IBPP3/443-544/11/PK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 maja 2011 r. (data wpływu 10 maja 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 25 lipca 2011 r. (data wpływu 29 lipca 2011 r.) oraz pismem z dnia 1 sierpnia 2011 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej usług pomocy społecznej - jest prawidłowe.

W dniu 10 maja 2011 r. złożono ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przy zastosowaniu kasy rejestrującej usług pomocy społecznej. Ww. wniosek został uzupełniony pismami z dnia 25 lipca 2011 r. oraz 1 sierpnia2011 r. będącymi odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 20 lipca 2011 r. znak: IBPP3/443-544/11/PK.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Wnioskodawca jest powiatową samorządową jednostką organizacyjną prowadząca usługi w zakresie pomocy społecznej z całodziennym zakwaterowaniem dla osób z zaburzeniami psychicznymi PKD 8720Z.

Za pobyt w DPS zgodnie z ustawą o pomocy społecznej mieszkaniec ponosi odpłatność do wysokości 70% swoich dochodów. Odpłatność za pobyt dokonywana jest bezgotówkowo przez KRUS, ZUS GOPS, MOPS itp. bezpośrednio na konto bankowe dochodów DPS.

DPS posiada rachunki bankowe: dochody, depozyty, bieżących wydatków i "ZFŚS"

Mieszkańcy za pośrednictwem poczty otrzymują pozostałą część swojego dochodu 30% np. renty, emerytury, która odbierana jest (z upoważnienia mieszkańców) przez pracownika DPS na poczcie. Pieniądze te stanowiące dochód mieszkańca, są odprowadzane na konto depozytowe. Do konta depozytowego bankowego prowadzona jest w DPS ewidencja analityczna, imienna dla każdego mieszkańca.

DPS sporządza "listę opłat za pobyt za miesiąc" na podstawie której, bezgotówkowo tj. przelewem, dokonywany jest przerzut uzupełniający opłatę za pobyt z konta depozytowego na konto dochodów.

Jak wynika z powyższego opisu mieszkaniec nie płaci za usługę pobytu w kasie, lecz całe rozliczenie opłaty za pobyt odbywa się bezgotówkowo. Fakt ten potwierdza się sposobem przeprowadzenia operacji finansowej i uwidacznia wyciągiem bankowym i jego dekretacją.

Ponadto w przypadku mieszkańców posiadających dopłaty z MOPS, GOPS itp. wpłaty tych jednostek samorządowych dokonywane są także bezpośrednio za pośrednictwem banku przelewem na konto dochodów DPS.

Z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję, czyli opłatę za usługę pobytu w DPS jednoznacznie wynika, z treści dokumentu - jakim jest wyciąg bankowy, że wpłata dotyczy tylko tego mieszkańca, a w opisie treści widnieje adnotacja "za pobyt". Każdy wyciąg posiada swój numer bankowy i nadany numer ewidencji księgowej w DPS.

Kwoty wpłaty ponadto są na decyzji administracyjnej o odpłatności mieszkańca. Dodatkowo DPS wyjaśni, że mieszkańcy to osoby przewlekle psychicznie chorzy ubezwłasnowolnieni i mają sądowo wyznaczonych opiekunów prawnych. Opłata za pobyt jest w całości bezgotówkowa - dowodem dokumentującym jest wyciąg bankowy

Kwota dochodów z § 0830 wynosiła za rok 2010: 911.002,49 zł. Ponadto DPS uzyskał w 2010 r. dochody z § 0920 odsetki od rachunków bankowych dochodów i wydatków 2585,56 zł oraz z § 0970 520,78 zł sprzedaż drewna konarów z podcięcia drzew.

Razem dochody w 2010 r. wyniosły 914.108,83 zł.

Sprzedaż drewna konarów z podcięcia drzew kwota 520,78 zł, za cały rok 2010 - jest sprawą występującą sporadycznie. W roku 2010 strażacy nieodpłatnie dokonali wycięcia suchych konarów, gałęzi z drzew, oraz wyłomów po burzy. Zostało to drewno - gałęzie - konary wycenione - zakupił pracownik DPS. DPS nie produkuje drewna - chodzi o estetykę terenu i zabezpieczenie, by sucha gałąź konar nie zagrażał bezpieczeństwu mieszkańców.

Przykład:

Ponadto pani otrzymuje za pośrednictwem poczty na swoje nazwisko kwotę 51,35 zł, są to środki do dyspozycji mieszkańca. Z poczty pracownik DPS odbiera tę kwotę wpłaca do kasy DPS. Z kasy DPS kwota 51,35 wpłacana jest na konto depozytowe pani - kwota 51,35 zł nie jest opłatą za pobyt w DPS tylko środkami - dochodem - kieszonkowym do dyspozycji pani Depozyty to środki pieniężne mieszkańców-nie są to środki DPS-u.

W obu przypadkach kwoty wpłacane do kasy (raport kasowy depozyty) nie stanowią dochodów DPS lecz dochód mieszkańca.

DPS nie rozpoczął ewidencji świadczonych usług za pomocą kasy fiskalnej przed dniem 1 stycznia 2011 r. Nie mięliśmy 1 nie mamy kasy fiskalnej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy DPS (w przypadku jak w opisie) powinien od maja 2011 r. wprowadzić kasy rejestrujące. Czy może skorzystać ze zwolnienia ewidencjonowania jak w pozycji 37 zwolnienia.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Wnioskodawca od 1 maja 2011 nie wprowadza się kas rejestrujących - DPS korzysta ze zwolnienia opisanego w poz. 37 załącznika.

Zapłata za pobyt mieszkańców odbywa się bezgotówkowo (mieszkańcy za pobyt nie wpłacają należności do kasy DPS), zatem zgodnie z pozycja 37 załącznika - w przypadku obrotu bezgotówkowego nie prowadzi się ewidencji dochodów przy użyciu kas rejestrujących.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

W myśl ust. 1 tego przepisu, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, iż obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem jednym z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku stosowania do ewidencjonowania kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.

Z przepisu art. 111 ust. 1 wynika, iż podatnicy, wobec których powstał obowiązek w zakresie stosowania kas rejestrujących, są obowiązani za pośrednictwem tych urządzeń ewidencjonować obrót i kwoty podatku należnego. Należy jednak zauważyć, iż opodatkowanie transakcji podatkiem od towarów i usług nie jest kryterium determinującym powstanie obowiązku w zakresie prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Przedmiotowy obowiązek dotyczy bowiem również sytuacji, gdy czynności sprzedaży są zwolnione od podatku lub wykonuje je podatnik zwolniony od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9 ustawy.

Z powyższego wynika, iż zamiarem ustawodawcy jest objęcie obowiązkiem prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej wszystkich podatników dokonujących sprzedaży na rzecz konkretnych nabywców, a mianowicie osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych bez względu na to czy dokonywane transakcje podlegają opodatkowaniu i czy są dokonywane przez podatników będących podatnikami czynnymi podatku od towarów i usług. Czynnikiem warunkującym obowiązek ewidencjonowania obrotów za pomocą kas rejestrujących przez podatnika podatku VAT jest sprzedaż na rzecz określonych podmiotów, a nie status podatnika jako "podatnika VAT czynnego" lub "podatnika VAT zwolnionego", bowiem zgodnie z art. 15 ust. 1 podatnikami są (...) osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jednocześnie w art. 111 ust. 8 ustawy zawarto upoważnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do zwolnienia w drodze rozporządzenia na czas określony niektórych grup podatników oraz niektórych czynności z obowiązku, o którym mowa w ust. 1 ustawy, ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu.

W dniem 1 stycznia 2011 r. weszło w życie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. Nr 138, poz. 930).

Stosownie do § 2 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia.

W poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia wskazano, że czynnością zwolnioną z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej jest świadczenie usług, za które zapłata w całości następuje za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), pod warunkiem, że z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej transakcji zapłata dotyczyła, przy czym przepis ten nie dotyczy podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych usług przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Korzystanie z powyższego zwolnienia wymaga spełnienia określonych warunków wynikających wprost z zapisu tej regulacji.

Zwolnienie z obowiązku ewidencjonowania obrotu za pomocą kasy można zatem stosować jeżeli:

* zapłata za świadczoną usługę w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika,

* z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła,

* podatnik nie rozpoczął ewidencjonowania tych usług za pomocą kasy rejestrującej przed dniem 1 stycznia 2011 r.

W świetle wyżej wskazanych przepisów prawa podatkowego stwierdzić bowiem należy, iż prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących na mocy § 2 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia, przysługuje w sytuacji, gdy zapłata za świadczone usługi w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika, bez względu na rodzaj wykonywanej usługi. Istotne jest, aby było możliwe zidentyfikowanie transakcji, której zapłata dotyczy.

Zgodnie z art. 139 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.) ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie - po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych - podlegają potrąceniu, z uwzględnieniem art. 141, należności m.in. z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych. Nadmienić należy, że zgodnie z powołanym przepisem organ rentowy dokonuje potrąceń na wniosek dyrektorów tych placówek.

Natomiast art. 140 ust. 4 pkt 3 ww. ustawy określa górną granicę tych potrąceń, stanowiąc, że potrącenia należności z tytułu odpłatności za pobyt osób uprawnionych do świadczeń w domach pomocy społecznej, zakładach opiekuńczo-leczniczych lub zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych nie mogą przekraczać 65% kwoty świadczenia.

Artykuł 60 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2007 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) stanowi, iż pobyt w domu pomocy społecznej jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania.

Stosownie do art. 61 ust. 1 pkt 1 ustawy o pomocy społecznej, opłatę za pobyt w domu pomocy społecznej wnosi mieszkaniec domu, nie więcej jednak niż 70% swojego dochodu, a w przypadku osób małoletnich przedstawiciel ustawowy z dochodów dziecka, nie więcej niż 70% tego dochodu.

Zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej mieszkaniec domu wnosi opłatę do kasy domu lub na jego rachunek bankowy. Za jego zgodą opłata może być potrącana:

W myśl art. 65 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, w przypadku braku miejsc w domu pomocy społecznej o zasięgu gminnym lub powiatowym, gmina może kierować osoby tego wymagające do domu pomocy społecznej, który nie jest prowadzony na zlecenie wójta (burmistrza, prezydenta miasta) lub starosty. W takim przypadku stosuje się odpowiednio art. 61-64, z tym że wysokość opłaty za pobyt w takim domu określa umowa zawarta przez gminę z podmiotem prowadzącym dom.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca - Dom Pomocy Społecznej jest samorządową jednostką organizacyjną. Zasadą jest, ze odpłatność za pobyt w domu pomocy społecznej wpłacana jest bezpośrednio przez ZUS, KRUS, GOPS i MOPS na rachunek bankowy DPS, na którym gromadzone są dochody z tytułu usług. Natomiast w przypadku konieczności dopłaty przez mieszkańca, dopłata ta dokonywana jest przelewem z rachunku bankowego DPS "depozytowego" - który prowadzony jest przez DPS dla mieszkańców na rachunek bankowy DPS - "dochodowe". Z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcję jednoznacznie wynika, jakiej konkretnej transakcji dotyczy zapłata, zarówno tych które są wpłacane przez ZUS, KRUS, GOPS i MOPS jak i tych które są wpłacane przez mieszkańca DPS. Wnioskodawca ponadto wskazał, iż przed dniem 1 stycznia 2011 r. nie rozpoczął ewidencjonowania wykonywanych czynności przy użyciu kas rejestrujących.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy oraz okoliczności przedstawione we wniosku stwierdzić należy, że w przypadku sprzedaży usług pomocy społecznej na rzecz osób wymienionych w art. 111 ust. 1 ustawy, za które zapłata w całości następuje przelewem na rachunek bankowy, Wnioskodawca korzysta na podstawie § 2 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z poz. 37 załącznika do ww. rozporządzenia ze zwolnienia przedmiotowego z obowiązku ewidencjonowania na kasie rejestrującej sprzedaży usług pomocy społecznej do dnia 31 grudnia 2012 r., o ile z ewidencji i dowodów dokumentujących transakcje jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie transakcji zapłata dotyczyła.

Trzeba też zauważyć, że również z tytułu sprzedaży drewna pracownikowi DPS nie powstanie obowiązek ewidencjonowania tej transakcji za pomocą kasy rejestrującej. Jak wynika z poz. 33 załącznika do ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2012 r. dostawę towarów i świadczenie usług przez podatnika na rzecz jego pracowników oraz przez spółdzielnie mieszkaniowe na rzecz członków lub innych osób, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub które są właścicielami lokali położonych w budynkach administrowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, jak również przez wspólnoty mieszkaniowe na rzecz właścicieli lokali, pod warunkiem, iż podatnicy ci nie rozpoczęli ewidencjonowanie tych czynności przed dniem 1 stycznia 2011 r.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu z tytułu sprzedaży usług pomocy społecznej na kasie rejestrującej, należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu administracyjnego w Rzeszowie ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.