IBPP3/443-1221/14/ASz - Opodatkowanie czynności udzielenia pożyczki.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 1 października 2014 r., (data wpływu 8 października 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności udzielenia pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 8 października 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług m.in. w zakresie opodatkowania czynności udzielenia pożyczki.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

K.sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT).

Spółka prowadzi działalność w zakresie produkcji płyt drewnopochodnych oraz innych wyrobów z drewna.

Spółka planuje udzielić pożyczki środków pieniężnych. Pożyczka może zostać udzielona ze środków pieniężnych wygenerowanych w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę bądź ze środków pozyskanych w tym celu od podmiotów zewnętrznych. Planowana pożyczka będzie miała charakter odpłatny, w związku z czym Spółka otrzyma od pożyczkobiorcy stosowne wynagrodzenie w postaci oprocentowania.

Do tej pory Spółka nie udzielała jakichkolwiek pożyczek i nie prowadziła działalności w tym zakresie. Planowana pożyczka będzie pierwszą tego rodzaju transakcją przeprowadzoną przez Spółkę w ramach jej działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie wyklucza, że w przyszłości zawrze kolejne umowy pożyczek z tym samym pożyczkobiorcą lub z innymi spółkami należącymi do tej samej grupy kapitałowej co Wnioskodawca, bądź z podmiotami z poza grupy.

Na obecną chwilę Wnioskodawca nie jest w stanie ocenić czy takie kolejne umowy będą w przyszłości zawierane oraz w jakiej skali.

Wnioskodawca zaznacza, że w umowie Spółki jako przedmiot działalności nie została wskazana działalność polegająca na udzielaniu pożyczek. Taka działalność nie została także wskazana w przedmiocie działalności Spółki uwidocznionym w Krajowym Rejestrze Sądowym (dalej: k.r.). W związku z planowanym udzieleniem pożyczki oraz w celu wypełnienia wymogów wynikających z odrębnych przepisów, Spółka planuje dokonać w przyszłości aktualizacji zakresu działalności gospodarczej wskazanego w umowie Spółki oraz w KRS poprzez jego rozszerzenie o usługi polegające na udzielaniu pożyczek.

Zawarcie planowanej umowy pożyczki, oraz ewentualne późniejsze umowy pożyczki, nie będą należały po podstawowej działalności Wnioskodawcy. Działalność podstawowa Spółki polega bowiem na produkcji płyt drewnopochodnych oraz innych wyrobów z drewna. Planowana pożyczka, oraz ewentualne przyszłe umowy pożyczek, będą miały charakter dodatkowy i marginalny. W szczególności obroty uzyskiwane w związku z ich wykonaniem będą miały niewielki udział w całości obrotów uzyskiwanych przez Spółkę w ramach prowadzonej działalności, a zasoby ludzkie i materialne przedsiębiorstwa Spółki wykorzystywane w celu świadczenie tych usług będą znikome. Udzielenie planowanej pożyczki, oraz ewentualne późniejsze pożyczki, nie będą stanowiły stałego ani koniecznego uzupełnienia podstawowej działalności Spółki, lecz będą miały wyłącznie charakter poboczny względem działalności podstawowej.

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy wykonanie planowanej usługi udzielenia pożyczki będzie podlegało przepisom ustawy o VAT, a w konsekwencji będzie zwolnione od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT... (oznaczone we wniosku jako nr 1)

Stanowisko Wnioskodawcy (do pytania oznaczonego we wniosku jako nr 1):

W ocenie Wnioskodawcy, wykonanie planowanej usługi udzielenia pożyczki będzie podlegało przepisom ustawy o VAT, a jednocześnie korzystać będzie ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy:

W zakresie pytania nr 1.

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielona pożyczka objęta będzie zakresem podatku VAT, a jednocześnie korzystać będzie ze zwolnienia od VAT. Powyższe wynika z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 i art. 15 ust. 1 i ust. 2oraz z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

godnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 8 ust. 1 przywołanej ustawy stanowi, iż przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi. Jednocześnie, aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) (dalej: kodeks cywilny). Zgodnie z ww. przepisem, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Zgodnie z przedstawionym opisem zdarzenie przyszłego Wnioskodawca udzieli pożyczki na podstawie umowy zawartej z pożyczkobiorcą, a w zamian uzyska wynagrodzenie w postaci oprocentowania.

W opisanej sytuacji istniej bowiem określony stosunek prawny (umowa pożyczki) łączący strony transakcji, można zidentyfikować beneficjenta świadczenia (pożyczkobiorca, mogący korzystać z kapitału udostępnionego przez pożyczkodawcę) oraz można zidentyfikować wzajemne świadczenia ekwiwalentne (możliwość czasowego korzystania z przekazanych środków pieniężnych w zamian za oprocentowanie).

Czynność udzielenia pożyczki spełnia zatem definicję usługi zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT

Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi być wykonana przez podatnika w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami podatku VAT są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarcza, o której mowa w ust. 2. bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r., za działalność gospodarczą uważa się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Niewątpliwie Wnioskodawca posiada status podatnika VAT w związku z prowadzoną działalnością w zakresie produkcji płyt wiórowych, paneli podłogowych oraz innych wyrobów z drewna. Wnioskodawca jest także zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Ponadto, Spółka jako osoba prawna, w przeciwieństwie do osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, nie wykonuje czynności należących do sfery prywatnej i nie zarządza majątkiem prywatnym.

Wszystkie czynności Wnioskodawcy należą do płaszczyzny gospodarczej i związane są z działalności gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Wykonanie usługi pożyczki, nawet jednorazowej, należy zatem uznać za element działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Przemawiają za tym w szczególności następujące okoliczności:

* przedmiotowa pożyczka zostanie udzielona za oprocentowaniem, które to stanowić będzie przychód Wnioskodawcy z prowadzonej działalności gospodarczej;

* pożyczka udzielona zostanie z własnych środków finansowych Spółki (wygenerowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej) bądź ze środków pozyskanych w tym cele od podmiotów zewnętrznych. W pierwszej z tych sytuacji charakter środków pieniężnych potwierdza, że usługa pozostaje w związku z prowadzoną działalnością. W drugiej sytuacji Spółka w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa podejmie określone, zorganizowane działania w celu pozyskania środków (przykładowo zaciągnie pożyczki), które zostaną następnie wykorzystane do świadczenie przedmiotowej usługi;

* w celu wykonania usługi (w tym negocjacji jej warunków, podpisania umowy pożyczki, przekazania środków pieniężnych) Spółka zaangażuje (choć w niewielkim wymiarze) wyłącznie zasoby prowadzonego przedsiębiorstwa, w szczególności własnych pracowników.

Ponadto, sam charakter i cechy usługi udzielenia pożyczki, wskazują że czynność ta mieści się w definicji pojęcia "działalność gospodarcza". W świetle art. 15 ust. 2 zdanie drugie działalność gospodarcza "obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych". Niewątpliwie przekazanie środków pieniężnych (a zatem wartości o charakterze niematerialnym) na rzecz pożyczkodawcy, na określony okres czasu, za ustalonym wynagrodzeniem (oprocentowaniem), uzyskiwanym w ustalonych okresach rozliczeniowych, stanowi wykorzystywanie tych środków w sposób ciągły i w celach zarobkowych. Usługa tego rodzaju mieści się zatem w pojęciu "działalność gospodarcza" zdefiniowanym w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Nie sposób zatem zakwestionować faktu, że udzielenie pożyczki, nawet jednorazowe, należy traktować jako czynność wykonaną w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawcy, a w konsekwencji wykonaną przez Wnioskodawcę jako podatnika VAT.

Spółka pragnie także wskazać, że ani przepisy ustawy o VAT, ani też regulacje dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. L 347 s. 1) (dalej: "dyrektywa VAT") nie przewiduje w kwestii opodatkowania VAT żadnego wyjątku dla działalności okazjonalnej wykonywanej przez podatników VAT, chyba że należy ona do sfery prywatnej lub jest prowadzona w ramach zarządzania prywatnym majątkiem. Wnioskodawca, jako osoba prawna, nie wykonuje jednak czynności w sferze prywatnie i nie zarządza prywatnym majątkiem.

Takie wykluczenie z opodatkowania podatkiem VAT działalności okazjonalnej prowadzonej przez podatnika VAT stanowiłoby zagrożenie dla zasad neutralności i równego traktowania transakcji gospodarczych, zgodnie z którymi wszyscy podatnicy podlegają podatkowi VAT w ten sam sposób w przypadku tej samej działalności. Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania VAT, potwierdzoną w utrwalonym orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE (dalej: TSUE) dyrektywa VAT wyznacza bardzo szeroki zakres stosowania podatku VAT, który obejmuje każda działalność gospodarcza producentów, handlowców lub usługodawców (przykładowo wyrok TSUE z 28 stycznia 2010 r. w sprawie C-473/08 Eulitz, pkt 24).

W tym miejscu Spółka pragnie wskazać na tezy orzeczenia TSUE z 13 czerwca 2013 r. w sprawie C-62/12 Galin Kostów, zgodnie z którym "byłoby niezgodne w szczególności z celem nakładania podatku VAT w możliwie najbardziej ogólny sposób dokonywanie wykładni art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy w sprawie podatku VAT w ten sposób, że pojęcie "działalności gospodarczej" znajdujące się w tym przepisie nie obejmuje działalności, która - choć wykonywana w sposób okazjonalny - wchodzi w zakres ogólnej definicji tego pojęcia znajdującej się w pierwszym zdaniu tego przepisu i jest wykonywana przez podatnika również prowadzącego w sposób permanentny inną działalność gospodarczą dla celów dyrektywy w sprawie podatku VAT" (pkt 30 Wyroku). W orzeczeniu tym TSUE podkreślić, że:"Podatnik VAT nie jest nim zatem tylko w odniesieniu do działalności, którą zgłosił jako działalność zwyczajową, lecz również w odniesieniu do każdej działalności wykonywanej za wynagrodzeniem, która w rozumieniu art. 9 ust. 1 dyrektywy VAT jest "działalnością producentów, handlowców lub usługodawców", w tym działalnością, która nie odpowiada jego działalności zwyczajowej".

Należy także wskazać, że ustawą z 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 1027 z późn. zm.) ustawodawca dokonał zmiany brzmienia art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, z mocą obowiązującą od 1 kwietnia 2013 r. Z przepisu tego usunięte zostało wyrażenie: "również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy". Zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy (druk sejmowy nr 805), celem tej zmiany było dostosowanie przepisów ustawy o VAT do przepisów dyrektywy VAT oraz wniosków wynikających z orzeczenia TSUE w sprawie C-180/10 i C-181/10 Słaby Kuć. Należy jednak podkreślić, że zmiana ta - na co jednoznacznie wskazuje treść uzasadnienia - nie skutkowała wyłączeniem z sytemu VAT czynności o charakterze gospodarczym podejmowanych, nawet jednorazowo, przez podmioty posiadające już status podatników VAT. Taka wykładania pozostawałaby zresztą w sprzeczności z przytoczonym wcześniej wyrokiem TSUE w sprawie C-62/12 Galin Kostów. Zgodnie z treścią uzasadnienia do nowelizacji: "Proponuje się wprowadzenie zmiany w art. 15 ustawy o VAT (zmiana ust. 2), która w sposób ściślejszy odwzorowuje pojęcie podatnika i działalności gospodarczej, przyjęte na gruncie dyrektywy 2006/112/WE. Zmiana ta uwzględnia również wnioski płynące z tez wyroku w sprawie C-180/10 i C-181/10. (...) Wprowadzana zmiana nie oznacza jednak, że nie jest objęty podatkiem od towarów i usług podmiot który prowadząc działalność gospodarcza wykona np. tylko jedną transakcję".

W ocenie Wnioskodawcy, również fakt, iż udzielanie pożyczek nie jest wymienione w umowie Spółki jako jeden z rodzajów prowadzonej działalność gospodarczej, ani nie jest uwzględnione we wpisie w KRS, nie oznacza, iż udzielone pożyczki nie będą prawnie skuteczne lub udzielone poza prowadzoną działalnością gospodarczą. Warto wskazać, że polski ustawodawca nie uzależnia ważności zawarcia umowy pożyczki od zgody innych organów, ani też wpisu do odpowiednich rejestrów. Ponadto, zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o VAT czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Wobec tego, w celu określenia czy dana czynność podlega przepisom ustawy o VAT, bez znaczenia pozostaje to czy dany rodzaj działalności został wskazany w umowie Spółki oraz we wpisie w KRS.

Ponadto, sam fakt, że na moment udzielenia planowanej pożyczki taki rodzaj działalności nie jest wymieniony w umowie Spółki jako przedmiot jego działalności (ani we wpisie do KRS) nie może świadczyć o tym, że udzielona pożyczka będzie udzielona poza zakresem działalności gospodarczej. Aktualizacja treści umowy Spółki oraz wpisu do KRS ma wyłącznie charakter techniczny i nie decyduje o konsekwencjach podatkowych zawarcia umowy pożyczki.

W związku z powyższym, udzielenie przez Spółkę choćby jednorazowej pożyczki, w ramach prowadzonej przez Spółkę działalności gospodarczej, należy identyfikować i zaliczać do gospodarczej płaszczyzny jednostki, a wiec uznać za rodząca obowiązki w zakresie podatku VAT. Udzielając pożyczkę Spółka działała zatem w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Powyższe zwolnienie ma charakter przedmiotowy tj. zwalnia od podatku VAT m.in. czynność udzielania pożyczek, bez względu na status pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy. W szczególności bez znaczenie pozostaje okoliczność, że pożyczkodawca nie jest instytucją bankową ani finansową.

W związku z powyższym, przedstawione przez Wnioskodawcę argumenty oraz przepisy prawa, potwierdzają że wykonanie planowanej usługi udzielenia pożyczki będzie podlegało przepisom ustawy o VAT, oraz korzystać będzie ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje oparcie w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych oraz w interpretacjach organów podatkowych. Spółka pragnie wskazać w szczególności na następujące orzeczenia i interpretacje:

* zgodnie z wyrokiem NSA z 14 lutego 2013 r. (sygn. I FSK 571/12)"Spółka udzielając innym podmiotom, w tym podmiotom współpracującym lub powiązanym pożyczek, wykonuje działalność usługową, która mieści się w definicji działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u. i która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, z tym że korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 u.p.t.u. Warunkiem objęcia takiej usługi podatkiem VAT jest jej wykonywanie przez osobę, która działa w tym zakresie w charakterze podatnika podatku VAT, a więc pożyczka musi być udzielana w ramach jej działalności gospodarczej wyżej zdefiniowanej. Nie jest przy tym istotne wyszczególnienie usługi pośrednictwa finansowego w przedmiotowym zakresie działalności danego podmiotu (np. w umowie spółki). Sporadyczne udzielanie pożyczki z własnych środków wypełnia warunki, by sklasyfikować tę czynność jako usługę. W przypadku podatnika podatku VAT prowadzącego ww. działalność gospodarcza podmiot ten działa w charakterze podatnika odnośnie wszystkich czynności, które mieszczą się w przedmiocie jego działalności gospodarczej, jak również tych czynności, które stanowią bezpośrednie, stałe i konieczne uzupełnienie takiej działalności."

* zgodnie z wyrokiem WSA w Łodzi z 4 października 2011 r. (sygn. I SA/Łd 1085/11): "błędne jest zawężanie działalności do typowych i zasadniczych transakcji gospodarczych (np. dotyczących zasadniczego zakresu działalności podatnika) i pozostawienie poza jej zakresem pobocznych czynności wykonywanych jednak w szerokim kontekście prowadzonej działalności gospodarczej. Jak podkreśla się w literaturze, "prowadzić to może z jednej strony do nieuzasadnionego ograniczenia prawa do odliczenia podatku naliczonego, a z drugiej strony do bezpodstawnego wyłączenia transakcji z opodatkowania VAT" (por. komentarz do art. 15 J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, VAT 2010. Komentarz, Warszawa 2010). (...) Należy pamiętać, że pożyczkodawca jest już podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą i dokonana czynność stanowi jedynie rozszerzenie owej działalności poprzez świadczenie nowej usługi. Nie sposób bowiem uznać, że czynność ta została dokonana poza prowadzoną działalnością, mając na uwadze fakt, iż przedmiotowa czynność pożyczki dotyczyła aż 20 000000 złotych i została udzielona za wynagrodzeniem."

* zgodnie z wyrokami NSA z 4 czerwca 2013 r. (sygn. I FSK 877/12 oraz I FSK 696/12), "zysk ze sprzedaży zbywalnych papierów wartościowych, takich jak jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych (udziałów, akcji) nie wynika z czynności o charakterze działalności gospodarczej podlegającej VAT. (...) Inaczej jest natomiast w przypadku pożyczek, które Trybunał uznał za usługi. Takie stanowisko Trybunału spotkało się z aprobatą doktryny. W glosie do wyroku C-77/01z dnia 29 kwietnia 2004 r. W. W. stwierdził, że "Pożyczka bowiem rzeczywiście jest usługa - wymaga świadczenia i aktywności po stronie pożyczkodawcy. Główne obowiązki związane z pożyczką - przygotowanie środków finansowych, wynegocjowanie i sporządzenie umowy itd. - spoczywają zwykle na pożyczkodawcy i jego usługa polegająca na udostępnieniu kapitału powinna podlegać VAT, podobnie jak udzielenie kredytu przez instytucję finansową"."

* Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 1 sierpnia 2013 r. (ILPP1/443-393/13-2/AI), stwierdził, że: "Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu VAT. Udzielanie pożyczek przez podatnika VAT spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarcza, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku VAT. nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym."

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 10 listopada 2010 r. (IPPP1-443-881/10-4/PR) wskazał, że: "czynność udzielenia przedmiotowych pożyczek, zarówno na rzecz podmiotów powiązanych tj. spółek córek jak i członków zarządu wypełnia dyspozycje przepisu art. 8 ust. 1 oraz art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, tj. należy je uznać za odpłatne świadczenie usługi, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Nie jest przy tym istotne dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług, czy dana działalność - w tym wypadku udzielanie pożyczek - została wpisana w PKO jako przedmiot jej działalności."

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 30 sierpnia 2013 r. (sygn. IPPP3/443-524/13-2/IG) za prawidłowe uznał stanowisko podatnika zgodnie z którym: "Zdaniem Spółki, udzielenie przez M. Pożyczki (i) będzie czynnością objętą zakresem przedmiotowym opodatkowania VAT i jednocześnie (ii) zostanie dokonane przez M. w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Zmiana definicji działalności gospodarczej (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT), która weszła w życie 1 kwietnia 2013 r., pozostaje bez wpływu na możliwość uznania M. za podatnika VAT w zakresie udzielenia Pożyczki, a tym samym całej transakcji jako podlegającej opodatkowaniu VAT.

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 28 lutego 2013 r. (sygn. IPPP1/443-56/13-2/Igo) wskazał, że: "Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodząca obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym. (...) Zatem, co wskazuje również Wnioskodawca a z czym należy się zgodzić, udzielenie pożyczek podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a fakt, iż udzielanie pożyczek nie jest wymienione w umowie spółki Wnioskodawcy jako jego działalność, taka działalność nie jest również wpisana do KRS, nie przesądza, iż udzielone pożyczki nie będą prawnie skuteczne lub udzielone poza prowadzoną działalnością gospodarczą."

* Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 12 września 2013 r. (ILPP2/443-552/13-2/MN), wskazał, że "udzielanie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można bowiem zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet, gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym."

* Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 23 maja 2013 r. (sygn. ITPP2/443-191/13/AK) uznał, że: "czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy".

* Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 9 kwietnia 2013 r. (sygn. ITPP1/443-39/13/TS) stwierdził, że: "czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym."

* Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 3 stycznia 2013 r. (IBPP2/443-1024/12/KO) uznał, że nawet gdy w umowie spółki brak jest zapisów o działalności polegającej na udzielaniu pożyczek, to pożyczka udzielana przez podmiot gospodarczy (spółkę) będącą podatnikiem VAT objęta jest systemem VAT (jako usługa zwolniona od VAT).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 oraz art. 8 ww. ustawy. I tak, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej - na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy - rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zmiany wprowadzone od dnia 1 kwietnia 2013 r. w treści art. 15 ust. 2 ustawy o VAT w sposób ściślejszy odwzorowują pojęcie podatnika i działalności gospodarczej, przyjęte na gruncie Dyrektywy 2006/112/WE. Zmiana ta uwzględnia również wnioski płynące z tez wyroku TSUE w sprawie C-180/10 i C-181/10. Należy wskazać, że nowe brzmienie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT jednoznacznie wskazuje, że nie jest realizowana opcja uznania za podatnika każdego, kto dokonuje określonych transakcji związanych z działalnością gospodarczą w sposób okazjonalny. W konsekwencji zawężenia definicji działalności gospodarczej nastąpiło pewne ograniczenie kręgu podmiotów będących podatnikami. Wprowadzana zmiana nie oznacza jednak, że nie jest objęty podatkiem od towarów i usług podmiot, który prowadząc działalność gospodarczą wykona np. tylko jedną transakcję.

Jak wynika z przedstawionego zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca planuje udzielić pożyczki środków pieniężnych. Pożyczka może zostać udzielona ze środków pieniężnych wygenerowanych w ramach działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę bądź ze środków pozyskanych w tym celu od podmiotów zewnętrznych. Planowana pożyczka będzie miała charakter odpłatny, w związku z czym Spółka otrzyma od pożyczkobiorcy stosowne wynagrodzenie w postaci oprocentowania. Do tej pory Spółka nie udzielała jakichkolwiek pożyczek i nie prowadziła działalności w tym zakresie. Planowana pożyczka będzie pierwszą tego rodzaju transakcją przeprowadzoną przez Spółkę w ramach jej działalności gospodarczej. Wnioskodawca nie wyklucza, że w przyszłości zawrze kolejne umowy pożyczek z tym samym pożyczkobiorcą lub z innymi spółkami należącymi do tej samej grupy kapitałowej co Wnioskodawca, bądź z podmiotami z poza grupy. Na obecną chwilę Wnioskodawca nie jest w stanie ocenić czy takie kolejne umowy będą w przyszłości zawierane oraz w jakiej skali. W umowie Spółki jako przedmiot działalności nie została wskazana działalność polegająca na udzielaniu pożyczek. Taka działalność nie została także wskazana w przedmiocie działalności Spółki uwidocznionym w Krajowym Rejestrze Sądowym (dalej: k.r.). W związku z planowanym udzieleniem pożyczki oraz w celu wypełnienia wymogów wynikających z odrębnych przepisów, Spółka planuje dokonać w przyszłości aktualizacji zakresu działalności gospodarczej wskazanego w umowie Spółki oraz w KRS poprzez jego rozszerzenie o usługi polegające na udzielaniu pożyczek. Zawarcie planowanej umowy pożyczki, oraz ewentualne późniejsze umowy pożyczki, nie będą należały po podstawowej działalności Wnioskodawcy. Działalność podstawowa Spółki polega bowiem na produkcji płyt drewnopochodnych oraz innych wyrobów z drewna. Planowana pożyczka, oraz ewentualne przyszłe umowy pożyczek, będą miały charakter dodatkowy i marginalny. W szczególności obroty uzyskiwane w związku z ich wykonaniem będą miały niewielki udział w całości obrotów uzyskiwanych przez Spółkę w ramach prowadzonej działalności, a zasoby ludzkie i materialne przedsiębiorstwa Spółki wykorzystywane w celu świadczenie tych usług będą znikome. Udzielenie planowanej pożyczki, oraz ewentualne późniejsze pożyczki, nie będą stanowiły stałego ani koniecznego uzupełnienia podstawowej działalności Spółki, lecz będą miały wyłącznie charakter poboczny względem działalności podstawowej.

Istota umowy pożyczki zawarta została w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady, podlegające opodatkowaniu VAT. Zatem, odsetki otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia.

W związku z udzieloną pożyczką pobierane jest wynagrodzenie w postaci ustalonych odsetek. Opłaty te pobierane przez pożyczkodawcę są ściśle związane z uzyskaniem korzyści przez pożyczkobiorcę. Zaznaczyć należy, że skoro czynność udzielenia pożyczki jest na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług uznana za świadczenie usług podlegające tej ustawie, zatem wszelkie opłaty związane z zawartą umową pożyczki podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wskazane wyżej przepisy należy stwierdzić, że czynność udzielenia pożyczki, będzie spełniać przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu.u.

W konsekwencji czynność udzielenia przez Wnioskodawcę pożyczki na rzecz innego podmiotu gospodarczego będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

W świetle art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Biorąc pod uwagę powyższe, stwierdzić należy, że udzielenie przez Wnioskodawcę pożyczki na rzecz innego podmiotu gospodarczego jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak z uwagi na fakt, że powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT - korzystać będzie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie opodatkowania czynności udzielenia pożyczki jest prawidłowe.

W zakresie obowiązku uwzględniania udzielanych pożyczek przy wyliczeniu wartości współczynnika struktury sprzedaży zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Kraszewskiego 4a, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.