IBPP2/4512-807/15/KO

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 15 grudnia 2015 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP2/4512-807/15/KO

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 7 września 2015 r. (data wpływu 17 września 2015 r.), uzupełnionym pismem z 23 września 2015 r. (data wpływu 29 września 2015 r.) oraz pismem z 27 listopada 2015 r. (data wpływu 2 grudnia 2015 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczenia usług pośrednictwa finansowego i ubezpieczeniowego - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 września 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczenia usług pośrednictwa finansowego i ubezpieczeniowego.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 23 września 2015 r. (data wpływu 29 września 2015 r.) oraz pismem z 27 listopada 2015 r. (data wpływu 2 grudnia 2015 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 17 listopada 2015 r. znak: IBPP2/4512-807/15/KO.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca zamierza rozpocząć prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Przedmiotem działalności będzie świadczenie usług w zakresie pośrednictwa finansowego w charakterze podwykonawcy usług pośrednictwa finansowego świadczonych przez Partnera na rzecz banków lub klientów banków. Wnioskodawca zamierza również świadczyć usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego na rzecz więcej niż jednego towarzystwa ubezpieczeniowego.

Na usługi pośrednictwa finansowego składać się będą:

* określenie celu współpracy z klientem

* zbadanie zdolności kredytowej klienta

* informowanie klienta o dostępnej dla niego ofercie produktowej

* wyselekcjonowanie ofert produktowych

* kompletowanie niezbędnych dokumentów oraz przygotowanie wniosków kredytowych, a także ich przekazanie do banków

* podsumowanie dla klienta otrzymanych warunków cenowych w decyzjach kredytowych podjętych przez banki

* omówienie z klientem treści umowy kredytowej

* umówienie klienta do banku celem podpisania umowy kredytowej lub podpisanie z klientem umowy kredytowej w ramach pełnomocnictwa udzielonego przez bank

* udzielenie pomocy klientowi w zakresie ustanowienia zabezpieczenia spłaty kredytu, np. złożenie w sądzie wniosku o wpis hipoteki w imieniu klienta

* udzielenie klientowi pomocy w zakresie wnioskowania o uruchomienie pozostałych transz kredytu.

Wnioskodawca będzie dokonywać czynności zmierzających do zawarcia między bankiem a klientem umowy, której przedmiotem są usługi finansowe. Wynagrodzenie prowizyjne będzie zależeć od zawarcia przez pozyskanego przeze Wnioskodawcę klienta umowy z Bankiem, której przedmiotem będą produkty oferowane przez ten bank. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie będą stanowić czynności ściągania długów, czynności doradztwa ani czynności w zakresie leasingu. W szczególności Wnioskodawca nie będzie wykonywać usług doradztwa na rzecz Banku. Także w relacjach z klientami element doradztwa nie będzie co do zasady występować. Będzie im jedynie przekazywać informacje na temat wybranych produktów bankowych, stosownie do sygnalizowanych potrzeb i oczekiwań. Z tytułu świadczonych usług nie będzie Wnioskodawca otrzymywać żadnego wynagrodzenia od klientów.

Wnioskodawca zamierza również zawrzeć umowę o współpracę w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego z Partnerem zarejestrowanym jako Agent ubezpieczeniowy świadczący usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych. Przedmiotowa współpraca polegać ma na świadczeniu przez Wnioskodawcę czynności agencyjnych w imieniu Partnera. Wynagrodzenie prowizyjne z tytułu czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego będą Wnioskodawcy wypłacane przez Partnera.

Czynności jakie Wnioskodawca będzie wykonywać w ramach pośrednictwa w dystrybucji produktów ubezpieczeniowych:

* określenie celu współpracy z klientem,

* poinformowanie klienta o dostępnej dla niego ofercie produktowej,

* wyselekcjonowanie dla klienta ofert produktowych, o które klient będzie wnioskował,

* kompletowanie niezbędnych dokumentów oraz przygotowanie wniosków o zawarcie umowy, ubezpieczenia do Towarzystw Ubezpieczeniowych,

* przekazanie wniosków do towarzystwa Ubezpieczeniowego,

* przekazanie klientowi informacji o podjętej decyzji przez TU,

* przekazanie klientowi polisy ubezpieczeniowej.

Pismem z 27 listopada 2015 r. Wnioskodawca uzupełnił zdarzenie przyszłe następująco:

1. Wnioskodawca nie świadczy usług doradczych ani na rzecz Partnera, ani na rzecz klientów. Przedstawia jedynie klientom oferowane produkty bankowe i ubezpieczeniowe, w zależności do sygnalizowanych potrzeb. W żadnym wypadku nie doradza klientom ani też nie wskazuje określonego sposobu postępowania w kwestii dotyczącej skorzystania z oferty bankowej lub ubezpieczeniowej. To do klienta należy decyzja o wyborze danego produktu.

2. Opisane czynności wykonywane przez Wnioskodawcę są usługami pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych lub ubezpieczeniowych przez podmiot, który nie jest żadną ze stron umowy dotyczącej produktów bankowych. Wszystkie podejmowane czynności mają na celu zawarcie umowy kredytowej między klientem a bankiem. Wnioskodawca nie ma żadnego interesu w zakresie treści zawartej umowy.

3. Wnioskodawca wykonuje usługi w imieniu i na rzecz Partnera, z którym ma podpisaną umowę. Za doprowadzenie do zawarcia umowy między pozyskanym przez siebie klientem a bankiem, uzyskuje od Partnera określone wynagrodzenie. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę mają na celu skojarzenie instytucji finansowej zainteresowanej sprzedażą oferowanych przez nią produktów finansowych z podmiotem, który jest zainteresowany skorzystaniem z danego produktu finansowego. Podmiotem, w imieniu i na rzecz którego Wnioskodawca świadczy usługi pośrednictwa finansowego i ubezpieczeniowego jest A Sp. z o.o., przy czym w przyszłości może to być inny Pośrednik finansowy.

4. Wnioskodawca negocjuje w imieniu i na rzecz klienta warunki zawarcia umowy kredytowej lub umowy ubezpieczeniowej. Negocjacje te dotyczą możliwości wcześniejszej spłaty kredytu bez naliczenia dodatkowych kosztów, obniżenia kosztów startowych za kredyt oraz marży banku. Negocjacje te mają na celu zawarcie umowy kredytowej między klientem a bankiem.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy prawidłowe jest stanowisko, że w opisanym zdarzeniu przyszłym świadczone przez Wnioskodawcę usługi pośrednictwa finansowego będą zwolnione z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług.

2. Czy prawidłowe jest stanowisko, że w opisanym zdarzeniu przyszłym świadczone przez Wnioskodawcę usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych będą zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, usługi pośrednictwa kredytowego jakie będzie świadczyć, podlegają zwolnieniu z VAT. Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Powyższy artykuł stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112 WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, na podstawie którego zwalnia się z VAT usługi udzielania kredytów i pośrednictwa kredytowego, a także usługi zarządzania kredytami przez kredytodawcę. Z treści powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, stanowiącego implementację regulacji unijnych w tym zakresie, wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi - cechy, która ją wyróżnia. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Pogląd taki potwierdza orzecznictwo TSUE w wyroku w sprawie 2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter a Skatteministeriet, w którym Trybunał stwierdził, że: "zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobą trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem."

Zgodnie z wyrokiem w sprawie sygn. C-453/05 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że "pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem, że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową."

Z kolei negocjacje oznaczają "działalność pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Celem negocjacji jest wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy" (wyrok TSUE w sprawie C-235/00).

Powodem, dla którego Wnioskodawca będzie świadczyć usługi pośrednictwa finansowego pośrednio - poprzez innego pośrednika, który ma podpisane stosowne umowy z bankami - wynika z faktu, że nie wszystkie banki chcą podpisać umowę pośrednictwa bezpośrednio z Wnioskodawcą, ze względu na zbyt małe doświadczenie zawodowe w zakresie pośrednictwa finansowego. Drugim powodem jest fakt, że działając w imieniu doświadczonych pośredników Wnioskodawca będzie mógł wynegocjować dużo większe stawki prowizyjne.

Wnioskodawca nadmienia, że nie będzie zawierać z klientem żadnych umów o pośrednictwo kredytowe. Nie pozostaje stroną umowy kredytowej, a także nie ma żadnego interesu w zakresie treści tej umowy. Czynności wykonywane przez niego na rzecz Partnera nie będą stanowić usług doradztwa finansowego.

Czynności, jakie Wnioskodawca będzie wykonywać, w tym dotarcie do klienta zainteresowanego oferowanym przez bank produktem bankowym, weryfikację, czy klient ten spełnia określone przez bank wymagania, przedstawienie klientowi procedur i warunków finansowych obowiązujących w banku, stanowią usługę, która nierozerwalnie wiąże się z usługą główną świadczoną przez bank. Są to czynności pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych, które mają na celu doprowadzenie do zawarcia umowy między klientem a bankiem.

W ocenie Wnioskodawcy, bez znaczenia jest fakt, że ww. czynności będzie wykonywać jako subagent (na podstawie umowy zawartej z Partnerem, który bezpośrednio świadczy te usługi), bowiem nadal będą to usługi pośrednictwa finansowego, których celem jest pozyskanie jak największej ilości klientów na rzecz Banku. Usługi, jakie Wnioskodawca będzie wykonywać będą stanowić jedną, kompleksową usługę pośrednictwa w świadczeniu przez Bank określonych usług finansowych. Czynności te mają ekonomiczny sens tylko wówczas, gdy są wykonywane łącznie i prowadzą do zawarcia przez Bank umów z klientami o produkty finansowe. Wynagrodzenie, jakie Wnioskodawca będzie otrzymywać od Partnera, będzie przekazywane w zamian za łączne czynności, które doprowadzić mają do zawarcia umowy między Bankiem a klientem.

Konkludując, należy stwierdzić, że skoro - jak wynika z treści złożonego wniosku - przedmiotowe usługi są usługami pośrednictwa w świadczeniu usług finansowych, działając jako subagent, Wnioskodawca ma prawo stosować do tych usług zwolnienie od podatku przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach organów podatkowych, m.in. interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dn. 24 czerwca 2011 r. (sygn. IPPP2/443-328/11-3), interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dn. 22 listopada 2011 r. (sygn. IPPP1/443-1304/11-2).

Wnioskodawca zamierza również świadczyć usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego. W tym celu zawarta zostanie umowa o współpracę z Partnerem. Do głównych zadań realizowanych przez niego należeć będzie: przedstawienie klientowi oferty produktowej, kompletowanie niezbędnych dokumentów, przygotowanie wniosków o zawarcie umowy ubezpieczenia i przekazanie ich do Towarzystwa Ubezpieczeniowego, przekazanie klientowi polisy ubezpieczeniowej.

Wnioskodawca uważa, że usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego świadczone przez niego, będą zwolnione z VAT-u. Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwalnia się od podatku: usługi ubezpieczeniowe, reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zdaniem wnioskodawcy będzie mu przysługiwało zwolnienie z VAT w odniesieniu do kwot wynagrodzenia przekazywanych przez Partnera za czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego wykonane zgodnie z umową o współpracę. Kwoty te stanowić będą de facto jego udział w wynagrodzeniu prowizyjnym należnym od towarzystwa ubezpieczeniowego.

Pojęcie "pośrednictwo" użyte w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT obejmuje także świadczenie usług, które wyczerpują się w czynnościach faktycznych zmierzających lub sprzyjających zawarciu umowy na świadczenie usług podstawowych. Oczekiwanym następstwem starań Wnioskodawcy ma być doprowadzenie do podpisania umowy ubezpieczeniowej między klientem a towarzystwem ubezpieczeniowym.

Powyższe przepisy nie wykluczają, zdaniem Wnioskodawcy, sytuacji, w której dany podmiot, który formalnie nie jest agentem ubezpieczeniowym danego zakładu ubezpieczeń świadczy formalnie takie usługi we współpracy z Partnerem posiadającym status agenta ubezpieczeniowego. W opisanym stanie faktycznym wszystkie czynności zmierzające do podpisania umowy ubezpieczeniowej między klientem a towarzystwem ubezpieczeniowym wykonywane będą w sposób pośredni. Uznanie Wnioskodawcy za podwykonawcę Partnera nie zmieni charakteru, w jakim będzie działać, a więc pośrednika w świadczeniu usług ubezpieczeniowych.

Wyżej opisane stanowisko dotyczące zwolnienia z podatku VAT usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych ma swe odzwierciedlenie w licznych interpretacjach organów podatkowych, np. interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dn. 3 lutego 2015 r. (sygn. PPP1/443-1374/14-2), interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dn. 22 listopada 2011 r. (sygn. IPPP1/443-1304/11-2), interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dn. 26 czerwca 2013 r. (sygn. IPPP3/443-302/13-2), a także w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jak chociażby Wyrok TS z dn. 3 kwietnia 2008 r. w sprawie J.C.M. Beheer B.V. (sygn. C-124/07).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 oraz art. 8 ww. ustawy. I tak, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej - na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy - rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Z kolei zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

W świetle art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w cyt. art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Sprecyzowanie przepisów regulujących zwolnienie od podatku od towarów i usług dla usług finansowych ma na celu zapewnienie jednolitego stosowania tego zwolnienia w odniesieniu do rynku wspólnotowego, jak również zapewnienie spójności przepisów dotyczących podatku od towarów i usług z przepisami krajowymi regulującymi funkcjonowanie rynku finansowego.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek implementacji odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, s. 1, z późn. zm.).

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. a i b Dyrektywy 2006/112/WE Rady, Państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

* transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych;

* udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych, ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych.

Natomiast, "czynność ubezpieczeniowa", w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Czynność ubezpieczeniowa, w każdym przypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe, TSUE w sprawie C-8/01 orzekł, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skandia C-240/99, paragraf 37).

Zasadniczym kryterium, pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, czy też nie, jest charakter wykonywanych przez nią czynności wewnętrznych. W sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien TSUE zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności.

Z kolei z treści powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, stanowiącego implementację regulacji unijnych w tym zakresie, wyraźnie wynika, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, że wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi - cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), w którym Trybunał stwierdził, że: "zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem". Można zatem stwierdzić, że wg TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci przymiotu takiej usługi."

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem "pośrednictwa", warto odnieść się do wyroku w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w której TSUE stwierdził, że: "(...) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową".

Z kolei w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. TSUE wskazał, że znaczenie słowa "negocjacje", w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się "do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywaniu kontaktu z drugą stroną lub negocjowaniu, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy. Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków dot. zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem".

Zatem zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

* usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie,

* z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej,

* celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym, pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy),

* usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca będzie świadczył usługi w zakresie pośrednictwa finansowego w charakterze podwykonawcy usług pośrednictwa finansowego świadczonych przez Partnera na rzecz banków lub klientów banków. Wnioskodawca zamierza również świadczyć usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego na rzecz więcej niż jednego towarzystwa ubezpieczeniowego.

Na usługi pośrednictwa finansowego składać się będą:

* określenie celu współpracy z klientem

* zbadanie zdolności kredytowej klienta

* informowanie klienta o dostępnej dla niego ofercie produktowej

* wyselekcjonowanie ofert produktowych

* kompletowanie niezbędnych dokumentów oraz przygotowanie wniosków kredytowych, a także ich przekazanie do banków

* podsumowanie dla klienta otrzymanych warunków cenowych w decyzjach kredytowych podjętych przez banki

* omówienie z klientem treści umowy kredytowej

* umówienie klienta do banku celem podpisania umowy kredytowej lub podpisanie z klientem umowy kredytowej w ramach pełnomocnictwa udzielonego przez bank

* udzielenie pomocy klientowi w zakresie ustanowienia zabezpieczenia spłaty kredytu, np. złożenie w sądzie wniosku o wpis hipoteki w imieniu klienta

* udzielenie klientowi pomocy w zakresie wnioskowania o uruchomienie pozostałych transz kredytu.

Czynności jakie Wnioskodawca będzie wykonywać w ramach pośrednictwa w dystrybucji produktów ubezpieczeniowych:

* określenie celu współpracy z klientem,

* poinformowanie klienta o dostępnej dla niego ofercie produktowej,

* wyselekcjonowanie dla klienta ofert produktowych, o które klient będzie wnioskował,

* kompletowanie niezbędnych dokumentów oraz przygotowanie wniosków o zawarcie umowy, ubezpieczenia do Towarzystw Ubezpieczeniowych,

* przekazanie wniosków do towarzystwa Ubezpieczeniowego,

* przekazanie klientowi informacji o podjętej decyzji przez TU,

* przekazanie klientowi polisy ubezpieczeniowej.

Wnioskodawca nie świadczy usług doradczych ani na rzecz Partnera, ani na rzecz klientów. Przedstawia jedynie klientom oferowane produkty bankowe i ubezpieczeniowe, w zależności do sygnalizowanych potrzeb. W żadnym wypadku nie doradza klientom ani też nie wskazuje określonego sposobu postępowania w kwestii dotyczącej skorzystania z oferty bankowej lub ubezpieczeniowej. To do klienta należy decyzja o wyborze danego produktu.

Wszystkie podejmowane czynności mają na celu zawarcie umowy kredytowej między klientem a bankiem. Wnioskodawca nie ma żadnego interesu w zakresie treści zawartej umowy.

Wnioskodawca wykonuje usługi w imieniu i na rzecz Partnera, z którym ma podpisaną umowę. Za doprowadzenie do zawarcia umowy między pozyskanym przez siebie klientem a bankiem, uzyskuje od Partnera określone wynagrodzenie. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę mają na celu skojarzenie instytucji finansowej zainteresowanej sprzedażą oferowanych przez nią produktów finansowych z podmiotem, który jest zainteresowany skorzystaniem z danego produktu finansowego. Podmiotem, w imieniu i na rzecz którego Wnioskodawca świadczy usługi pośrednictwa finansowego i ubezpieczeniowego jest A Sp. z o.o., przy czym w przyszłości może to być inny Pośrednik finansowy.

Wnioskodawca negocjuje w imieniu i na rzecz klienta warunki zawarcia umowy kredytowej lub umowy ubezpieczeniowej. Negocjacje te dotyczą możliwości wcześniejszej spłaty kredytu bez naliczenia dodatkowych kosztów, obniżenia kosztów startowych za kredyt oraz marży banku. Negocjacje te mają na celu zawarcie umowy kredytowej między klientem a bankiem.

Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do rozstrzygnięcia kwestii, czy usługa pośrednictwa finansowego i usługa pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych są zwolnione od podatku od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w przedstawionym we wniosku sposobie funkcjonowania stanowią usługi pośrednictwa finansowego i pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych. Wnioskodawca nie jest żadną ze stron umowy. Wnioskodawca negocjuje w imieniu i na rzecz klienta warunki zawarcia umowy kredytowej lub umowy ubezpieczeniowej. Należy podkreślić, co wynika z powyższej analizy, że zasadniczym celem pośrednictwa finansowego i pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych jest spowodowanie wszystkiego co możliwe, aby bank lub towarzystwo ubezpieczeniowe i klient zawarli ze sobą umowę - co niewątpliwie ma miejsce w omawianej sprawie. Ponadto, z treści wniosku wynika, że opisane czynności nie obejmują usług doradztwa, wskazanych w art. 43 ust. 15 ustawy.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego należy stwierdzić, że wskazane w stanie sprawy:

* usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych podlegają zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy,

* usługi pośrednictwa finansowego podlegają zwolnieniu od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zmiana któregokolwiek z elementów opisu zdarzenia przyszłego lub zmiana stanu prawnego powoduje, że interpretacja traci swoją ważność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl