IBPP3/443-223/10/Bwo - Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem usług transportu materiałów dostawcy i usług operatora logistycznego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 2 kwietnia 2010 r. (data wpływu 6 kwietnia 2010 r.) uzupełnionym pismem z dnia 18 czerwca 2010 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem usług transportu materiałów dostawcy i usług operatora logistycznego oraz rozpoznania świadczenia usług na rzecz dostawcy - jest prawidłowe.

W dniu 6 kwietnia 2010 r. wpłynął ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem usług transportu materiałów dostawcy i usług operatora logistycznego oraz rozpoznania świadczenia usług na rzecz dostawcy.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 18 czerwca 2010 r. (data wpływu) będącym odpowiedzią na wezwanie z dnia 15 czerwca 2010 r. znak: IBPB1/2/423-539/10/MO, IBPP3/443-223/10/BWo.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej: Spółka lub F) jest producentem.... W obecnym momencie F rozważa możliwość reorganizacji sytemu dostaw materiałów i komponentów przeznaczonych do działalności produkcyjnej Spółki w ramach nowego projektu logistycznego. Nowy projekt logistyczny ma w zamierzeniu obejmować dostawy zarówno od podmiotów krajowych, jak i podmiotów zagranicznych (tak już współpracujących ze Spółką jak i przyszłych dostawców). Istota nowego projektu logistycznego opierać się ma na wykorzystaniu centrum konsolidacyjnego (C) zlokalizowanego w bezpośrednim sąsiedztwie zakładu Spółki, które to C byłoby zarządzane i administrowane przez podmiot trzeci, tj. operatora logistycznego.

F nie będzie dysponować ani własnością nieruchomości, na której zlokalizowana będzie C ani prawom najmu lub dzierżawy powierzchni magazynowych na teranie C niemniej jednak poprzez zlecenie czynności przechowywania i administrowania materiałami dostawców operatorowi logistycznemu Spółka de facto będzie dysponentom części magazynu C, będzie mieć prawo do wykorzystywania magazynu w celu składowania materiałów dla swojej działalności. W C składowane byłyby materiały dostarczane do Spółki, które jednak do momentu ich pobrania przez Spółkę do produkcji, pozostawałyby formalną własnością dostawcy. Jednocześnie Spółka, zgodnie z projektem, miałaby ponosić:

Poniesione przez Spółkę, na podstawie wspomnianych umów, koszty przewozu materiałów od dostawcy do C, jak również koszty obsługi logistycznej w C, które w obu przypadkach dotyczyłyby materiałów stanowiących własność dostawcy, nie byłyby przenoszone (refakturowane) na poszczególnych dostawców.

Szczegółowe założenia nowego projektu logistycznego byłyby zatem następujące:

W rezultacie przyjęcie wspomnianych założeń miałoby następujące konsekwencje dla stron transakcji:

Przy wskazanym wyżej momencie przejścia ryzyk za wydany towar na Spółkę zwrócić należy uwagę, iż chodzi w tym przypadku wyłącznie o odpowiedzialność za utratę i uszkodzenie materiału od momentu wyjścia z zakładu dostawcy.

Odpowiedzialność ta zostanie następnie przeniesiona umownie przez FPT na operatora logistycznego. Powyższe nie dotyczy natomiast odpowiedzialności za wady fizyczne materiału, która w dalszym ciągu spoczywa na dostawcy. Na dostawcy spoczywać będzie również obowiązek pokrycia kosztów związanych z przewozem i obsługą materiałów w przypadku dostaw niezgodnych z zamówieniem Spółki (w tym transportu zwrotnego do dostawcy) oraz pokrycia innych kosztów wynikających z wykonania przez dostawcę zobowiązań w sposób niezgodny z umową o dostawy.

Ponadto w odpowiedzi na wezwanie Wnioskodawca dodatkowo wskazał, że:

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

W zakresie pytania Nr 1

W odniesieniu na pytanie pierwsze, związku z tym, że planowane wydatki dotyczące transportu i obsługi logistycznej dotyczącej dostarczanych materiałów związane będą ściśle z działalnością F opodatkowaną podatkiem VAT, zdaniem Spółki, F będzie miała prawo, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku VAT do pełnego odliczenia podatku naliczonego VAT (lub podatku należnego od importu usług) z tytułu nabycia usług przewozu oraz usług świadczonych przez operatora logistycznego działającego na zlecenie F.

W opinii Spółki, powyższych wniosków nie może podważyć fakt, że Spółka będzie ponosić obciążenia za transport oraz obsługę logistyczną, i administrację towarów, które w momencie wykonania tych usług nie będą pozostawać jeszcze jej formalną własnością. Ostatecznie bowiem wspomniane towary przejdą na własność F, a konstrukcja projektu logistycznego zakładająca odroczenie momentu przejścia prawa własności jest uzasadniona wynikającymi z przyjętych założeń korzyściami dla F. Takiemu uregulowaniu wzajemnych stosunków z dostawcami nie stoją również na przeszkodzie przepisy prawa cywilnego. Zgodnie z polskim prawem zobowiązań, obowiązuje bowiem generalna zasada swobody zawierania umów i dowolnego kształtowania ich treści, o ile nie naruszają one bezwzględnie obowiązujących norm prawa.

W zakresie pytania Nr 2

Zdaniem Spółki, ułożenie wzajemnych relacji z dostawcami w sposób opisany we wniosku nie spowoduje, że w świetle przepisów ustawy o VAT, F dokonywać będzie opodatkowanego podatkiem VAT świadczenia usług na rzecz podmiotów dostarczających do C, a następnie do Spółki, materiały wykorzystywane w produkcji.

W opisanej sytuacji, zdaniem Spółki, nie będzie mieć zastosowania ani art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT nakazujący opodatkować odpłatne świadczenie usług, ani art. 8 ust. 2 ustawy nakazujący opodatkować świadczenie nieodpłatne.

Zdaniem Spółki, o ile w ogóle można byłoby mówić o świadczeniu usług przez F na rzecz dostawców (co wydaje się być tezą dość kontrowersyjną), to fakt ponoszenia kosztów transportu i obsługi logistycznej oraz administracji materiałów przez F w okresie, w którym materiały te pozostają tylko formalną własnością dostawcy, nie może być uznany za świadczenie nieodpłatnych usług dla tych dostawców. Za świadczenie nieodpłatne uznaje się sytuacje, gdy tylko jedna strona (otrzymujący świadczenie nieodpłatne) odnosi korzyść kosztem majątku drugiej strony (przekazującego świadczenie nieodpłatne). Tymczasem, założenia nowego projektu logistycznego, przewidują korzyści dla obydwu stron transakcji (dostawca nie ponosi kosztów transportu podczas gdy Spółka, mając kontrolę nad cenotwórczym elementem kosztów nabywanych towarów może wpływać zarówno na obniżkę kosztów transportu i logistyki dostaw jak i nabywać towary po niższych cenach). Nawet jednak gdyby z ostrożności procesowej przyjąć, że w opisanej sytuacji dojdzie do nieodpłatnego świadczenia usługi, to takie świadczenie i tak nie podlegałoby opodatkowaniu przez F na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o podatku VAT jako świadczenie związane z prowadzeniem przez Spółkę przedsiębiorstwa. Nowe rozwiązanie systemu dostaw nie spowoduje również, że na gruncie przepisów o podatku VAT dojdzie do wykonania przez F świadczenia za wynagrodzeniem (względnie opodatkowanej podatkiem VAT wymiany świadczeń pomiędzy Spółką a dostawcami), które podlegałyby opodatkowaniu w Spółce jako dostawa usługi za wynagrodzeniem na podstawie art. 5 ustawy o podatku VAT.

W opinii F w opisanych okolicznościach nie znajduje uzasadnienia teza, że Spółka w sposób pośredni wynagradzana jest za jakiekolwiek czynności wykonywane na rzecz dostawców. Teza taka znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Sądu Administracyjnego, zgodnie z którym próba wydzielenia, w sposób oderwany od sensu gospodarczego, spośród wszystkich elementów składających się na całość planowanej transakcji poszczególnych czynności tylko w tym celu aby ją opodatkować nie znajduje uzasadniania w przepisach (Wyrok NSA z 9 października 2008 r., I FSK 291/08). Orzeczenie to rozstrzygnęło problem opodatkowania podatkiem VAT czynności dokonywanych przez strony umowy (tj. bank i sklep) zakładającej wspólną akcję tych podmiotów. Akcja polegała na tym, że bank oferował klientom karty kredytowe, a następnie na ulotkach reklamowych informował o partnerach, czyli sklepach, które udzielają rabatów klientom, którzy zapłacą za zakupy kartą kredytową wydaną przez bank. NSA uznał, że w takiej sytuacji nie dochodzi do wzajemnego świadczenia usług między bankiem i partnerem takiej akcji. Sąd podkreślił, że w takim przypadku istotny jest charakter ekonomiczny sprawy. Omawiane działania banku oraz partnera ocenione zostało przez NSA jako wspólna akcja marketingowa mająca wspólny cel finansowy obu podmiotów, a nie wzajemne świadczenie usług. W efekcie NSA stwierdził, że przy realizacji programu "...bank i jego partner handlowy nie świadczą sobie usług wzajemnych, a co za tym idzie, ich działania nie powodują powstania obowiązku podatkowego w VAT".

Analogiczny pogląd przedstawiony został w wyroku WSA z dnia 4 listopada 2008 r. I SA/Bk 344/08, w którym sąd stwierdził, że; " (...) nie wszystkie świadczenia wzajemne między kontrahentami będą stanowiły odrębne czynności podlegające opodatkowaniu. Dotyczy to sytuacji, gdy w celu wykonania danego świadczenia usługobiorca musi (lub chce) udostępnić swój majątek usługodawcy bądź w inny sposób "ułatwić" świadczenie usługi na swoją rzecz. Takie użyczenie majątku oczywiście nie stanowi odrębnej czynności opodatkowanej, w szczególności dlatego, że jest czynnością nieodpłatną niezależnie od tego, czy wpływa ona na cenę danego świadczenia, czy też nie, przy czym na pewno jest to czynność związana z przedsiębiorstwem podatnika."

Podobnie, co do braku podstaw do wyodrębnienia w ramach jednego kontraktu poszczególnych czynności podlegających opodatkowaniu, wypowiedział się NSA w wyroku z 23 kwietnia 2008 r. I FSK 1788/07.

Podsumowując, w opisanych we wniosku okolicznościach wynikających z wdrożenia nowego projektu logistycznego nie dojdzie do świadczenia przez F na rzecz dostawców usług opodatkowanych podatkiem VAT w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, będącym producentem silników do pojazdów mechanicznych a zatem wykonuje czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (produkcja silników) Wnioskodawca ponosi koszty transportu materiałów z magazynu dostawcy do Centrum konsolidacyjnego (magazyn) zarządzanego i administrowanego przez podmiot trzeci tj. operatora logistycznego. Operator logistyczny jest dostawcą kompleksowej usługi logistycznej, obejmującej m.in. transport materiałów od dostawcy do Centrum konsolidacyjnego, przechowywanie materiałów w magazynie (Centrum konsolidacyjnym), wydanie materiałów do produkcji oraz dostarczenie tychże materiałów do linii produkcyjnej F, a także spedycję wyrobu gotowego z zakładu F. Materiały będące przedmiotem konsolidacji (magazynowania) pozostają własnością dostawcy do czasu ich wydania Spółce do celów produkcyjnych.

Z powyżej przedstawionym zdarzeniem wiąże się zapytanie Wnioskodawcy dotyczące prawa do odliczenia od należnego podatku od towarów i usług podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT (lub podatku należnego od importu usług) za nabyte usługi transportu materiałów dostawcy oraz nabyte usługi operatora logistycznego.

W celu dokonania odpowiedzi na powyższe zapytanie należy przywołać art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) stanowiący, iż w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ww. ustawy o podatku od towarów i usług, zwanej dalej ustawą o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi m.in., z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług - z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie następujące warunki: odliczenia dokonuje podatnik, a towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego przez podmiot niebędący czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi.

Odnosząc przedstawiony powyżej stan prawny do zdarzenia przyszłego pisanego we wniosku należy stwierdzić, że nabywane przez Wnioskodawcę usługi transportu materiałów od dostawcy oraz usługi operatora logistycznego są związane z prowadzoną działalnością opodatkowaną podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju (produkcją silników do podjazdów mechanicznych), a zatem Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących ww. usługi na podstawie art. 86 ust. 1 cyt. ustawy. Bez znaczenia pozostaje w tej sytuacji fakt, iż przedmiotowe usługi dotyczą materiałów, które pozostają własnością dostawcy do czasu ich wydania Spółce do celów produkcyjnych. Wydanie materiałów do dyspozycji Wnioskodawcy, zgodnie z zamówieniem następuje już w magazynie dostawcy i od tego momentu ponosi on już odpowiedzialność za materiał dostawcy a wydane materiały według określonego zamówienia posłużą do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług u Wnioskodawcy.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z nabycia usługi transportu materiałów od dostawcy oraz usług operatora logistycznego należało uznać za prawidłowe.

W odniesieniu natomiast do zapytania, czy w opisanych okolicznościach dojdzie do świadczenia przez Wnioskodawcę (F) na rzecz dostawców usług opodatkowanych podatkiem VAT w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 o podatku od towarów i usług należy stwierdzić co następuje:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

Należy podkreślić, iż oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (dostawa towarów czy też usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca nabywa od dostawcy materiały do produkcji silników do pojazdów mechanicznych. Wydanie materiałów następuje magazynie dostawcy, zgodnie z formułą Incoterms (FCA zakład dostawcy). Materiały są transportowane do centrum konsolidacyjnego C (magazyn), gdzie są składowane a następnie materiały te są dostarczane do Wnioskodawcy. Materiały do momentu ich pobrania przez Spółkę do produkcji, pozostawałyby formalną własnością dostawcy, natomiast odpowiedzialność za materiały do momentu wydania ponosiłby już Wnioskodawca. Jednocześnie Spółka, zgodnie z projektem, miałaby ponosić:

Poniesione przez Spółkę, na podstawie wspomnianych umów, koszty przewozu materiałów od dostawcy do C, jak również koszty obsługi logistycznej w C, które w obu przypadkach dotyczyłyby materiałów stanowiących własność dostawcy, nie byłyby przenoszone (refakturowane) na poszczególnych dostawców.

Przenosząc opisane zdarzenie przyszłe na grunt ustawy o podatku od towarów i usług należy stwierdzić, że poprzez ułożenie przez Wnioskodawcę wzajemnych relacji z dostawcami materiałów w sposób opisany we wniosku a wykorzystywanych do produkcji nie dojdzie do świadczenia przez Wnioskodawcę usług na rzecz tychże dostawców. W opisanej sytuacji pomiędzy Wnioskodawcą a dostawcą materiałów nie istnieje stosunek zobowiązaniowy, w następstwie którego jedna ze stron jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia a także świadczonej usłudze nie odpowiada żadne wynagrodzenie ze strony nabywcy. Pomiędzy Wnioskodawcą a dostawcą istnieje tylko umowa, której przedmiotem jest dostawa materiałów do produkcji silników. Warunki oraz sposób dostarczenia materiałów do Wnioskodawcy pozostaje poza sferą zainteresowań dostawcy. Tym samym pomiędzy Wnioskodawcą a dostawcą materiałów nie ma miejsca świadczenie usług w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, które podlegałoby opodatkowaniu tym podatkiem. Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe w zakresie pytania Nr 2 niniejszej interpretacji.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, że:

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w zakresie:

zawarte zostały w odrębnych rozstrzygnięciach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę, zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.