IBPP3/443-762/09/ŁC - Możliwość opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 5 października 2009 r. (data wpływu 7 października 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 7 grudnia 2009 r. (data wpływu 10 grudnia 2009 r.) oraz pismem z dnia 22 grudnia 2009 r. (data wpływu 28 grudnia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa - jest prawidłowe.

W dniu 7 października 2009 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 7 grudnia 2009 r. (data wpływu 10 grudnia 2009 r.) będącego odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 24 listopada 2009 r. oraz pismem z dnia 22 grudnia 2009 r. (data wpływu 28 grudnia 2009 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 17 grudnia 2009 r. (znak IBPP3/443-762/09- 3/ŁC).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 30 lipca 2009 r. Spółka S. - jako Sprzedający oraz Wnioskodawca - jako Kupujący zawarły umowę sprzedaży składników majątku oraz porozumienie dotyczące przejęcia pracowników (zwana dalej "Umową").

Na podstawie Umowy Wnioskodawca nabył składniki majątku Spółki S. określone szczegółowo w Umowie (w tym, wszystkie maszyny Spółki S. niezbędne do wykonywania działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę S. oraz wszelkie inne środki trwałe) oraz przejął wszystkich pracowników zatrudnionych w Spółce S. Dodatkowo, Spółka S. na podstawie Umowy dokonała na rzecz Wnioskodawcy cesji praw wynikających z kontraktów wyszczególnionych w Umowie (w tym umów leasingu wszystkich maszyn wykorzystywanych przez Spółkę S. do prowadzenia działalności gospodarczej oraz umów ubezpieczenia dotyczących nabywanych środków trwałych i maszyn).

Pismem z dnia 22 grudnia 2009 r. (data wpływu 28 grudnia 2009 r.) Wnioskodawca wyjaśnił iż:

nabył od Spółki S. przedsiębiorstwo będące szwalnią. U Wnioskodawcy szwalnia ta jest odrębną komórką organizacyjną, która wcześniej nie istniała u wnioskodawcy. W rozliczeniach wewnętrznych szwalnia jest ujęta jako odrębna jednostka, natomiast sprawozdania finansowe spółki sporządzane są dla całego przedsiębiorstwa (wraz ze szwalnią).

Nabyty zespół składników materialnych i niematerialnych jest wyodrębniony funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie Wnioskodawcy; znajduje się w wynajmowanym budynku, położonym poza terenem Wnioskodawcy. Nabyty zespół składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo, samodzielnie realizujące zadania gospodarcze. W wyniku przeprowadzonej transakcji Wnioskodawca nabył od sprzedającego m.in. wszystkie maszyny szwalnicze oraz przejął wszystkich pracowników. Ww. zespół składników posiada niezbędną infrastrukturę oraz zasoby personalne, które umożliwiałyby samodzielne funkcjonowanie w postaci niezależnego przedsiębiorstwa, samodzielnie realizującego zadania gospodarcze.

W wyniku przeprowadzonej transakcji Wnioskodawca nie przejął oznaczeń indywidualizujących przedsiębiorstwo, nie przejął własności nieruchomości, gdyż przejmowane przedsiębiorstwo takich nie posiadało, przejął zaś ruchomości (w tym urządzenia) oraz prawa wynikające z umów leasingu maszyn. Ponadto przejął prawo do korzystania z nieruchomości wynikające z umowy najmu. Nie zostały przejęte wierzytelności oraz środki pieniężne a także prawa z papierów wartościowych, koncesje, licencje, zezwolenia, patenty ani inne prawa własności przemysłowej gdyż takie nie istniały. Przejęto natomiast część ksiąg i dokumentów związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej a dotyczących pracowników przedsiębiorstwa, umów, ubezpieczeń.

Zobowiązania wynikające z umów o pracę, leasingu, umów ubezpieczenia były składnikiem nabytego przedsiębiorstwa.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy umowa powinna być klasyfikowana jako nabycie przez Wnioskodawcę poszczególnych składników majątku Sprzedającego, czy też opisana transakcja powinna być klasyfikowana jako nabycie przez Wnioskodawcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki S....

Zdaniem Wnioskodawcy, istnieją istotne wątpliwości prawno-podatkowe dotyczące kwalifikacji Umowy jako transakcji nabycia poszczególnych składników majątkowych Spółki S. Wnioskodawca wyraża natomiast pogląd, iż opisana transakcja powinna być klasyfikowana jako nabycie przez niego zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki S. Zgodnie z art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

Należy podkreślić, iż przepisy prawa podatkowego nie przewidują odmiennej definicji przedsiębiorstwa. Dodatkowo, zgodnie z art. 4a pkt 3) ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (zwaną dalej "p.d.o.p.") przedsiębiorstwo powinno być definiowane jako przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Biorąc powyższe pod uwagę, jeśli przedmiot transakcji jest definiowany jako przedsiębiorstwo w rozumieniu Kodeksu cywilnego, również powinien być kwalifikowany jako przedsiębiorstwo dla celów podatkowych. Takie stanowisko jest przyjmowane przez organy podatkowe (interpretacja indywidualna z dnia 3 kwietnia 2009 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, ITPP2/443-58/09/PS "Przepisy ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) nie definiuje terminu "przedsiębiorstwo".

Z tej przyczyny dla celów określenia zakresu tego pojęcia posiłkowo, w ramach wykładni systemowej, stosuje się regulację zawartą w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W tym miejscu należy wskazać, iż pojęcie zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie jest zdefiniowane w przepisach Kodeksu cywilnego, natomiast taką definicję zawierają przepisy prawa podatkowego. Zgodnie bowiem z art. 2 pkt 27e) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (zwana dalej "ustVAT") i podobnie zgodnie z art. 4a pkt 4) p.d.o.p. zorganizowana część przedsiębiorstwa oznacza organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Powyższa definicja zawiera zatem cztery warunki, które łącznie muszą zostać spełnione by zakwalifikować poszczególny zespół składników jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Organy podatkowe powinny bowiem w każdym przypadku definiowania zorganizowanej części przedsiębiorstwa badać czy zostały spełnione łącznie następujące warunki:

Powyższy wymóg spełnienia łącznie czterech warunków w celu kwalifikacji przedmiotu transakcji jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa został potwierdzony w interpretacji indywidualnej z dnia 4 listopada 2008 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, ILPB3/423-480/08-5/EK.

Podsumowując, należy wskazać, iż zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzy minimalna ilość składników majątkowych i niemajątkowych, które są niezbędne do prowadzenia danej działalności gospodarczej. Decydujące bowiem znaczenie ma zdolność samodzielnego funkcjonowania takiej części przedsiębiorstwa. W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca nabył składniki majątkowe - maszyny i środki trwałe oraz składniki niemajątkowe - przejęte zostały prawa i obowiązki wynikające z umów leasingu i ubezpieczenia. W celu ustalenia, czy mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, należy zbadać, czy nabyty zespół składników majątkowych i niemajątkowych stanowić mógłby samodzielnie działające przedsiębiorstwo.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca nabył od Spółki S. wszystkie maszyny, inne środki trwałe, przejął wszystkich pracowników oraz przejął w drodze cesji obowiązki i prawa wynikające z umów leasingowych maszyn i umów ubezpieczenia ww. maszyn i środków trwałych. Należy zatem wskazać, iż powyższy zespołu składników z całą pewnością mógłby stanowić samodzielnie działające przedsiębiorstwo, a także to, iż ww. zespół składników jest przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych. Co więcej, wydaje się, iż można nawet uznać, iż Wnioskodawca nabył całość przedsiębiorstwa bowiem "pozostałość" przedsiębiorstwa Sprzedającego nie może stanowić niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze. Z uwagi na fakt, iż część przedsiębiorstwa (składniki materialne i niematerialne), które nabył Wnioskodawca mogą funkcjonować w obrocie samodzielnie i jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniona, należy uznać, iż Wnioskodawca nabył określony fragment przedsiębiorstwa Spółki S., który stanowi jego zorganizowaną część.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej "ustawa o VAT") przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Stosownie do przepisu art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Definicja ta określa przedsiębiorstwo w sensie przedmiotowym. Przy czym, powyższe wyliczenie jest katalogiem otwartym, więc wymienione elementy składowe przedsiębiorstwa mają jedynie charakter przykładowy. Jednakże sformułowanie przepisu tworzy domniemanie prawne, w myśl którego przedsiębiorstwo obejmuje każdy składnik zespołu, a zatem wszelkie dobra materialne i niematerialne podlegające ochronie prawnej i służące wykonywaniu celów gospodarczych. Należy tu wskazać również art. 55??? Kodeksu cywilnego, którym ustawodawca wprowadza zasadę, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Zatem przedsiębiorstwem w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług jest takie przedsiębiorstwo, które jest zorganizowane i wyposażone w składniki zapewniające realizowanie celów gospodarczych, jest samodzielnym podmiotem prawa, funkcjonującym jako podmiot w obrocie gospodarczym. Ponadto nie można traktować jako przedsiębiorstwo wyodrębnionej gospodarczo części będącej zespołem składników majątkowych i niemajątkowych, jeżeli nie będzie obejmować ksiąg i dokumentów związanych z prowadzeniem działalności.

Dla potrzeb podatku od towarów i usług zostało zdefiniowane pojęcie "zorganizowanej części przedsiębiorstwa".

Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, zorganizowana część przedsiębiorstwa oznacza organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

W rozumieniu powyższej regulacji prawnej, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, spełniać powinien następujące warunki:

Zatem nie wystarczy zorganizowanie jakiejkolwiek masy majątkowej, ale musi ona odznaczać się odrębnością organizacyjną i finansową, z możliwością samodzielnego funkcjonowania w razie zaistnienia takiej potrzeby w obrocie gospodarczym. Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze organizacyjnej podatnika. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Tą ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Winno ono mieć również zdolność zaistnienia jako niezależne przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 i art. 552 ustawy - Kodeks cywilny.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

W świetle powyższych przepisów, oraz w oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny, należy stwierdzić, iż nabyty zespół składników można klasyfikować jako nabycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa w myśl przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych,Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko- Biała.