IBPP3/443-763/09/ŁC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 25 września 2009 r. (data wpływu 8 października 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sądowego zniesienia współwłasności nieruchomości - jest prawidłowe.

W dniu 8 października 2009 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania sądowego zniesienia współwłasności nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Gmina jest czynnym podatnikiem podatku VAT. W dniu 7 lipca 2009 r. postanowieniem Sądu Rejonowego nastąpiło zniesienie współwłasności nieruchomości składającej się z działki o powierzchni 0,1208 ha zabudowanej budynkiem. Budynek wybudowano na przełomie XIX i XX wieku, a w latach 70-tych został nadbudowany. Początkowo nieruchomość stanowiła własność Skarbu Państwa, była użytkowana przez przedsiębiorstwo turystyczne. Wówczas znajdowały się w niej: hotel, restauracja i lokale handlowe.

W dniu 27 maja 1990 r. Gmina w trybie ustawy z dnia 10 maja 1990 r. przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. 32, poz. 1391 z późn. zm.), nabyła współwłasność ww. nieruchomości w 1/2 części. Współwłaścicielem nieruchomości była osoba fizyczna. Działalność hotelowa i gastronomiczna została zlikwidowana w 1990 r. i od tej chwili pomieszczenia są pustostanem. Na parterze budynku znajdują się lokale handlowe, na które umowy najmu zostały zawarte jeszcze przez przedsiębiorstwo turystyczne, które nadal zarządza nieruchomością. Gmina i drugi współwłaściciel nieruchomości nigdy nie zawierali żadnych umów najmu na lokale użytkowe mieszczące się w ww. budynku ani też nie weszli w fizyczne posiadanie nieruchomości. Nigdy nie zarządzali budynkiem, w związku z powyższym nie ponosili z tego tytułu nakładów inwestycyjnych.

W 2008 r. osoba fizyczna będąca współwłaścicielem wystąpiła do Sądu Rejonowego z wnioskiem o zniesienie współwłasności z Gminą, które wskutek postępowania sądowego nastąpiło w lipcu 2009 r. Sąd przyznał nieruchomość na wyłączną własność wnioskodawcy oraz zasądził na rzecz Gminy określoną kwotę tytułem spłaty.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zniesienie współwłasności jest traktowane jako dostawa towaru i korzysta ze zwolnienia z podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina stoi na stanowisku, iż zniesienie współwłasności nieruchomości korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty (art. 2 pkt 6).

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 str. 1 z późn. zm.) w art. 15 ust. 2 umożliwiła Państwom Członkowskim uznanie za dostawę towarów:

Z powołanego powyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 wymienionej ustawy, nie wynika, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową - zapłatą może być inny towar lub usługa, albo mieszaną - zapłata w części pieniężna a w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatą, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tą czynność.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 195 ww. ustawy, własność tej samej rzeczy może także przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Udział we współwłasności, w aspekcie regulacji zawartych w przepisach Kodeksu cywilnego, wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej (także w stosunku do pozostałych współwłaścicieli) i jest określony odpowiednim ułamkiem. Istotą współwłasności jest niepodzielność prawa własności do rzeczy. Każdy ze współwłaścicieli stosownie do art. 198 Kodeksu cywilnego może swym udziałem swobodnie rozporządzać, bez zgody pozostałych współwłaścicieli, a wyjątki wynikać mogą jedynie z przepisów prawa. Zatem w zakresie pojęcia towarów jako, budynków, budowli i ich części jak również gruntów mieści się współwłasność jako prawo do rzeczy wspólnej.

Zgodnie z art. 210 Kodeksu cywilnego, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić. Z powyższej normy wynika więc, że każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Ustawodawca przyznaje więc każdemu ze współwłaścicieli roszczenie o zniesienie współwłasności. Jego zaspokojenie może nastąpić w trybie umownego zniesienia współwłasności lub na drodze orzeczenia sądowego. Żaden ze współwłaścicieli nie może zaś skutecznie sprzeciwiać się zniesieniu współwłasności.

Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu wartość poszczególnych udziałów może być wyrównywana przez dopłaty pieniężne, wówczas sąd oznaczy termin sposób ich uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeba także sposób ich zabezpieczenia.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że jeden ze współwłaścicieli (osoba fizyczna) wystąpiła do sądu z wnioskiem o zniesienie współwłasności z Gminą. Sąd przyznał nieruchomość na wyłączną własność osobie fizycznej oraz zasądził na rzecz Gminy określoną kwotę tytułem spłaty.

Przenosząc powyższe na grunt ustawy o podatku od towarów i usług należy stwierdzić, że jeśli w związku ze zniesieniem współwłasności nieruchomości ma miejsce wydanie nieruchomości w zamian za świadczenie pieniężne mamy do czynienia z dostawą towarów zdefiniowaną w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

W kwestii opodatkowania przedmiotowej dostawy należy zwrócić uwagę, że przedmiotem dostawy jest działka zabudowana budynkiem wzniesionym na przełomie XIX i XX wieku, nadbudowanym w latach 70-tych. W budynku była prowadzona działalność hotelowa i gastronomiczna. Wnioskodawca nie poniósł nakładów inwestycyjnych na ww. budynek

Co do zasady stawka podatku - na podstawie art. 41 ust. 1 cytowanej ustawy - wynosi 22%. Niemniej jednak w treści wskazanej ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub w ogóle zwolnienie z opodatkowania.

Przejawem powyższego jest art. 43 ust. 1 pkt 10a ww. ustawy o VAT, który zwalnia z podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, tejże ustawy pod warunkiem że:

Stosownie do art. 29 ust. 5 ww. ustawy w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Przedmiotem dostawy jest grunt zabudowany budynkiem, przy nabyciu którego Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, nie były również ponoszone nakłady inwestycyjne związane z nieruchomością. W związku z powyższym opisane zniesienie współwłasności stanowi dostawę towarów korzystającą ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a w związku z art. 29 ust. 5 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe, jednakże prawidłowość stanowiska wynika z innej podstawy prawnej niż wskazana przez Wnioskodawcę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.