IBPP3/443-296/09/AB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 7 kwietnia 2009 r. (data wpływu 10 kwietnia 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie opodatkowania opłat eksploatacyjnych za garaże - jest prawidłowe.

W dniu 10 kwietnia 2009 r. wpłynął ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat eksploatacyjnych za garaże.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółdzielnia mieszkaniowa zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych pobiera opłaty za eksploatację i utrzymanie nieruchomości z tytułu lokali mieszkalnych, użytkowych i garaży. Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 11 marca o podatku od towarów i usług zwalnia się z podatku czynności wykonane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodne z art. 4 ust. 1,2,4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Natomiast do opłat za eksploatację lokali użytkowych oraz garaży naliczany jest podatek VAT w wysokości 22%. Naliczanie opłat za eksploatację i utrzymanie nieruchomości odbywa się na podstawie stawek kalkulacyjnych.

Stawka eksploatacyjna za garaże zawiera między innymi opłaty niezależne od spółdzielni tzn. podatek od nieruchomości i opłatę za wieczyste użytkowanie terenów, które spółdzielnia odprowadza do Urzędu Miasta.

Członkowie spółdzielni uiszczają opłaty eksploatacyjne w ogólnej kwocie wg kalkulacji stawki za powierzchnię zajmowanego garażu. Osoby będące właścicielami garaży wybudowanych w budynkach mieszkalnych wnoszą opłaty eksploatacyjne z pominięciem opłat niezależnych od spółdzielni, które jako właściciele bezpośrednio odprowadzają do Urzędu Miasta.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Jaką stawkę podatku VAT zastosować należy w odniesieniu do naliczenia opłat eksploatacyjnych za garaże.

Zdaniem Wnioskodawcy miesięczne opłaty eksploatacyjne za garaże naliczyć należy wg stawki kalkulacyjnej, która zawiera między innymi podatek od nieruchomości oraz opłatę za wieczyste użytkowanie terenów. W zestawieniu opłat dla użytkowników oraz w miesięcznych rejestrach spółdzielnia nie wyszczególnia ww. składników. Do całości opłat eksploatacyjnych naliczany jest podatek VAT w wysokości 22%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

Przez świadczenie usług - w myśl art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Treść powołanego wyżej zapisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług wskazuje, że to nie odpłatność sama w sobie podlega opodatkowaniu lecz świadczenie, za które odpłatność przysługuje.

Podstawowe czynności, które podlegają opodatkowaniu - tj. dostawa towarów oraz świadczenie usług - musza mieć charakter odpłatny. Odpłatność oznacza w tym przypadku wykonanie ich za wynagrodzeniem.

Cecha "odpłatności" była przedmiotem licznych orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Opierając się na jego dorobku, można wysnuć pewne wnioski o charakterze generalnym dotyczące znamienia odpłatności dostawy towarów oraz świadczenia usług.

Przede wszystkim wskazać należ, że pomiędzy otrzymaną zapłatą a wykonanym świadczeniem (dostawa towarów czy też usługą) powinien istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniami na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje za to świadczenie. Wskazać również należy, że zapłata musi mieć konkretny wymiar. Wynagrodzenie musi być konkretna wielkością wyrażalną w pieniądzu.

Zapłata nie musi oznaczać uzyskania przez dostawcę czy też świadczeniodawcę faktycznego zysku. Uzyskanie od świadczeniobiorcy zapłaty, która ca najwyżej pokrywa jedynie koszty, oznacza, że dane świadczenie ma charakter odpłatny.

Wysokość opodatkowania regulują przepisy Działu VIII ww. ustawy (art. 41-85). Stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje jednak szereg zwolnień o charakterze podmiotowym i przedmiotowym.

W przedmiotowej sprawie należy przytoczyć art. 43 ust. 1 pkt 11 ustawy, w myśl którego zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz:

* członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych,

* członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych,

* właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.).

Z przepisu § 13 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336 z późn. zm.) wynika, że zwalnia się od podatku czynności wykonywane na rzecz osób niebędących członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych, za które są pobierane opłaty zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1116 z późn. zm.).

Powołany powyżej przepis art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych stanowi, iż:

* członkowie spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali, są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości w częściach przypadających na ich lokale, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu,

* członkowie spółdzielni będący właścicielami lokali są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni przez uiszczanie opłat zgodnie z postanowieniami statutu,

* właściciele lokali niebędący członkami spółdzielni są obowiązani uczestniczyć w pokrywaniu kosztów związanych z eksploatacją i utrzymaniem ich lokali, eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości wspólnych. Są oni również obowiązani uczestniczyć w wydatkach związanych z eksploatacją i utrzymaniem nieruchomości stanowiących mienie spółdzielni, które są przeznaczone do wspólnego korzystania przez osoby zamieszkujące w określonych budynkach lub osiedlu. Obowiązki te wykonują przez uiszczanie opłat na takich samych zasadach, jak członkowie spółdzielni, z zastrzeżeniem art. 5,

* członkowie spółdzielni uczestniczą w kosztach związanych z działalnością społeczną, oświatową i kulturalną prowadzoną przez spółdzielnię, jeżeli uchwała walnego zgromadzenia tak stanowi. Właściciele lokali niebędący członkami oraz osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, mogą odpłatnie korzystać z takiej działalności na podstawie umów zawieranych ze spółdzielnią.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że zwolnienie odnosi się do czynności wykonywanych na rzecz członków spółdzielni mieszkaniowych, a także osób niebędących członkami spółdzielni. Muszą być oni właścicielami lokali mieszkalnych, a w przypadku członka spółdzielni może przysługiwać mu spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego. W zakresie rodzaju czynności, za które spółdzielnia pobiera opłaty, ustawa odsyła do art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych. Ogólnie formułując rodzaje opłat można stwierdzić, że są one związane z pokryciem wydatków na eksploatację i utrzymanie nieruchomości w częściach przypadających na poszczególne lokale, a także stanowiących mienie spółdzielni, wydatki dotyczące zobowiązań spółdzielni, wpłaty na fundusz remontowy, a ponadto dotyczą działalności społecznej, oświatowej i kulturalnej prowadzonej przez spółdzielnię.

Rodzaje ponoszonych opłat wymienione w prawie spółdzielczym dotyczą wszelkich opłat. Jednak przepisy o podatku akcyzowym wyraźnie wskazują na właścicieli lokali mieszkalnych oraz członków spółdzielni, którym przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego. Stąd zwolnienie jest związane z czynnościami, za które spółdzielnia pobiera opłaty, a które dotyczą lokali mieszkalnych (spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego).

W tej sytuacji konieczne jest określenie pojęcia lokalu mieszkalnego. W zawartym w art. 2 ustawy o VAT słowniczku ustawowym do tej ustawy zdefiniowano jedynie "obiekt budownictwa mieszkaniowego". Brak jest definicji lokalu mieszkalnego. W związku z tym koniecznym jest użycie definicji zawartej w prawie spółdzielczym. Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, lokalem w rozumieniu ustawy jest samodzielny lokal mieszkalny, a także lokal o innym przeznaczeniu, o którym mowa w przepisach ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. Nr 80, poz. 903). Zawężając rozważania do lokali mieszkalnych należy wskazać, że w myśl art. 2 ust. 2 ustawy o własności lokali, samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.

Przedstawiona powyżej analiza przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz ww. rozporządzenia Ministra Finansów, a także art. 2 ust. 1 i art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, oraz art. 2 ust. 2 ustawy o własności lokali, prowadzi do wniosku że zwolnieniu od podatku od towarów i usług podlegają czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni mieszkaniowych oraz osób niebędących członkami, jeżeli pobierane przez te spółdzielnie opłaty dotyczą samodzielnych lokali mieszkalnych (wraz z pomieszczeniami pomocniczymi). Nie korzystają z tego zwolnienia czynności spółdzielni, za które pobierane są opłaty związane z lokalami użytkowymi bądź garażami, choćby stanowiły one część składową lokalu mieszkalnego.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa podatkowego oraz przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny stwierdzić należy, iż opłaty eksploatacyjne za garaże podlegają opodatkowaniu stawką VAT w wysokości 22%, stosowanie do art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Powołany wyżej art. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. wskazuje zakres powinności na rzecz spółdzielni należnych od jej członków, czy też nie będących członkami właścicieli lokali lub posiadających spółdzielcze własnościowe prawa do lokali - zakreślonych zgodnie z postanowieniami statutu.

Ponieważ wydatki, jakie Spółdzielnia Mieszkaniowa ponosi z tytułu eksploatacji i utrzymania obiektów, o których mowa w cyt. wyżej przepisach art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych obejmują podatek od nieruchomości oraz opłaty za wieczyste użytkowanie gruntów, kwoty te są zaliczane do kosztów, o których mowa w przywołanych wyżej przepisach ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, do którego ponoszenia zobowiązane są również osoby posiadające tytuł prawny do garaży.

Tym samym kwota ta powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT na takich samych zasadach jak pozostałe koszty, którymi Wnioskodawca obciąża:

* członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali,

* członków spółdzielni, będących właścicielami lokali,

* właścicieli lokali niebędących członkami spółdzielni,

* osoby niebędące członkami spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze własnościowe prawa do lokali na podstawie art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Bowiem zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę podatku należnego. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Z cytowanego powyżej przepisu wynika, że podstawą opodatkowania przy pobieraniu opłat eksploatacyjnych za garaże jest cała kwota należna z tytułu świadczonej usługi obejmująca również kwotę stanowiącą równowartość podatku od nieruchomości i opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu, które obowiązana jest uiszczać Spółdzielnia Mieszkaniowa do Urzędu Miasta.

Wobec powyższego kwota podatku od nieruchomości oraz opłata za użytkowanie wieczyste gruntu dotycząca garaży jako część kosztu utrzymania lokalu użytkowego, podobnie jak inne opłaty dotyczące tego lokalu użytkowego, pobierane przez Spółdzielnię Mieszkaniową, o których mowa w art. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, podlega opodatkowaniu stawką podatku VAT w wysokości 22%, stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę, zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.