IBPP3/443-1369/14/AŚ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku, który wpłynął do Organu 19 listopada 2014 r., uzupełnionym pismem z 17 lutego 2015 r. (data wpływu 20 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 podziału majątku wspólnego małżonków - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 listopada 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT podziału majątku wspólnego małżonków. Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 17 lutego 2014 r. (data wpływu 20 lutego 2015 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 10 lutego 2015 r. znak: IBPP3/443-1369/14/AŚ.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Podatnik od 1 stycznia 2000 r., prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie uboju zwierząt - jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem od towarów i usług, a także składa miesięczne deklaracje VAT. Małżonka podatnika jest rolnikiem ryczałtowym, nie prowadzi działalności gospodarczej i nie zamierza takowej prowadzić.

Ubój dokonywany jest w budynku wniesionym do firmy w dniu rozpoczęcia działalności. Budynek stanowił współwłasność małżonków. Z dniem 1 stycznia 2000 r., budynek został wprowadzony do ewidencji środków trwałych na podstawie protokołu przyjęcia środka trwałego. Budynek ubojni jako środek trwały był i jest w całości wykorzystywany przez podatnika i nie był przedmiotem najmu ani dzierżawy. W trakcie trwania działalności gospodarczej budynek ten został rozbudowany i dostosowany do wymogów weterynaryjnych.

Od nakładów odliczony był podatek VAT. Rozbudowę ukończono w 2008 r. Budynek w stanie ulepszonym jest użytkowany od 2008 r., czyli ponad 5 lat. Zakwalifikowany pod symbolem 1251 PKOB trwale związany z gruntem.

W okresie od 2004 r. do 2009 r., wybudowano drugi budynek (pawilon handlowy, restaurację, oraz salę bankietową). Budynek jest trwale związany z gruntem, zakwalifikowany pod symbolem 1211 PKOB. Budynek częściowo wykorzystywany pod działalność gospodarczą, a częściowo wynajmowany. Od nakładów na ten budynek także odliczono VAT. Pawilon handlowy jest użytkowany dla własnej działalności od 3 września 2005 r., a restauracja i sala bankietowa wynajęta od 1 września 2009 r., (w późniejszym czasie nie poczyniono nakładów na remonty czy rozbudowę, które stanowiłoby ponad 30%). Od wydatków na budowę budynku podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W wyniku podziału majątku wspólnego mąż (Wnioskodawca) zostałby właścicielem towarów, materiałów oraz majątku ruchomego firmy, oraz 1/2 budynku ubojni. Natomiast małżonka otrzymałaby 1/2 budynku ubojni, w całości nieruchomość (pawilon handlowy, restaurację i salę bankietową co stanowi jeden budynek). Budynek ubojni nadal pozostałby w ewidencji środków trwałych firmy. Drugi budynek który w całości otrzyma małżonka zostanie wycofany z ewidencji środków trwałych firmy.

Podatnik nadal zamierza prowadzić działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

W piśmie z 17 lutego 2015 r. Wnioskodawca uzupełnił wniosek o następujące informacje:

Pytanie Wnioskodawcy dotyczy interpretacji art. 43 ustawy o VAT.

Budynek ubojni oraz drugi budynek stanowią dwie różne nieruchomości.

Wnioskodawca z żoną zamierzają zawrzeć umowę o rozdzielności majątkowej i dokonać umownego podziału majątku wspólnego.

Dokonanie umownego podziału majątku wspólnego małżonków nastąpi bez żadnych spłat/dopłat, a każdy z małżonków otrzyma połowę majątku wspólnego.

Podział małżeńskiej wspólności majątkowej nastąpi w sposób ekwiwalentny, czynność nie będzie miała charakteru darowizny.

Budynek ubojni jest w całości w ewidencji środków trwałych, po podziale po 1/2 części w ewidencji środków trwałych pozostanie 1/2 części Wnioskodawcy, a 1/2 będzie wynajmowana od małżonka.

Budynek ubojni został wybudowany na początku lat dziewięćdziesiątych w ramach prowadzonej przez współmałżonków działalności rolniczej. 1 stycznia 2000 r. Wnioskodawca wprowadził budynek ubojni do ewidencji środków trwałych i wykorzystywany był w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Przez cały czas nieruchomość, na której jest posadowiona ubojnia stanowiła współwłasność majątkową małżeńską Wnioskodawcy i jego żony. Małżonka Wnioskodawcy nie figurowała na fakturach dokumentujących budowę budynku ubojni.

Po wprowadzeniu do ewidencji działalności gospodarczej Wnioskodawca rozbudował budynek na potrzeby ubojni. Faktury VAT na rozbudowę i modernizację wystawiane były na działalność gospodarczą Wnioskodawcy, VAT był odliczany w działalności gospodarczej.

Wnioskodawcy w trakcie rozbudowy budynku ubojni przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Budynek ubojni oraz drugi budynek nie były wykorzystywane przez Wnioskodawcę do działalności zwolnionej z podatku VAT.

Przekazanie żonie 1/2 budynku ubojni oraz drugiego budynku nie nastąpi w ramach pierwszego zasiedlenia.

Budynek ubojni po oddaniu do użytkowania i po rozbudowie zakończonej w 2008 r. w całości był wykorzystywany wyłącznie przez Wnioskodawcę do jego działalności gospodarczej i nie był przedmiotem najmu lub dzierżawy. Drugi budynek od 2006 r. częściowo stanowi przedmiot umowy najmu obowiązującej do dnia dzisiejszego.

Budynek ubojni oraz drugi budynek stanowią dwie niezależne nieruchomości będące współwłasnością majątkową Wnioskodawcy i jego żony. Nieruchomości te nie są przedmiotem użytkowania wieczystego.

Pomiędzy pierwszym zasiedleniem budynków a ich przekazaniem żonie upłynie okres dłuższy niż dwa lata.

Drugi budynek nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Drugi budynek jest wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań.

Żona Wnioskodawcy ma zamiar wynajmować otrzymane w ramach podziału nieruchomości.

Żona nie przejmie pracowników zatrudnionych dotychczas w tzw. drugim budynku.

Nabywca nie przejmuje praw i obowiązków wynikających z umów zwartych z dostawcami oraz podmiotami wynajmującymi.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przy podziale majątku wspólnego podatnik będzie mógł skorzystać ze zwolnienia z podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Po podziale majątku, podatnik będzie mógł skorzystać ze zwolnienia z podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów i usług.

W piśmie z 17 lutego 2015 r. Wnioskodawca wskazał, że: "Zdaniem Wnioskodawcy: Podział majątku wspólnego małżonków podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2. Pierwsze zasiedlenie budynków miało miejsce w latach 2008, 2009".

Tym samym powyższe wskazanie Wnioskodawcy zostało przyjęte jako ostateczne stanowisko Wnioskodawcy i do tej wersji stanowiska ustosunkował się Organ w niniejszej interpretacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 podziału majątku wspólnego małżonków jest nieprawidłowe

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Artykuł 2 pkt 6 ww. ustawy stanowi, że przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast, przez świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Ustawa o podatku od towarów i usług posługuje się w odniesieniu do dostawy towarów sformułowaniem "przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel" (art. 7 ust. 1 ustawy), a towarami w świetle tej ustawy - co do zasady - są rzeczy oraz ich części (art. 2 pkt 6 ustawy).

Z treści art. 7 ust. 1 ww. ustawy wynika, że w przepisie tym jest mowa o tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar, prawo do postępowania z nim jak właściciel. Należy przy tym uznać, że chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Zwrotu "prawo do rozporządzania jak właściciel" nie można interpretować jako "prawa własności" lecz jako własność ekonomiczną.

W tym znaczeniu własność ekonomiczna to sytuacja, w której z punktu widzenia aspektów ekonomicznych oraz w rozumieniu potocznym należałoby uznać kogoś za właściciela rzeczy, np. posiadacza nieruchomości, której wydaniu nie towarzyszyło przeniesienie własności w formie aktu notarialnego. W każdym razie w przypadku przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym. "Dostawa towarów" nie ogranicza się więc wyłącznie do zbycia prawa własności rzeczy.

Należy więc uznać, że dostawa towarów powinna podlegać ocenie przede wszystkim z punktu widzenia swoich aspektów ekonomicznych, mniejsze zaś znaczenie mają jej skutki o charakterze cywilnoprawnym, występujące na gruncie prawa cywilnego.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.

Z kolei zgodnie z art. 196 ww. ustawy - Kodeks cywilny współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. W przypadku współwłasności w częściach ułamkowych każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w rzeczy. Udział wyraża zakres uprawnień współwłaściciela względem rzeczy wspólnej.

W myśl art. 210 ustawy - Kodeks cywilny, każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Z regulacji art. 211 Kodeks cywilny wynika, że każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Zasadą jest, że zniesienie współwłasności powinno nastąpić przede wszystkim przez podział fizyczny rzeczy wspólnej. W rezultacie w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi więc do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Natomiast ustrój majątkowy małżeński, definiowany jako sytuacja prawna małżonka wobec majątku drugiego małżonka, regulują przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.).

W świetle art. 31 § 1 ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

W świetle art. 35 tego Kodeksu, w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Zgodnie z art. 43 § 1 ww. ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Istotnym jest w tym miejscu powołanie art. 4 ust. 1 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 672 z późn. zm.), zgodnie z którym przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą.

Również definicja przedsiębiorcy została zawarta w art. 43¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121), w myśl której przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 33¹ § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Mając na uwadze omawianą zależność zauważyć należy, że Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 3 czerwca 2008 r. sygn. akt I UK 389/07 stwierdził "Jeżeli zatem działalność gospodarcza prowadzi jeden z małżonków, to tylko on jest przedsiębiorcą w rozumieniu obowiązujących przepisów, niezależnie od istniejącego między małżonkami ustroju majątkowego." oraz "Prowadzeniu działalności gospodarczej służy przedsiębiorstwo, które w sensie przedmiotowym oznacza (art. 55¹ k.c.) zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych. Przedsiębiorstwo stanowi zatem zorganizowany kompleks majątkowy przeznaczony do prowadzenia działalności produkcyjnej, handlowej lub usługowej, w którym decydującą rolę odgrywają więzi funkcjonalne i organizacyjne łączące poszczególne i różnorodne zarazem składniki w jednolitą całość. W czynniku organizacji, który wiąże poszczególne elementy składające się na przedsiębiorstwo, postrzega się istotę zjawiska gospodarczo-prawnego, jakim jest przedsiębiorstwo. Czynnik ten indywidualizuje przedsiębiorstwo, łącząc w niepowtarzalny sposób różnorodne elementy wchodzące w jego skład. Dzięki elementowi organizacji przedsiębiorstwo alienuje się (wyodrębnia) od osoby przedsiębiorcy oraz od majątku przedsiębiorstwa. Majątek ten bowiem stanowi tylko materialną podstawę organizacji. Z tego też powodu okoliczność, że majątek przedsiębiorstwa jest majątkiem wspólnym prowadzącego działalność gospodarczą i jego małżonka nie oznacza, iż w skład majątku wspólnego wchodzi to szczególne dobro prawne, jakim jest przedsiębiorstwo. (...)".

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że każdy kto dokonuje czynności dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, powinien być uznany co do zasady za podatnika podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca z żoną zamierzają zawrzeć umowę o rozdzielności majątkowej i dokonać umownego podziału majątku wspólnego. Dokonanie umownego podziału majątku wspólnego małżonków nastąpi bez żadnych spłat/dopłat, a każdy z małżonków otrzyma połowę majątku wspólnego. Podział małżeńskiej wspólności majątkowej nastąpi w sposób ekwiwalentny, czynność nie będzie miała charakteru darowizny. Podatnik od 1 stycznia 2000 r., prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie uboju zwierząt - jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem od towarów i usług, a także składa miesięczne deklaracje VAT. Małżonka podatnika jest rolnikiem ryczałtowym, nie prowadzi działalności gospodarczej i nie zamierza takowej prowadzić. Ubój dokonywany jest w budynku wniesionym do firmy w dniu rozpoczęcia działalności. Budynek stanowił współwłasność małżonków. Z dniem 1 stycznia 2000 r., budynek został wprowadzony do ewidencji środków trwałych na podstawie protokołu przyjęcia środka trwałego. Budynek ubojni jako środek trwały był i jest w całości wykorzystywany przez podatnika i nie był przedmiotem najmu ani dzierżawy. W trakcie trwania działalności gospodarczej budynek ten został rozbudowany i dostosowany do wymogów weterynaryjnych. Od nakładów odliczony był podatek VAT. Rozbudowę ukończono w 2008 r. Budynek w stanie ulepszonym jest użytkowany od 2008 r., czyli ponad 5 lat. Zakwalifikowany pod symbolem 1251 PKOB trwale związany z gruntem. W okresie od 2004 r., do 2009 r., wybudowano drugi budynek (pawilon handlowy, restaurację, oraz salę bankietową). Budynek jest trwale związany z gruntem, zakwalifikowany pod symbolem 1211 PKOB. Budynek częściowo wykorzystywany pod działalność gospodarczą, a częściowo wynajmowany. Od nakładów na ten budynek także odliczono VAT. Pawilon handlowy jest użytkowany dla własnej działalności od 3 września 2005 r., a restauracja i sala bankietowa wynajęta od 1 września 2009 r., (w późniejszym czasie nie poczyniono nakładów na remonty czy rozbudowę, które stanowiłoby ponad 30%). Od wydatków na budowę budynku podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Budynek ubojni oraz drugi budynek stanowią dwie różne nieruchomości. Budynek ubojni jest w całości w ewidencji środków trwałych, po podziale po 1/2 części w ewidencji środków trwałych pozostanie 1/2 części Wnioskodawcy, a 1/2 będzie wynajmowana od małżonka. Budynek ubojni został wybudowany na początku lat dziewięćdziesiątych w ramach prowadzonej przez współmałżonków działalności rolniczej. 1 stycznia 2000 r. Wnioskodawca wprowadził budynek ubojni do ewidencji środków trwałych i wykorzystywany był w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Przez cały czas nieruchomość, na której jest posadowiona ubojnia stanowiła współwłasność majątkową małżeńską Wnioskodawcy i jego żony. Małżonka Wnioskodawcy nie figurowała na fakturach dokumentujących budowę budynku ubojni. Po wprowadzeniu do ewidencji działalności gospodarczej Wnioskodawca rozbudował budynek na potrzeby ubojni. Faktury VAT na rozbudowę i modernizację wystawiane były na działalność gospodarczą Wnioskodawcy, VAT był odliczany w działalności gospodarczej. Wnioskodawcy w trakcie rozbudowy budynku ubojni przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Budynek ubojni oraz drugi budynek nie były wykorzystywane przez Wnioskodawcę do działalności zwolnionej z podatku VAT. Przekazanie żonie 1/2 budynku ubojni oraz drugiego budynku nie nastąpi w ramach pierwszego zasiedlenia. Budynek ubojni po oddaniu do użytkowania i po rozbudowie zakończonej w 2008 r. w całości był wykorzystywany wyłącznie przez Wnioskodawcę do jego działalności gospodarczej i nie był przedmiotem najmu lub dzierżawy. Drugi budynek częściowo stanowi przedmiot umowy najmu obowiązującej do dnia dzisiejszego. Pierwsze zasiedlenie budynków miało miejsce w latach 2008, 2009. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem budynków a ich przekazaniem żonie upłynie okres dłuższy niż dwa lata. Drugi budynek nie stanowi zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Drugi budynek jest wystarczający do samodzielnego wykonywania zadań. Żona Wnioskodawcy ma zamiar wynajmować otrzymane w ramach podziału nieruchomości. Żona nie przejmie pracowników zatrudnionych dotychczas w tzw. drugim budynku. Nabywca nie przejmuje praw i obowiązków wynikających z umów zwartych z dostawcami oraz podmiotami wynajmującymi.

W niniejszej sprawie Wnioskodawca, w oparciu o majątek wspólny prowadzi działalność gospodarczą.

Zatem Wnioskodawca, jako podatnik podatku VAT, w oparciu o składniki majątku wspólnego posiada odrębne przedsiębiorstwo (odrębną własność ekonomiczną), natomiast jako małżeństwo współwłasność łączną. Czyli Wnioskodawca prowadząc swoje przedsiębiorstwo w oparciu o część składników majątku wspólnego ma nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną. Zatem mimo faktu, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w oparciu o część majątku wspólnego, to on w sensie ekonomicznym jest właścicielem tej części majątku wspólnego.

Dokonując analizy powołanych wyżej regulacji prawnych w odniesieniu do rozpoznawanej sprawy podkreślić należy, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zarówno Wnioskodawca, jak i jego małżonka, traktowani są jako odrębne podmioty. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość takiej interpretacji jego przepisów, która zakładałaby, że wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ma wpływ na zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług. Dopuszczalne jest dokonywanie czynności między małżonkami pozostającymi w małżeńskiej wspólności majątkowej, jeżeli czynności te dotyczą sfery objętej zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Zatem pomimo zakupu składników majątku wykorzystywanego do działalności gospodarczej Wnioskodawcy, w ramach istniejącej małżeńskiej wspólnoty majątkowej, składniki te były przeznaczone i wykorzystywane do działalności gospodarczej Wnioskodawcy w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Zatem należy ustalić czy cywilnoprawna umowa majątkowa małżeńska doprowadzi do sytuacji, że majątek przedsiębiorstwa Wnioskodawcy (podatnika VAT) ulegnie zwiększeniu lub zmniejszeniu.

W niniejszej sprawie stwierdzić należy, że na gruncie podatku od towarów i usług dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania składnikami majątku wchodzącymi w skład przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Majątek Wnioskodawcy, jako podatnika VAT, ulegnie pomniejszeniu o 1/2 budynku ubojni oraz nieruchomość (pawilon handlowy, restaurację i salę bankietową co stanowi jeden budynek).

W świetle przywołanych powyżej regulacji prawnych, czynność ekwiwalentnego przekazania budynków wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej, w ramach podziału majątku wspólnego, jako dokonana pomiędzy dwoma odrębnymi podmiotami na gruncie podatku od towarów i usług, które to podmioty łączyła wspólność majątkowa wyłącznie na gruncie prawa rodzinnego, stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 7 ust. 1 cyt. ustawy.

Podstawowa stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, przewidziane zostały zwolnienia od podatku oraz obniżone stawki.

Artykuł 43 ust. 1 pkt 2 ustawy stanowi, że zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jednym z warunków zastosowania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy jest konieczność wykorzystywania towarów, w tym również nieruchomości, będących przedmiotem dostawy wyłącznie do działalności zwolnionej z podatku od towarów i usług.

Jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części nie będzie mogła korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, wówczas należy poddać badaniu zaistnienie przesłanek wynikających z przepisów art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy.

Stosownie do przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

W świetle wyżej przytoczonego przepisu, kluczowym dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynku jest ustalenie, kiedy nastąpiło jego pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Przez pierwsze zasiedlenie - art. 2 pkt 14 ustawy - rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynku do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, a za takie można rozumieć m.in. objęcie we władanie budynku, budowli lub ich części przez pierwszego nabywcę lub pierwszego użytkownika. Przedmiotowa nieruchomość winna być przyjęta przez nabywcę do użytkowania. Wydanie przedmiotowego obiektu nabywcy winno nastąpić w ramach wykonania przez sprzedającego czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany budynek (obiekt) zostanie sprzedany lub np. oddany w najem, dzierżawę, bowiem zarówno sprzedaż jak i najem, dzierżawa są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu. Zatem należy uznać że pierwsze zasiedlenie zachodzi w momencie sprzedaży lub oddania budynku (budowli) do użytkowania pierwszemu najemcy (dzierżawcy).

W tym miejscu należy zauważyć, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

Warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b - zgodnie z zapisem art. 43 ust. 7a - nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Podkreślenia wymaga, że dla rozstrzygnięcia, czy możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy ważne jest, czy Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Literalne brzmienie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy wskazuje bowiem, że jednym z warunków skorzystania ze zwolnienia jest to, by w stosunku do dostawy danego obiektu nie przysługiwało dokonującemu jego dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Należy również zauważyć, iż w myśl art. 43 ust. 10 ustawy, podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

Na mocy art. 43 ust. 11 ustawy, oświadczenie, o którym mowa w ust. 10 pkt 2, musi również zawierać:

Tak więc, ustawodawca daje podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - możliwość zrezygnowania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy i opodatkowania transakcji.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, od dnia 1 stycznia 2014 r., rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy, zgodnie z którym w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Wynika z niego, że co do zasady, grunt będący przedmiotem sprzedaży (w tym zbycie użytkowania wieczystego) podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki i budowle na nim posadowione. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, również sprzedaż gruntu (w tym zbycie prawa użytkowania wieczystego gruntu) korzysta ze zwolnienia od podatku.

W myśl art. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 z późn. zm.) ilekroć w ustawie jest mowa o:

2a.budynek mieszkalny jednorodzinny - należy przez to rozumieć budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku;

3. budowli - należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

Natomiast zgodnie z pkt 9 ww. artykułu, przez urządzenia budowlane należy rozumieć urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

Ustawa o podatku od towarów i usług, przez podanie klasyfikacji odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem dla celów podatku VAT stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316, z późn. zm.), stanowiącej usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych.

W PKOB obiekty budowlane grupowane są w dwóch sekcjach: "Budynki" i "Obiekty inżynierii lądowej i wodnej". Zgodnie z objaśnieniami zawartymi w PKOB obiektami inżynierii lądowej i wodnej są wszystkie obiekty budowlane nie klasyfikowane jako budynki.

Według podziału obiektów budowlanych na sekcje i działy w PKOB w dziale 12 mieszczą się budynki niemieszkalne.

Analiza przedstawionego zdarzenia przyszłego oraz treści przywołanych przepisów prowadzi do wniosku, że dostawa 1/2 budynku ubojni oraz nieruchomości (pawilonu handlowego, restauracji, sali bankietowej co stanowi jeden budynek) nie będzie korzystała ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, gdyż budynki nie były wykorzystywane przez Wnioskodawcę wyłącznie na cele działalności zwolnionej z podatku od towarów i usług.

Ponieważ zaistniały przesłanki uniemożliwiające zastosowanie zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy należy rozpatrzyć warunki do zwolnienia przedmiotowej dostawy z art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy.

Analizując powołaną wcześniej definicję pierwszego zasiedlenia stwierdzić należy, że żeby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynków (budowli lub ich części) do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Jeżeli zatem podatnik wybuduje obiekt lub go zmodernizuje, przy czym nakłady na ulepszenie przekroczą 30% wartości początkowej, a następnie obiekt ten (lub ulepszenie) zostanie oddany do użytkowania (wprowadzony przez podatnika do ewidencji środków trwałych), nie oznacza to, że został on zasiedlony. Oddanie do użytkowania nie nastąpiło bowiem w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany obiekt zostanie sprzedany lub np. oddany w dzierżawę, najem. Zarówno sprzedaż, jak i dzierżawa są bowiem czynnościami podlegającymi opodatkowaniu. Do pierwszego zasiedlenia może dochodzić wielokrotnie. Pierwsze zasiedlenie obiektu nastąpi po każdym jego ulepszeniu stanowiącym co najmniej 30% wartości początkowej i oddaniu go do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu (np. najem, dzierżawa, sprzedaż, leasing) pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi obiektu.

W świetle przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, że zbycie 1/2 części budynku ubojni oraz części budynku drugiego tj. części, która wykorzystywana była przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej, dokonana zostanie w ramach pierwszego zasiedlenia, dlatego nie będzie objętą zwolnieniem na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Dostawa części budynku drugiego, która była przedmiotem najmu, objęta będzie zwolnieniem od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, bowiem zostanie dokonana po upływie dwóch lat od pierwszego zasiedlenia (zawarcia umowy najmu).

Skoro dostawa 1/2 części budynku ubojni oraz części budynku drugiego tj. części, która wykorzystywana była przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej, nie spełnia przesłanek do zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, należy przeanalizować przesłanki z art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy.

Jak wynika z opisu sprawy Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków na budowę budynku drugiego.

W niniejszych okolicznościach nie ma więc możliwości zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT do dostawy części budynku drugiego, która wykorzystywana była przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej, ponieważ Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, związanego z jego budową.

W konsekwencji, opisana transakcja dostawy tej części budynku drugiego, która wykorzystywana była przez Wnioskodawcę w ramach działalności gospodarczej będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej.

Wskazać należy, że przepis art. 43 ust. 1 pkt 10a ww. ustawy przewiduje zwolnienie od podatku VAT dla dostawy budynków, budowli lub ich części nieobjętej zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 tej ustawy, pod warunkiem, że w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego oraz, że dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów. Dla zastosowania omawianego zwolnienia spełnione powinny być łącznie obie przesłanki.

W odniesieniu zatem do transakcji dostawy 1/2 części budynku ubojni zauważyć należy, że jak wskazał Wnioskodawca, budynek ubojni został wybudowany na początku lat dziewięćdziesiątych w ramach prowadzonej przez współmałżonków działalności rolniczej. Z dniem 1 stycznia 2000 r., budynek został wprowadzony do ewidencji środków trwałych na podstawie protokołu przyjęcia środka trwałego." Wnioskodawca od 1 stycznia 2000 r., prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie uboju zwierząt - jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem od towarów i usług. Wskazuje to, że Wnioskodawcy w stosunku do budowy budynku ubojni nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wprawdzie w trakcie trwania działalności gospodarczej budynek ten został rozbudowany i dostosowany do wymogów weterynaryjnych (od których to nakładów wnioskodawca odliczył podatek VAT) jednakże jak wskazał Wnioskodawca rozbudowę ukończono w 2008 r. Budynek w stanie ulepszonym jest użytkowany od 2008 r., czyli ponad 5 lat.

Biorąc pod uwagę regulacje wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10a oraz art. 43 ust. 7a, należy zatem uznać, że dostawa budynku ubojni korzysta ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT.

Ponadto, przy uwzględnieniu treści obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r. przepisu art. 29a ust. 8 ustawy, powyższe stawki części budynków będą miały również zastosowanie do dostawy gruntu, na którym są posadowione.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym podział majątku wspólnego małżonków podlega zwolnieniu z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, jest nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.