IBPP3/443-862/11/KO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 lipca 2011 r. (data wpływu 2 sierpnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturach dotyczących zakupu towarów i usług związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji akcji - jest prawidłowe.

W dniu 2 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturach dotyczących zakupu towarów i usług związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji akcji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony zaistniały stan faktyczny:

Spółka jest jednym z największych producentów wykładzin oraz włóknin. W związku z ogólnym rozwojem działalności Spółki Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki podjęło uchwałę w sprawie warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego Spółki w drodze emisji akcji serii F oraz w sprawie emisji wariantów subskrypcyjnych serii A. Konsekwencją tej uchwały była emisja zbywalnych wariantów uprawniających do objęcia akcji przez inwestorów, ponadto wyemitowane akcje oferowane będą potencjalnym inwestorom w drodze subskrypcji prywatnej lub w drodze oferty publicznej bez konieczności sporządzania prospektu w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 184, poz. 1539 z późn. zm.). Akcje zostały wprowadzone do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie ("GPW"). Rejestracja akcji odbyła się w systemie depozytowym, prowadzonym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. ("KDPW").

W związku z powyższym Spółka poniosła następujące wydatki:

* wydatki na opłaty związane z formalnym wejściem na giełdę, tj. opłata z tytułu rejestracji akcji, opłata za dopuszczenie akcji do obrotu, opłata za wprowadzenie akcji do obrotu;

* koszty związane z doradztwem przy transakcji;

* podatek od czynności cywilnoprawnych od podwyższenia kapitału zakładowego Spółki.

Poza ww. wydatkami, Spółka poniosła niezbędne koszty związane z podwyższeniem kapitału zakładowego, tj. opłaty notarialne, sądowe, za publikację.

Podsumowując powyższe, należy wskazać, iż Spółka poniosła wydatki związane bezpośrednio i pośrednio z podwyższeniem kapitału zakładowego oraz ofertą publiczną swoich akcji (Spółka również oferowała akcje w drodze subskrypcji prywatnej). W pierwszej kolejności wydatki te obejmują koszty bezpośrednio i koniecznie związane z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki, tj. wszelkie opłaty rejestracyjne, podatek od czynności cywilnoprawnych, opłaty konieczne dla dopuszczenia akcji do obrotu publicznego, czyli opłaty na rzecz GPW oraz KDPW. Oprócz tych wydatków Spółka poniosła także inne wydatki związane z tą transakcją nie mające już jednak charakteru formalnego i koniecznie warunkujących realizację emisji i oferty publicznej (koszty pośrednie). Usługi te obejmują szeroko pojęte doradztwo przy transakcji kapitałowej, których zakres określa umowa ze spółką doradczą (dalej "Doradca"). Zgodnie z ww. umową Doradca zobowiązał się do wykonania czynności, które zostały podzielone na dwa etapy: (i) I Etap dotyczył prac wstępnych związanych z realizacją subskrypcji prywatnej"; (ii) II Etap dotyczył prac związanych z wprowadzeniem do obrotu na rynku regulowanym, w którym to etapie Doradca pełnił rolę agenta emisji. Prace Doradcy obejmowały zatem poszukiwania inwestorów i organizację spotkań z inwestorami, rozliczanie wpłat z wariantów, obsługę techniczno-organizacyjną, prowadzenie oferty publicznej, koordynowanie i nadzór prac związanych z wprowadzeniem akcji do obrotu, przygotowanie odpowiedniej dokumentacji, również przy współpracy z doradcą prawnym Spółki, rozliczenie oferty publicznej.

Jak to już zostało wskazane, przedmiotem działalności Spółki jest produkcja oraz dystrybucja wykładzin oraz włóknin. Spółka zatem wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane (Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym wykonującym czynności dające prawo do odliczenia podatku naliczonego). Kwoty pozyskane na skutek emisji akcji zostaną spożytkowane na prowadzenie działalności gospodarczej przez Spółkę, z której uzyskane przychody podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - dystrybucja wykładzin, włóknin itp. Spółka w związku z transakcją polegającą na podwyższeniu kapitału zakładowego i w konsekwencji emisji akcji, otrzymuje faktury VAT dokumentujące poniesione przez Spółkę wydatki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy VAT, Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturach dotyczących zakupu towarów i usług związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji akcji.

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy VAT, Spółka posiada prawo do odliczenia podatku VAT związanego z wydatkami dotyczącymi transakcji, jaką jest emisja nowych akcji, przeprowadzana w celu pozyskania środków na ogólną, opodatkowaną podatkiem VAT, działalność Spółki.

Bez znaczenia pozostaje przy tym fakt, czy wydatki te mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Od 1 grudnia 2008 r. nie obowiązuje bowiem przepis art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy VAT, który uzależniał prawo podatnika do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od możliwości zaliczania wydatków do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy CIT. W związku z powyższym, do takich wydatków w analizowanym stanie faktycznym, w ocenie Spółki można zaliczyć nabyte przez Spółkę usługi doradcze do transakcji kapitałowej oraz inne usługi bądź towary związane z opodatkowaną działalnością Spółki i poniesione w związku emisją akcji, z których wynika podatek VAT naliczony.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT podatnikowi w zakresie jakim wykorzystuje towary i usługi do wykonywania czynności opodatkowanych przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W celu dokonania odliczenia podatku VAT istotne jest zatem wykazanie, że istnieje związek pomiędzy zakupami a opodatkowaną podatkiem od towarów i usług działalnością gospodarczą prowadzoną przez nabywcę. Związek ten może mieć charakter bezpośredni (np. zakup materiałów do wytworzenia produktu podlegającego odsprzedaży) lub pośredni (np. koszty administracyjne), jak również może dotyczyć czynności, które pomimo, że są zwolnione z opodatkowania lub nie podlegają opodatkowaniu, to jednak są niezbędne do funkcjonowania Spółki.

Podwyższenie kapitału zakładowego w drodze emisji nowych akcji oraz wprowadzenie ich na rynek regulowany pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT, tzn. emisja akcji nie stanowi towaru lub usługi na gruncie ustawy VAT. Niemniej jednak, celem emisji nowych akcji jest pozyskanie dodatkowego finansowania na prowadzenie i rozwój działalności gospodarczej prowadzonej przez emitenta. Zatem czynność polegająca na emisji nowych akcji powinna być kwalifikowana do czynności dotyczących ogólnej działalności gospodarczej podatnika. W przypadku bowiem wydatków zaliczonych do tzw. kosztów ogólnych, wprawdzie nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy zakupem tych towarów lub usług a sprzedażą opodatkowaną, lecz w sytuacji gdy stanowią one element cenotwórczy produktów podatnika, pozostając w ten sposób w bezpośrednim związku z jego działalnością gospodarczą - prawo do odliczenia z tytułu tych zakupów (wydatków) powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim ogólna działalność daje prawo do odliczenia VAT (J. Zubrzycki, Leksykon VAT 2011, wyd. "UNIMEX" Wrocław 2011, str. 1090). Wydatki związane z emisją akcji mają zatem - choć pośrednio - wpływ na uzyskiwane przez Spółkę przychody, które są związane z dokonywaną przez Spółkę sprzedażą opodatkowaną i spełniają przesłanki określone w art. 86 ust. 1 ustawy VAT. W rezultacie podatek z nimi związany podlega odliczeniu.

W tym kontekście, w zakresie wydatków związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego wypowiedział się również Europejski Trybunał Sprawiedliwości (wyrok z dnia 26 maja 2005 r. w sprawie C-465/03 Kretztechnlk AG). W wyroku tym stwierdzono, że emisja nowych akcji, bez względu na to, czy została dokonana w związku z wprowadzeniem danej spółki na giełdę, czy też nie, nie stanowi ani dostawy towarów, ani świadczenia usług dokonywanych odpłatnie w rozumieniu przepisów dyrektywy. Ponadto artykuł 17 ust. 1 i 2 szóstej dyrektywy 77/388, zmienionej dyrektywa 95/7, przyznaje prawo do odliczenia całego podatku od wartości dodanej obciążającego wydatki poniesione przez podatnika w związku z różnymi świadczeniami wykonanymi na jego rzecz w ramach emisji akcji, o ile wszystkie czynności dokonane przez tego podatnika w ramach jego działalności gospodarczej są opodatkowane. Koszty uzyskanych świadczeń stanowią bowiem część kosztów ogólnych danej spółki, a w konsekwencji stanowią element cenotwórczy jej towarów, ponieważ świadczenia takie pozostają w bezpośrednim i ścisłym związku z działalnością gospodarcza podatnika. Zauważono, że emitująca akcje spółka zmierza do powiększenia majątku poprzez zapewnienie sobie dodatkowego kapitału w zamian za przyznanie nowym akcjonariuszom prawa własności części w ten sposób podniesionego kapitału. Z punktu widzenia emitenta celem jest gromadzenie kapitału, a nie świadczenie usług. Z pozycji akcjonariusza zapłata kwot niezbędnych celem podniesienia kapitału spółki nie stanowi spełnienia świadczenia wzajemnego, ale inwestycje lub lokatę kapitału.

Podsumowując ETS w przedmiotowym wyroku stwierdził, że koszty usług związanych z emisją akcji przez spółkę stanowią koszty ogólne pozostające w bezpośrednim ścisłym związku z całą działalnością podatnika, dotyczyły emisji akcji mającej na celu podwyższenie kapitału z korzyścią dla jego działalności gospodarczej. W konsekwencji przedmiotowe usługi dają prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, jeżeli używane są do celów transakcji przedsiębiorstwa podlegających opodatkowaniu.

Powyższe tezy wyroku ETS znalazły odzwierciedlenie w polskim orzecznictwie, np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 5 sierpnia 2009 r. sygn. akt I SA/Bd 403/2009: "Emisja przez spółkę akcyjną akcji dopuszczonych do obrotu na giełdzie papierów wartościowych jest czynnością, która prowadzi do uzyskania dodatkowego kapitału przez spółkę, który wykorzystywany jest do jej działalności. Emisja akcji jest jednym z podstawowych sposobów pozyskiwania kapitału przez spółkę akcyjną. Tym samym, jeżeli przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez spółkę są czynności opodatkowane podatkiem VAT, to wydatki ponoszone przez spółkę w związku z organizowaniem emisji akcji należy uznać za czynności, które służą prowadzeniu działalności opodatkowanej. Z tego względu podatek naliczony związany z tymi wydatkami podlegać będzie odliczeniu od podatku należnego w takim zakresie, w jakim podatek ten będzie związany ze sprzedażą opodatkowaną" (podobnie NSA w wyroku z dnia 2 kwietnia 2009 r., sygn. akt I FSK 4/2008 r.).

Stanowisko Spółki potwierdzają również organy podatkowe, np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, z dnia 24 lutego 2011 r., nr IPPP1-443-112/11-2/MP: "Reasumując, Spółce przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupów towarów i usług związanych z wydatkami poniesionymi w związku z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji akcji w zakresie, w jakim wykorzystywane są one do wykonywania czynności opodatkowanych".

Odnosząc się do przedstawionego stanu faktycznego, zauważyć należy, że Spółka wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane (Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym wykonującym czynności dające prawo do odliczenia podatku naliczonego). Kwoty pozyskane na skutek emisji akcji zostaną spożytkowane na prowadzenie działalności gospodarczej przez Spółkę, z której uzyskane przychody podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - dystrybucja wykładzin, włóknin itp.

Biorąc pod uwagę rodzaj wydatków poniesionych przez Spółkę w związku z emisją własnych akcji oraz wejściem na giełdę, w świetle przytoczonego orzecznictwa, należy stwierdzić, iż emisja akcji ma związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą, zatem i wydatki poniesione w tym celu - chociaż pośrednio - mają wpływ na realizowaną przez Spółkę sprzedaż, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (spełniając przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy VAT).

W związku z powyższym, do takich wydatków w analizowanym stanie faktycznym, w ocenie Spółki można zaliczyć nabyte przez Spółkę usługi doradcze do transakcji kapitałowej oraz inne usługi i towary związane z opodatkowaną działalnością Spółki i poniesione w związku z emisją akcji, z których wynika podatek VAT naliczony.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

Z powołanego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, przy nabyciu których podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Wskazać należy, że w ustawie nie sprecyzowano, w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi mają być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek pomiędzy zakupami, a sprzedażą opodatkowaną może mieć charakter bezpośredni (zakup materiałów do wytworzenia produktu podlegającego odsprzedaży) lub pośredni (koszty związane z doradztwem prawnym, przygotowaniem prospektu emisyjnego, opłatami notarialnymi, sądowymi, giełdowymi), jak również może dotyczyć takich czynności, które mimo, że nie podlegają opodatkowaniu, są potrzebne w funkcjonowaniu podatnika.

Ustawodawca dał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy towarów i usług wykorzystywane będą do wykonywania czynności opodatkowanych, oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony.

Wyjaśnić należy, że odliczenie podatku jest fundamentalnym prawem podatnika wynikającym z zasady neutralności podatku od towarów i usług. Realizacja tej zasady wyraża się zatem w stworzeniu takich regulacji prawnych, zgodnie z którymi podatek naliczony (zapłacony) przez podatnika, w cenie nabytych towarów i usług w ramach prowadzonej działalności opodatkowanej tym podatkiem może zostać odliczony, nie stanowiąc tym samym dla podatnika obciążenia jako koszt. Prawo do odliczenia podatku naliczonego, będące wyrazem zasady neutralności, powinno być realizowane niezwłocznie.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że w związku z ogólnym rozwojem działalności Spółki w Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki podjęło uchwałę w sprawie warunkowego podwyższenia kapitału zakładowego Spółki w drodze emisji akcji serii F oraz w sprawie emisji wariantów subskrypcyjnych serii A. Konsekwencją tej uchwały była emisja zbywalnych wariantów uprawniających do objęcia akcji przez inwestorów, ponadto wyemitowane akcje oferowane będą potencjalnym inwestorom w drodze subskrypcji prywatnej lub w drodze oferty publicznej bez konieczności sporządzania prospektu. Akcje zostały wprowadzone do obrotu na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie.

W związku z powyższym Spółka poniosła następujące wydatki:

* wydatki na opłaty związane z formalnym wejściem na giełdę, tj. opłata z tytułu rejestracji akcji, opłata za dopuszczenie akcji do obrotu, opłata za wprowadzenie akcji do obrotu;

* koszty związane z doradztwem przy transakcji;

* podatek od czynności cywilnoprawnych od podwyższenia kapitału zakładowego Spółki.

Poza ww. wydatkami, Spółka poniosła niezbędne koszty związane z podwyższeniem kapitału zakładowego, tj. opłaty notarialne, sądowe, za publikację.

W związku z powyższym Spółka poniosła wydatki związane bezpośrednio i pośrednio z podwyższeniem kapitału zakładowego oraz ofertą publiczną swoich akcji. W pierwszej kolejności wydatki te obejmują koszty bezpośrednio i koniecznie związane z podwyższeniem kapitału zakładowego Spółki, tj. wszelkie opłaty rejestracyjne, podatek od czynności cywilnoprawnych, opłaty konieczne dla dopuszczenia akcji do obrotu publicznego, czyli opłaty na rzecz GPW oraz KDPW. Oprócz tych wydatków Spółka poniosła także inne wydatki związane z tą transakcją nie mające już jednak charakteru formalnego i koniecznie warunkujących realizację emisji i oferty publicznej (koszty pośrednie). Usługi te obejmują szeroko pojęte doradztwo przy transakcji kapitałowej, których zakres określa umowa ze spółką doradczą.

Spółka wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane. Spółka jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. Kwoty pozyskane na skutek emisji akcji zostaną spożytkowane na prowadzenie działalności gospodarczej przez Spółkę. Spółka w związku z transakcją polegającą na podwyższeniu kapitału zakładowego i w konsekwencji emisji akcji, otrzymuje faktury VAT dokumentujące poniesione przez Spółkę wydatki.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny i zaistniały stan faktyczny należy stwierdzić, że Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturach dotyczących zakupu towarów i usług związanych z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji akcji, w zakresie w jakim mają związek ze sprzedażą opodatkowaną, o ile nie zachodzą (nie zajdą) przesłanki wyłączające to prawo, o których mowa w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zawarta została w odrębnym rozstrzygnięciu.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi -Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.