IBPP3/443-420/10/AB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 10 czerwca 2010 r. (data wpływu 14 czerwca 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania czynności przeniesienia uprawnień - jest prawidłowe.

W dniu 14 czerwca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania czynności przeniesienia uprawnień.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W celu wspólnego rozliczania uprawnień do emisji (w rozumieniu ustawy o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2784 z późn. zm.) - (dalej Ustawa), Wnioskodawca postanowił wraz z operatorami instalacji (podmiotami prowadzącymi instalacje w rozumieniu Ustawy) wchodzącymi w skład Grupy (Operatorzy Instalacji) powołać grupę instalacji (Grupa Instalacji) na podstawia art. 31 ustawy.

W dniu 19 kwietnia 2010 r. Wnioskodawca zawarł z Operatorami Instalacji umowę o powołanie Grupy Instalacji, na mocy, której wybrano Wnioskodawcę jako zarządcę Grupy Instalacji (Zarządca). W dniu 19 kwietnia 2010 r. Wnioskodawca złożył odpowiedni wniosek do ministra właściwego do spraw środowiska o powołanie Grupy Instalacji. Wnioskodawca planuje zawarcie ze spółkami wchodzącymi w skład grupy Instalacji dodatkowych umów określających szczegóły współpracy.

Grupa instalacji funkcjonować będzie w następujący sposób: Zarządca zapewniać będzie rozliczenie Uprawnień w imieniu i na rzecz Spółek, zgodnie z przepisami Ustawy, przy wykorzystaniu odpowiednich rachunków instalacji w Krajowym Rejestrze administrowanym przez Krajowego Administratora Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji, (o którym mowa w art. 10 i n. Ustawy), oraz na podstawie danych przekazywanych przez Operatorów Instalacji.

Zarządca na podstawie udzielonych przez Operatorów Instalacji, pełnomocnictw, uzyska prawo do rozporządzania wszelkimi przysługującymi Operatorom Instalacji uprawnieniami do emisji w szczególności uprawnieniami do emisji otrzymanymi (do tej pory lub w przyszłości), w związku z prowadzeniem instalacji na podstawie Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień, (o którym mowa w art. 14 i n. Ustawy).

Oznacza to, że Zarządca w ramach uprawnienia do rozporządzania, oprócz umarzania uprawnień do emisji (zgodnie z wymogami Ustawy), będzie mógł zawierać umowy sprzedaży, których przedmiotem są uprawnienia do emisji (sprzedawać lub kupować uprawnienia do emisji):

Zarządca będzie mógł także przenosić uprawnienia do emisji z rachunków Operatorów Instalacji na własny rachunek w Krajowym Rejestrze bez przenoszenia tytułu prawnego do uprawnień do emisji. Oznacza to, że uprawnienia do emisji pozostaną nadal w majątku Operatorów Instalacji, jednak dla celów realizacji zadań Grupy Instalacji zostaną zapisane na rachunku Zarządcy w Krajowym Rejestrze.

Umocowanie obejmować będzie prawo do zawierania umów ramowych oraz umów sprzedaży w imieniu Operatorów Instalacji oraz występowania przez Zarządcę w charakterze drugiej strony przy dokonywaniu czynności prawnej, której dokonywać będzie w imieniu Spółki oraz reprezentowania obu stron umowy sprzedaży.

Uprawnienia do emisji nie zostały przeniesione z rachunków Operatorów Instalacji na osobisty rachunek posiadania Zarządcy wraz z podpisaniem umowy o powołanie grupy instalacji. Uprawnienia do emisji nie zostaną też przeniesione na rachunek Zarządcy na mocy decyzji ministra właściwego do spraw środowiska powołującej Grupę Instalacji. Przenoszenie uprawnień do emisji między rachunkami Operatorów Instalacji a Zarządcą będzie możliwe (wraz z przeniesieniem tytułu prawnego lub bez przeniesienia tytułu prawnego do uprawnień do emisji) na podstawie umów cywilnoprawnych, które mogą być zawierane między Operatorami Instalacji a Zarządcą.

Transakcje, do których dokonywania upoważniony będzie Zarządca przedstawiono powyżej. Również tytuł prawny do uprawnień do emisji nie został przeniesiony na Zarządcę wraz z podpisaniem umowy o powołanie grupy instalacji, ani nie zostanie przeniesiony wraz wydaniem decyzji o powołaniu Grupy Instalacji przez ministra właściwego do spraw środowiska. Wymogu przeniesienia tytułu prawnego do uprawnień do emisji nie przewiduje także ustawa. Oznacza to, że uprawnienia do emisji z momentem powołania Grupy Instalacji pozostaną w majątku Operatorów instalacji i nie spowoduje to przysporzenia po stronie Zarządcy. Jedyną możliwością w ramach Grupy instalacji, kiedy Zarządca może uzyskać tytuł prawny do uprawnień do emisji przysługujących Operatorom Instalacji jest jego nabycie od Operatora Instalacji na podstawie umowy sprzedaży.

Artykuł 31 ust. 2 Ustawy, który stanowi transpozycję do prawa polskiego art. 28 Dyrektywy WE 2003/87 z dnia 13 października 2003 z późn. zm. (Dyrektywa), przewiduje że:

"2.Prowadzący instalacje przed wystąpieniem z wnioskiem o utworzenie grupy instalacji powołują zarządcę:

Tak sformułowany przepis nie przesadza expressis verbis, kwestii tytułu prawnego; nie mówi wprost czy wskutek powołania grupy instalacji tytuł prawny do uprawnień do emisji przechodzi z poszczególnych operatorów instalacji na zarządcę grupy instalacji. Ze względu na używanie przez Ustawę terminu "przenoszenie" w odmiennych kontekstach, nie można przesądzić, czy ustawodawca używając tego terminu w art. 31 Ustawy przewidywał przeniesienie tytułu, czy też nie.

Jak zauważono wyżej, Ustawa nie reguluje wprost kwestii tytułu prawnego do uprawnień do emisji, nie zawiera zatem żadnych przepisów, które nakazywałyby lub wykluczałyby przeniesienie tytułu prawnego. Nie ma również żadnych przesłanek by twierdzić, że tytuł prawny nie może być przeniesiony na zarządcę grupy instalacji na podstawie czynności prawnej; zakazu takiego Ustawa nie przewiduje wprost ani pośrednio. Analiza Dyrektywy potwierdza powyższe wnioski, nie odnosząc się do kwestii przeniesienia tytułu prawnego do uprawnień do emisji. Ponadto art. 28 ust. 3 Dyrektywy w angielskiej wersji językowej posługuje się frazą "to be issued with", która koresponduje z przeniesieniem uprawnień do emisji na rachunek zarządcy.

Intencją ustawodawcy (polskiego i wspólnotowego) nie było rozstrzygnąć o cywilnoprawnych skutkach utworzenia grupy instalacji, zaś przede wszystkim stworzyć administracyjnoprawne ramy grupy instalacji, w tym przede wszystkim możliwość obciążenia bezpośrednio zarządcy grupy instalacji sankcjami administracyjnoprawnymi w przypadku niewywiązania się z obowiązku umorzenia odpowiedniej ilości uprawnień do emisji. Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy Ustawa nie rozstrzyga kwestii związanych z przeniesieniem tytułu prawnego do uprawnień do emisji jak i pozostałych aspektów stosunku cywilnoprawnego pomiędzy operatorami instalacji a zarządcą grupy instalacji (np. odpowiedzialność, wynagrodzenie, sposób rozliczania, zakres dysponowania uprawnieniami do emisji przez zarządcę grupy instalacji etc.) a odnosi się jedynie do sfery admnistracyjnoprawnej. Zatem dobór instrumentów cywilnoprawnych, służących do realizacji założeń art. 31 Ustawy powinien zależeć od woli operatorów instalacji oraz zarządcy grupy instalacji i powinien zostać dokonany z uwzględnieniem otoczenia prawnego (np. przepisy prawa podatkowego) jak i komercyjnych zapatrywań uczestników grupy instalacji. Wracając do opisu zdarzenia przyszłego, będącego przedmiotem niniejszego wniosku, należy zauważyć, że wraz z powołaniem Grupy Instalacji uprawnienia do emisji pozostaną na rachunkach Operatorów Instalacji w Krajowym Rejestrze. Zarządca uzyska upoważnienie do rachunków poszczególnych instalacji i z tychże rachunków będzie mógł umarzać uprawnienia do emisji, sprzedawać je i nabywać inne w imieniu i na rzecz Operatora instalacji oraz przenosić (bez tytułu prawnego) na własny osobisty rachunek posiadania. Zarządca będzie mógł przenosić uprawnienia do emisji na własny rachunek posiadania (bez przenoszenia tytułu prawnego), by ułatwić obrót uprawnieniami do emisji. Nadal jednak uprawnienia do emisji, (mimo, że przeniesione faktycznie na rachunek posiadania Zarządcy), pozostawać będą w majątku Operatorów Instalacji, a każda transakcja dokonana przez Zarządcę na takich przeniesionych uprawnieniach do emisji, będzie transakcją zawartą w imieniu i na rzecz Operatorów Instalacji.

Operatorzy Instalacji, upoważnią osoby wskazane przez Zarządcę do dokonywania wszelkich operacji na wszystkich rachunkach instalacji oraz osobistych rachunkach posiadania (o ile takie zostały utworzone) w Krajowym Rejestrze.

Przewiduje się, że następujące dokumenty określające stosunki cywilnoprawne będą podstawą transakcji dokonywanych pomiędzy Operatorami Instalacji a Zarządcą:

* Umowa o utworzenie grupy oraz powołanie Zarządcy

Umowa ta powinna przede wszystkim wyrażać wolę Operatorów Instalacji utworzenia Grupy Instalacji oraz powołania Zarządcy. Umowa ta została zawarta 19 kwietnia 2010 r.

* Umowa szczegółowa

Umowa ta powinna zostać zawarta pomiędzy Operatorami Instalacji oraz Zarządcą i określać takie kwestie jak:

* wynagrodzenie Zarządcy - Zarządca świadczy na rzecz Operatorów Instalacji usługę, za którą powinien otrzymywać wynagrodzenie stanowiące ekwiwalent jego świadczeń; sposób naliczania wynagrodzenia jest kwestią komercyjną którą Operatorzy Instalacji powinni uzgodnić w umowie;

* uprawnienie Zarządcy do rozporządzania uprawnieniami do emisji w imieniu Operatorów Instalacji wraz ze zobowiązaniem Operatorów Instalacji do niedokonywania rozporządzeń należącymi do nich EUA, za wyjątkiem tych, które Zarządca jako pełnomocnik dokona w imieniu Operatora Instalacji;

* zobowiązanie Operatorów Instalacji do upoważnienia wskazanych przez Zarządcę osób (w liczbie określonej przez Zarządcę) do rachunku instalacji prowadzonego przez Krajowego Administratora Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji;

* inne obowiązki o charakterze techniczno - proceduralnym.

Wynagrodzenie Zarządcy, w transakcjach pomiędzy podmiotami wewnątrz Grupy Instalacji powinno stosować się do zasady "cen rynkowych". Obowiązek stosowania cen rynkowych w transakcjach pomiędzy podmiotami powiązanymi, wynika z postanowień ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.). Przepisy odnoszące się wprost do transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi to art. 9a, art. 11 oraz art. 18 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ponadto w zakresie transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi mają odpowiednie zastosowanie postanowienia rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 10 września 2009 r. w sprawie sposobu i trybu określania dochodów osób prawnych w drodze oszacowania oraz sposobu i trybu eliminowania podwójnego opodatkowania osób prawnych w przypadku korekty zysków podmiotów powiązanych (Dz. U. z 2009 r. Nr 160, poz. 1268).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r., o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w związku z przepisami ustawy o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji z dnia 22 grudnia 2004 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2784 z późn. zm.), nie podlegają opodatkowaniu czynności polegające na przeniesieniu na Zarządcę, przez Operatorów Instalacji, uprawnień do emisji w związku z udzieleniem pełnomocnictwa do rozporządzania wszelkimi przysługującymi Operatorom Instalacji uprawnieniami do emisji oraz do zakupu i sprzedaży Uprawnień w imieniu i na rzecz Operatorów Instalacji.

Zdaniem Wnioskodawcy, Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - (dalej "Ustawa"), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej "podatkiem", podlegają:

Rozpatrując kwestie potencjalnego opodatkowania przeniesienia praw majątkowych (uprawnienia do emisji) do rozporządzania, należy zastanowić się czy tą czynność faktyczną można uznać na gruncie ustawy za odpłatne świadczenie usług.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stenowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 2 ustawy, nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług.

W opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym, zdaniem Spółki nie zachodzi żadna z okoliczności wymienionych w Ustawie, będących przedmiotem opodatkowania podatkiem od towarów i usług. W przedmiotowej sprawie nie można mówić o przeniesieniu uprawnień do emisji jako o świadczeniu usług - przede wszystkim ze względu na następujące fakty:

Reasumując, zdaniem Spółki czynności polegające na przeniesieniu na Zarządcę, przez Operatorów Instalacji, uprawnień do emisji w związku z udzieleniem pełnomocnictwa do rozporządzania wszelkimi przysługującymi Operatorom Instalacji uprawnieniami do emisji oraz do zakupu i sprzedaży Uprawnień w imieniu i na rzecz Operatorów Instalacji, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 cyt. ustawy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przez towar należy rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty (art. 2 pkt 6 ustawy).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Ze zdarzenia przyszłego przedstawionego w złożonym wniosku wynika, że w dniu 19 kwietnia 2010 r. Wnioskodawca zawarł z Operatorami Instalacji umowę o powołanie Grupy Instalacji, na mocy, której Wnioskodawca został wybrany jako zarządca Grupy Instalacji. Zarządca zapewniać będzie rozliczenie Uprawnień w imieniu i na rzecz Spółek, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. Nr 281, poz. 2784 z późn. zm.), przy wykorzystaniu odpowiednich rachunków instalacji w Krajowym Rejestrze administrowanym przez Krajowego Administratora Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji, (o którym mowa w art. 10 i n. ww. ustawy), oraz na podstawie danych przekazywanych przez Operatorów Instalacji. Zarządca na podstawie udzielonych przez Operatorów Instalacji, pełnomocnictw, uzyska prawo do rozporządzania wszelkimi przysługującymi Operatorom Instalacji uprawnieniami do emisji w szczególności uprawnieniami do emisji otrzymanymi (do tej pory lub w przyszłości), w związku z prowadzeniem instalacji na podstawie Krajowego Planu Rozdziału Uprawnień, (o którym mowa w art. 14 i n. ww. ustawy). Zarządca będzie mógł także przenosić uprawnienia do emisji z rachunków Operatorów Instalacji na własny rachunek w Krajowym Rejestrze bez przenoszenia tytułu prawnego do uprawnień do emisji.

Z przedstawionych wyżej okoliczności wynika, że Operatorzy Instalacji wchodzący w skład Grupy zawierają pewne określone prawem porozumienie, mające na celu realizację wspólnego celu. Spółki wchodzące w skład tej grupy instalacji przenoszą swoje uprawnienia do emisji na zarządcę.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów prawa i okoliczności przedstawionych we wniosku stwierdzić należy, że czynność polegająca na przeniesieniu uprawnień do emisji na zarządcę nie jest dostawą towarów ani świadczeniem usług. W przedmiotowej sprawie nie dochodzi do sprzedaży praw do emisji, lecz do ich przeniesienia wewnątrz grupy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat tej działalności. Ust. 2 tego przepisu stanowi, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zarządca powołany przez grupę instalacji i działający w ich imieniu i na ich rzecz w zakresie zarządzania i rozliczania uprawnień do emisji nie jest podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Reasumując, uzasadnione jest stanowisko Wnioskodawcy, że czynności polegające na przeniesieniu na Zarządcę, przez Operatorów Instalacji, uprawnień do emisji w związku z udzieleniem pełnomocnictwa do rozporządzania wszelkimi przysługującymi Operatorom Instalacji uprawnieniami do emisji oraz do zakupu i sprzedaży uprawnień w imieniu i na rzecz Operatorów Instalacji nie mieszczą się w ramach regulacji ustawy o podatku od towarów i usług, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Wobec powyższego stanowisko przedstawione przez Wnioskodawcę uznać należy za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Nadmienia się, iż zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.