IBPP3/443-957/09/KO - Opodatkowanie czynności ustanowienia hipoteki za wynagrodzeniem.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 grudnia 2009 r. (data wpływu do 15 grudnia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania czynności ustanowienia za wynagrodzeniem hipoteki - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 grudnia 2009 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania czynności ustanowienia za wynagrodzeniem hipoteki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka w ramach prowadzonej działalności zawarła dnia 6 sierpnia 2009 r. z innym podmiotem gospodarczym umowę o zabezpieczenie spłaty kredytu. Na podstawie powyższej umowy nieruchomość będąca własnością Spółki została obciążona hipotecznie jako zabezpieczenie zawartych pomiędzy bankiem a tym podmiotem umów kredytowych.

Rola Spółki sprowadza się tylko do ustanowienia obciążenia hipotecznego własnej nieruchomości i pobierania z tego tytułu wynagrodzenia. Ponadto otrzymanie wynagrodzenia nie pozbawia Spółki praw do dochodzenia od ww. podmiotu odszkodowania z tytułu szkody poniesionej na skutek nie wykonania lub nienależytego wykonania przez ten podmiot postanowień umowy kredytowej.

Jednocześnie Wnioskodawca informuje, iż otrzymał opinię Urzędu Statystycznego w Łodzi z dnia 2 listopada 2009 r. w sprawie oznaczenia grupowania PKWiU dotyczącego czynności wykonywanych przez Spółkę w ramach zawartej umowy. W powyższej opinii Urząd Statystyczny potwierdza zakwalifikowanie wykonywanych przez Spółkę usług do grupowania PKWiU 65.23.10-00.00 jako "usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej niesklasyfikowane".

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wykonywane przez Spółkę czynności w ramach zawartej umowy są zwolnione z podatku jako usługi pośrednictwa finansowego wymienione w pozycji 3 załącznika Nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług (jednocześnie nie będąc wymienionymi w punktach od 1 do 9 stanowiących wyłączenia ze zwolnienia)...

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka w ramach zawartej umowy wykonuje czynności które należy zakwalifikować jako: "Usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej nieskłasyfikowane, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalno-rentowych" o symbolu PKWiU 65.23.10. Usługi powyższe korzystają ze zwolnienia z podatku na podstawie punktu 3 załącznika Nr 4 do ustawy o podatku od towarów i usług. Wyłączenie ze zwolnienia (dotyczące niektórych czynności wymienionych w punkcie 3) nie ma również zastosowania, gdyż żaden z punktów od 1 do 9 nie dotyczy czynności, które Spółka wykonuje w ramach umowy. Spółka dokonała klasyfikacji wykonywanych usług na podstawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. (Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.) obowiązującej dla celów podatkowych do dnia 31 grudnia 2009 r. zgodnie z § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. Nr 207, poz. 1293).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do art. 244 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) ograniczonymi prawami rzeczowymi są: użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipoteka. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipotekę regulują odrębne przepisy.

Zgodnie z art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 124, poz. 1361 z późn. zm.) w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka).

W myśl art. 84 ww. ustawy hipoteka obejmuje nieruchomość wraz z przynależnościami i utrzymuje się na niej jako na całości aż do zupełnego wygaśnięcia wierzytelności, którą zabezpiecza.

Hipoteka jest podstawową formą prawną rzeczowego zabezpieczenia wierzytelności pieniężnych. Jest ograniczonym prawem rzeczowym na nieruchomości, związanym z oznaczoną wierzytelnością i służącym do jej zabezpieczenia.

Treść hipoteki określa przepis art. 65 ust. 1, z którego wynika, że wierzycielowi hipotecznemu przysługują dwa uprawnienia:

Hipoteka jest prawem akcesoryjnym, tzn. może istnieć tylko o tyle, o ile istnieje wierzytelność.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Artykuł 8 ust. 3 ustawy o VAT stanowi ponadto, iż usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy o VAT stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania zastosowanie obniżonej stawki podatku lub zwolnienie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w cyt. ustawie o podatku od towarów i usług oraz w przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy.

Stosownie zaś do poz. 3 powyższego załącznika, zawierającego wykaz usług zwolnionych od podatku, zwolnione są od podatku usługi zakwalifikowane do PKWiU - sekcja J ex (65-67) tj. usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

Z przedmiotowego wniosku wynika, iż Wnioskodawca zawarł z innym podmiotem gospodarczym umowę o zabezpieczenie spłaty kredytu. Na podstawie ww. umowy nieruchomość będąca własnością Wnioskodawcy została obciążona hipotecznie jako zabezpieczenie zawartych pomiędzy bankiem a tym podmiotem umów kredytowych. Wnioskodawca ustanowił obciążenie hipoteczne własnej nieruchomości i pobiera z tego tytułu wynagrodzenie.

Ponieważ hipoteka jest ograniczonym prawem rzeczowym na nieruchomości, a przepis art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wyłącza ze zwolnienia transakcje dotyczące praw w odniesieniu do nieruchomości, zatem wykonywane przez Wnioskodawcę czynności w ramach zawartej umowy tj. ustanowienie obciążenia hipotecznego własnej nieruchomości i pobierania z tego tytułu wynagrodzenia jako dotyczące praw do nieruchomości nie korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. W związku z powyższym transakcja będąca przedmiotem wniosku polegająca na ustanowieniu za wynagrodzeniem obciążenia hipotecznego własnej nieruchomości w związku z zawartą umową z podmiotami gospodarczymi, na mocy której ww. hipoteka ma zabezpieczać umowy kredytowe zawarte przez ten podmiot gospodarczy z bankiem - podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych określonych w art. 41 ust. 1, tj. ma do niej zastosowanie 22% stawka podatku VAT.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.