IBPP3/443-253/11/BWo

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 20 maja 2011 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP3/443-253/11/BWo

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 19 lutego 2011 r. (data wpływu 22 lutego 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług oraz opodatkowania dostawy gruntu niezabudowanego przeznaczonego pod zabudowę - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 lutego 2011 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie uznania Wnioskodawcy za podatnika podatku od towarów i usług oraz opodatkowania dostawy gruntu niezabudowanego przeznaczonego pod zabudowę.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni ok. 40 ha. Prowadzi działalność gospodarczą głównie w zakresie produkcji roślinnej i z tytułu dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej. Jako rolnik ryczałtowy w okresie od 5 listopada 1999 r. do 31 grudnia 2009 r. korzystał ze zwolnienia od podatku od towarowi usług na podstawę art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT. Z dniem 31 grudnia 2009 r. zrezygnował ze zwolnienia od podatku od towarów i usług i zarejestrował się jako czynny podatnik VAT. W okresie korzystania ze zwolnienia z podatku od towarowi usług w dniu 12 grudnia 2005 r. nabył w drodze darowizny - (umowa w formie aktu notarialnego Repertorium A) nieruchomość rolną o powierzchni 31,19 ha położoną na terenie gminy. W związku z niską jakością gruntu (4, 5 klasa), oraz sąsiednimi przeszkadzającymi w gospodarowaniu zabudowanymi działkami, dalsze rolnicze wykorzystanie części nieruchomości stało się nieekonomiczne.

Grunt przypisany jako darowizna w dalszym ciągu jednak wykorzystuje do działalności rolniczej. Uchwałą rady gminy z dnia 28 kwietnia 2005 r. nr w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego obszaru wiejskiego gminy działka nr 266 o powierzchni 0,8720 ha została przeznaczona pod budownictwo mieszkaniowe. W dniu 18 listopada 2010 r. Wnioskodawca wystąpił do firmy geodezyjnej z wnioskiem o podzielenie działki nr 266 na 9 mniejszych działek. Na jednej z działek gmina zaprojektowała i uchwaliła stację transformatorową, a na drugiej drogę. Do dnia złożenia niniejszego wniosku działka nie została podzielona. Podzielone działki Wnioskodawca zamierza sprzedać. Uzyskane ze sprzedaży działek środki zamierza przeznaczyć na powiększenie gospodarstwa rolnego i zakup działek rolnych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy nabycie bez zamiaru odsprzedaży, a następnie dostawa działek budowanych stanowiących majątek prywatny mieści się w zakresie definicji działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p. t. u, a co za tym idzie czy Wnioskodawca będzie zobowiązany do zapłaty podatku VAT od dokonanych dostaw tych działek.

Zdaniem Wnioskodawcy, dostawa działek budowlanych, wydzielonych z gospodarstwa rolnego nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ nie nastąpi w ramach prowadzenia działalności gospodarczej (handlowej). W momencie nabycia nieruchomości rolnej Wnioskodawca nie miał zamiaru dokonania jej dalszej odsprzedaży i nie byłem podatnikiem podatku VAT - świadczy o tym (długi okres jaki upłynął od nabycia nieruchomości, (ponad 5 lat). Zaprezentowany tok rozumowania znajduje odzwierciedlenie w wyroku składu siedmiu sędziów Naczelnego Sąd Administracyjny z dnia 29 października 2007 r. (sygn. akt I FPS 3/07, ONSAiWSA 2008/1/8). Sąd wyraził pogląd, iż przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy VAT z dnia 11 marca 2004 r. powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, iż dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku VAT jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. NSA wywiódł, iż ani formalny status danego podmiotu, jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, iż w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Uzasadniając wyrażone stanowisko NSA stwierdził, że jeśli dana czynność została wykonana poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód, to z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika podatku VAT, i to bez względu na to, czy czynność tę (sprzedaż działek wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie. Naczelny Sąd Administracyjny wskazał równocześnie na orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS), w świetle, którego handlem jest dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży i wywiódł stąd, że zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży (orzeczenie z dnia 8 czerwca 2000 r., Lex Polonica nr 367656, w sprawie C-400/98 pomiędzy Finanzamt Goslar a Bngitte Breitsohl). Brak takiego zamiaru wyklucza możliwość uznania danego podmiotu za podatnika podatku od towarowi usług.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego działanie poza zakresem działalności gospodarczej występuje w sytuacji, gdy przedmiotem sprzedaży jest majątek osobisty danej osoby, ponieważ został on nabyty na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej. Taka zaś właśnie sytuacja występuje w przypadku Wnioskodawcy - sprzedaży działek budowlanych. Majątek ten nabyty został na własne potrzeby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości jak i w częściach jednemu lub wieli nabywcom z zyskiem lub bez nie może być uznana za działalność handlową ze skutkiem w postaci opodatkowania takich transakcji podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ww. ustawy).

Natomiast przez towary rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT). Zatem grunt spełnia definicję towaru, który może być przedmiotem dostawy.

Warunkiem jednakże opodatkowania tak sprecyzowanej czynności, oprócz wymienionych powyżej, jest to by czynność ta realizowana była przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem zyskał status podatnika podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

W zakresie prawa unijnego, z mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopad 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.) działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Zarówno z art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, jak i art. 9 ust. 1 ww. Dyrektywy wynika, iż warunkiem niezbędnym do uznania danego podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik czy wykonujący wolny zawód.

Tym samym, jeśli dana czynność wykonywana jest poza zakresem działań producenta, handlowca (...), to w świetle powołanych powyżej przepisów, z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie.

Z powyższego wynika, że pojęcie podatnika uzależnione jest od prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego tylko wtedy, jeżeli czynność ta została wykonana w ramach działalności gospodarczej. Zakresem ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług nie będzie zatem objęta dostawa działek budowlanych realizowana przez osoby fizyczne, stanowiących ich majątek osobisty, gdy grunt nie został nabyty w celu jego zbycia i nie służył potrzebom działalności gospodarczej.

Z powyżej zacytowanych przepisów zarówno krajowych jak i wspólnotowych nasuwa się wniosek, że dostawa towarów, w tym przypadku gruntów, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika podatku VAT, a czynność podlegającą opodatkowaniu wykona podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Jednocześnie okoliczności dokonania tej czynności powinny nosić znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w ustawie o VAT tzn. czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy lub polega na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto podatnikiem staje się również ten, kto wykonał czynność, podlegającą opodatkowaniu, jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia "częstotliwości", przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności.

O kwestii częstotliwości nie decyduje okres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat) ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Dlatego też, w każdym przypadku należy indywidualnie rozstrzygnąć, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, iż nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Z przedstawionych przepisów wynika więc, że jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży ze swojego majątku prywatnego np. nieruchomości gruntowej przeznaczonej pod zabudowę, a czynność ta wykonywana jest jednorazowo lub okazjonalnie, w warunkach wskazujących, iż działanie to nie jest czynione z zamiarem jego powtarzania (kontynuowania) i nie zmierza do nadania mu stałego charakteru, transakcja taka nie może być uznana za działalność gospodarczą, w rozumieniu cytowanego wyżej art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Jak wynika z opisu zdarzenia Wnioskodawca jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni ok. 40 ha i prowadzi działalność gospodarczą głównie w zakresie produkcji roślinnej i z tytułu dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej. Jako rolnik ryczałtowy w okresie od 5 listopada 1999 r. do 31 grudnia 2009 r. korzystał ze zwolnienia od podatku od towarowi usług na podstawę art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT. Z dniem 31 grudnia 2009 r. zrezygnował ze zwolnienia od podatku od towarów i usług i zarejestrował się jako czynny podatnik VAT. W okresie korzystania ze zwolnienia z podatku od towarowi usług w dniu 12 grudnia 2005 r. nabył w drodze darowizny nieruchomość rolną o powierzchni 31,19 ha. W związku z niską jakością gruntu (4, 5 klasa), oraz sąsiednimi przeszkadzającymi w gospodarowaniu zabudowanymi działkami, dalsze rolnicze wykorzystanie części nieruchomości stało się nieekonomiczne. Grunt przypisany jako darowizna w dalszym ciągu wykorzystywany jest do działalności rolniczej. Uchwałą rady gminy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego obszaru wiejskiego gminy działka nr 266 o powierzchni 0,8720 ha została przeznaczona pod budownictwo mieszkaniowe. W dniu 18 listopada 2010 r. Wnioskodawca wystąpił do firmy geodezyjnej z wnioskiem o podzielenie działki nr 266 na 9 mniejszych działek. Na jednej z działek gmina zaprojektowała i uchwaliła stację transformatorową, a na drugiej drogę. Do dnia złożenia niniejszego wniosku działka nie została podzielona. Podzielone działki Wnioskodawca zamierza sprzedać. Uzyskane ze sprzedaży działek środki zamierza przeznaczyć na powiększenie gospodarstwa rolnego i zakup działek rolnych.

Z powyższego stanu jednoznacznie wynika, że grunt rolny otrzymany w drodze darowizny Wnioskodawca włączył do swojego gospodarstwa rolnego i wykorzystywał do celów prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie produkcji roślinnej i z tytułu dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej. Z dniem 31 grudnia 2009 r. Wnioskodawca (do tego momentu rolnik ryczałtowy) zrezygnował ze zwolnienia od podatku od towarów i usług i zarejestrował się jako czynny podatnik VAT.

W przedmiotowej sprawie nie budzi wątpliwości, że przyjmując darowiznę w postaci gruntu rolnego zamiarem Wnioskodawcy nie był podział a następnie dalsza sprzedaż gruntu (działalność handlowa) lecz to, że Wnioskodawca będąc rolnikiem ryczałtowym na dzień otrzymania darowizny włączył otrzymany grunt o powierzchni 31,19 ha do prowadzonego gospodarstwa rolnego o powierzchni 40 ha powiększając tym samym wielkość tego gospodarstwa, co przekłada się na uzyskiwane korzyści z produkcji rolnej.

Fakt otrzymania przez Wnioskodawcę gruntu w drodze darowizny nie przesądza o tym, że nie podejmuje on działań wskazujących na działalność gospodarczą, ponieważ okoliczności faktyczne sprawy takie jak włączenie gruntu do gospodarstwa rolnego, w związku z którym Wnioskodawca prowadzi od 1 stycznia 2010 r. jako czynny podatnik podatku od towarów i usług działalność gospodarczą w zakresie produkcji roślinnej i z tytułu dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej a także fakt, że uzyskane ze sprzedaży działki nr 266 (podzielonej na 9 działek gruntu przeznaczonych pod zabudowę) środki Wnioskodawca zamierza przeznaczyć na powiększenie gospodarstwa rolnego i zakup kolejnych działek rolnych, co potwierdza ścisły związek z prowadzoną opodatkowaną działalnością gospodarczą w ww. zakresie. Zatem nie sposób przyjąć w przedmiotowej sprawie, że majątek prywatny wynikający z darowizny był faktycznie wykorzystany na potrzeby osobiste, bowiem z opisu wniosku wynika wprost, że grunt ten przeznaczony został do działalności gospodarczej w zakresie produkcji roślinnej oraz z tytułu dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej.

W związku z powyższym wykorzystywanie majątku w postaci gruntu otrzymanego w drodze darowizny do działalności gospodarczej w zakresie produkcji roślinnej oraz z tytułu dostaw produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej w celu uzyskiwania z tego tytułu dochodu a następnie przeznaczenie środków ze sprzedaży działek pod zabudowę na powiększenie gospodarstwa rolnego i zakup działek rolnych stanowi działalność gospodarczą, bez względu na fakt w jaki sposób potraktuje tę czynność podatnik. Skoro grunty wykorzystywane były i są dla celów zarobkowych to czynność taka mieści się w zakresie działalności gospodarczej, zatem Wnioskodawca z tytułu powyższych czynności występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

W związku z powyższym dostawa przedmiotowego gruntu przeznaczonego pod budownictwo mieszkaniowe będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT według stawki podatku VAT właściwej dla tego rodzaju gruntów.

Mając powyższe na uwadze stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Natomiast w kwestii powołanego we własnym stanowisku orzecznictwa zarówno krajowego jak i wspólnotowego należy wskazać, że powołane wyroki dotyczą stanu faktycznego odmiennego aniżeli wskazany we wniosku, owszem dotyczą one przypadków dostawy gruntów otrzymanych uprzednio w drodze darowizny, które przed dokonaniem dostawy zostały podzielone. Zasadnicza różnica polega na tym, że otrzymane w drodze darowizny grunty rolne nie były po otrzymaniu darowizny wykorzystywane do działalności gospodarczej, a następnie po sprzedaży gruntów uzyskane środki nie były przeznaczone na powiększenie gospodarstwa rolnego i zakup nowych działek rolnych, jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, ul. Kośnego 70, 45-372 Opole po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl