IBPP3/443-756/11/PK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 22 czerwca 2011 r. (data wpływu 30 czerwca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług Cash poolingu jest:

* prawidłowe - w części dotyczącej rozpoznania importu usług Cash poolingu,

* nieprawidłowe - w części dotyczącej zwolnienia z podatku VAT importowanych usług Cash poolingu

W dniu 30 czerwca 2011 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT opodatkowania usług Cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Spółka należy do międzynarodowej grupy D. S., która skupia spółki ze 130 krajów na całym świecie. W celu zoptymalizowania przepływów pieniężnych, a także zmniejszenia kosztów uzyskania kredytów i jednoczesnego zwiększenia przychodów z depozytów bankowych. Grupa DB podjęła decyzje o wdrożeniu dla spółek grupy rozwiązań opartych na Cash poolingu. W związku z tym, Spółka zawarła umowę ze spółką D. M. (dalej D. M.), z siedzibą, w Niemczech, jako pool leaderem. W ramach przyjętego rozwiązania założono, że Spółka będzie posiadać konto w banku S.A., a także konto prowadzone w Niemczech w banku C. AG. Oba konta będą prowadzone w walucie polski złoty. Z końcem dnia środki finansowe zdeponowane na koncie w S.A. są przelewane na konto w Niemczech, prowadzone przez C. AG, a stamtąd na konto główne spółki D. M., pełniącej funkcję pool leadera. Środki spółki na koncie głównym w D. M. są odpowiednio księgowane za pomocą dedykowanego systemu informatycznego na wewnętrzny rachunek rozliczeniowy Spółki. W przypadku, gdy na koncie Spółki w banku S.A. nie będzie zdeponowanych środków finansowych, lecz powstanie debet, jako saldo ujemne, z konta w C. AG automatycznie zostanie przelana pod koniec dnia kwota odpowiadająca wysokości salda ujemnego w banku S.A. W takim też przypadku powstałe dzienne saldo ujemne na koncie Spółki w C.AG zostanie automatycznie zasilone kwotą przelaną przez D. M. z konta głównego Cash poolingu, pochodzącą ze środków zdeponowanych wcześniej przez Spółkę w ramach cash pool na jej rachunku wewnętrznym w D. M. W przypadku, konieczności dokonania płatności przekraczających stan środków Spółki zaksięgowanych na jej wewnętrznym rachunku rozliczeniowym, za zgodą D. M. L. i na podstawie odrębnej umowy, którą Spółka musiałaby zawrzeć, Spółka mogłaby dokonać wówczas takich płatności. Środki na ten cel pobierane byłyby z rachunku głównego pool leadera.

Pieniądze zdeponowane na koncie głównym Cash poolingu, zarządzanym przez D. M. będą pochodziły z dodatnich sald innych spółek z grupy, które podobnie jak w przypadku Spółki będą zasilać konto główne, a także z zewnętrznego rynku finansowego. W wyniku ww. transferów, na obu posiadanych przez Spółkę kontach, tj. koncie w S.A. i C. AG pod koniec dnia będzie utrzymane saldo zerowe, nie zawierające żadnych obciążeń ani depozytów. Przelewy pomiędzy kontami Spółki, a także pomiędzy kontem Spółki w C. AG i kontem zarządzanym przez D. M. będą dokonywane automatycznie, niezależnie od kwot przelewów. Jedynym ograniczeniem jakie nałożono na Spółkę, to ograniczenie dziennej kwoty transakcji dokonywanych w ramach Cash poolingu wynoszące 40 mln PLN, które może ulec zmianie na podstawie odrębnych ustaleń i za zgodą D. M. Żadna ze spółek, które zawarły umowę Cash poolingu nie jest w stanie określić kiedy i w jakiej wysokości na posiadanych przez nią kontach powstanie saldo ujemne, które będzie wymagało uzupełnienia środkami finansowymi z konta głównego Cash poolingu, ani też kiedy i w jakiej wysokości będą na tych kontach zdeponowane środki finansowe Spółki, które zasilą konto główne Cash poolingu. Z tytułu wpłaty przez Spółkę środków finansowych w wyniku dodatniego salda na kontach, należą się Spółce odsetki w wysokości odpowiedniej międzybankowej stopy oprocentowania depozytów pomniejszonej o 75 punktów bazowych. Od kwot wypłaconych z rachunku głównego na rachunki Spółki w celu wyzerowania dziennych sald ujemnych w wysokości przekraczającej wartość środków zdeponowanych wcześniej przez Spółkę na rachunku głównym D. M. pobierane będą odsetki w wysokości odpowiedniej międzybankowej stopy oprocentowania pożyczek powiększonej o TS punktów bazowych Odsetki są naliczane raz w miesiącu przez D. M., w rozliczeniu dziennym na bazie dziennego salda generowanego na rachunku wewnętrznym i są dodawane lub odejmowane przez D. M., do salda wewnętrznego konta rozliczeniowego prowadzonego przez D. M. w ramach konta głównego na koniec miesiąca.

Uwzględniając powyższe, zawarta umowa Cash poolingu opiera się na rodzaju tego typu umów zwanym zero-balancing cash poollng.

Spółka D. M. nie posiada w Polsce zakładu, w rozumieniu umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na Spółce spoczywa obowiązek rozpoznania importu usług, w stosunku do wypłaconych odsetek na rzecz spółki D. M., w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) - dalej u.p.t.u., opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ww. ustawy, należy rozumieć: przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez odpłatne świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemajacej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7-8 ust. 1 u.p.t.u. W przedstawionym stanie faktycznym. Spółka będzie wypłacać: spółce D. M. kwoty odsetek, z tytułu środków finansowych przekazanych przez pool leadera w celu wyzerowania kont z ujemnym saldem. W związku z tym, zdaniem Spółki wypłatę odsetek należy uznać za wynagrodzenie należne D. M. za usługę udostępnienia środków finansowych, podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem. Zgodnie z art. 28b ust. 1 u.p.t.u., miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą, posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania. Zdaniem Spółki, ponieważ D. M. nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług na terenie kraju, a na podstawie wyżej przytoczonego przepisu należy uznać, że usługa ta jest świadczona na terytorium kraju, obowiązek naliczenia i rozliczenia podatku spoczywa na Spółce, ze względu na fakt, że w przedmiotowym stanie faktycznym mamy do czynienia z importem usług, o którym mówi art. 2 pkt 9 u.p.t.u., w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u. Z tego tytułu Spółka będzie zobowiązana, stosownie do wymogu art. 106 ust. 7 u.p.t.u., do wystawienia faktury wewnętrznej, w której wskaże podatek należny, który będzie dla Spółki jednocześnie podatkiem naliczonym. Zdaniem Spółki, w przedstawionym stanie faktycznym znajdzie zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do u.p.t.u., na podstawie którego przedmiotowa usługa, jako usługa sklasyfikowana pod symbolem PKWiU 65.23.10 "Usługi pośrednictwa finansowego pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane", jest zwolniona z opodatkowania tym podatkiem.

W związku z tym, że zgodnie z zapisami art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, usługi dla celów podatku od towarów i usług są identyfikowane według klasyfikacji wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej (z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki). Spółka wskazuje również na interpretacje organu statystycznego dotyczącego umów o zarządzaniem płynnością finansową. Otóż Ośrodek interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi w piśmie z dnia 11 stycznia 2007 r., Nr OK-5672/KU-6509/2006 zakwalifikował usługi cash poolingu jako "Usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane" Stanowisko to zostało wielokrotnie potwierdzone przez organy skarbowe, w m.in. poniższych Interpretacjach prawa podatkowego:

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 stycznia 2010 r. (sygn. IPPR1/443-1063/09-2/A W),

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 grudnia 2009 r. (sygn. IPPP1 -443-1157/09-2/RR),

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 29 października 2009 r. (sygn. ILPP2/443-1102/09-2/SJ),

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 23 lipca 2009 r. (sygn. ITPP2/443-388/09/AK),

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 lutego 2009 r. (sygn. IPPP3/443-116/08-4/RK),

* interpretacja indywidualna Dyrektora izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 maja 2008 r. (sygn. IBPP2/443-88/08/IOz).

Reasumując, z tytułu zapłaty odsetek na rzecz DB M, Spółka rozpozna import usług, z jednoczesnym zastosowaniom zwolnienia z podatku od towarów i usług tej czynności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe - w części dotyczącej rozpoznania importu usług Cash poolingu,

* nieprawidłowe - w części dotyczącej zwolnienia z podatku VAT importowanych usług Cash poolingu

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...), natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do art. 5a ustawy o VAT towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W myśl art. 2 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy.

Podatnikami są również, jak stanowi art. 17 ust. 1 pkt 4 powołanej ustawy, osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju.

Stosownie do art. 17 ust. 2 ustawy w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

W przypadku usług istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest ustalenie miejsca ich świadczenia, bowiem od określenia miejsca świadczenia zależeć będzie miejsce ich opodatkowania.

W art. 28a ustawy wskazano, iż na potrzeby stosowania przepisów regulujących miejsce świadczenia przy świadczeniu usług:

Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n.

Co do zasady stosownie do art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a ww. ustawy stawka podatku w okresie od 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. wynosi 23% z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1 oraz art. 146f.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku.

Trzeba tutaj zauważyć, że art. 1 pkt 8 lit. a) nowelizacji z dnia 29 października 2010 r. do ustawy o VAT, uchylił z dniem 1 stycznia 2011 r. - art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i dodaje pkt 17-41. Tym samym załącznik nr 4 do ustawy, który zawierał wykaz usług zwolnionych od podatku poprzez ich odwołanie do odpowiedniego symbolu PKWiU, został zastąpiony przez ustawodawcę ujęciem opisowym, którego zakres określono wykorzystując przepisy prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE.

Zasadnicze znaczenie ma w tym przypadku dodanie do art. 43 ustawy punktów 38-41, regulujących zwolnienia od podatku działalności finansowej.

Na podstawie art. 43 ust. 1 znowelizowanej ustawy o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku m.in.:

* usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę (pkt 38);

* usługi w zakresie udzielania poręczeń, gwarancji i wszelkich innych zabezpieczeń transakcji finansowych i ubezpieczeniowych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, a także zarządzanie gwarancjami kredytowymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę (pkt 39);

* usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług (pkt 40);

* usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie (pkt 41).

Powyższe zwolnienie stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 13).

Z art. 43 ust. 14 wynika, że przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Natomiast z art. 43 ust. 15 ustawy wynika, iż zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Z kolei stosownie do zapisu art. 43 ust. 16 ustawy, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

Z zawartego we wniosku opisu wynika, że Spółka przystąpiła do systemu wspólnego zarządzania płynnością finansową, oferowanego w ramach grupy kapitałowej, do której należy. Przystąpienie do wspomnianego systemu zarządzania płynnością nastąpił na skutek zawarcia nienazwanej umowy typu cash-pooling, której celem jest polepszenie płynności finansowej spółek w prowadzonej działalności gospodarczej, jak również zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego.

Uczestnicy przedmiotowej struktury deponują środki na rachunkach transakcyjnych, składają "depozyty" z nadwyżki środków pieniężnych w systemie cash-poolingowym, które wykorzystywane są do finansowania działalności innych uczestników.

Całością przepływów, saldami rachunków grupowych i ewentualnym zapewnieniem finansowania zewnętrznego zarządza Cash Pool Lider, niemiecki podmiot powiązany kapitałowo ze Spółką.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny, w oparciu o powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, z uwagi na fakt, iż Spółka będąca nabywcą usług świadczonych przez Pool Leadera spełnia definicję podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy, miejscem świadczenia i opodatkowania przedmiotowych usług będzie terytorium kraju, w którym usługobiorca (Wnioskodawca) posiada siedzibę, t.j. terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Świadczone usługi stanowią dla Spółki import usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, wobec czego będzie zobowiązana do rozliczenia podatku z tego tytułu.

Jednakże w niniejszej sprawie usługi te nie będą korzystały ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 w zw. z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o VAT jak wskazał Wnioskodawca we własnym stanowisku lecz na podstawie zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o podatku od towarów i usług obowiązującej od dnia 1 stycznia 2011 r., mając na względzie fakt, iż - jak wskazano we wniosku - nabywane usługi dotyczą usług w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za:

* prawidłowe - w części dotyczącej rozpoznania importu usług Cash poolingu,

* nieprawidłowe - w części dotyczącej zwolnienia z podatku VAT importowanych usług Cash poolingu

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto informuje się, iż ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania Wnioskodawcy z tytułu udziału w konsorcjum jak też podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych została zawarta w odrębnych rozstrzygnięciach.

Odnosząc się do powoływanych we wniosku wydanych interpretacji stwierdzić należy, że zostały wydane w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego interpretację.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.