IBPP3/443-1172/11/PH - Możliwość opodatkowania podatkiem od towarów i usług powierniczego przeniesienia praw i roszczeń dekretowych.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 27 stycznia 2012 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP3/443-1172/11/PH Możliwość opodatkowania podatkiem od towarów i usług powierniczego przeniesienia praw i roszczeń dekretowych.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 24 października 2011 r. (data wpływu 27 października 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania powierniczego przeniesienia praw i roszczeń dekretowych - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 października 2011 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania powierniczego przeniesienia praw i roszczeń dekretowych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Poprzednik prawny Wnioskodawczyni był właścicielem nieruchomości położonej w x, objętej działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze miasta (Dz. U. Nr 50, poz. 279 z późn. zm.) - dalej: "Nieruchomość 1". Na mocy ww. dekretu własność "Nieruchomości 1" przeszła na rzecz Gminy, a następnie w efekcie reformy administracyjnej stała się własnością Skarbu Państwa.

W 1947 r. poprzednik prawny Wnioskodawczyni złożył wniosek o przyznanie na jego rzecz prawa własności czasowej "Nieruchomości 1". Decyzją administracyjną z 1950 r. (dalej: "Decyzja z 1950 r.") odmówiono mu jednak przyznania takiego prawa.

W wyniku zmian geodezyjnych, część "Nieruchomości 1" (dalej: "Działka 1") oraz nieruchomość sąsiednia (również objęta działaniem ww. dekretu w latach powojennych, stanowiąca uprzednio własność podmiotów innych niż poprzednik prawny Wnioskodawczyni, dalej: "Działka 2") utworzyły jedną nieruchomość i zabudowane zostały jednym budynkiem użytkowym.

W wyniku działań podjętych przez Wnioskodawczynię oraz pozostałych następców prawnych dawnego właściciela "Nieruchomości 1", doszło do etapowego stwierdzenia nieważności "Decyzji z 1950 r.", w tym do stwierdzenia nieważności "Decyzji z 1950 r." w części obejmującej odmowę przyznania własności czasowej "Działki 1". Skutkiem stwierdzenia nieważności "Decyzji z 1950 r." jest to, iż wniosek dawnego właściciela o przyznanie własności czasowej m.in. "Nieruchomości 1" (obecnie - o ustanowienie prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości), jest ponownie rozpoznany przez właściwy organ administracyjny.

W związku z powyższym, Wnioskodawczyni oraz pozostali następcy prawni dawnego właściciela "Nieruchomości 1", wnieśli o nadanie dalszego biegu sprawie zainicjowanej wnioskiem o przyznanie własności czasowej przedmiotowej nieruchomości i rozpoznanie na ich rzecz pierwotnego wniosku o przyznanie prawa własności czasowej "Nieruchomości 1" poprzez ustanowienie na ich rzecz prawa wieczystego użytkowania "Nieruchomości 1" na 99 lat - w odpowiednich częściach wynikających z udziałów nabytych w spadku po poprzednikach prawnych, a także przeniesienie na nich własności zabudowy "Nieruchomości 1"

Podobnie uczynili następcy prawni dawnych właścicieli "Działki 2":

* uzyskali stwierdzenie nieważności decyzji odmawiającej/cych dawnym właścicielom "Działki 2" przyznania własności czasowej tej nieruchomości;

* wnieśli o nadanie dalszego biegu sprawie zainicjowanej wnioskiem o przyznanie własności czasowej "Działki 2" oraz o przyznanie im prawa użytkowania wieczystego "Działki 2" na 99 lat - w odpowiednich częściach wynikających z udziałów nabytych w spadku po poprzednikach prawnych, a także przeniesienie na nich własności zabudowy "Działki 2".

W celu wspólnego dochodzenia roszczeń o ustanowienie własności czasowej nieruchomości składającej się z "Działki 1" oraz z "Działki 2", z inicjatywy Wnioskodawczyni oraz pozostałych następców prawnych dawnych właścicieli "Nieruchomości 1" oraz z inicjatywy następców prawnych dawnych właścicieli "Działki 2" utworzona została spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, na którą obecnie osoby te zamierzają przenieść powierniczo przysługujące im roszczenia dekretowe o ustanowienie na ich rzecz:

* prawa użytkowania wieczystego "Działki 1" oraz roszczenie o przeniesienie na nich własności zabudowy posadowionej na "Działce 1" w trybie określonym w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 115, poz. 741 z późn. zm.);

* prawa użytkowania wieczystego "Działki 2" oraz roszczenie o przeniesienie na nich własności zabudowy posadowionej na "Działce 2" w trybie określonym w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. Nr 115, poz. 741 z późn. zm.).

Powiernicze zbycie praw i roszczeń dekretowych opisanych we wniosku nastąpi w wykonaniu umowy zlecenia, która zostanie zawarta pomiędzy Spółką a Wnioskodawczynią i pozostałymi następcami prawnymi dawnych właścicieli "Nieruchomości 1" i "Działki 2". Za wykonaną usługę Spółka otrzyma wynagrodzenie. Zgodnie z umową zlecenia i regulacjami ustawowymi dla umowy zlecenia, Wnioskodawczyni i pozostali następcy prawni przedwojennych właścicieli "Nieruchomości 1" i "Działki 2" będą zobligowani zapewnić Spółce finansowanie wydatków ponoszonych w celu wykonania powiernictwa (koszty aktu notarialnego, cena nabycia budynku, opłata za użytkowanie wieczyste itp.).

Wnioskodawczyni nie jest wspólnikiem Spółki, ani członkiem jej zarządu. Wspólnikami Spółki i zarazem członkami jej zarządu są jeden z następców prawnych dawnego właściciela "Działki 2" oraz jeden z pozostałych następców prawnych dawnego właściciela "Nieruchomości 1".

Prawa i roszczenia dekretowe przenoszone powierniczo na Spółkę stanowią majątek osobisty Wnioskodawczyni.

W wyniku powierniczego przeniesienia praw i roszczeń dekretowych o ustanowienie użytkowania wieczystego "Działki 1" oraz "Działki 2" oraz o przeniesienie własności zabudowy "Działki 1" oraz "Działki 2", Spółka nabędzie roszczenie o ustanowienie na jej rzecz użytkowania wieczystego całości nieruchomości składającej się z "Działki 1" oraz z "Działki 2" zabudowanej jednym budynkiem użytkowym oraz roszczenie o przeniesienie na nią własności tego budynku. Spółka wstąpi do toczącego się postępowania administracyjnego w miejsce, albo obok Wnioskodawczyni oraz pozostałych następców prawnych dawnych właścicieli "Nieruchomości 1" oraz "Działki 2".

W efekcie skumulowania wszystkich praw i roszczeń dekretowych dotyczących nieruchomości składającej się z "Działki 1" oraz z "Działki 2" w rękach Spółki, organ administracyjny wyda decyzję o ustanowieniu na rzecz Spółki prawa użytkowania wieczystego nieruchomości składającej się z "Działki 1" oraz z "Działki 2" oraz o przeniesieniu na Spółkę własności jedynego budynku użytkowego posadowionego na nieruchomości składającej się z "Działki 1" oraz z "Działki 2".

Umowa powiernicza ma przewidywać, że:

* po zakończeniu przedmiotowego postępowania administracyjnego oraz uzyskaniu ostatecznej i prawomocnej decyzji o ustanowieniu użytkowania wieczystego nieruchomości składającej się z "Działki 1" oraz z "Działki 2",

* a także po zawarciu umowy notarialnej ustanawiającej użytkowanie wieczyste nieruchomości składającej się z "Działki 1" oraz z "Działki 2" i przenoszącej własność budynku posadowionego na tej nieruchomości;

Spółka przeniesie na Wnioskodawczynię oraz pozostałych następców prawnych dawnych właścicieli "Nieruchomości 1" i "Działki 2" (albo wskazane przez nich podmioty) prawo użytkowania wieczystego nieruchomości składającej się z "Działki 1" oraz z "Działki 2" oraz prawo własności budynku użytkowego posadowionego na tej nieruchomości.

Innymi słowy, w wyniku wykonania umowy powierniczej przez Spółkę, Wnioskodawczyni (albo wskazana przez nią osoba) stanie się współużytkownikiem wieczystym nieruchomości składającej się z "Działki 1" oraz z "Działki 2" oraz współwłaścicielem jedynego budynku użytkowego posadowionego na tej nieruchomości w części, która odpowiada jej udziałowi w spadku nabytym po dawnym właścicielu "Nieruchomości 1" z uwzględnieniem proporcji w jakiej powierzchnia "Działki 1" pozostaje do łącznej powierzchni nieruchomości składającej się z "Działki 1" oraz z "Działki 2".

Powierniczym przeniesieniem praw i roszczeń dekretowych będą objęte jedynie prawa i roszczenia odnoszące się do części "Nieruchomości 1", to znaczy roszczenia odnoszące się do "Działki 1". Roszczenia o ustanowienie użytkowania wieczystego pozostałej części "Nieruchomości 1" nie będą przedmiotem umowy powierniczej. W tym zakresie Wnioskodawczyni oraz pozostali następcy dawnego właściciela "Nieruchomości 1" będą kontynuowali postępowanie administracyjne bez udziału Spółki.

Wnioskodawczyni jest polskim rezydentem podatkowym. Wnioskodawczyni nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na Wnioskodawczyni będzie spoczywać obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług z tytułu powierniczego przeniesienia praw i roszczeń dekretowych opisanych we wniosku lub z tytułu zapewnienia Spółce finansowania wydatków niezbędnych do wykonania umowy powierniczej (koszty aktu notarialnego, oplata za użytkowanie wieczyste, cena nabycia budynku).

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie będzie na niej spoczywać obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług, ani z tytułu dokonania powierniczego przeniesienia praw i roszczeń dekretowych na Spółkę, ani z tytułu przekazania Spółce finansowania wydatków niezbędnych do wykonania umowy powierniczego nabycia użytkowania wieczystego nieruchomości i własności budynku.

Powiernictwo jako instytucja prawna nie jest uregulowane w prawie polskim (umowa nienazwana). Podstawą do konstruowania czynności powierniczych jest wyrażona w art. 353<1> Kodeksu cywilnego zasada swobody umów. Zgodnie z tym przepisem, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie, ani zasadom współżycia społecznego. Prawa i obowiązki stron umowy powierniczej należy oceniać według przepisów o zleceniu. Jak wynika z art. 734-735 Kodeksu cywilnego, istotą umowy zlecenia jest odpłatne lub nieodpłatne dokonanie określonej czynności prawnej w imieniu dającego zlecenie, albo w imieniu własnym lecz na rachunek zlecającego. W tym ostatnim przypadku wszelkie nabycie praw lub rzeczy ma charakter powierniczy, a powiernik ma obowiązek wydać zlecającemu wszystko, co przy wykonywaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociaż działał w imieniu własnym (art. 740 zd. 2 Kodeksu cywilnego).

Władztwo zdobyte przez powiernika nad nabytymi rzeczami/prawami jest:

a.

ograniczone czasowo - powiernik zobowiązany jest nabyte prawa przekazać powierzającemu (zleceniodawcy) na jego żądanie;

b.

ograniczone co do swobody obrotu - powiernik zobligowany jest dokonać rozporządzenia nabytymi prawami na rzecz powierzającego (zleceniodawcy) lub wskazanego przez niego podmiotu;

c.

ograniczone co do ekwiwalentności świadczeń - powiernik nie otrzymuje od powierzającego (zleceniodawcy) wartości przenoszonych przez niego praw, a jedynie uzyskuje zwrot kosztów poczynionych w celu wykonania powiernictwa, jak i również zwolnienie z zobowiązań zaciągniętych w tym samym celu.

Również ustawa z dn. 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - dalej: u. p.t.u. - nie zawiera przepisów, które wprost regulują zasady opodatkowania czynności wykonywanych w ramach umów powierniczych. Z tego powodu wszelkie czynności dokonywane w ramach transakcji powierniczej winny być oceniane przez pryzmat przepisów ogólnych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 u.p.t.u. opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 u. p.t.u.), a przez usługi - każde świadczenie na rzecz osób trzecich, które nie jest dostawą towarów (art. 8 ust. 1 u.p.t.u.).

Powyższe regulacje odnoszą się jednak do dostaw towarów i świadczenia usług wykonywanych przez podatników VAT, którymi zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.t.u. są m.in. osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z definicją działalności gospodarczej zawartą w art. 15 ust. 2 u.p.t.u., rozumie się przez nią wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców (...) również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, a także czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zakres opodatkowania podatkiem VAT jest zatem ograniczony przez dwie przesłanki - podmiotową (osoba dokonująca transakcji musi być podatnikiem podatku od towarów i usług przy dokonywaniu czynności opodatkowanej) oraz przedmiotową (dokonana czynność musi stanowić dostawę towarów, albo świadczenie usług). Tylko jednoczesne spełnienie obu przesłanek skutkuje powstaniem obowiązku podatkowanego w podatku od towarów i usług. Czynności podatnika VAT realizowane w zakresie przedmiotowym VAT (dostawa towarów, świadczenie usług), lecz odnoszące się do sfery aktywności prywatnej podatnika VAT, nie podlegają opodatkowaniu, gdyż w zakresie tych czynności nie działa on w charakterze podatnika. Tym bardziej osoba, która nie posiada statusu podatnika VAT i dokonuje czynności objętej zakresem przedmiotowym VAT (dostawa towarów, albo świadczenie usług), lecz odnoszącej się do sfery aktywności prywatnej, nie staje się podatnikiem VAT, a podejmowana czynność nie prowadzi do skutków podatkowych w podatku VAT.

Charakter częstotliwy czynności, o którym mowa w art. 15 ust. 2 u.p.t.u., może mieć tylko zawodowa (profesjonalna) działalność handlowca polegająca na nabywaniu towarów i ich późniejszej sprzedaży z zyskiem. Taka profesjonalna działalność handlowa nie jest również ograniczana w czasie i nie kończy się po sprzedaży z góry określonej ilości towarów. Zatem nie jest działalnością handlową przeniesienie powiernicze praw opisanych we wniosku należących do majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), jak w przypadku Wnioskodawczyni.

Podkreślenia wymaga, że Wnioskodawczyni nie nabyła praw i roszczeń dekretowych opisanych we wniosku z zamiarem prowadzenia działalności gospodarczej, czy też ich odsprzedaży. Wnioskodawczyni, jako następca prawny przedwojennego właściciela "Działki 1" (spadkobierczyni) nabyła te prawa i roszczenia z mocy ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami, a zatem majątek ten stanowi jej dobro osobiste (prywatne), a nie dobro handlowe.

W sprawie uznania za działalność gospodarczą czynności sprzedaży nieruchomości, które znajdują się w majątku osobistym osoby fizycznej i ulegają zbyciu, wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku siedmiu sędziów z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07. Orzeczenie to można odnieść do obrotu prawami i roszczeniami dekretowymi opisanymi w niniejszym wniosku. Zgodnie z tym wyrokiem "Przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, iż dany podmiot działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, jest ustalenie, że działa on jako producent handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. Ani formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług".

We wskazanym wyroku NSA stwierdził, że "jeśli dana czynność wykonana została poza zakresem działań producenta, handlowca, usługodawcy, pozyskującego zasoby naturalne, rolnika czy wykonującego wolny zawód to w świetle art. 4 ust. 1 i 2 VI Dyrektywy z tytułu wykonania takiej czynności dany podmiot nie może być uznany za podatnika VAT i to bez względu na to, czy czynność tę wykonał jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy, czy też wielokrotnie. Taka zaś właśnie sytuacja występuje w przypadku sprzedaży przez daną osobę jej majątku prywatnego. Majątek taki nabywany bowiem był na własne potrzeby danej osoby, a nie z przeznaczeniem do działalności handlowej, a zatem jego sprzedaż zarówno w całości, jak i w częściach, jednemu lub wielu nabywcom, z zyskiem lub bez, nie może być uznana za zamiar częstotliwego wykonywania czynności ujawniony być musi już w momencie nabycia towaru, a nie w momencie jego sprzedaży. Nie można bowiem pominąć, że pod pojęciem "handel" należy rozumieć dokonywanie w sposób zorganizowany zakupów towarów w celu ich odsprzedaży. (...) Z kolei brak takiego zamiaru wyklucza możliwość uznania danego podmiotu za podatnika VAT."

Podobnie Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 24 kwietnia 2007 r. (sygn. IFSK 603/06) wypowiedział się, że czynnością handlowca jest taka czynność, która jest "zrealizowana w formie zorganizowanej sprzedaży towaru, poprzedzonej zakupem dokonanym w celu jego odsprzedaży, wskazująca na zamiar jej kontynuacji w tej formie".

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 12 marca 2009 r. (sygn. SA/Wr 1303/08), odnosząc się do definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT zauważył ponadto, że osoba fizyczna "tak rozumianej działalności gospodarczej nie wykonuje sprzedając grunty, przeznaczone pod budowę, nabyte w drodze spadku. Sprzedaży tej nie dokonuje bowiem jako producent, handlowiec, czy rolnik".

Z kolei w literaturze przedmiotu wyróżnia się następujące cechy działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Po pierwsze ma być to działalność wykonywana samodzielnie. Chodzi tu więc o zawodowy (profesjonalny) charakter wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Po drugie działalność gospodarcza, działalność z reguły wykonywana jest w sposób częstotliwy. (R. Mastalski, Prawo podatkowe, C.H. Beck, Warszawa 2011, s. 518-519).

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni nie jest przedsiębiorcą, a dokonana przez nią czynność prawna ma na celu ułatwienie dochodzenia przez nią praw i roszczeń dekretowych przysługujących jej na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami. Czynność ta ma charakter jednorazowy, a Wnioskodawczyni nie będzie w sposób częstotliwy dokonywać kolejnych takich czynności. Działania Wnioskodawczyni nie można też uznać za ciągłe korzystanie z wartości niematerialnych i prawnych. Wspomniana czynność nie zostanie zatem dokonana w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u. Wnioskodawczyni nie można zatem uznać za podatnika podatku od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawczyni przenosząc powierniczo na Spółkę prawa i roszczenia dekretowe opisane we wniosku nie występuje ona jako podatnik podatku od towarów i usług, albowiem czynność ta nie jest wykonywana przez Wnioskodawczynię jako podatnika; czynność ta nie wykazuje cech częstotliwości, zorganizowania lub ciągłości. Zatem przeniesienie powiernicze praw i roszczeń dekretowych przez Wnioskodawczynię na Spółkę nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 u.p.t.u. pieniądze nie są towarem w rozumieniu ustawy. Wnioskodawczyni (jako powierzająca) zobowiązana jest zapewnić Spółce środki niezbędne do nabycia użytkowania wieczystego nieruchomości składającej się z "Działki 1" oraz "Działki 2" i własności budynku znajdującego się na tej nieruchomości, w proporcji wynikającej z jej udziału spadkowego i wzajemnej relacji powierzchni "Działki 1" do łącznej powierzchni "Działki 1" i "Działki 2". Jest to jedynie zapewnienie Spółce finansowania nabycia prawa użytkowania nieruchomości i własności budynku, która Spółka realizuje; w imieniu własnym, lecz na rzecz i na rachunek m.in. Wnioskodawczyni. Zatem zapewnienie Spółce finansowania wydatków niezbędnych do wykonania umowy powierniczej (koszty aktu notarialnego, cena sprzedaży budynku, opłata za użytkowanie wieczyste) nie jest czynnością opodatkowaną podatkiem VAT, albowiem zapewnienie środków pieniężnych, nie stanowi ani dostawy towarów, ani też świadczenia usług (w tym usług finansowych) przez Wnioskodawczynię na rzecz Spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z unormowaniem zawartym w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1.

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.

eksport towarów;

3.

import towarów;

4.

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.

wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel gdzie przez towar należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy).

Natomiast przez świadczenie usług rozumie się, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Należy zauważyć, iż pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej. Powyższa definicja jest niewątpliwie szersza niż zakres tego pojęcia w potocznym jego rozumieniu. Definicja ta obejmuje bowiem nie tylko transakcje polegające na wykonaniu czynności przez usługodawcę, ale również szereg transakcji niewymagających aktywnego działania usługodawcy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Kwestia uznania podmiotu za podatnika była przedmiotem rozważań Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-180, w której to Trybunał orzekł, że należy uznać ją za podmiot prowadzący "działalność gospodarczą" w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej taką osobą, która w celu dokonania sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

Mając na uwadze powyższe orzeczenie Trybunału tut. organ pozwoli sobie nie odnosić się do każdego z przywołanych przez Wnioskodawczynię wyroków sądów administracyjnych, albowiem orzeczenie ma charakter nadrzędny w stosunku do wyroków sądów krajowych. Nota bene ww. orzeczenie w znacznej mierze współbrzmi z orzecznictwem przywołanym przez Wnioskodawczynię.

Jak słusznie zauważyła Wnioskodawczyni "zakres opodatkowania podatkiem VAT jest zatem ograniczony przez dwie przesłanki - podmiotową (osoba dokonująca transakcji musi być podatnikiem podatku od towarów i usług przy dokonywaniu czynności opodatkowanej) oraz przedmiotową (dokonana czynność musi stanowić dostawę towarów, albo świadczenie usług). Tylko jednoczesne spełnienie obu przesłanek skutkuje powstaniem obowiązku podatkowanego w podatku od towarów i usług".

Tut. organ zgadza się opinią Wnioskodawcy, że dochodzenie własnych praw majątkowych osoby nie prowadzącej działalności gospodarczej, czego efektem jest przedmiotowe powiernicze przeniesienie praw i roszczeń dekretowych przez Wnioskodawczynię na Spółkę mieści się w sferze działań prywatnych tej osoby, jako zarządzanie majątkiem prywatnym i jako takie nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jednakże zdaniem organu oceniając czy dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w pierwszej kolejności należy zbadać czy czynność ta stanowi którąkolwiek z czynności wymienionych w art. 5 ustawy. Natomiast kwestią wtórną jest rozpoznanie czy czynność tą wykonuje podatnik podatku VAT albowiem został on zdefiniowany poprzez zakres swej działalności.

Mając na uwadze, iż prawa które zostaną przekazane spółce niewątpliwie nie stanowią rzeczy, należy rozważyć czy w niniejszej sytuacji mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług w rozumieniu ustawy o VAT czyli takim, który podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Należy tutaj zauważyć, że Wnioskodawczyni przekaże na rzecz Spółki ww. prawa, co stanowi pewną czynność która zdaniem tut. organu zawiera znamiona usługi w świetle definicji zawartej w art. 8 ustawy.

Niemniej zdaniem tut. organu transakcja ta nie może być uznana za odpłatne świadczenie, albowiem Wnioskodawczyni nie otrzymuje wynagrodzenia za przedmiotowe przekazanie praw. Umowa zlecenia przewiduje, że Spółka w efekcie planowanych działań uzyska prawo użytkowania wieczystego nieruchomości składającej się z "Działki 1" i "Działki 2" wraz z prawem własności "Nieruchomości 1", które następnie, zgodnie z ustaloną proporcją, zostaną przekazane Wnioskodawczyni bądź osobie przez nią wskazaną. Jednakże nie można uznać, że jest to wynagrodzenie za przekazanie przedmiotowych praw. Jest to bowiem efekt zlecenia jakie składa Wnioskodawczyni w Spółce, za które Spółka otrzymuje stosowne wynagrodzenie. Poza tym nie sposób uznać, że otrzymane przez Wnioskodawczynię ww. prawa stanowią wartość faktycznie przekazaną w zamian za przekazanie Spółce powierniczego przeniesienia praw i roszczeń dekretowych albowiem oprócz tych praw Wnioskodawczyni jest zobowiązana do partycypowania w kosztach bieżącej działalności spółki jak też do wypłacenia ww. wynagrodzenia. Dlatego też zdaniem tut. organu powiernicze przeniesienie praw i roszczeń dekretowych opisanych we wniosku na gruncie podatku VAT nie może być uznane jako odpłatne świadczenie usług, a tym samym jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT. W istocie przedmiotowe przeniesienie praw na Spółkę jest udzieleniem Spółce pewnego rodzaju "pełnomocnictwa" do działania w imieniu Wnioskodawczyni w zakresie dochodzenia jej praw majątkowych.

Również przekazanie przez Wnioskodawczynię środków pieniężnych na rzecz spółki w celu zapewnienia jej bieżącej działalności nie podlega opodatkowaniu podatkiem gdyż, jak to zauważyła Wnioskodawczyni przekazanie środków pieniężnych nie zostało wymienione w art. 5 ustawy jako czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

W konsekwencji Wnioskodawczyni w przedmiotowym zakresie nie będzie działać jako podatnik podatku VAT. Co za tym idzie powiernicze przeniesienia praw i roszczeń dekretowych oraz przekazanie przez Wnioskodawczynie środków pieniężnych na rzecz spółki nie będzie rodzić obowiązku podatkowego, rozumianego zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), jako wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.

Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl