IBPP3/443-798/11/KO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 11 lipca 2011 r. (data wpływu 14 lipca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie uznania czy sprzedaż udziału w lokalu mieszkalnym należy traktować jako dostawę towaru, dla której w określonych okolicznościach można zastosować stawkę podatku od towarów i usług w wysokości 8% - jest prawidłowe.

W dniu 14 lipca 2011 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie uznania czy sprzedaż udziału w lokalu mieszkalnym należy traktować jako dostawę towaru, dla której w określonych okolicznościach można zastosować stawkę podatku od towarów i usług w wysokości 8%.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca w chwili obecnej jest w trakcie realizacji inwestycji budowlanej polegającej na przebudowie kamienicy frontowej z przeznaczeniem pomieszczeń na lokale mieszkalne wraz ze zmianą sposobu użytkowania pomieszczeń na poziomie piwnic i parteru na lokale użytkowe oraz nadbudowie kamienicy frontowej polegające na zmianie kształtu i konstrukcji dachu z przeznaczeniem pomieszczeń na cele mieszkalne oraz budowie oficyny z przeznaczeniem pomieszczeń na cele mieszkalne i garaż samochodów osobowych (zwana dalej "inwestycją budowlaną"). Po przebudowie kamienicy zostaną wyodrębnione trzy lokale mieszkalne zaliczone do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, czyli lokale mieszkalne, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 150 m ² oraz jeden lokal mieszkalny, którego powierzchnia użytkowa wynosi 157 m ².

Jak już była mowa powyżej lokale mieszkalne, o których mowa, za wyjątkiem jednego lokalu mieszkalnego, którego powierzchnia wynosi 157 m ^2, spełniają wszystkie warunki niezbędne do zaliczenia inwestycji do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12-12b ustawy o podatku od towarów i usług.

Po zakończeniu inwestycji budowlanej Wnioskodawca będzie zbywać na rzecz osób fizycznych lokale mieszkalne z przypadającym im udziałem w nieruchomości wspólnej w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali. Część lokali mieszkalnych będzie zbywana w ten sposób, że lokal na współwłasność w częściach ułamkowych będą nabywać osoby fizyczne nie pozostające w związku małżeńskim bądź też osoby fizyczne pozostające w związku małżeńskim, ale posiadające małżeńską rozdzielność majątkową.

Osoby fizyczne będą nabywać udziały w lokalu mieszkalnym w imieniu własnym i na własną rzecz, nie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W takim przypadku umowa zawarta z Wnioskodawcą będzie się odnosiła do przeniesienia na każdą z tych osób fizycznych udziału we współwłasności lokalu mieszkalnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż udziału we współwłasności lokalu mieszkalnego będzie traktowana na gruncie podatku od towarów i usług jako odpłatna dostawa towarów opodatkowana stawką 8%.

Zdaniem Wnioskodawcy, z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), dalej ustawa o VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Towarami - w świetle art. 2 pkt 6 ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. W świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Niepodzielność oznacza, że każdemu ze współwłaścicieli przysługuje prawo do całej rzeczy, a nie do jej części odpowiadającej udziałowi. Stosownie do art. 196 § 1 k.c. współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, jak w opisywanym stanie faktycznym, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości. Udział we współwłasności, w aspekcie regulacji zawartych w przepisach k.c., wyraża zakres uprawnień, współwłaściciela względem rzeczy wspólnej (także w stosunku do pozostałych współwłaścicieli) i określony jest odpowiednim ułamkiem. Każdemu ze współwłaścicieli przysługują atrybuty prawa własności, ma on względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela ze względu na charakter udziału. Stosownie do art. 198 Kodeksu cywilnego współwłaściciel może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Mając na uwadze treść powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, iż w przypadku zbycia udziału w lokalu mieszkalnym, Spółka przenosi na nabywcę prawo do rozporządzania tą nieruchomością jak właściciel, w zakresie w jakim uprawnia go do tego wysokość jego udziału. Zatem, w myśl definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, sprzedaż udziału we współwłasności nieruchomości należy traktować w kategorii sprzedaży towaru, zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Spółki sprzedaż udziałów we współwłasności nieruchomości traktowana winna być jako dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Stanowisko zgodne z prezentowanym przez Spółkę znajduje się także w niżej wymienionych interpretacjach indywidualnych wydanych przez Ministra Finansów:

Interpretacja indywidualna z dnia 24 kwietnia 2009 r. o sygnaturze IBPP1/443-182/09/MS, interpretacja indywidualna z dnia 18 sierpnia 2010 r. o sygnaturze IPPP1-443-511/10-4/BS, interpretacja indywidualna z dnia 9 listopada 2010 r. o sygnaturze ILPP1/443-893/10-3/BD, interpretacja indywidualna z dnia 12 października 2010 r. o sygnaturze ILPP1/443-791/10-2/NS, interpretacja indywidualna z dnia 14 maja 2010 r. o sygnaturze ITPP2/443-129/10/AW, interpretacja indywidualna z dnia 26 sierpnia 2010 r. o sygnaturze ILPP2/443-801/10-4/JKa.

Zatem sprzedaż udziału w lokalu mieszkalnym wraz z przynależnym udziałem w częściach wspólnych tej nieruchomości na podstawie art. 2 pkt 12, art. 41 ust. 12 do 12c w związku z art. 41 ust. 2 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu stawką 8%.

Obniżona stawka VAT, o której mowa powyżej stosuje się w opisywanym stanie faktycznym ponieważ dotyczy dostawy i budowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, czyli lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 150 m ^2, jak również na zasadach określonych w art. 41 ust. 12c w stosunku do lokalu mieszkalnego o metrażu 157 m ².

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Czynności te podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zach owaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa, o czym stanowi art. 5 ust. 2 ww. ustawy.

Przepisy art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług definiują pojęcie dostawy towarów i świadczenia usług za wynagrodzeniem.

W myśl tego pierwszego zacytowanego przepisu przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W myśl art. 2 pkt 6 ww. ustawy towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Towarami są rzeczy. Rzeczami są tylko i wyłącznie przedmioty materialne. Towarem na gruncie ustawy o VAT będą także wszelkie postacie energii. Towarami są zarówno rzeczy ruchome jak i nieruchomości oraz ich części. Zatem za towary są uznawane także części budynków. Zatem części budynków, wyodrębnionych w samodzielny lokal mieszkalny lub samodzielny lokal o innym przeznaczeniu, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług uznawane są za towary.

Towarem jest także udział w prawie własności nieruchomości, co wynika z poniższego uzasadnienia:

W myśl art. 44 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) mieniem jest własność i inne prawa majątkowe. Własność jest więc prawem majątkowym do rzeczy. Własność w ujęciu art. 44 Kodeksu cywilnego należy rozumieć w znaczeniu cywilnoprawnym jako rodzaj najsilniejszego prawa do rzeczy o charakterze bezwzględnym. Własność jest definiowana w art. 140 Kodeksu cywilnego poprzez wskazanie uprawnień i ograniczeń właściciela. Granice własności określają ustawy oraz zasady współżycia społecznego; właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno - gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą. W orzeczeniu z dnia 16 lipca 1980 r. sygn. akt III CZP 45/80 Sąd Najwyższy stwierdził, że prawo własności jest szczególnym prawem, które zapewnia właścicielowi dopuszczalną w danych warunkach pełnię uprawnień względem rzeczy. Choć przepis ten nie zdefiniował prawa własności przez wyczerpujące wyliczenie uprawnień właściciela, to jednak wyliczył uprawnienia zasadnicze, a przede wszystkim uprawnienia do korzystania z rzeczy oraz do rozporządzania nią. Te dwa uprawnienia stanowią istotę prawa własności.

Stosownie do art. 195 Kodeksu Cywilnego własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Nie zmienia to w niczym istoty własności rzeczy. Współwłasność cechuje: jedność przedmiotu, wielość podmiotów i niepodzielność wspólnego prawa. Te cechy współwłasności rzeczy, a zwłaszcza jedność przedmiotu i niepodzielność prawa oznaczają, że każdy ze współwłaścicieli nie ma wyłącznego prawa do fizycznie wydzielonej części rzeczy, natomiast każdy z nich ma prawo do całej rzeczy (H. Ciepła, Kodeks cywilny, Tom I, Warszawa 2005). Ułamek we współwłasności ułamkowej wyznacza jedynie zakres obowiązków oraz uprawnień współwłaściciela w stosunkach zewnętrznych i wewnętrznych wobec innych współwłaścicieli. Posiadanie udziału nie ogranicza jednak w korzystaniu i rozporządzaniu całą rzeczą, z uwzględnieniem zasad należytego zarządu. Fakt, że udział w rzeczy może być przedmiotem obrotu, nie oznacza, że w przypadku nabycia udziału nie nabywa się jednocześnie prawa do rozporządzania rzeczą (całą) jak właściciel. Zatem zbycie udziału nie jest wyłącznie rozporządzaniem prawem lecz jest przeniesieniem własności rzeczy w części przysługującej właścicielowi.

Skoro przez dostawę towarów przepis art. 7 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług nakazuje rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a towarem jest budynek, budowla lub ich części, to sprzedaż całej rzeczy (100% prawa własności) lub ułamka tej rzeczy (np. 50% prawa własności) zawsze będzie przeniesieniem prawa do rozporządzania budynkiem lub budowlą jak właściciel. Istotne jest bowiem to, że wskutek nabycia prawa majątkowego (pełnej własności lub udziału) nabywca może rozporządzać rzeczą jak właściciel. A warunek ten zostaje bezwzględnie spełniony w przypadku nabycia udziału w rzeczy. Powyższe twierdzenie uzasadnia również, i ten fakt prawny, że istotą współwłasności jest niepodzielność prawa własności rzeczy. Zatem jeśli nabywca nabywa tylko udział w rzeczy, tj. prawo majątkowe, to prawo to daje mu możliwość rozporządzania rzeczą jak właściciel, właśnie z uwagi na fakt, że istotą współwłasności jest niepodzielność prawa do rzeczy. Zatem na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług zbycie udziału w prawie własności wyodrębnionego lokalu traktować należy jako dostawę towarów.

Ponadto ustawodawca w ww. przepisach poza wskazaniem, że przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, wskazał ponadto, że za świadczenie usług uznawana jest każda transakcja, która nie stanowi dostawy towarów.

Przyjęcie podziału na dostawę towaru oraz świadczenie usług oznacza w praktyce, że wolą ustawodawcy było określenie maksymalnie szeroko rozumianego przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług, jeżeli nawet wykazane zostałoby w konkretnym przypadku, że nie występuje dostawa towarów to i tak z reguły należy opodatkować czynność kwalifikowaną wówczas jako świadczenie usług. Głównym celem wprowadzenia takiej konstrukcji jest zagwarantowanie, aby każda transakcja, która nie mogłaby zostać uznana za dostawę towarów była opodatkowana jako świadczenie usług, za wyjątkiem tych transakcji, które taksatywnie są wyłączone lub zwolnione z opodatkowania.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca w chwili obecnej jest w trakcie realizacji inwestycji budowlanej polegającej na przebudowie kamienicy frontowej z przeznaczeniem pomieszczeń na lokale mieszkalne wraz ze zmianą sposobu użytkowania pomieszczeń na poziomie piwnic i parteru na lokale użytkowe oraz nadbudowie kamienicy frontowej polegająca na zmianie kształtu i konstrukcji dachu z przeznaczeniem pomieszczeń na cele mieszkalne oraz budowie oficyny z przeznaczeniem pomieszczeń na cele mieszkalne i garaż samochodów osobowych (zwana dalej "inwestycją budowlaną"). Po przebudowie kamienicy zostaną wyodrębnione trzy lokale mieszkalne zaliczone do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, czyli lokale mieszkalne, których powierzchnia użytkowa nie przekracza 150 m ² oraz jeden lokal mieszkalny, którego powierzchnia użytkowa wynosi 157 m ^2. Lokale mieszkalne, za wyjątkiem jednego lokalu mieszkalnego, którego powierzchnia wynosi 157 m ^2, spełniają wszystkie warunki niezbędne do zaliczenia inwestycji do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, o którym mowa w art. 41 ust. 12-12b ustawy o podatku od towarów i usług. Po zakończeniu inwestycji budowlanej Wnioskodawca będzie zbywać na rzecz osób fizycznych lokale mieszkalne z przypadającym im udziałem w nieruchomości wspólnej. Część lokali mieszkalnych będzie zbywana w ten sposób, że lokal na współwłasność w częściach ułamkowych będą nabywać osoby fizyczne nie pozostające w związku małżeńskim bądź też osoby fizyczne pozostające w związku małżeńskim, ale posiadające małżeńską rozdzielność majątkową. Osoby fizyczne będą nabywać udziały w lokalu mieszkalnym w imieniu własnym i na własną rzecz, nie w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W takim przypadku umowa zawarta z Wnioskodawcą będzie się odnosiła do przeniesienia na każdą z tych osób fizycznych udziału we współwłasności lokalu mieszkalnego.

Odnosząc zatem przedstawiony opis zdarzenia przyszłego na grunt przepisów ustawy o podatku od towarów i usług należy wskazać, że opisany przedmiot transakcji spełnia definicję towaru w rozumieniu art. 2 pkt 6, w związku z czym w przedmiotowej sprawie dojdzie do dostawy towaru.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Przy czym w myśl przepisu art. 41 ust. 2 wskazanej ustawy, dla towarów i usług wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy, stawka podatku wynosi 7%, z zastrzeżeniem ust. 12 i art. 114 ust. 1.

Stosownie jednak do art. 146a pkt 1 i 2 ww. ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

* stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%,

* stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, art. 120 ust. 2 i 3 oraz w tytule załącznika nr 3 do ustawy wynosi 8%.

Stawkę podatku, o której mowa w art. 41 ust. 2, stosuje się - w myśl art. 41 ust. 12 ww. ustawy o VAT - do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się, w myśl art. 41 ust. 12a ww. ustawy, obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych, z zastrzeżeniem ust. 12b.

Natomiast w myśl ust. 12b ww. art. 41, do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, określonego w ust. 12a, nie zalicza się:

W przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej ww. limity, stawkę podatku, o której mowa w ust. 2, stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (art. 41 ust. 12c ustawy).

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca dokonywać będzie dostawy towaru w postaci 3 lokali mieszkalnych wraz z udziałem w częściach wspólnych (powierzchnia użytkowa nie przekracza 150 m ²), których dostawa podlegać będzie opodatkowaniu 8% stawką podatku VAT z uwagi na to, iż lokale te spełniają wymogi zawarte w ustawie o VAT dotyczące budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym oraz 1 lokalu mieszkalnego (powierzchnia użytkowa wynosi 157 m ²), którego dostawa podlegać będzie opodatkowaniu 8% (150 m ² powierzchni użytkowej) i 23% (7 m ² powierzchni użytkowej) według zasady określonej w art. 41 ust. 12c ustawy o VAT.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.