IBPP2/4512-326/15/EK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 marca 2015 r. (data wpływu 7 kwietnia 2015 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT czynności udzielenia pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 7 kwietnia 2015 r. do tut. organu wpłynął ww. wniosek z 30 marca 2015 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT czynności udzielenia pożyczki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością mającą siedzibę w Polsce.

Zgodnie z umową Spółki Wnioskodawcy, przedmiotem jego działalności jest zgodnie z PKD m.in.:

64.19. Z. Pozostałe pośrednictwo pieniężne,

64.20. Z. Działalność holdingów finansowych,

64.91. Z. Leasing finansowy,

64.92. Z. Pozostałe formy udzielana kredytów,

64.99. Z. Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych.

Planowanym jest, iż Wnioskodawca w przyszłości udzieli pożyczek podmiotowi/podmiotom powiązanym (udziałowcowi/udziałowcom). Wynagrodzeniem Wnioskodawcy z tytułu udzielenia pożyczek będą uzgodnione odsetki.

W przypadku, gdy Wnioskodawca będzie posiadał odpowiednie zasoby finansowe i przy uwzględnieniu uwarunkowań biznesowych Wnioskodawca rozważa udzielanie kolejnych oprocentowanych pożyczek. Najpóźniej na moment udzielenia pierwszej pożyczki, Wnioskodawca będzie miał spełnione wymagane przepisami dotyczącymi podatku od towarów i usług zgłoszenia rejestracyjne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy udzielenie pożyczek przez Wnioskodawcę na rzecz udziałowca/udziałowców będzie świadczeniem usług podlegającym zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, udzielanie przez niego pożyczek na rzecz udziałowca/udziałowców (ewentualnie także na rzecz innych podmiotów) będzie świadczeniem usług podlegającym zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Ustawodawca w art. 15 ust. 1 ustawy VAT wskazuje, iż przez podatnika VAT należy rozumieć osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Artykuł 15 ust. 2 tej ustawy stanowi z kolei, iż działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemające osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Aby można było mówić o opodatkowaniu danej czynności VAT, zgodnie z powyższymi przepisami konieczne jest spełnienie dwóch przesłanek - po pierwsze, podmiot wykonujący daną czynność musi działać w odniesieniu do niej w charakterze podatnika VAT, po drugie - wykonywana czynność musi znajdować się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Odnosząc te warunki do pożyczek, jakie planuje udzielić Wnioskodawca (działalności pożyczkowej Wnioskodawcy) należy stwierdzić, iż oba ze wspomnianych warunków będą spełnione, tj.: udzielanie pożyczek może stanowić czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, oraz Wnioskodawca w ramach udzielanych pożyczek będzie działał w charakterze podatnika VAT.

W odniesieniu do przesłanki działania jako podatnik VAT należy przede wszystkim stwierdzić, iż działalność w zakresie udzielania pożyczek wskazana jest w umowie spółki Wnioskodawcy jako jeden z przedmiotów jego działalności gospodarczej. W konsekwencji należy stwierdzić, iż udzielenie przez Wnioskodawcę pożyczek będzie odbywało się w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Minister Finansów w wydawanych interpretacjach indywidualnych wskazuje bowiem, iż "Należy wskazać, że czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu niezależnie od częstotliwości i cela ich udzielenia, czy statusu nabywcy stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług". - tak interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 marca 2014 r. o sygn. IPPP1/443-125/14-2/AS, gdzie organ podatkowy wskazał na konieczność opodatkowania udzielenia już pierwszej pożyczki, gdy podatnik nie był pewny czy będzie udzielał kolejnych.

W odniesieniu do przesłanki dotyczącej wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu VAT - odpłatne udzielanie pożyczek stanowi na gruncie ustawy VAT odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z art. 5 ust. 1 tej ustawy podlega opodatkowaniu VAT.

Stosowanie do art. 146a ust. 1 w związku z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, podstawowa stawka opodatkowania VAT wynosi 23%. Jednocześnie sama ustawa o VAT jak i przepisy wykonawcze do niej przewidują szereg sytuacji, w których znajdą zastosowanie stawki obniżone jak i zwolnienia z opodatkowania VAT.

Jednym z takich przepisów jest art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwalania się z podatku VAT usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Mając na uwadze powyższe uregulowania należy stwierdzić, iż planowane udzielanie przez Wnioskodawcę pożyczek na rzecz udziałowca/udziałowców (ewentualnie także na rzecz innych podmiotów) należy uznać za czynność odpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w przepisie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, która jednocześnie zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT będzie podlegała zwolnieniu z opodatkowania VAT.

Stanowisko takie jest potwierdzane przez Ministra Finansów np.:

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 marca 2014 r. o sygn. IBPP2/443-1241/12/KO,

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 27 marca 2014 r. o sygn. IPPP1/443-125/14-2/AS,

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 11 marca 2014 r. o sygn. IPPP1/443-1321/13-2/AP,

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 11 marca 2014 r. o sygn. ILPP1/443-1117/I3-4/NS.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 oraz art. 8 ww. ustawy. I tak, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Pod pojęciem działalności gospodarczej - na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy - rozumie się wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zmiany wprowadzone od dnia 1 kwietnia 2013 r. w treści art. 15 ust. 2 ustawy o VAT w sposób ściślejszy odwzorowują pojęcie podatnika i działalności gospodarczej, przyjęte na gruncie Dyrektywy 2006/112/WE. Zmiana ta uwzględnia również wnioski płynące z tez wyroku TSUE w sprawie C-180/10 i C-181/10. Należy wskazać, że nowe brzmienie art. 15 ust. 2 ustawy o VAT jednoznacznie wskazuje, że nie jest realizowana opcja uznania za podatnika każdego, kto dokonuje określonych transakcji związanych z działalnością gospodarczą w sposób okazjonalny. W konsekwencji zawężenia definicji działalności gospodarczej nastąpiło pewne ograniczenie kręgu podmiotów będących podatnikami. Wprowadzana zmiana nie oznacza jednak, że nie jest objęty podatkiem od towarów i usług podmiot, który prowadząc działalność gospodarczą wykona np. tylko jedną transakcję.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością mającą siedzibę w Polsce.

Zgodnie ze umową spółki Wnioskodawcy, przedmiotem jego działalności jest zgodnie z PKD m.in.:

64.19. Z Pozostałe pośrednictwo pieniężne,

64.20. Z Działalność holdingów finansowych,

64.91. Z Leasing finansowy,

64.92. Z Pozostałe formy udzielana kredytów,

64.92. Z Pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej nie sklasyfikowana z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych.

Wnioskodawca planuje, że w przyszłości udzieli pożyczek podmiotowi/podmiotom powiązanym (udziałowcowi/udziałowcom). Wynagrodzeniem Wnioskodawcy z tytułu udzielenia pożyczek będą uzgodnione odsetki. W przypadku, gdy Wnioskodawca będzie posiadał odpowiednie zasoby finansowe i przy uwzględnieniu uwarunkowań biznesowych Wnioskodawca rozważa udzielanie kolejnych oprocentowanych pożyczek. Najpóźniej na moment udzielenia pierwszej pożyczki, Wnioskodawca będzie miał spełnione wymagane przepisami dotyczącymi podatku od towarów i usług zgłoszenia rejestracyjne.

Istota umowy pożyczki zawarta została w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady, podlegające opodatkowaniu VAT.

W konsekwencji czynność udzielenia przez Spółkę pożyczki na rzecz innego podmiotu gospodarczego będzie stanowiła odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Stawka podatku, zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Biorąc pod uwagę powyższe, stwierdzić należy, że udzielenie przez Spółkę pożyczki na rzecz innego podmiotu gospodarczego jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, jednak z uwagi na fakt, iż powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT - korzystać będzie ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w indywidualnej sprawie Wnioskodawcy i nie rodzi skutków po stronie pożyczkobiorcy.

Zmiana któregokolwiek z elementów opisu zdarzenia przyszłego lub zmiana stanu prawnego powoduje, że interpretacja traci swoją ważność.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.