IBPP3/443-784/11/IK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 11 kwietnia 2011 r. (data wpływu 15 kwietnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości objęcia zwolnieniem opłaty eksploatacyjnej za lokal mieszkalny oraz część lokalu mieszkalnego wykorzystywanego do prowadzenia działalności gospodarczej - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 kwietnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości objęcia zwolnieniem opłaty eksploatacyjnej za lokal mieszkalny oraz część lokalu mieszkalnego wykorzystywanego do prowadzenia działalności gospodarczej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W Spółdzielni występują przypadki gdzie mieszkańcy posiadają:

* spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,

* prawo odrębnej własności do lokalu mieszkalnego.

Część z tych osób posiada członkostwo w spółdzielni, a część osób nie posiada takiego członkostwa. Lokale te znajdują się w budynkach mieszkalnych.

Zdarzają się przypadki, że osoby wykorzystują część powierzchni lokalu mieszkalnego (np. pokój lub przedpokój do działalności gospodarczej). W jednym przypadku całe mieszkanie osoba przeznaczyła na wykorzystanie do działalności gospodarczej. Spółdzielnia pobiera opłaty eksploatacyjne oraz związane z utrzymaniem nieruchomości za te lokale jak za pozostałe lokale mieszkalne, zgodnie z art. 4 ust. 1, 11, 2, 3, 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r. z późn. zm.

W ramach tych opłat jest:

* opłata eksploatacyjna,

* opłata abonamentowa za wodomierz główny,

* opłata za prąd przeznaczony do ogrzewania klatek schodowych,

* opłata za azart,

* fundusz remontowy,

* opłata za wywóz nieczystości,

* podatek od nieruchomości,

* wieczyste użytkowanie gruntu,

* oplata za wodę zimną, ciepłą,

* opłata za centralne ogrzewanie.

Przychód z tych opłat rozliczany jest w ramach gospodarki zasobami mieszkaniowymi tak jak z innych lokali mieszkalnych, zgodnie z art. 4 pkt 41 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r. Stawki zastosowane do tych lokali są takie jak do pozostałych lokali mieszkalnych. Lokale te pomimo wykorzystywania ich części lub całego lokalu do działalności gospodarczej nie zmieniają swojej funkcji i nadal pozostają lokalami mieszkalnymi.

Osoby prowadzące taką działalność poprosiły o wystawiane faktur na tę część powierzchni, na której prowadzą działalność gospodarczą. W jednym przypadku jest to całe mieszkanie, a w dwóch przypadkach jest to część powierzchni użytkowej mieszkania.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług, opłata eksploatacyjna oraz pozostałe składniki opłat dot. utrzymania nieruchomości za tę część lokalu mieszkalnego, która wykorzystywana jest do prowadzenia działalności gospodarczej będzie objęta zwolnieniem od podatku VAT.

Czy zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług, opłata eksploatacyjna oraz pozostałe składniki opłat dot. utrzymania nieruchomości za cały lokal mieszkalny wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej będzie objęta zwolnieniem od podatku VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy, rejestracja działalności gospodarczej i przeznaczenie części lub całości lokalu mieszkalnego na jej cel nie zmienia charakteru lokalu mieszkalnego na użytkowy w związku z powyższym opłatę eksploatacyjną i pozostałe opłaty dot. utrzymania nieruchomości obejmuje zwolnienie na mocy art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.),zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności zdefiniowany został odpowiednio w art. 7 oraz art. 8 ustawy o VAT. I tak, stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT).

Stosownie do przepisu art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi.

W tym miejscu należy zauważyć, iż z dniem 1 stycznia 2011 r. zmianie uległy stawki podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 146a ustawy, wprowadzonym na mocy art. 19 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578), zmienionym treścią art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726), w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f:

Ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje szereg zwolnień o charakterze podmiotowym i przedmiotowym.

I tak zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy, zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.).

Natomiast w myśl § 13 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392), zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz osób niebędących członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych, za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.).

Powołany powyżej przepis art. 4 ust. 1, ust. 2, ust. 4 i ust. 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowi, iż:

* członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu;

* członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu;

* właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5;

* członkowie spółdzielni uczestniczą w kosztach związanych z działalnością społeczną, oświatową i kulturalną prowadzoną przez spółdzielnię, jeżeli uchwała walnego zgromadzenia tak stanowi. Właściciele lokali niebędący członkami oraz osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, mogą odpłatnie korzystać z takiej działalności na podstawie umów zawieranych ze spółdzielnią.

W niniejszej sprawie należy przytoczyć zatem przepis art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT, w myśl którego zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.

W myśl art. 2 ust. 1 cyt. ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych lokalem jest samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.). Stosownie zaś do art. 2 ust. 2 ww. ustawy o własności lokali, samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych.

Cytowane wyżej przepisy jednoznacznie wskazują, że zwolnienie od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT, odnosi się do czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni mieszkaniowych, a także osób niebędących członkami spółdzielni. Muszą być oni właścicielami lokali mieszkalnych lub musi im przysługiwać spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego. Rodzaje opłat wymienione w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych dotyczą wszelkich opłat. Jednakże przepisy art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o VAT oraz § 13 ust. 1 pkt 16 cyt. rozporządzenia, wyraźnie wskazują na właścicieli lokali mieszkalnych, członków spółdzielni i osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa lub prawa własności do lokali mieszkalnych. Stąd też zwolnienie od podatku dotyczy wyłącznie czynności (za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych) związanych z lokalami mieszkalnymi, nie dotyczy zaś czynności związanych z lokalami użytkowymi.

Z przedstawionego przez Spółdzielnię opisu stanu faktycznego wynika, iż w Spółdzielni występują przypadki gdzie mieszkańcy posiadają:

* spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,

* prawo odrębnej własności do lokalu mieszkalnego.

Część z tych osób posiada członkostwo w spółdzielni, a część osób nie posiada takiego członkostwa. Lokale te znajdują się w budynkach mieszkalnych. Zdarzają się przypadki, że osoby wykorzystują część powierzchni lokalu mieszkalnego (np. pokój lub przedpokój do działalności gospodarczej). W jednym przypadku całe mieszkanie osoba przeznaczyła na wykorzystanie do działalności gospodarczej. Spółdzielnia pobiera opłaty eksploatacyjne oraz związane z utrzymaniem nieruchomości za te lokale jak za pozostałe lokale mieszkalne, zgodnie z art. 4 ust. 1, 1 ^1, 2, 3, 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r. z późn. zm. Przychód z tych opłat rozliczany jest w ramach gospodarki zasobami mieszkaniowymi tak jak z innych lokali mieszkalnych, zgodnie z art. 4 pkt 41 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r. Stawki zastosowane do tych lokali są takie jak do pozostałych lokali mieszkalnych. Lokale te pomimo wykorzystywania ich części lub całego lokalu do działalności gospodarczej nie zmieniają swojej funkcji i nadal pozostają lokalami mieszkalnymi.

Osoby prowadzące taką działalność poprosiły o wystawianie faktur na tę część powierzchni, na której prowadzą działalność gospodarczą. W jednym przypadku jest to całe mieszkanie, a w dwóch przypadkach jest to część powierzchni użytkowej mieszkania.

Zauważyć w tym miejscu należy, iż w przedmiotowej sprawie doszło do zmiany funkcji (przeznaczenia) całego bądź części lokalu mieszkalnego. Lokal bądź jego część przestał bowiem służyć zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych ludzi, stał się zaś lokalem wykorzystywanym na cele użytkowe (w celu prowadzenia działalności gospodarczej).

Odnosząc zatem przedstawioną sytuację do powołanych powyżej przepisów stwierdzić należy, iż opłaty eksploatacyjne pobierane przez Wnioskodawcę z tytułu korzystania z lokali (części lokali), które nie służą zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku od towarów i usług i § 13 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia.

Zatem opłaty eksploatacyjne za korzystanie z lokali lub ich części, które służą do prowadzenia w nich działalności gospodarczej będą opodatkowane wg podstawowej stawki podatku od towarów i usług tj. stawki 23%.

Mając powyższe na względzie, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przedstawionego stanu faktycznego należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w części dotyczącej zastosowania stawki preferencyjnej przy opłatach eksploatacyjnych oraz w części dotyczącej sposobu wyodrębnienia kwot podatku naliczonego zawiązanych z czynnościami opodatkowanymi oraz związanych z czynnościami zwolnionymi od podatku od towarów i usług została zawarta w odrębnych rozstrzygnięciach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.