IBPP3/443-1135/11/PH

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 27 września 2011 r. (data wpływu 12 października 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 5 stycznia 2012 r. (data wpływu 10 stycznia 2012 r.) oraz pismem z dnia 20 stycznia 2012 r. (data wpływu 20 stycznia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania działalności maklerskiej w przedstawionym we wniosku zaistniałym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym jest:

* prawidłowe w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr od (i) do (xiii),

* nieprawidłowe w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr (xiv) i nr (xvi).

W dniu 12 października 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania działalności maklerskiej.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 5 stycznia 2012 r. (data wpływu 10 stycznia 2012 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 29 grudnia 2011 r., znak: IBPP3/443-1135/11/PH oraz pismem z dnia 20 stycznia 2012 r. (data wpływu 20 stycznia 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny (zdarzenie przyszłe):

Wnioskodawca (firma inwestycyjna) w ramach prowadzonej działalności maklerskiej objętej zezwoleniem na jej prowadzenie wydanym przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd (obecnie Komisję Nadzoru Finansowego "KNF") oferuje swoim klientom realizację usług objętych katalogiem czynności zaliczanych przez przepisy ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie finansowym (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384) (art. 69) do działalności maklerskiej.

Czynności te to:

A. przyjmowanie i przekazywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych;

B. wykonywanie zleceń, o których mowa w pkt (I), na rachunek dającego zlecenie;

C. nabywanie lub zbywanie na własny rachunek instrumentów finansowych;

D. zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych;

E. doradztwo inwestycyjne;

F. oferowanie instrumentów finansowych;

G. świadczenie usług w wykonaniu zawartych umów o subemisje inwestycyjne i usługowe lub zawieranie i wykonywanie innych umów o podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem są instrumenty finansowe;

H. organizowanie alternatywnego systemu obrotu;

J. udzielanie pożyczek pieniężnych w celu dokonania transakcji, której przedmiotem jest jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, przy czym transakcja taka dokonywana jest za pośrednictwem firmy inwestycyjnej udzielającej pożyczki;

K. doradztwo dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa lub innych zagadnień związanych z taką strukturą lub strategią;

L. doradztwo i inne usługi w zakresie łączenia, podziału oraz przejmowania przedsiębiorstw;

M. wymiana walutowa, w przypadku gdy jest to związane z działalnością maklerską w zakresie wskazanym w pkt (I) do (VIII);

N. sporządzanie analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych;

O. świadczenie usług dodatkowych związanych z subemisją usługową lub inwestycyjną;

P. wykonywanie czynności określonych w pkt (I) do (XV), których przedmiotem są instrumenty bazowe instrumentów pochodnych, wskazanych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d)-f) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz i, jeżeli czynności te pozostają w związku z działalnością maklerską.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. zwalnia się od podatku VAT usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług oraz na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie Instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie. Dodatkowo zgodnie z art. 43 ust. 15 i 16 ustawy o VAT zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 40 i 41 nie mają zastosowania do:

W związku z powyższą regulacją Wnioskodawca kwalifikuje poszczególne czynności wykonywane w ramach katalogu działalności maklerskiej do poszczególnych kategorii czynności - opodatkowane stawką podstawową 23% lub zwolnione z VAT. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności wyodrębnia jednostki organizacyjne wykonujące czynności w ramach usług opodatkowanych stawką podstawową VAT (wyodrębnienie organizacyjne, kosztowe oraz przychodowe). Wnioskodawca zawiera z klientami odrębne umowy na czynności zwolnione i opodatkowane VAT lub jeżeli nie jest to możliwe to w zawieranych umowach dokonuje odrębnych wycen usług opodatkowanych i zwolnionych z VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności prawidłowo ustala następujące stawki VAT w zakresie poszczególnych kategorii usług świadczonych na rzecz swoich klientów:

A. przyjmowanie i przekazywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych - usługa zwolniona;

B. wykonywanie zleceń, o których mowa w pkt (I), na rachunek dającego zlecenie - usługa zwolniona;

C. nabywanie lub zbywanie na własny rachunek instrumentów finansowych - usługa zwolniona;

D. zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych - stawka podstawowa 23%;

E. doradztwo inwestycyjne - stawka podstawowa 23%;

F. oferowanie instrumentów finansowych - usługa zwolniona;

G. świadczenie usług w wykonaniu zawartych umów o subemisje inwestycyjne i usługowe lub zawieranie i wykonywanie innych umów o podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem są instrumenty finansowe - usługa zwolniona;

H. organizowanie alternatywnego systemu obrotu - usługa zwolniona;

J. udzielanie pożyczek pieniężnych w celu dokonania transakcji, której przedmiotem jest jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, przy czym transakcja taka dokonywana jest za pośrednictwem firmy inwestycyjnej udzielającej pożyczki - usługa zwolniona;

K. doradztwo dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa lub innych zagadnień związanych z taką strukturą lub strategią - stawka podstawowa 23%;

L. doradztwo i inne usługi w zakresie łączenia, podziału oraz przejmowania przedsiębiorstw - stawka podstawowa 23%;

M. wymiana walutowa, w przypadku gdy jest to związane z działalnością maklerską w zakresie wskazanym w pkt (I) do (VIII) - usługa zwolniona;

N. sporządzanie analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych - usługa zwolniona;

O. świadczenie usług dodatkowych związanych z subemisją usługową lub inwestycyjną - usługa zwolniona;

P. wykonywanie czynności określonych w pkt (I) do (XV), których przedmiotem są instrumenty bazowe instrumentów pochodnych, wskazanych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d)-f) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz i, jeżeli czynności te pozostają w związku z działalnością maklerską - usługa zwolniona.

Zdaniem Wnioskodawcy, sformułowanym ostatecznie w piśmie z dnia 5 stycznia 2012 r., wskazany sposób postępowania opisany we własnym stanowisku w zakresie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowy.

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności ustala następujące stawki VAT w zakresie poszczególnych kategorii usług świadczonych na rzecz swoich klientów:

A. przyjmowanie i przekazywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych - usługa zwolniona z uwagi na przedmiot usługi art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT;

B. wykonywanie zleceń, o których mowa w pkt (i), na rachunek dającego zlecenie - usługa zwolniona z uwagi na przedmiot usługi art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT;

C. nabywanie lub zbywanie na własny rachunek instrumentów finansowych - usługa zwolniona z uwagi na przedmiot usługi art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT;

D. zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych - stawka podstawowa 23% z uwagi na wyjątek określony w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT;

E. doradztwo inwestycyjne - stawka podstawowa 23% z uwagi na wyjątek określony w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT;

F. oferowanie instrumentów finansowych - usługa zwolniona z uwagi na przedmiot usługi art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT;

G. świadczenie usług w wykonaniu zawartych umów o subemisje inwestycyjne i usługowe lub zawieranie i wykonywanie innych umów o, podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem są instrumenty finansowe - usługa zwolniona z uwagi na przedmiot usługi art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT;

H. organizowanie alternatywnego systemu obrotu - usługa zwolniona z uwagi na przedmiot usługi art. 43 ust. 1 pkt 41ustawy o VAT;

J. udzielanie pożyczek pieniężnych w celu dokonania transakcji, której przedmiotem jest jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, przy czym transakcja taka dokonywana jest za pośrednictwem firmy inwestycyjnej udzielającej pożyczki - usługa zwolniona z uwagi na przedmiot usługi art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT;

K. doradztwo dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa lub innych zagadnień związanych z taką strukturą lub strategią - stawka podstawowa 23% z uwagi na wyjątek określony w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT;

L. doradztwo i inne usługi w zakresie łączenia, podziału oraz przejmowania przedsiębiorstw - stawka podstawowa 23% z uwagi na wyjątek określony w art. 43 ust. 15 ustawy o VAT;

M. wymiana walutowa, w przypadku gdy jest to związane z działalnością maklerską w zakresie wskazanym w pkt (I) do (VIII) - usługa zwolniona z uwagi na art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT;

N. sporządzanie analiz inwestycyjnych, analiz finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych - usługa zwolniona z uwagi na przedmiot usługi art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT;

O. świadczenie usług dodatkowych związanych z subemisją usługową lub inwestycyjną - usługa zwolniona z uwagi na przedmiot usługi art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT;

P. wykonywanie czynności określonych w pkt (I) do (XV), których przedmiotem są instrumenty bazowe instrumentów pochodnych, wskazanych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d)-f) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz i, jeżeli czynności te pozostają w związku z działalnością maklerską - usługa zwolniona z uwagi na przedmiot usługi art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za:

* prawidłowe w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr od (i) do (xiii),

* nieprawidłowe w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr (xiv) i nr (xvi).

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Co do zasady, stosownie do art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy o VAT, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi podatku VAT lub zwolnienie od podatku.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem banknotów i monet będących przedmiotami kolekcjonerskimi, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Ponadto w myśl art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Przy czym stosownie do art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

W myśl art. 43 ust. 14 ww. ustawy, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Ponadto w myśl art. 43 ust. 16 ustawy o VAT, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

W art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, ustawodawca odwołał się do pojęcia "instrumentów finansowych" zdefiniowanych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 tej ustawy, przez instrumenty finansowe rozumie się:

Przy czym stosownie do art. 3 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, przez "papiery wartościowe" - rozumie się:

Ponadto w myśl art. 3 pkt 28a ww. ustawy, instrumentami pochodnymi są opcje, kontrakty terminowe, swapy, umowy forward oraz inne prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od ceny lub wartości instrumentów finansowych, walut, stóp procentowych, rentowności, indeksów finansowych, wskaźników finansowych, towarów, zmian klimatycznych, stawek frachtowych, poziomów emisji, stawek inflacji lub innych oficjalnych danych statystycznych, a także innych aktywów, praw, zobowiązań, indeksów lub wskaźników (instrumentów bazowych) oraz instrumenty pochodne dotyczące przenoszenia ryzyka kredytowego;

Stosownie do art. 69 ("Zakres działalności maklerskiej") ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, prowadzenie działalności maklerskiej wymaga zezwolenia Komisji wydanego na wniosek, o którym mowa w art. 82, złożony przez zainteresowany podmiot.

Natomiast działalność maklerska, z zastrzeżeniem art. 16 ust. 3 i art. 70, obejmuje wykonywanie czynności polegających na:

Ponadto stosownie do art. 69 ust. 4 ww. ustawy, działalnością maklerską jest również wykonywanie przez firmę inwestycyjną czynności polegających na:

W myśl art. 3 pkt 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, alternatywnym systemem obrotu jest organizowany przez firmę inwestycyjną lub podmiot prowadzący rynek regulowany, poza rynkiem regulowanym, wielostronny system kojarzący oferty kupna i sprzedaży instrumentów finansowych w taki sposób, że do zawarcia transakcji dochodzi w ramach tego systemu, zgodnie z określonymi zasadami; nie stanowi alternatywnego systemu obrotu rynek organizowany przez Narodowy Bank Polski, jak również organy publiczne, którym powierzono zarządzanie długiem publicznym lub które uczestniczą w takim zarządzaniu, w tym lokując środki pochodzące z tego długu.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (firma inwestycyjna) w ramach prowadzonej działalności maklerskiej objętej zezwoleniem na jej prowadzenie wydanym przez Komisję Papierów Wartościowych i Giełd (obecnie Komisję Nadzoru Finansowego "KNF") oferuje swoim klientom realizację usług objętych katalogiem czynności zaliczanych przez przepisy ustawy o obrocie finansowym (art. 69) do działalności maklerskiej.

Wnioskodawca kwalifikuje poszczególne czynności wykonywane w ramach katalogu działalności maklerskiej do poszczególnych kategorii czynności - opodatkowane stawką podstawową 23% lub zwolnione z VAT. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności wyodrębnia jednostki organizacyjne wykonujące czynności w ramach usług opodatkowanych stawką podstawową VAT (wyodrębnienie organizacyjne, kosztowe oraz przychodowe). Wnioskodawca zawiera z klientami odrębne umowy na czynności zwolnione i opodatkowane VAT lub jeżeli nie jest to możliwe to w zawieranych umowach dokonuje odrębnych wycen usług opodatkowanych i zwolnionych z VAT.

Dokonując oceny prawidłowości stanowiska Wnioskodawcy w sprawie przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego, odrębnie w odniesieniu do poszczególnych usług opisanych we wniosku, tut. organ stwierdza, co następuje:

ad. (I), ad. (II), ad. (III), ad. (IV), ad. (V), ad. (VI), ad. (VII), ad. (VIII), ad. (IX), ad. (XI) i ad. (XII)

Przedmiotem wskazanych w ww. punktach usług wykonywanych przez Wnioskodawcę są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi.

W świetle powyższego spełniona jest przesłanka wskazana w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

W przypadku usług wskazanych w pkt (I), (II), (III), (VI), (VII) i (VIII), tj.:

(I) przyjmowanie i przekazywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych,

(II) wykonywanie zleceń, o których mowa w pkt (i), na rachunek dającego zlecenie,

(III) nabywanie lub zbywanie na własny rachunek instrumentów finansowych,

(IV) oferowanie instrumentów finansowych,

(VII) świadczenie usług w wykonaniu zawartych umów o subemisje inwestycyjne i usługowe lub zawieranie i wykonywanie innych umów o podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem są instrumenty finansowe,

(VIII) organizowanie alternatywnego systemu obrotu,

- ich przedmiotem są instrumenty finansowe w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, jednocześnie usługi te nie polegają na przechowywania instrumentów finansowych lub zarządzaniu nimi, nie stanowią również pośrednictwa w tym zakresie, jak również nie stanowią usług doradztwa.

Jednakże należy zwrócić uwagę, iż w przypadku usług wskazanych w pkt (III) i (VI), tj. polegających na nabywaniu, zbywaniu lub oferowaniu instrumentów finansowych, w przypadku kiedy instrumenty te dotyczą praw i udziałów odzwierciedlających tytuł prawny do towarów lub odzwierciedlających prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku - możliwość zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT jest wyłączona na podstawie przepisu art. 43 ust. 16 pkt 1 i pkt 5 tej ustawy.

Innymi słowy, jeśli Wnioskodawca wykonując czynności wskazanych w pkt (III) i (VI) dokonuje - w rezultacie rozliczenia instrumentów pochodnych - w istocie dostawy towarów innych niż zwolnione z opodatkowania, jest obowiązany opodatkować dokonane dostawy według właściwych stawek podatku od towarów i usług.

Sytuacja taka może zachodzić w szczególności w przypadku, kiedy usługi świadczone przez Wnioskodawcę dotyczą opcji, kontraktów terminowych, umów forward oraz innych instrumentów pochodnych, odzwierciedlających tytuł prawny do towarów lub dla których instrumentem bazowym są towary inne niż zwolnione z podatku i kiedy jednocześnie rozliczenie tych instrumentów może być zrealizowane przez dostawę tych towarów.

Dlatego też stanowisko Wnioskodawcy, iż wskazane w punktach (III) i (VI) usługi korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, należy uznać za prawidłowe, o ile nie znajduje zastosowanie zastrzeżenie zawarte w art. 43 ust. 16 pkt 1 i pkt 5 ustawy o VAT.

Uwzględniając powyższe zastrzeżenie, stanowisko Wnioskodawcy, iż wskazane w punktach (I), (II), (III), (VI), (VII) i (VIII) usługi korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, należy uznać za prawidłowe.

Natomiast w przypadku usług opisanych w pkt (IV), (V), (IX), (XI) i (XII), tj.:

(IV) zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych,

(V) doradztwo inwestycyjne,

(IX) przechowywanie lub rejestrowanie instrumentów finansowych, w tym prowadzenie rachunków papierów wartościowych oraz prowadzenie rachunków pieniężnych,

(XI) doradztwo dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa lub innych zagadnień związanych z taką strukturą lub strategią,

(XII) doradztwo i inne usługi w zakresie łączenia, podziału oraz przejmowania przedsiębiorstw,

spełnione są przesłanki wskazane w zastrzeżeniach ograniczających możliwość zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Usługi wskazane w punktach (IV), (V), (IX), (XI) i (XII) dotyczą bowiem przechowywania instrumentów finansowych i zarządzania nimi (zastrzeżenie w treści przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41), czy też doradztwa (zastrzeżenie w treści przepisu art. 43 ust. 15 pkt 2). Tym samym usługi te nie korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 41 ust. 1 pkt 41 cyt. ustawy.

A zatem stanowisko Wnioskodawcy, iż wskazane w punktach (IV), (V), (IX), (XI) i (XII) usługi nie są objęte zwolnieniem z opodatkowania i podlegają opodatkowaniu stawką 23% podatku od towarów i usług, należy uznać za prawidłowe.

ad. (XIV)

W ww. punkcie Wnioskodawca wskazał czynności polegające na sporządzaniu analiz inwestycyjnych i finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych.

W tym miejscu tut. organ pragnie zwrócić uwagę na brzmienie przepisów art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, ponieważ z punktu widzenia podatku od towarów i usług istotny jest zasadniczy charakter usług.

Z treści tych regulacji wynika, iż zwalnia się, co do zasady, od podatku usługi których przedmiotem są instrumenty finansowe oraz ponadto ze zwolnienia korzystają także usługi stanowiące element tych usług, a które same stanowią odrębną całość i są właściwe oraz niezbędne do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 41.

Jak podkreślono powyżej, z punktu widzenia podatku od towarów i usług istotny jest zasadniczy charakter rozpatrywanej usługi. Pomocny w tym względzie jest dorobek orzeczniczy Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, problem objęcia zwolnieniem czynności pomocniczych był przedmiotem m.in. wyroku C-2/95 z dnia 5 czerwca 1997 r. w sprawie Sparekassernes Datacenter (SDC) przeciwko Skatteministeriet, w którym Trybunał wskazał cechy charakterystyczne usługi finansowej w kontekście ustalenia warunków stosowania zwolnienia dla konkretnych podtypów usług finansowych wymienionych w art. 13 (B) (D) pkt 3 i 5 Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku - 77/388/EWG (Dz. Urz. WE L Nr 145, str. 1 z późn. zm.) - obecnie art. 135 ust. 1 lit. d) i lit. f) Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.).

W orzeczeniu tym zaznaczono dwie istotne przesłanki decydujące o możliwości zastosowania powyższego zwolnienia - po pierwsze (pkt 59), dla zastosowania zwolnienia istotne jest, aby usługa pomocnicza, niezależnie od tego, przez kogo jest w istocie wykonywana, z punktu widzenia ostatecznego klienta stanowiła element usługi przez niego nabywanej, a po drugie (pkt 66), aby usługa pomocnicza, z ogólnego punktu widzenia, stanowiła osobną (odróżniającą się) całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi finansowej. Trybunał orzekł, że ani sposób wykonywania usług, ani charakter prawny usługodawcy, ani nawet brak bezpośredniej umowy podmiotu wykonującego usługi z ostatecznym odbiorcą, nie wykluczają zastosowania zwolnień, o których mowa w art. 13 (B) (D) pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, pod warunkiem, że usługi świadczone przez dany podmiot są przez klienta postrzegane jako element otrzymanej usługi finansowej. Ponadto, aby świadczone usługi korzystały ze zwolnienia, powinny dotyczyć specyficznych i istotnych elementów związanych z daną usługą finansową. Wobec tego samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym nie jest objęte zwolnieniem.

Należy podkreślić, iż powyższe orzeczenie było wielokrotnie wykorzystywane w późniejszym orzekaniu przez TSUE, w tym również w wyrokach C-235/00 z dnia 13 grudnia 2001 r., C-169/04 z dnia 4 maja 2006 r. i innych.

Zdaniem tut. organu w przypadku usług polegających na sporządzaniu analiz inwestycyjnych i finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych, usługom tym przypisać można cechy odrębnej całości i niezbędności, jednakże nie można uznać ich za spełniające właściwe (specyficzne) funkcje usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe. Przepis art. 43 ust. 13 cyt. ustawy wyraźnie wskazuje, że usługi te muszą być właściwe i specyficzne dla usługi podstawowej, zwolnionej z VAT. Aby uznać usługę za właściwą, musi ona z ogólnego punktu widzenia stanowić osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej. Niestety w przedmiotowej sprawie nie sposób przyjąć, iż sporządzanie analiz inwestycyjnych, finansowych oraz rekomendacji o ogólnym charakterze przyjmuje funkcje charakterystyczne dla usługi, o której mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41.

Powyższe czynności stanowią w opinii organu czynności o charakterze materialnym, czy technicznym, związane z prowadzoną działalnością, które nie mogą korzystać ze zwolnienia.

Reasumując powyższe, usługi opisane w pkt (XIV) i (XV) nie podlegają zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 w związku z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, lecz podlegają opodatkowaniu stawką 23% podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy, iż wskazane w ww. punktach usługi są objęte zwolnieniem z opodatkowania, należy uznać za nieprawidłowe.

ad. (X)

W przypadku usługi wskazanej w pkt (X), a polegającej na udzielaniu pożyczek pieniężnych w celu dokonania transakcji, której przedmiotem jest jeden lub większa liczba instrumentów finansowych, przy czym transakcja taka dokonywana jest za pośrednictwem firmy inwestycyjnej udzielającej pożyczki, należy stwierdzić, iż usługa w takiej postaci nie jest objęta dyspozycją przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Jednak mając na uwadze art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT należy stwierdzić, że usługi udzielania pożyczek zostały wprost wymienione przez ustawodawcę jako czynności zwolnione z opodatkowania.

A zatem, stanowisko Wnioskodawcy, iż wskazane w punkcie (X) usługi są objęte zwolnieniem z opodatkowania, należy uznać za prawidłowe, jednakże należy podkreślić, iż zwolnienie to jest oparte na innej podstawie prawnej, niż wskazana przez Wnioskodawcę.

ad. (XIII)

W przypadku usługi wskazanej w pkt (XIII), a polegającej na wymianie walutowej, w przypadku gdy jest to związane z działalnością maklerską w zakresie wskazanym w pkt (I) do (VIII), należy analogicznie, jak przypadku pożyczek udzielanych przez Wnioskodawcę stwierdzić, iż usługa tego typu nie jest objęta dyspozycją przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT. Ustawodawca wymienił usługi związane z wymianą walut w art. 43 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy.

Mając zatem na uwadze art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT należy stwierdzić, że transakcje dotyczące walut, takie jak np. ich wymiana, zostały wprost wymienione przez ustawodawcę jako czynności zwolnione z opodatkowania.

A zatem, stanowisko Wnioskodawcy, iż wskazane w punkcie (XIII) usługi są objęte zwolnieniem z opodatkowania, należy uznać za prawidłowe, jednakże należy podkreślić, iż zwolnienie to jest oparte na innej podstawie prawnej, niż wskazana przez Wnioskodawcę.

ad. (XVI)

W przypadku czynności wskazanych w pkt (xvi), tj. czynności określonych w pkt (I) do (XV), których przedmiotem są instrumenty bazowe instrumentów pochodnych, wskazanych w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. d)-f) ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz i, jeżeli czynności te pozostają w związku z działalnością maklerską na wstępie należy dokonać sprecyzowania pojęć zastosowanych w pytaniu oznaczonym we wniosku Nr (XVI).

Tut. organ przyjął, iż wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą opodatkowania omówionych już w powyższej części niniejszej interpretacji czynności, jednakże tym razem ich przedmiotem są instrumenty bazowe opcji, kontraktów terminowych, swapów, umów forward, oraz innych instrumentów pochodnych.

W tym miejscu należy zatem zwrócić uwagę, iż zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT, dotyczy wyłącznie usług, których przedmiotem są instrumenty finansowe, natomiast same instrumenty bazowe instrumentów pochodnych jedynie mogą, lecz nie muszą być instrumentami finansowymi.

Jednocześnie należy mieć też na uwadze, iż nawet jeśli instrumenty bazowe instrumentów pochodnych są instrumentami finansowymi, to każdorazowo należy dokonać jeszcze oceny, czy nie zachodzi sytuacja, w której zastosowanie zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 jest ograniczone ze względu na art. 43 ust. 16 pkt 1 i pkt 5, tzn., czy instrumenty te dotyczą praw i udziałów odzwierciedlających tytuł prawny do towarów lub odzwierciedlających prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

A zatem możliwość zastosowania zwolnienia do czynności wskazanych w pkt (xvi) musi zostać przeanalizowana w odniesieniu do dwóch odrębnych sytuacji - w pierwszej, kiedy przedmiotem tych czynności są instrumenty finansowe i kiedy równocześnie nie są spełnione przesłanki zawarte w art. 43 ust. 16 pkt 1 i pkt 5 wykluczające możliwość zastosowania zwolnienia oraz w drugiej sytuacji, kiedy to bądź przedmiotem czynności są instrumenty finansowe, lecz zachodzą okoliczności wskazane w art. 43 ust. 16 pkt 1 i pkt 5 bądź to kiedy przedmiotem czynności są inne instrumenty bazowe niż instrumenty finansowe.

I tak, w przypadku czynności wskazanych w pkt (I), (II), (III), (VI), (VII) i (VIII), których przedmiotem są instrumenty finansowe nie spełniające przesłanek wskazanych w art. 43 ust. 16 pkt 1 i pkt 5 ustawy o VAT, polegających na ich:

(I) przyjmowaniu i przekazywaniu zleceń nabycia lub zbycia,

(II) wykonywaniu zleceń, o których mowa w pkt (I), na rachunek dającego zlecenie,

(III) nabywaniu lub zbywaniu na własny rachunek,

(VI) oferowaniu,

(VII) świadczeniu usług w wykonaniu zawartych umów o subemisje inwestycyjne i usługowe lub zawieraniu i wykonywaniu innych umów o podobnym charakterze, jeżeli ich przedmiotem są instrumenty finansowe,

(VIII) organizowaniu alternatywnego systemu obrotu,

stwierdzić należy, iż ww. usługi nie polegają na przechowywania instrumentów finansowych lub zarządzaniu nimi, nie stanowią również pośrednictwa w tym zakresie, jak również nie stanowią usług doradztwa, a zatem w ich przypadku zastosowanie znajdzie zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Natomiast w przypadku czynności wskazanych w pkt (IV), (V), (IX), (XI) i (XII), których przedmiotem są instrumenty finansowe nie spełniające przesłanek wskazanych w art. 43 ust. 16 pkt 1 i pkt 5 ustawy o VAT i polegających na:

(IV) zarządzaniu portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych,

(V) doradztwie inwestycyjnym,

(IX) przechowywaniu lub rejestrowaniu instrumentów finansowych, w tym prowadzeniu rachunków papierów wartościowych oraz prowadzeniu rachunków pieniężnych,

(XI) doradztwie dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii przedsiębiorstwa lub innych zagadnień związanych z taką strukturą lub strategią,

(XII) doradztwie i inne usługach w zakresie łączenia, podziału oraz przejmowania przedsiębiorstw,

należy zwrócić uwagę, iż spełnione są przesłanki wskazane w zastrzeżeniach ograniczających możliwość zastosowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT. Usługi wskazane w punktach (IV), (V), (IX), (XI) i (XII) dotyczą bowiem przechowywania instrumentów finansowych i zarządzania nimi (zastrzeżenie w treści przepisu art. 43 ust. 1 pkt 41), czy też doradztwa (zastrzeżenie w treści przepisu art. 43 ust. 15 pkt 2). A zatem podlegają opodatkowaniu stawką podstawową w wysokości 23%.

Natomiast w przypadku czynności wskazanych w pkt (XIV), tj. sporządzaniu analiz inwestycyjnych i finansowych oraz innych rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczących transakcji w zakresie instrumentów finansowych, zastosowanie znajduje stawka podstawowa 23% na podstawie tej samej argumentacji, którą tut. organ przedstawił ad. pkt (XIV).

W przypadku czynności wskazanych w pkt (X) i (XIII), tj. pożyczenia lub wymianie instrumentów finansowych nie spełniających przesłanek wskazanych w art. 43 ust. 16 pkt 1 i pkt 5 ustawy o VAT, czynności takie korzystają ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT.

Zaś w sytuacji, kiedy przedmiotem czynności wskazanych w pkt (XVI), tj. obejmujących czynności określone w pkt (I) do (XV), których przedmiotem są instrumenty bazowe instrumentów pochodnych stanowiące instrumenty finansowe lecz dotyczące praw i udziałów odzwierciedlających tytuł prawny do towarów lub odzwierciedlających prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku lub kiedy ich przedmiotem są instrumenty bazowe instrumentów pochodnych nie będące instrumentami finansowymi, do żadnej z tych czynności nie może zostać zastosowane zwolnienie na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT. W takich sytuacjach Wnioskodawca jest obowiązany opodatkować dokonane dostawy lub wykonane usługi według właściwych stawek podatku od towarów i usług.

A zatem w przypadku pytania oznaczonego we wniosku nr (xvi) usługi w nim wskazane podlegają zwolnieniu przy zachowaniu dwóch warunków łącznie, tj. kiedy polegają na czynnościach opisanych w pkt (I), (II), (III), (VI), (VII), (VIII), (X) i (XIII) i kiedy jednocześnie przedmiotem wskazanych w tych punktach czynności są wyłącznie instrumenty bazowe będące instrumentami finansowymi, które nie spełniają przesłanek zawartych w art. 43 ust. 16 pkt 1 i pkt 5 ustawy o VAT.

Natomiast w przypadku pozostałych czynności opisanych w pytaniu nr (xvi), tzn. usług opisanych w pkt (IV), (V), (IX), (XI) i (XII), to nawet jeśli ich przedmiotem są wyłącznie instrumenty bazowe będące instrumentami finansowymi, niespełniające przesłanek zawartych w art. 43 ust. 16 pkt 1 i pkt 5 ustawy o VAT, to zastosowanie zwolnienia z opodatkowania nie jest w ich przypadku możliwe ze względu na charakter czynności.

Ponadto w przypadku jakichkolwiek czynności opisanych w pytaniu nr (xvi), których przedmiotem są instrumenty bazowe będące instrumentami finansowymi spełniającymi przesłanki zawarte w art. 43 ust. 16 pkt 1 i pkt 5 ustawy o VAT, lub których przedmiotem są instrumenty bazowe nie będące instrumentami finansowymi, Wnioskodawca jest obowiązany opodatkować dokonane dostawy lub wykonane usługi według właściwych stawek podatku od towarów i usług.

W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie możliwość zastosowania zwolnienia do czynności wskazanych w pkt (XVI) należy uznać za nieprawidłowe.

Należy jednocześnie wskazać, iż wobec zawartego w piśmie z dnia 20 stycznia 2012 r. stwierdzenia Wnioskodawcy, że nie oczekuje ona interpretacji do pytania oznaczonego we wniosku w poz. 69 nr (XI), tut. organ nie dokonał rozstrzygnięcia w tym zakresie, uznając to pytanie za bezprzedmiotowe.

Reasumując stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za:

* prawidłowe w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr od (I) do (XIII),

* nieprawidłowe w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr (XIV) i nr (XVI).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a dla zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.