IBPP3/443-24/09/KO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 31 grudnia 2008 r. (data wpływu 5 stycznia 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 lutego 2009 r. (data wpływu 20 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania nieruchomości gruntowej niezabudowanej nabytej z przeznaczeniem na cele działalności gospodarczej - jest nieprawidłowe.

W dniu 5 stycznia 2009 r. został złożony ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 19 lutego 2009 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania sprzedaży udziału w prawie wieczystego użytkowania nieruchomości gruntowej niezabudowanej nabytej z przeznaczeniem na cele działalności gospodarczej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny (zdarzenie przyszłe):

Dnia 17 czerwca 1998 r. we współwłasności majątkowej małżeńskiej Wnioskodawca z małżonkiem nabył, w formie aktu notarialnego udziały w #189; części nieruchomości składającej się z prawa wieczystego użytkowania niezabudowanego gruntu. Wnioskodawca po śmierci małżonka został współwłaścicielem tego prawa w całości #189; udziału. Dnia 16 września 2008 r. Wnioskodawca zawarł w formie aktu notarialnego, przedwstępną umowę sprzedaży, której przedmiotem jest ww. prawo wieczystego użytkowania gruntu, który pozostał niezabudowany.

Od chwili nabycia udziałów w prawie wieczystego użytkowania gruntu, aż do chwili obecnej Wnioskodawca nie wykorzystuje ww. prawa w działalności gospodarczej.

W dniu zawarcia umowy przedwstępnej, tytułem zadatku i zaliczki na jej poczet Wnioskodawca otrzymał kwotę 7.200 zł przypadającą na #189; udziału. Wnioskodawca czynność uznał za niepodlegającą podatkowi od towarów i usług, ponieważ zaliczkę otrzymał jako osoba fizyczna niebędąca podatnikiem VAT.

Najpóźniej do 30 kwietnia 2009 r. nastąpi sprzedaż i przekazanie prawa wieczystego użytkowania gruntu. Ww. czynność w #189; części udziału Wnioskodawcy nie będzie dokonana w ramach działalności gospodarczej. Dlatego też z tytułu tej czynności Wnioskodawca nie będzie podatnikiem od towarów i usług oraz po jego stronie nie wystąpi dostawa towarów, która powinna być udokumentowana fakturą VAT.

Wezwaniem z dnia 27 stycznia 2009 r. tut. Organ wezwał Wnioskodawcę o uzupełnienie wniosku poprzez wskazanie:

* w jakim celu zostały nabyte w dniu 17 czerwca 1998 r. udziały w #189; w prawie użytkowania wieczystego niezabudowanego gruntu,

* czy przedmiotowa nieruchomość była wykorzystywana w jakikolwiek sposób (np. oddana w dzierżawę itp.) i przez kogo,

* z ilu działek wyodrębnionych geodezyjnie składa się niezabudowana nieruchomość oraz jakie jest przeznaczenie niezabudowanych działek zgodnie z warunkami ustalonymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.

Wnioskodawca pismem w dniu 19 lutego 2008 r. uzupełnił stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) w następujący sposób:

Udziały w #189; prawa użytkowania wieczystego niezabudowanego gruntu nabyte w dniu 17 czerwca 1998 r. były nabywane z przeznaczeniem prowadzenia działalności gospodarczej. Przedmiotowa nieruchomość nie była oddana w dzierżawę. Wnioskodawca zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej w 1999 r. Niezabudowana nieruchomość składa się z jednej działki oznaczonej numerem 2219/64.

Zgodnie z opinią urbanistyczną wydaną przez Prezydenta Miasta ustalenia z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta dla ww. terenu podają symbole JP co oznacza:

Symbole literowe o oznaczają następujące jednostki strukturalne

Symbole literowe oznaczają następujące przeznaczenia podstawowe terenu

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy otrzymanie zaliczki, a później sprzedaż #189; udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu, niedokonana w ramach działalności gospodarczej podlega podatkowi VAT i wywołuje obowiązek wystawienia faktury VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności (art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego). Współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli, w tym zbyć swój udział (art. 198 Kodeksu cywilnego).

Zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W przypadku natomiast, gdy czynność jest dokonywana przez osobę fizyczną niebędącą podatnikiem VAT i nie ma ona znamion działalności wykonywanej z zamiarem wykonania jej w sposób częstotliwy - nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Biorąc pod uwagę powołane przepisy, z tytułu otrzymanej zaliczki, jak również z tytułu odsprzedaży udziału w ww. prawie, Wnioskodawca nie jest podatnikiem VAT i nie wystawia faktury VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem, podlegają:

Przepis art. 7 ust. 1 pkt 6 i 7 ustawy o VAT stanowi, iż przez dostawę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste jak również zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntu.

Definicję towaru ustawodawca zawarł w art. 2 pkt 6 ww. ustawy. Zgodnie z nią pod pojęciem towaru należy rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Z powyższych zapisów wynika, iż zbycie prawa wieczystego użytkowania gruntu jest traktowane jak dostawa towaru, w tym również zbycie udziału w prawie wieczystego użytkowania gruntu.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Analogiczne zasady dotyczą zbycia prawa użytkowania wieczystego gruntu niezabudowanego.

Na potrzeby podatku od towarów i usług pojęcie "podatnik" i "działalność gospodarcza" zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z tak określonego pojęcia działalności gospodarczej wynika, że dla celów podatku od towarów i usług nie jest konieczne, aby działalność była działalnością zarobkową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły przez podmioty gospodarcze (przedsiębiorców). Decydujące znaczenie ma częstotliwość dokonywania czynności. W efekcie dostawa gruntów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy sprzedawcy można przypisać znamiona działalności gospodarczej prowadzonej z zamiarem wykonywania jej w sposób częstotliwy. Ponieważ ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia "zamiar", jak również nie precyzuje pojęcia "sposób częstotliwy", w każdym przypadku należy badać, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było dokonywanie tej czynności wielokrotnie (więcej niż jednokrotnie).

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) wynika, że Wnioskodawca nabył udziały w prawie użytkowania wieczystego niezabudowanego gruntu z przeznaczeniem prowadzenia działalności gospodarczej. Według planu zagospodarowania przestrzennego grunt ten jest przeznaczony pod działalność produkcyjną. Należy zatem wziąć pod uwagę ewentualny zamiar Wnioskodawcy występujący przy zakupie udziału w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej polegający na tym, by w przyszłości wykorzystać to prawo w prowadzonej działalności gospodarczej.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 29 października 2007 sygn. akt I FPS 3/07 stwierdził, że "w przypadku działalności gospodarczej w zakresie handlu, zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można bowiem pominąć, że pod pojęciem "handel" należy rozumieć dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży. Więcej nawet: z orzecznictwa ETS wynika, że sam zamiar prowadzenia działalności gospodarczej, potwierdzony obiektywnymi dowodami przesądza o potrzebie traktowania danego podmiotu jako podatnika VAT nawet wtedy, gdy organ skarbowy wie, że przewidywana działalność gospodarcza, która miała prowadzić do transakcji opodatkowanych, nie zostanie zrealizowana (zob. orzeczenie w sprawie C-400/98 pomiędzy Finanzamt Goslar a Brigitte Breitsohl). Z kolei brak takiego zamiaru wyklucza możliwość uznania danego podmiotu za podatnika VAT". Zdaniem Naczelnego Sadu Administracyjnego działanie poza zakresem działalności gospodarczej występuje w sytuacji, gdy przedmiotem sprzedaży jest majątek osobisty danej osoby, ponieważ został on nabyty na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej.

Biorąc zatem pod uwagę, że sprzedaż dotyczy udziału w prawie użytkowania wieczystego gruntu niezabudowanego nabytego na cele działalności gospodarczej a nie na potrzeby osobiste Wnioskodawcy stwierdzić należy, iż czynność ta wyczerpuje znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Okoliczność, iż sprzedaż udziału w prawie użytkowania wieczystego dotyczy terenów przeznaczonych do działalności produkcyjnej powoduje, że powyższa czynność będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług wg 22% stawki tego podatku stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do części należności otrzymanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi - art. 106 ust. 3 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy o VAT jeżeli, przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Jak wskazano wyżej, od podatku od towarów i usług, zwolniona jest jedynie dostawa terenów niezabudowanych innych niż budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę (art. 43 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy), w związku z tym planowana transakcja dotycząca sprzedaży udziałów w prawie użytkowania wieczystego w nieruchomości gruntowej niezabudowanej winna być udokumentowana fakturą VAT i opodatkowana 22% stawką podatku. Wnioskodawca ma również obowiązek wystawić fakturę VAT dokumentującą otrzymanie zaliczki.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.