IBPP3/443-135/11/BWo

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 stycznia 2011 r. (data wpływu 31 stycznia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży wierzytelności własnych - jest prawidłowe.

W dniu 31 stycznia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług planowanej sprzedaży wierzytelności własnych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis stanu faktycznego:

Podatnik posiada nieprzedawnioną wierzytelność wobec jego dłużnika. W celu odzyskania możliwie najwyższej wartości wierzytelności podatnik poszukuje najlepszych ofert jej sprzedaży. Podatnik nie zajmuje się profesjonalnie obrotem wierzytelnościami. Sprzedaż wierzytelności ma charakter incydentalny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy planowana sprzedaż wierzytelności własnych w warunkach opisanych w stanie faktycznym podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż wierzytelności własnych nie stanowi ani dostawy towarów, ani świadczenia usług, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jest to jedynie sposób uzyskania zapłaty za wykonaną usługę. Zbywca wierzytelności własnych nie świadczy usługi na rzecz nabywcy i nie prowadzi działalności w zakresie obrotu wierzytelnościami. Jest on w tym przypadku beneficjentem, ponieważ szybciej odzyskuje przysługującą mu wierzytelność.

Analizując charakter prawny sprzedaży wierzytelności własnych z punktu widzenia VAT należy w pierwszej kolejności zauważyć, że wierzytelność nie jest towarem. Stanowisko tej treści nie budzi wątpliwości zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych jak w stanowiskach prezentowanych przez organy skarbowe. Sprzedaż wierzytelności nie będzie również świadczeniem usługi. Sprzedaż wierzytelności jest wykonaniem własnych uprawnień, wynikających z wierzytelności. Skutek sprzedaży jest tożsamy z realizacją własnej wierzytelności.

Nie można więc uznać sprzedaży wierzytelności za dokonywanie usługi na rzecz nabywcy. Nie sposób bowiem wskazać świadczenia, które miałoby być wykonywane na rzecz nabywcy wierzytelności. O świadczeniu usługi można ewentualnie mówić w odniesieniu do nabywcy, którego świadczenie nie polega wyłącznie na korzystaniu ze swoich uprawnień, jak to ma miejsce w przypadku zbywcy, lecz przede wszystkim na uwolnieniu zbywcy od ciężaru nieściągalnej wierzytelności. Zbycie wierzytelności jest wykonywaniem uprawnień przysługujących podatnikowi. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (wyrok z dnia 5 lutego 2007 r., sygn. III SA/Wa 2869/06) stwierdził, że " (...) aby można mówić o świadczeniu usługi, musi istnieć przedmiot świadczenia. Zdaniem Sądu w przypadku sprzedaży wierzytelności własnej, po stronie cedenta, przedmiot świadczenia nie występuje. W związku z tym, zdaniem sądu sprzedaż wierzytelności własnych nie jest świadczeniem usług w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Z uwagi na powyższe stanowisko podatnika należy uznać za zasadne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...). Przeniesienie wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności. Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie.

Na podstawie umowy przelewu wierzytelności cesjonariusz może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia, wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja miała charakter odpłatny).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 tej ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Umowa cesji wierzytelności wypełnia znamiona określone w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, polega bowiem na przeniesieniu prawa do wartości niematerialnych i prawnych, w związku z tym stanowi świadczenie usług w rozumieniu tej ustawy.

W przypadku cesji wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Przeniesienie wierzytelności w formie cesji wierzytelności (przelewu wierzytelności) na osobę trzecią najczęściej może mieć miejsce w sytuacji, gdy wierzyciel ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary lub usługi.

Cesja taka, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż.

Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem).

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż czynności polegającej na zbyciu wierzytelności własnych nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług, pod pojęciem towaru. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Z przedstawionego w złożonym wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Spółka planuje sprzedaż nieprzedawnionej wierzytelności wobec jego dłużnika. W celu odzyskania możliwie najwyższej wartości wierzytelności podatnik poszukuje najlepszych ofert jej sprzedaży. Podatnik nie zajmuje się profesjonalnie obrotem wierzytelnościami. Sprzedaż wierzytelności ma charakter incydentalny.

Z powyższego wynika, że przeniesienie opisanej wierzytelności z majątku Spółki (dotychczasowego wierzyciela) do majątku nabywcy wierzytelności będzie skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez Spółkę (dotychczasowego wierzyciela) i stanowić będzie wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności. W związku z powyższym, zbycie przedmiotowej wierzytelności przez Spółkę na osobę trzecią nie będzie stanowić czynności, o których mowa w art. 7 i 8 ustawy. Zbycie to nie będzie dla Wnioskodawcy ani dostawą towarów, ani świadczeniem usług, lecz jednym ze sposobów uzyskania dla niego jako dotychczasowego wierzyciela zapłaty za wcześniej wykonane świadczenie na rzecz dłużnika. Zatem przelew wierzytelności będzie tylko środkiem dla zrealizowania pierwotnie zamierzonego celu zobowiązania, nie będzie stanowić natomiast czynności wykonywanych przez Spółkę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stanowisko Wnioskodawcy należało uznać zatem za prawidłowe.

Ponadto wskazać należy, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są na pisemny wniosek zainteresowanego w jego indywidualnej sprawie. W związku z powyższym przedmiotowa interpretacja dotyczy wyłącznie Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zaznaczyć należy, ze niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.