IBPP3/443-172/10/ŁW - Nabycie usług szkoleniowych, zakwaterowania, restauracyjnych oraz usług transportu osób od podmiotów posiadających siedziby na terytorium Hiszpanii i Finlandii jako import usług w ujęciu ustawy o podatku od towarów i usług.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 listopada 2009 r. (data wpływu 3 grudnia 2009 r.), uzupełniony pismem z dnia 23 lutego 2010 r. (data wpływu 8 marca 2010 r.) oraz pismem z dnia 17 marca 2010 r. (data wpływu) i pismem z dnia 19 marca 2010 r. (data wpływu 22 marca 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, należy uznać za:

W dniu 3 grudnia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie rozpoznania od nabywanych przez Wnioskodawcę usług od podmiotów mających siedzibę na terytorium Wspólnoty jako importu usług w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2009 r.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 23 lutego 2010 r. (data wpływu 8 marca 2010 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie z dnia 15 lutego 2010 r. znak: IBPP3/443-916/09/ŁW oraz pismem z dnia 17 marca 2010 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT prowadzącym działalność opodatkowaną. Przychody opodatkowane uzyskuje z tytułu świadczenia usług wynajmu pomieszczeń biurowych i świadczeń z tym związanych (refaktury za media). Wnioskodawca realizuje projekt pt. "..." realizowany w ramach programu operacyjnego kapitał ludzki, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Priorytet IV. Szkolnictwo wyższe i nauka. Działanie 4.2 "...". Powyższy projekt realizowany jest w okresie 1 października 2008 do 3 maja 2010 r. Na podstawie umowy zawartej z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W realizowanym projekcie zaplanowano przeprowadzenie następujących warsztatów szkoleniowych, każdy obejmujący 15 osobową grupę i cztery edycje:

Zaplanowana forma zajęć to interaktywne formy treningowe, pozwalające podczas zajęć nabyć praktyczne umiejętności z omawianego zakresu tematycznego. Uzupełnieniem są testy sprawdzające wiedzę oraz predyspozycje do realizacji poszczególnych działań. Uczestnicy na zakończenie otrzymują:

Uczestnikami szkolenia mogą być osoby fizyczne mające stałe lub czasowe zameldowanie na terenie województw małopolskiego, podkarpackiego, śląskiego, i świętokrzyskiego lub pracujące w zakładzie pracy znajdującym się w jednym z tych województw i które są pracownikami jednego z niżej wymienionych podmiotów:

Ponadto uczestnik szkolenia powinien posiadać wykształcenie wyższe, legitymować się znajomością języka angielskiego w stopniu umożliwiającym aktywne uczestnictwo w wybranym szkoleniu w przypadku wyboru szkolenia odbywającego się za granicą, znajomością zagadnień związanych z funkcjonowaniem MŚP. Ponadto osoby, które pomyślnie ukończą szkolenie będą potencjalnymi szkoleniowcami, gdyż wiedza zdobyta przez nich powinna być transferowana do innych krajowych ośrodków zaangażowanych bezpośrednio w funkcjonowanie parków, inkubatorów i CTTT. Celem projektu jest podniesienie konkurencyjności sektora nauki poprzez realizację warsztatów szkoleniowych dla pracowników spółki, jednostek badawczo - rozwojowych, w tym uczelni wyższych, parków, inkubatorów technologicznych w ww. zakresie zarządzania parkami, inkubatorami, organizacji i zarządzania transferem technologii, komercjalizacji wyników badań, aspektów własności intelektualnej. Szkolenia odbywać się będą zarówno w kraju jak i w ośrodkach zagranicznych. Celem ogólnym projektu pt. "..." realizowanego w obszarze badań i innowacji jest podniesienie konkurencyjności sektora nauki i przedsiębiorstw poprzez realizację poszczególnych celów szczegółowych, tj.:

Cele innowacyjnego projektu zostaną osiągnięte poprzez realizację warsztatów szkoleniowych dla jednostek badawczo - rozwojowych, w tym uczelni wyższych, parków, inkubatorów technologicznych w zakresie zarządzania parkami, inkubatorami, organizacji i zarządzania transferem technologii oraz komercjalizacji wyników badań.

W ramach projektu przewiduje się przeszkolenie 120 osób, przeprowadzone w ramach projektu koszty szkoleń kwalifikowane netto są w 100 % finansowane w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Kapitał Ludzki w formie dotacji rozwojowej, podatek VAT w projekcie stanowi wydatek niekwalifikowany. Wszystkie szkolenia są dla beneficjentów ostatecznych nieodpłatne i Wnioskodawca w wyniku ich realizacji nie uzyska żadnych przychodów opodatkowanych tzn. nie wystawia faktur VAT sprzedaży za ww. szkolenia, a refundację uzyskuje na podstawie złożonego wniosku o płatność, który jest zestawieniem poniesionych wydatków.

Pismem z dnia 23 lutego 2010 r. Wnioskodawca uzupełnił ww. wniosek wyjaśniając, że realizuje projekt współfinansowany ze środków EFS, Priorytet IV, działanie 42 - założone cele w projekcie zostaną osiągnięte poprzez przeprowadzenie cyklu szkoleń dla beneficjentów ostatecznych zorientowanych na podnoszenie własnych kwalifikacji zawodowych. Zorganizowanie ww. szkoleń polega na zapewnieniu przez Wnioskodawcę:

Ww. usługi nabywane są od podmiotów zewnętrznych krajowych i zagranicznych. Podmioty te wystawiają na Wnioskodawcę faktury VAT, ewentualnie są to rachunki do umów zleceń i o dzieło, we wszystkich tych dokumentach Wnioskodawca figuruje jako nabywca. Beneficjenci ostateczni uczestniczą w szkoleniu nieodpłatnie, Wnioskodawca z tytułu realizacji ww. projektu nie wystawia faktury VAT sprzedaży, otrzymuje jedynie refundację poniesionych wydatków związanych z realizacją projektu.

W przypadku nabywania usług zagranicznych świadczonych przez podmioty z Hiszpanii i Finlandii podmioty te mają siedzibę odpowiednio w Hiszpanii i Finlandii. I nie posiadają według wiedzy Wnioskodawcy oddziałów ani innych miejsc prowadzenia działalności zlokalizowanych poza Hiszpanią i Finlandią.

Wnioskodawca zarówno w Finlandii jak i Hiszpanii nabywał następujące usługi:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zakupione przez Wnioskodawcę usługi szkoleniowe, transportowe, zakwaterowania (hotelowe), gastronomiczne (restauracyjne) związane z realizacją projektu, od podmiotów mających siedzibę poza terytorium kraju, których miejsce świadczenia znajduje się poza terytorium kraju (Hiszpania, Finlandia), stanowią dla Wnioskodawcy import usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, zakup usług szkoleniowych, transportowych, zakwaterowania (hotelowych), gastronomicznych (restauracyjnych) świadczonych poza terytorium kraju przez podmioty mające siedzibę poza terytorium kraju nie stanowi dla Wnioskodawcy importu usług. Importem usług zgodnie z art. 2 pkt 9 jest świadczenie usług z tytułu wykonywania których podatnikiem jest usługobiorca o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4. Zgodnie z art. 27 ustawy o podatku od towarów i usług, dla ww. usług, miejscem świadczenia usług jest miejsce gdzie usługi są faktycznie świadczone. Zatem jeżeli powyższe usługi świadczone są poza terytorium Polski przez podmiot mający siedzibę poza terytorium Polski to usługi te nie podlegają działaniu polskiej ustawy o VAT i z tego względu nie stanowią dla Wnioskodawcy importu usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

Interpretacja udzielona w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2009 r.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Podatnikami, stosownie do art. 15 ust. 1 ww. ustawy, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pojęcie importu usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 9 ustawy jako świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy (usługobiorca usług świadczonych przez podatników posiadających siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju).

Od dnia 1 grudnia 2008 r. przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 dot. podmiotów będących usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju.

Stosownie do treści ust. 2 cyt. artykułu, przepisów ust. 1 pkt 4 nie stosuje się w przypadku świadczenia usług i dostawy towarów, od których podatek należny został rozliczony przez usługodawcę lub dokonującego dostawy towarów na terytorium kraju, z wyłączeniem świadczenia usług określonych w art. 27 ust. 3 lub art. 28 ust. 3, 4, 6 i 7 oraz dostawy gazu w systemie gazowym lub energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca lub nabywca towarów.

W świetle powyższych przepisów przez import usług rozumie się zatem usługi spełniające łącznie następujące warunki:

W przypadku świadczenia usług, dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług istotnym jest określenie miejsca ich świadczenia. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy usługa będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

W tym miejscu w celu rozpoznania importu usług należy najpierw określić miejsce świadczenia dla nabywanych od kontrahentów mających siedzibę w Hiszpanii i Finlandii usług.

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca organizuje warsztaty szkoleniowe w ramach projektu "...." Część przedmiotowych warsztatów odbywa się na terytorium Finlandii oraz Hiszpanii w związku z powyższym Wnioskodawca nabywa od podmiotów mających swoją siedzibę ww. państwach następujące usługi:

Miejsce świadczenia usług uregulowane zostało w art. 27 ust. 1 ustawy, jako miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługę - miejsce gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności, w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Od tej ogólnej zasady ustawodawca przewidział kilka wyjątków, które w zależności od charakteru usługi określają miejsce jej opodatkowania w odmienny sposób.

Pierwszym wyjątkiem od zasady ogólnej wyrażonej w art. 27 ust. 1 ustawy o VAT jest świadczenie usług związanych z nieruchomościami. W przypadku świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców majątkowych i pośredników w obrocie nieruchomościami oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego - miejscem świadczenia usług jest miejsce położenia nieruchomości (art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT).

Zatem w przypadku świadczenia usług zakwaterowania (hotelowych), które niewątpliwie są związane z nieruchomością miejscem świadczenia tej usługi jest miejsce położenia nieruchomości. Zatem usługi zakwaterowania, nabywane przez Wnioskodawcę podlegają opodatkowaniu odpowiednio według miejsca położenia nieruchomości, czyli na terytorium Hiszpanii i Finlandii. Tym samym w przypadku nabycia prze Wnioskodawcę ww. usług zakwaterowania nie wystąpi import usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT na terytorium kraju.

Następnym wyjątkiem od zasady ogólnej są usługi transportowe. Zgodnie z art. 27 ust. 2 pkt 2 ustawy, w przypadku świadczenia usług transportowych, miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie odbywa się transport, z uwzględnieniem pokonanych odległości, z zastrzeżeniem art. 28. Wskazany art. 28 stanowi o miejscu opodatkowania wewnątrzwspólnotowej usługi transportu towarów i nie dotyczy przedmiotowej sprawy.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy oraz zasadę terytorialności opodatkowania podatkiem VAT, nabywane przez Wnioskodawcę usługi przewozu osób na odcinku krajowym tj. na terytorium Polski do granicy państwa i z powrotem, podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na trasie przebiegającej na terytorium Polski. Oznacza to, że Wnioskodawca nabywając od kontrahenta ze Wspólnoty usługę transportu osób przebiegającą na terenie kraju jest podatnikiem, z tytułu nabycia tych usług, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT. Usługa transportu osób podlega opodatkowaniu na trasie przebiegającej na terytorium Polski, natomiast usługa transportu osób na odcinku przebiegającym na terytorium innego państwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Na terytorium kraju wystąpi import usług.

Wnioskodawca nie wskazał, że świadczący usługi transportu osób tj. kontrahenci z Hiszpanii i Finlandii dokonali rozliczenia podatku należnego z tytułu importu na terytorium kraju.

Jak wskazano powyżej, miejsce świadczenia usługi transportu osób, a więc jej faktycznego opodatkowania, odnosi się proporcjonalnie do pokonanych odległości, co oznacza że Wnioskodawca jako podatnik z tytułu importu usług, powinien dokonać ich szacowania zgodnie z przepisem art. 27 ust. 2 pkt 2 ustawy.

Reasumując w sytuacji, gdy transport osób odbywa się między Polską a innymi krajami tj. Finlandii i Hiszpanii, opodatkowaniu w Polsce, podlegać będzie tylko ta część usługi transportu, która wykonana została na terytorium Polski i w tej części wystąpi import usług na terenie kraju. Pozostała część usługi, wykonana poza granicami RP nie będzie podlegała w Polsce opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Kolejnym wyjątkiem od zasady wyrażonej w art. 27 ust. 1 cyt. ustawy są usługi szkoleniowe. Zgodnie z art. 27 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o VAT, w przypadku świadczenia usług w dziedzinie kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki oraz usług podobnych do tych usług, takich jak targi i wystawy, a także usług pomocniczych do tych usług, miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie usługi są faktycznie świadczone, z zastrzeżeniem art. 28.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca nabywa od podmiotów mających siedzibą na terytorium Wspólnoty usługi szkoleniowe. Zatem należy przyjąć, w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego, że są to usługi w zakresie edukacji, dla których miejscem świadczenia będzie miejsce, gdzie usługi te są faktycznie świadczone. Zatem nabywane usługi są świadczone na terytorium Hiszpanii i Finlandii, więc nie podlegają opodatkowaniu na terytorium kraju. W związku z powyższym w przypadku nabycia przez Wnioskodawcę ww. usług nie wystąpi obowiązek podatkowy z tytułu importu ww. usług.

Ponadto oprócz ww. usług, dla których ustawodawca określił w sposób szczególny miejsce świadczenia usług Wnioskodawca nabywa usługi gastronomiczne, klasyfikowane jako restauracyjne na terytorium Wspólnoty. Ustawodawca nie wymienił w katalogu wyłączeń zawartym w art. 27 ust. 2-6 oraz art. 28 ustawy o VAT usług restauracyjnych. Zatem w przypadku świadczenia usług restauracyjnych zastosowanie znajdzie ogólna zasada wynikająca z art. 27 ust. 1 cyt. ustawy. W związku z powyższym miejscem świadczenia przypadku świadczenia usług restauracyjnych będzie miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, czyli w przedmiotowej sytuacji będzie to odpowiednio terytorium Hiszpanii i Finlandii. Zatem w odniesieniu do nabywanych usług restauracyjnych od kontrahentów z Hiszpanii i Finlandii nie wystąpi import usług.

Reasumując nabywane przez Wnioskodawcę od podmiotów mających swoje siedziby w Hiszpanii oraz Finlandii usługi szkoleniowe, zakwaterowania oraz restauracyjne nie podlegają opodatkowaniu na terytorium kraju i tym samym nie stanowią dla Wnioskodawcy importu usług rozumieniu art. 2 pkt 9 ustawy o VAT. Natomiast nabywana usługa transportu osób od podmiotów mających swoje siedziby w Finlandii i Hiszpanii będzie podlegać opodatkowaniu na terytorium kraju, więc będzie stanowić import usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 ww. ustawy, na odcinku trasy przypadającej na terytorium kraju.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za:

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy w części dotyczącej:

zawarta została w odrębnych rozstrzygnięciach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.