IBPP3/443-1548/13/AŚ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 9 grudnia 2013 r. (data wpływu 13 grudnia 2013 r.), uzupełnionym pismem z 25 lutego 2014 r. (data wpływu 27 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach zakupu nieobjętych dofinansowaniem - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 grudnia 2013 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach zakupu nieobjętych dofinansowaniem.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 25 lutego 2014 r. (data wpływu 27 lutego 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie organu z 14 lutego 2014 r. znak: IBPP3/443-1548/13/AŚ.

W przedmiotowym wniosku, uzupełnionym pismem z dnia 25 lutego 2014 r. został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Firma... (Wnioskodawca) rozpoczęła działalność gospodarczą w dniu 12 lutego 2007 r. w formie jednoosobowej działalności gospodarczej osoby fizycznej. W 2011 r. Wnioskodawca wykonywał działalność gospodarczą w zakresie handlu art. spożywczymi i przemysłowymi, usług najmu i usług szkoleniowych w ramach realizowanych projektów. Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca opłacał podatek dochodowy od osób fizycznych na zasadach ogólnych oraz podatek od towarów i usług. W tym celu Wnioskodawca prowadził podatkową księgę przychodów i rozchodów oraz rejestry VAT. W 2011 r. Wnioskodawca realizował 2 projekty w ramach programu POKL. Do celów projektów prowadzone były wyodrębnione podatkowe księgi przychodów i rozchodów, w których zgodnie z umowami projektowymi ewidencjonowano przychody i koszty w kwotach brutto. Wydatki projektu nie stanowiły kosztów uzyskania przychodów a refundacje tych wydatków nie stanowiły przychodów. Podatek VAT zawarty w fakturach zakupów realizowanych w związku z projektem nie był odliczany. Wykonywane w ramach tych projektów usługi szkoleniowe finansowane były środkami pochodzącymi z Europejskiego Funduszu Społecznego dystrybuowanymi przez Wojewódzkie Urzędy Pracy w ramach programów POKL. W dniu 18 kwietnia 2011 r. Wnioskodawca podpisał umowę o dofinansowanie projektu... (nr umowy:...). Projekt realizowany był w ramach Poddziałania 8.1.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na zlecenie Wojewódzkiego Urzędu Pracy. Projekt realizowany był w okresie od 1 kwietnia 2011 r. do 31 grudnia 2011 r. W ramach projektu zakładano przeszkolenie 165 osób. Z planowanej liczby udało się przeszkolić jedynie 59 osób skutkiem czego kluczowy wskaźnik osobowy nie został zrealizowany. Wojewódzki Urząd Pracy zażądał zwrotu 64,24% kosztów związanych z realizacją projektu. WUP odjął wydatki związane z Zarządzaniem Projektem (wynagrodzenia personelu, wydruk materiałów promocyjnych, ogłoszenia prasowe, wydatki na prowadzenie konta bankowego projektu i inne) regułą proporcjonalności. Koszty związane z realizacją szkoleń nie zostały objęte regułą ponieważ zapłacono jedynie za zrealizowane osoboszkolenia. Kwota objęta regułą proporcjonalności zwrócona przez Wnioskodawcę pokryta została ze środków własnych Wnioskodawcy nie pochodzących ze środków unijnych, a we wniosku końcowym rozliczającym projekt jako kwalifikowane (finansowane ze środków unijnych) widnieje jedynie 35,76% wydatków. Wnioskodawca realizując zapisy umowy o dofinansowanie ponosił wydatki na zakup usług i materiałów służących realizacji projektu. Wydatki te były finansowane w całości ze środków przeznaczonych na realizację projektu z wyodrębnionego do tego celu rachunku bankowego. Wszystkie wydatki poniesione w związku z realizacją projektu są prawidłowo udokumentowane. Ze względu na brak zainteresowania szkoleniami nie został osiągnięty wskaźnik osobowy i WUP nie uznał za kwalifikowane do refundacji przychodami wydatki poniesione na realizację projektu i zażądał zwrotu części dofinansowania. Wnioskodawca w kwietniu 2013 r. dokonał zwrotu żądanej kwoty na rachunek WUP. Tym samym poniesione wydatki obciążyły Wnioskodawcę i nie zostały zrefundowane przychodami, o których mowa w art. 21, ust. 1, pkt 46, 47a, 47c, 47d, 116, 122, 129, 136 i 137 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychodami projektu sfinansowano całość wydatków projektu: wynagrodzenia personelu, trenerów, składki ZUS, materiały biurowe, catering, wydruk materiałów informacyjnych i reklamowych, zakup usług szkoleniowych, utrzymanie strony internetowej projektu, usługi pocztowe i telekomunikacyjne, obsługę prawną projektu, usługi reklamowe i inne zawarte w umowie projektowej. Sfinansowano też zakup środka trwałego - kamery termowizyjnej, która była wykorzystywana tylko i wyłącznie do celów projektu, obecnie nie jest wykorzystywana. Innych środków trwałych i wartości materialnych i prawnych nie zakupiono. Środki pieniężne na cele projektu wypłacał Minister Finansów i Wojewódzki Urząd Pracy. Pierwsze transze otrzymano zaliczkowo 12 maja 2011 r. a ostatnie otrzymano 23 grudnia 2011 r.

Wszystkie zakupione dla celów projektu materiały i usługi zostały zużyte w trakcie realizacji projektu za wyjątkiem ww. kamery, która była używana tylko dla celów projektu. Do innej działalności nie była i nie jest wykorzystywana. Podatek VAT nie był odliczany, gdyż taka była umowa o projekt zawarta z WUP. Usługi szkoleniowe świadczone w ramach projektu były zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku VAT. Zwrot środków do WUP oznacza, że część wydatków nie uznana przez WUP została pokryta środkami z działalności gospodarczej. Szkolenia prowadzone w ramach projektu były finansowane w części wkładem własnym uczestników. Szkolenia te nie były prowadzone dla innych niż projekt celów (nie dotyczyły działalności gospodarczej Wnioskodawcy). Był to tak zwany projekt miękki, gdzie suma przychodów projektu musiała się równać sumie wydatków projektu. Prawidłowość rozliczeń poszczególnych etapów projektu kontrolował WUP na podstawie dokumentów załączanych każdorazowo do wniosku o płatność - transzę. Realizacja projektu mimo, że wykonywana w ramach działalności gospodarczej była odrębnym wydzielonym działaniem firmy zarówno pod względem przychodów jak też i kosztów. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT od 12 lutego 2007 r. (pierwsza deklaracja VAT-7 złożona za luty 2007 r.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług istnieje możliwość odliczenia podatku VAT zawartego w fakturach zakupu nieobjętych dofinansowaniem.

Zdaniem Wnioskodawcy (stanowisko ostatecznie sformułowane w piśmie z 21 lutego 2014 r.), podatek VAT zawarty w fakturach dokumentujących zakup materiałów i usług dotyczących projektu może być odliczony w deklaracjach korygujących za poszczególne miesiące 2011 r., gdyż usługi te i towary były bezspornie nabyte i w całości dostawcom zapłacone, zaś ustawa o podatku od towarów i usług, a w szczególności art. 88 ustawy nie wyklucza odliczenia podatku VAT naliczonego. Pozostała działalność gospodarcza poza usługami wykonywanymi w ramach projektu była opodatkowana podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja indywidualna została wydana na podstawie przepisów w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., bowiem wniosek dotyczy stanu faktycznego a został złożony 13 grudnia 2013 r.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie natomiast z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług, z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis art. 88 określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zgodnie z art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r. do 31 grudnia 2013 r. obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

W myśl art. 88 ust. 3a pkt 1 lit. a ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy sprzedaż została udokumentowana fakturami lub fakturami korygującymi wystawionymi przez podmiot nieistniejący.

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku (art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy).

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 4 nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

W myśl art. 88 ust. 3a pkt 5 i pkt 7 nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

* faktury, faktury korygujące wystawione przez nabywcę zgodnie z odrębnymi przepisami nie zostały zaakceptowane przez sprzedającego;

* wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze - w części dotyczącej tych czynności.

Przepis ust. 3a stosuje się odpowiednio do duplikatów faktur (art. 88 ust. 3b ustawy).

Przepis art. 88 ust. 4 ustawy stanowi, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Nie stanowi podstawy do obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c, w przypadku opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o którym mowa w art. 25 ust. 2, na terytorium kraju z powodu podania numeru, o którym mowa w art. 97 ust. 10, w sytuacji gdy towary w momencie zakończenia ich wysyłki lub transportu znajdują się na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju (art. 88 ust. 6 ustawy).

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest niewątpliwy i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Natomiast art. 88 ustawy wprowadza ograniczenia prawa wynikającego z art. 86 ust. 1 ustawy.

Przedstawione wyżej unormowania wykluczają możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku i niepodlegających temu podatkowi. Brak związku dokonanych zakupów z czynnościami opodatkowanymi podatkiem wykonywanymi przez podatnika wyklucza możliwość odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących te zakupy.

Prawo do odliczenia podatku może zostać zrealizowane w terminach określonych w art. 86 ust. 10-13 ustawy o VAT.

Na mocy art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 11, jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminie określonym w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

W myśl art. 86 ust. 13 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że w okresie od 1 kwietnia 2011 r. do 31 grudnia 2011 r. Wnioskodawca realizował projekt.... w ramach Poddziałania 8.1.1 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki na zlecenie Wojewódzkiego Urzędu Pracy. W ramach projektu zakładano przeszkolenie 165 osób. Z planowanej liczby udało się przeszkolić jedynie 59 osób skutkiem czego kluczowy wskaźnik osobowy nie został zrealizowany. Wojewódzki Urząd Pracy zażądał zwrotu 64,24% kosztów związanych z realizacją projektu. WUP odjął wydatki związane z Zarządzaniem Projektem (wynagrodzenia personelu, wydruk materiałów promocyjnych, ogłoszenia prasowe, wydatki na prowadzenie konta bankowego projektu i inne) regułą proporcjonalności. Koszty związane z realizacją szkoleń nie zostały objęte regułą ponieważ zapłacono jedynie za zrealizowane osoboszkolenia. Kwota objęta regułą proporcjonalności zwrócona przez Wnioskodawcę pokryta została ze środków własnych Wnioskodawcy niepochodzących ze środków unijnych. Wszystkie zakupione dla celów projektu materiały i usługi zostały zużyte w trakcie realizacji projektu za wyjątkiem ww. kamery, która była używana tylko dla celów projektu. Do innej działalności nie była i nie jest wykorzystywana. Podatek VAT nie był odliczany, gdyż taka była umowa o projekt zawarta z WUP. Usługi szkoleniowe świadczone w ramach projektu były zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku VAT. Zwrot środków do WUP oznacza, że część wydatków nie uznana przez WUP została pokryta środkami z działalności gospodarczej. Szkolenia prowadzone w ramach projektu były finansowane w części wkładem własnym uczestników. Szkolenia te nie były prowadzone dla innych niż projekt celów (nie dotyczyły działalności gospodarczej Wnioskodawcy). Był to tak zwany projekt miękki, gdzie suma przychodów projektu musiała się równać sumie wydatków projektu. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku VAT od 12 lutego 2007 r. (pierwsza deklaracja VAT-7 złożona za luty 2007 r.).

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny. W omawianej sprawie związek taki nie występuje. Jak wskazał Wnioskodawca usługi szkoleniowe świadczone w ramach projektu były zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku VAT, a wszystkie zakupione dla celów projektu materiały i usługi zostały zużyte w trakcie realizacji projektu za wyjątkiem kamery, która była używana tylko dla celów projektu. Tym samym opis stanu faktycznego jednoznacznie wskazuje, że towary i usługi zakupione w celu realizacji projektu, nie były związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

W świetle zacytowanych przepisów oraz opisu sprawy stwierdzić należy, że Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy dokonane w związku z realizacją ww. projektu. Brak prawa do odliczenia spowodowany jest niespełnienieniem przez Wnioskodawcę podstawowej przesłanki wynikającej z art. 86 ust. 1 ustawy, jaką jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. W związku z brakiem prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących zakupy dokonane w ramach ww. projektu, Wnioskodawca nie ma prawa do korekt deklaracji za poszczególne miesiące 2011 r.

Brak prawa do odliczenia podatku naliczonego wynika z niewypełnienia warunku określonego w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, jakim jest związek zakupów z czynnościami opodatkowanymi, a nie jest spowodowany wystąpieniem przesłanek ograniczających to prawo zawartych w art. 88 ustawy o VAT. Na powyższe rozstrzygnięcie nie ma również wpływu to, że towary i usługi w całości zostały nabywcom zapłacone oraz fakt, iż WUP zażądał zwrotu części dofinansowania co w konsekwencji spowodowało, że część wydatków realizowanego projektu została pokryta środkami z działalności gospodarczej. Wyjaśnić bowiem należy, że źródło finansowania zakupów (wydatków związanych z projektem) pozostaje bez wpływu na ewentualne prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie tych zakupów. Podstawowym kryterium warunkującym prawo do odliczenia jest związek zakupów z czynnościami opodatkowanymi, a w omawianej sprawie związek taki nie występuje.

Mając na uwadze powyższe ustalenia, stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym podatek VAT zawarty w fakturach dokumentujących zakup materiałów i usług dotyczących projektu może być odliczony w deklaracjach korygujących za poszczególne miesiące 2011 r., jest nieprawidłowe.

Organ podatkowy podkreśla, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga w zakresie prawidłowości zwolnienia od podatku VAT świadczonych przez Wnioskodawcę usług. Wydając przedmiotową interpretację tut. organ oparł się na opisie przedstawionego stanu faktycznego, w którym jednoznacznie wskazano, że usługi szkoleniowe świadczone w ramach projektu były zwolnione z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku VAT. Powyższe zostało przyjęte jako element przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu stanu faktycznego i nie było przedmiotem oceny.

Nadmienia się, że w zakresie podatku dochodowego wydane zostały odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.