatku wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 15 ustawy".

Jak wskazano wyżej, świadczona przez Wnioskodawcę usługa wycofania zakładu w ramach opcji "cash-out" nie podlega zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 15 ustawy o VAT.

W konsekwencji, zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu na podstawie poz. 46 załącznika do rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących nie będzie mieć zastosowania.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym pobranie przez Wnioskodawcę opłaty z tytułu wycofania zakładu jest zwolnione z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej, na podstawie pkt 46 załącznika do rozporządzenia, jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczenia wymaga, że interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa St. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.