IBPP3/443W-11/08/KO

W odpowiedzi na wezwanie Spółdzielni Mieszkaniowej z dnia 23 kwietnia 2008 r. (data wpływu 28 kwietnia 2008 r.) do usunięcia naruszenia prawa poprzez zmianę indywidualnej pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 10 kwietnia 2008 r. znak IBPP3/443-179/08/KO, złożone na podstawie art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów wyjaśnia co następuje.

W wyniku ponownej analizy sprawy, z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, znaleziono podstawy do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Treść zarzutów zawartych w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa.

Strona wzywa Ministra Finansów działającego przez organ upoważniony do wydania indywidualnej interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach do usunięcia naruszenia prawa poprzez:

Strona czyni zarzut naruszenia prawa w zakresie art. 43 ust. 1 pkt 2 i 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w związku z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.).

W ocenie Skarżącej, tut. Organ naruszył prawo uznając, iż czynności przeniesienia własności lokalu mieszkalnego na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej, któremu przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, na podstawie pisemnego żądania złożonego do Zarządu Spółdzielni na podstawie przepisów art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.) jako czynności przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego ustanowionego po dniu 1 maja 2004 r. w odrębną własność, opodatkowaną 7% stawką podatku od towarów i usług.

We wniosku z dnia 8 stycznia 2008 r. uzupełnionego pismami z dnia 7 marca 2008 r., 11 marca 2008 r., 14 marca 2008 r., 21 marca 2008 r. i 1 kwietnia 2008 r. Wnioskodawca przedstawił następujący stan faktyczny:

W grudniu 1996 r. Spółdzielnia Mieszkaniowa, zwana dalej SM, na podstawie przepisów ustawy z dnia 12 października 1994 r. o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe (Dz. U. z 1994 Nr 119, poz. 567 z późn. zm.) nieodpłatnie nabyła od Zakładów budynki mieszkalne wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną towarzyszącą budownictwu mieszkaniowemu. Działając w oparciu o art. 9 ust. 2 ww. ustawy SM zobowiązała się przyjąć w poczet członków SM dotychczasowych najemców zakładowych lokali mieszkalnych położonych w przekazywanych nieruchomościach i ustanowić na ich rzecz spółdzielcze lokatorskie prawa do tych lokali. W świetle przepisów ustawy z dnia 16 września 1992 r. prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003 Nr 188, poz. 1848 z późn. zm.) ustanowienie spółdzielczego prawa do lokalu mogło odbyć się tylko na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej lub współmałżonków i związane było z wniesieniem wkładu mieszkaniowego stanowiącego część kosztów budowy tego lokalu.

Większość dotychczasowych najemców przejętych przez SM dawnych mieszkań zakładowych złożyła deklaracje członkowskie, wpłaciła wpisowe i udział członkowski oraz wniosła wkład mieszkaniowy lub budowlany na zasadach określonych w Statucie SM i ww. art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r., a SM ustanowiła na rzecz tych członków odpowiednio, w zależności od wniesionego wkładu, spółdzielcze lokatorskie lub własnościowe prawo do lokalu. Spółdzielnia mieszkaniowa jest dobrowolnym zrzeszeniem nieograniczonej liczby osób (art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 16 września 1992 r. prawo spółdzielcze Dz. U. z 2003 Nr 188, poz. 1848 z późn. zm.) więc nie wszyscy najemcy skorzystali z tej oferty tzn. nie złożyli deklaracji członkowskiej i nie zostali przyjęci w poczet członków SM, a tym samym SM nie mogła ustanowić na rzecz osób, które nie są członkami SM spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. Osoby te zawarły z SM umowy najmu lokalu mieszkalnego na czas nieoznaczony. Z dniem 23 kwietnia 2001 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2001 Nr 4, poz. 27), które umożliwiły spółdzielniom mieszkaniowym nie tylko ustanawianie spółdzielczych praw do lokali czy zawieranie umów najmu, ale ustanawianie odrębnej własności lokali mieszkalnych lub lokali o innym przeznaczeniu. SM mogła ustanawiać odrębną własność lokali w ramach nowych inwestycji lub działając na wniosek (żądanie) członków spółdzielni posiadających spółdzielcze lokatorskie lub własnościowe prawo do lokalu lub najemców spółdzielczych lokali mieszkalnych lub użytkowych, w tym najemców dawnych mieszkań zakładowych na warunkach określonych w przepisach tej ustawy oraz uchwalonym na jej podstawie Statucie SM. W wyniku orzeczeń TK oraz kolejnych nowelizacji ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.) został znowelizowany m.in. art. 48 tej ustawy. W wyniku tej nowelizacji Najemcy mieszkań spółdzielczych, które przed przejęciem przez SM były mieszkaniami zakładowymi, mogli występować z żądaniem zawarcia umowy ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego i zostali zwolnieni z obowiązku wniesienia wkładu mieszkaniowego z tego tytułu. Z takiej możliwości w SM skorzystało ok. 50 osób. Z dniem zawarcia z Najemcą umowy ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do zajmowanego lokalu SM zmniejszała fundusz zasobowy o wartość niewniesionego przez Najemcę wkładu mieszkaniowego.

W dniu 31 lipca 2007 r. weszła w życie kolejna nowelizacja ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, która została wprowadzona w życie ustawą z dnia 14 czerwca 2007 r. Na dzień 31 lipca 2007 r. w SM występują spółdzielcze lokatorskie prawa do lokali mieszkalnych, w których członkowie:

* wnieśli wkład mieszkaniowy w wysokości różnicy między kosztem budowy przypadającym na dany lokal a uzyskaną przez SM pomocą ze środków publicznych lub z innych środków uzyskanych na sfinansowanie kosztów budowy lokalu - ok. 950 przypadków,

* wnieśli wkład mieszkaniowy w wysokości 5% aktualnej wartości lokalu - ok. 75 przypadków,

* zostali zwolnieni z obowiązku wniesienia wkładu budowlanego w wysokości 5% aktualnej wartości lokalu - ok. 50 przypadków.W ww. przypadkach zachodziła i może zachodzić konieczność ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu po zmarłym członku SM.

W tak opisanym stanie faktycznym występuje poniższy przypadek:

W dniu 10 grudnia 2004 r. po złożeniu deklaracji członkowskiej i przyjęciu w poczet członków Spółdzielni oraz spełnieniu wymogów określonych w Statucie SM pani I.K. wpłaciła wpisowe i udział członkowski oraz wniosła wkład mieszkaniowy w wysokości określonej przez Zarząd - tj. wpłaciła 30% wartości lokalu mieszkalnego tytułem zaliczki na wkład mieszkaniowy oraz wnosiła comiesięczne raty uzupełniające wkład mieszkaniowy. Spółdzielnia ustanowiła spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego na rzecz pani I.K., która dotychczas była Najemcą tego lokalu. Przedmiotowy lokal mieszkalny był zasiedlony przez panią I.K. przed 31 grudnia 1999 r. Działając na podstawie przepisów art. 12 ust. 1 ustawy w dniu 31 lipca 2007 r. pani I.K. złożyła wniosek z żądaniem zawarcia umowy przeniesienia własności zajmowanego lokalu. Warunkiem przeniesienia własności zajmowanego lokalu jest dokonanie przez panią I.K. wpłaty uzupełniającej wkład mieszkaniowy w kwocie 12.000 zł oraz spłaty zadłużenia z tytułu opłat związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ten lokal mieszkalny. Aktualna rynkowa wartość lokalu mieszkalnego zajmowanego przez panią I.K. na zasadach spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu wynosi 63.450,00 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy ustanowienie, na mocy przepisów art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w wysokości 7% od 1 stycznia 2008 r....

Zdaniem Wnioskodawcy przeniesienie własności lokalu mieszkalnego na mocy przepisów art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego mieści się w dostawie towarów używanych, jak również w dostawie obiektów budownictwa mieszkaniowego nie zasiedlonych po raz pierwszy i jest zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 i 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów zmienia swoje stanowisko zawarte w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 10 kwietnia 2008 r. znak IBPP3/443-179/08/KO i stwierdza, co następuje:

W myśl art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawa o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego.

Z powyższego wynika, iż czynności związane m.in. z ustanowieniem na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej lokatorskiego prawa do lokalu, własnościowego prawa do lokalu oraz ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego zostały zrównane z dostawą towaru.

Artykuł 43 ust. 1 pkt 10 cyt. ustawy zwalnia od podatku dostawę obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe. Natomiast zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 14 cyt. ustawy przez pierwsze zasiedlenie rozumie się wydanie pierwszemu nabywcy lub pierwszemu użytkownikowi obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu.

Z cyt. wyżej przepisów wynika, iż w odniesieniu do lokali uprzednio zasiedlonych przed dniem 1 maja 2004 r., ustanowienie po raz pierwszy po dniu 1 maja 2004 r. lokatorskiego prawa do lokalu, własnościowego prawa do lokalu oraz odrębnej własności lokalu objęte jest zakresem art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy jako, że ustanowienie ww. praw będące dostawą części obiektów budownictwa mieszkaniowego (lokali), dotyczy lokali po ich pierwszym zasiedleniu.

Zatem dostawa polegająca na ustanowieniu spółdzielczych praw, o których mowa wyżej do przyjętych przez spółdzielnie mieszkaniowe lokali zakładowych, które nie jest dokonywane w ramach pierwszego zasiedlenia - podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

W kwestii przekształcenia ustanowionego po raz pierwszy po dniu 1 maja 2004 r. lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego w prawo odrębnej własności lokalu, w przypadku gdy przed przyjęciem przez spółdzielnie mieszkaniową lokal ten był mieszkaniem zakładowym, zasiedlonym przed dniem 1 maja 2004 r. stwierdzić należy co następuje:

Zgodnie z treścią art. 29 ust. 8 ww. ustawy o podatku od towarów i usług jeżeli w okresie 5 lat od ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego jest zawierana umowa o przekształcenie przysługującego członkowi prawa na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu, podstawą opodatkowania jest różnica między wartością rynkową lokalu a wartością zwaloryzowanego wkładu mieszkaniowego, pomniejszona o kwotę podatku.

W myśl art. 153 ust. 2 ww. ustawy przepisów ustawy nie stosuje się w przypadkach, o których mowa w art. 29 ust. 8, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego oraz zasiedlenie tego lokalu nastąpiło przed dniem 1 maja 2004 r.

Zgodnie z art. 43 ust. 7 ww. ustawy zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 nie ma zastosowania w przypadku, o którym mowa w art. 29 ust. 8. Z powyższego wynika, że przekształcenie lokatorskiego prawa do lokalu, który był już wcześniej zasiedlony, jest opodatkowane tylko w sytuacji gdy od pierwszego ustanowienia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu nie upłynęło 5 lat oraz ustanowienie tego prawa i pierwsze zasiedlenie tego lokalu miało miejsce po dniu 30 kwietnia 2004 r.

W związku z powyższym, jeżeli ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu podlega zwolnieniu na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ww. ustawy, to zwolnienie temu podlega również ustanowienie w miejsce tego prawa odrębnej własności lokalu.

Z opisanego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że lokal został zasiedlony przed 1 maja 2004 r. tj. przed dniem 31 grudnia 1999 r. Natomiast spółdzielcze prawo do tego lokalu ustanowiono po 1 maja 2004 r.

W związku z powyższym ustanowienie po raz pierwszy w dniu 10 grudnia 2004 r. spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu, zasiedlonego przed dniem 31 grudnia 1999 r. podlega zwolnieniu od podatku od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem czynność ta dotyczy lokalu po jego pierwszym zasiedleniu, również przekształcenie tego prawa w prawo odrębnej własności lokalu korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

Zatem tut. organ uwzględnia zarzut naruszenia prawa w zakresie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług podniesiony przez Wnioskodawcę w niniejszym wezwaniu i uznaje stanowisko Wnioskodawcy za prawidłowe.

Na zmienioną niniejszym aktem pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie z dnia 10 kwietnia 2008 r. IBPP3/443-179/08/KO Stronie przysługuje prawo wniesienia skargi z powodu jej niezgodności z prawem.

Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia niniejszej odpowiedzi (art. 53 § 2 ww. ustawy) za pośrednictwem organu, który wydał interpretację (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.