IBPP2/4512-207/15/ICz

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 2 czerwca 2015 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP2/4512-207/15/ICz

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 26 lutego 2015 r. (data wpływu 5 marca 2015 r.), uzupełnionym pismem z 19 maja 2015 r. (data wpływu 22 maja 2015 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy Gmina będzie występowała w roli podatnika z tytułu wykonywania dodatkowych czynności wynikających z ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 5 marca 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy Gmina będzie występowała w roli podatnika z tytułu wykonywania dodatkowych czynności wynikających z ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 19 maja 2015 r. (data wpływu 22 maja 2015 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 11 maja 2015 r. znak: IBPP2/4512-207/15/ICz.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Gmina Miasto R. - jednostka samorządu terytorialnego - jest czynnym podatnikiem VAT. Gmina Miasto R. jest zarejestrowana pod NIP (...) jako Gmina Miasto R. - Urząd Miasta R. W myśl art. 2 ust. 1 oraz art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.) do zakresu działania jednostki samorządu terytorialnego należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Gmina Miasto R. - Urząd Miasta R. na podstawie art. 18 i art. 8 ustawy o samorządzie gminnym realizuje prawa i obowiązki określone w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013 r. poz. 1399 z późn. zm.; dalej ustawa) z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi. Rada Miasta R. podjęła wymagane przepisami prawa uchwały regulujące zasady gospodarowania odpadami komunalnymi na terenie gminy.

Są to:

* Uchwała Nr.. Rady Miasta R. z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miasto R.,

* Uchwała Nr.. Rady Miasta R. z dnia 23 października 2012 r. w sprawie postanowienia o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne,

* Uchwała Nr.. Rady Miasta R. z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi,

* Uchwała Nr..Rady Miasta R. z dnia 25 marca 2014 r. zmieniająca uchwałę Nr.. Rady Miasta R. z dnia 14 maja 2013 r. w sprawie określenia metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalenia stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi i ustalenia stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności,

* Uchwała Nr.. Rady Miasta R. z 14 maja 2013 r. w sprawie ustalenia terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi,

* Uchwała Nr.. Rady Miasta R. z 8 lipca 2014 r. w sprawie określenia rodzajów dodatkowych usług świadczonych przez Gminę Miasto R. w zakresie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokość cen za te usługi.

Odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na terenie Gminy Miasto R. realizowany jest powszechnie w zakresie usługi podstawowej, a od 1 stycznia 2015 r. także w zakresie usługi uzupełniającej w oparciu o powyższe uchwały.

1. Usługa podstawowa dotyczy odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych jak i właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a na których powstają odpady komunalne. Właściciele obu typów nieruchomości są zobowiązani na podstawie art. 6m ustawy i zgodnie z Uchwałami Rady Miasta R., do obligatoryjnego uiszczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na podstawie składanych deklaracji. W razie niezłożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi albo uzasadnionych wątpliwości co do danych zawartych w deklaracji prezydent miasta określa, w drodze decyzji wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (art. 6o ustawy). Opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowią dochód publicznoprawny pobierany i egzekwowany na podstawie art. 6q i w związku z art. 6qa. ustawy.

Opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi są dochodami własnymi Gminy i służą realizacji celów publicznych, tj. pokrywaniu kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

2. Gmina Miasto R. realizuje od 1 stycznia 2015 r. również usługi dodatkowe. Usługa ta dotyczy jednorazowego odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów zgodnie z zapisami art. 6r. ust. 4 ustawy. Usługa dodatkowa ma na celu zaspokojenie dodatkowych, najczęściej sporadycznych wykraczających poza usługę podstawową, wyjątkowo powstających potrzeb właścicieli tych nieruchomości, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę z tego tytułu. W uchwale ustalono cenę - opłatę za poszczególne usługi, a mianowicie za:

1.

worek na odpady zielone wraz z usługą odbioru z nieruchomości;

2.

transport odpadów budowlanych i rozbiórkowych, wielkogabarytowych z nieruchomości do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK);

3.

załadunek odpadów budowlanych i rozbiórkowych, wielkogabarytowych transportowanych do PSZOK-u;

4.

interwencyjny odbiór odpadów komunalnych z nieruchomości;

5.

dodatkowy worek na frakcję "suchą" (w przypadku większego zapotrzebowania niż worki "pakietu startowego" i worki otrzymywane "na wymianę";

6.

dodatkowy worek na szkło opakowaniowe (w przypadku większego zapotrzebowania niż worki "pakietu startowego" i worki otrzymywane "na wymianę");

7.

przyjęcie odpadów zielonych w PSZOK-u od właścicieli nieruchomości zamieszkałych w ilości ponad limit ustalony w Regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miasto R.;

8.

przyjęcie odpadów remontowo - budowlanych w PSZOK-u od właścicieli nieruchomości zamieszkałych w ilości ponad limit ustalony w Regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miasto R.;

9.

przyjęcie mebli i innych odpadów wielkogabarytowych od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych, na których powstają odpady w PSZOK-u;

10.

przyjęcie odpadów budowlanych i rozbiórkowych od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych, na których powstają odpady w PSZOK-u;

11.

przyjęcie odpadów zielonych od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych, na których powstają odpady w PSZOK-u;

12.

przyjęcie zużytych opon od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych, na których powstają odpady w PSZOK-u:

a.

do 14 cali

b.

15-24 cali

c.

powyżej 24 cali.

Jednocześnie należy zauważyć, że sprzedaż worków wymienionych w punktach 5 i 6 jest ściśle związana z usługą podstawową i dotyczy sytuacji większego zapotrzebowania na worki ze strony mieszkańców, które przekracza ilość worków ujętych w pakiecie startowym i otrzymywanych na ich wymianę, które są objęte podstawową opłatą za odbiór i zagospodarowanie odpadów.

W piśmie uzupełniającym z 19 maja 2015 r. Wnioskodawca doprecyzował opis sprawy i wyjaśnił, że:

W ramach nowego systemu gospodarowania odpadami Gmina świadczy usługi dodatkowe w zakresie odbierania odpadów komunalnych zgodnie z:

1. Uchwałą Nr.. Rady Miasta R. z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie określenia rodzajów dodatkowych usług świadczonych przez Gminę Miasto R. w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokość cen za te usługi,

2. Uchwałą Nr.. Rady Miasta R. z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miasto R. Odpowiednio w zapisach tej uchwały uregulowano sposób zorganizowania świadczenia dodatkowych usług tj.

a.

w § 3 ust. 7 "W przypadku nieruchomości zamieszkałych o zabudowie jednorodzinnej worki na "frakcję suchą" oraz worki na szkło opakowaniowe, właściciel nieruchomości będzie mógł nabyć odpłatnie dodatkowe worki w wyznaczonych punktach. Lokalizacja punktów gdzie można zakupić worki zostanie podana przez Gminę do publicznej wiadomości na stronie internetowej Urzędu Miasta R. i w innych środkach publicznego przekazu..."

b.

w § 3 ust. 11 "Odpady wielkogabarytowe z zabudowy jednorodzinnej, dodatkowe (częstsze) odbiory tych odpadów z terenu nieruchomości mogą być wykonywane przez przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne za dodatkową odpłatną usługę transportu. Numer telefonu pod którym można zgłaszać potrzebę odbioru odpadów zostanie podany przez Gminę do publicznej wiadomości na stronie internetowej Urzędu Miasta R. i w innych środkach publicznego przekazu..."

c.

w § 3 ust. 12 "Odpady zielone z terenu nieruchomości zamieszkałej można oddawać w specjalnie do tego celu przeznaczonych odpłatnych workach koloru brązowego dostępnych u pracownika przedsiębiorcy odbierającego odpady komunalne lub w wyznaczonych punktach na terenie Gminy..." "...Lokalizacja punktów, gdzie można zakupić worki zostaną podane przez Gminę do publicznej wiadomości na stronie internetowej Urzędu Miasta R."

d.

w § 3 ust. 14 "W Punktach Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych od właścicieli nieruchomości większa ilość odpadów zielonych przyjmowana będzie odpłatnie."

e.

w § 3 ust. 15 "Większa ilość odpadów remontowo - budowlanych przyjmowana będzie odpłatnie."

f.

w § 11 ust. 2 "Dopuszcza się w uzasadnionych przypadkach możliwość interwencyjnego odbioru odpadów komunalnych z nieruchomości (odpłatnie przez przedsiębiorcę odbierającego odpady) po wcześniejszym zgłoszeniu takiej potrzeby przez właściciela nieruchomości do Gminy."

Wprowadzenie dodatkowych usług wynikało z licznych sygnałów właścicieli nieruchomości oraz zebranych dotychczas doświadczeń w gospodarowaniu odpadami. Informacje o sposobie zamawiania usług dodatkowych zostały zamieszczone na stronie internetowej Urzędu Miasta R., w prasie lokalnej, na przystankach komunikacji miejskiej, w gablotach oraz w formie ulotek.

Usługi dodatkowe mogą zamówić właściciele nieruchomości zamieszkałych, jak i niezamieszkałych, którzy zgodnie z art. 6m ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013 r. poz. 1399 z późn. zm.) i uchwałami Rady Miasta R. są zobowiązani do składania deklaracji i obligatoryjnego uiszczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na podstawie tych deklaracji. Usługi dodatkowe stanowią uzupełnienie usługi podstawowej, a zatem są związane ze złożoną przez właściciela nieruchomości deklaracją za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Zatem dodatkowe usługi w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów zostały na terenie Miasta R. zorganizowane w sposób opisany wyżej w przywołanej uchwale Nr.. Rady Miasta R. z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miasto R. Stanowią one uzupełnienie podstawowego świadczenia Gminy dla mieszkańców w tym zakresie i realizowane są w oparciu o obowiązkowe deklaracje składane przez tych mieszkańców.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy świadcząc od 1 stycznia 2015 r. dodatkową usługę na podstawie art. 6r. ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz zagospodarowania tych odpadów i pobierając opłaty za te czynności, które są związane z podstawowym zadaniem Gminy dotyczącym odbioru i zagospodarowania odpadów, Gmina Miasto R. będzie występowała w roli podatnika podatku od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2011 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizacji zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Gmina wykonuje tym samym zadania z zakresu władzy publicznej określone w przepisach ustawy o samorządzie gminnym (art. 7 ust. 1 pkt 3) i z których wynika, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne gminy obejmują: utrzymanie czystości i porządku, urządzeń sanitarnych, wysypisk oraz unieszkodliwianie odpadów komunalnych.

Zagospodarowanie odpadów komunalnych jest realizacją zadań publicznych nałożonych ustawą i jest wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Gmina jest zobowiązana do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy w oparciu o art. 6c ust. 1 ustawy. Z kolei właściciele nieruchomości zobowiązani są do uiszczania opłaty w oparciu o art. 6h ustawy.

Powyższe wskazuje, że opłaty nie mają umownego charakteru i nie wiążą się z dobrowolnością ani ekwiwalentnością świadczenia. W tej sytuacji, według Gminy, opłata za gospodarowanie odpadami nie jest więc wynagrodzeniem za świadczoną usługę, lecz opłatą publicznoprawną (daniną publiczną).

Ustalone i pobierane od mieszkańców opłaty za dodatkowe usługi wiążą się również z przejęciem obowiązków przez Gminę z mocy ustawy. Zatem pobierana opłata za te czynności stanowi także wykonanie zadań publicznych. Opłata ta jest świadczeniem o charakterze publicznoprawnym, ma charakter daniny publicznej i w związku z powyższym nie będzie opodatkowana podatkiem VAT.

Potwierdzeniem stanowiska wnioskodawcy jest interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 4 września 2014 r. (sygn. ILPP2/443-601/I4-4/EN). Minister Finansów stwierdził, że w świetle regulacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustalając stawkę opłaty za świadczenie usług dodatkowych i pobierając ją od właścicieli nieruchomości, Gmina występować będzie w pozycji nadrzędnej w stosunku do podmiotów uczestniczących w danej czynności (właścicieli nieruchomości).

Naszym zdaniem świadcząc od 1 stycznia 2015 r. dodatkową usługę na podstawie art. 6r. ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz zagospodarowania tych odpadów i pobierając opłaty za te czynności. Gmina Miasto R. nie będzie występowała w roli podatnika podatku od towarów i usług

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast, przez świadczenie usług - w myśl art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Należy zauważyć, iż generalnie - poza wyjątkami wskazanymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności odpłatne.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy - działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy - nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347, s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników ma charakter wyłączenia podmiotowo - przedmiotowego.

Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione dwa warunki:

* dotyczy wyłącznie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy,

* odnosi się tylko do tych czynności, które związane są z realizacją zadań nałożonych na te podmioty przepisami prawa i do realizacji których zostały one powołane.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Istota problemu sprowadza się zatem do ustalenia, czy Wnioskodawca pobierając opłaty za gospodarowanie odpadami, spełnia wskazaną w art. 15 ust. 6 ustawy przesłankę, tj. czy jest organem władzy publicznej.

Na wstępie należy zaznaczyć, że takie pojęcia jak "organ władzy publicznej" czy "urzędy obsługujące te organy" nie zostały zdefiniowane w ustawie o VAT. Choć w wielu aktach normatywnych ustawodawca posługuje się pojęciem "władza publiczna" czy "organy władzy publicznej", to jednocześnie nigdzie nie definiuje tych pojęć.

Kwestię tę rozważał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 maja 2010 r., w sprawie o sygn. I FSK 852/09, w którym stwierdził, że: "choć Konstytucja nie zawiera wprost definicji organu władzy publicznej, to jednak z jej treści da się wywieść, że jednostki samorządu terytorialnego takie władztwo sprawują. W art. 16 ust. 2 Konstytucji ustrojodawca wskazał bowiem, że "Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność". Z kolei w art. 163 Konstytucji wskazano, że samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne niezastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. Powyższe wprost dowodzi, że ustrojodawca powierzył samorządowi terytorialnemu wykonywanie zadań administracji publicznej niezastrzeżonych do kompetencji innych organów władzy państwowej. W działaniach tych organy samorządu mogą korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym, właściwych władzy państwowej".

W świetle sformułowań zawartych w Konstytucji RP, w szczególności, w art. 16 ust. 2 i art. 163, samorząd terytorialny należy traktować jako organ władzy publicznej. W uchwale NSA w składzie pięciu sędziów NSA z dnia 9 października z 2000 r., sygn. akt OPK 14/00, Sąd stwierdził, iż pozycja jednostek samorządu terytorialnego jest wyznaczona przez dwie kategorie prawne, a mianowicie przez kompetencję i osobowość prawną. Na podstawie określonych prawem kompetencji gmina realizuje władztwo administracyjne i działa jako organ administracji publicznej, a w postępowaniu administracyjnym zajmuje pozycję organu prowadzącego postępowanie.

Dokonując wykładni art. 15 ust. 6 ustawy należy więc zauważyć, że celem tej regulacji jest wyłączenie wszelkich organów władzy publicznej oraz innych organów podlegających prawu publicznemu z kategorii podatników VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez te podmioty w charakterze władz publicznych. Podatnikiem podatku od towarów i usług jest więc również organ władzy publicznej oraz urząd obsługujący ten organ, jeżeli w stosunku do określonej czynności lub transakcji zachowuje się jak podmiot gospodarczy. Z tego właśnie względu, ustawodawca uznał w art. 15 ust. 6 ustawy, że organy (urzędy) nie są podatnikami w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilno-prawnych.

W świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast - zgodnie z brzmieniem art. 6 ust. 1 ww. ustawy - do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m.in. zadania obejmujące sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz - art. 7 ust. 1 pkt 1 i pkt 3 cyt. ustawy.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym, ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy.

W ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1399 z późn. zm.) w rozdziale 3a - "Gospodarowanie odpadami komunalnymi przez gminę" wskazano, że gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy (art. 6c ust. 1 cyt. ustawy).

Zgodnie z art. 6c ust. 2 o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - Rada gminy może, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, postanowić o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne.

W myśl art. 6h tej ustawy - właściciele nieruchomości, o których mowa w art. 6c, są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Na mocy art. 6d ust. 1 ww. ustawy - wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.

Z art. 6j ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wynika, że w przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 1, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn:

1.

liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość, lub

2.

ilości zużytej wody z danej nieruchomości, lub

3.

powierzchni lokalu mieszkalnego

- oraz stawki opłaty ustalonej na podstawie art. 6k ust. 1.

Stosownie do art. 6j ust. 2 ww. ustawy, w przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 1, rada gminy może uchwalić jedną stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego.

W przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 2, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn liczby pojemników z odpadami komunalnymi powstałymi na danej nieruchomości oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w art. 6k ust. 1 pkt 2 (art. 6j ust. 3 cyt. ustawy).

Rada gminy, zgodnie z art. 6k ust. 1 ww. ustawy, w drodze uchwały:

1.

dokona wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi spośród metod określonych w art. 6j ust. 1 i 2 oraz ustali stawkę takiej opłaty; dopuszcza się stosowanie więcej niż jednej metody ustalenia opłat na obszarze gminy;

2.

ustali stawkę opłaty za pojemnik o określonej pojemności.

W myśl art. 6I ww. ustawy rada gminy określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, termin, częstotliwość i tryb uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę warunki miejscowe.

Zgodnie z art. 6m ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych.

W przypadku zmiany danych będących podstawą ustalenia wysokości należnej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi lub określonej w deklaracji ilości odpadów komunalnych powstających na danej nieruchomości właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć nową deklarację w terminie 14 dni od dnia nastąpienia zmiany. Opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi w zmienionej wysokości uiszcza się za miesiąc, w którym nastąpiła zmiana (art. 6m ust. 2 ustawy).

Z art. 6o powołanej ustawy wynika, że w razie niezłożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi albo uzasadnionych wątpliwości co do danych zawartych w deklaracji wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa, w drodze decyzji, wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę uzasadnione szacunki, w tym średnią ilość odpadów komunalnych powstających na nieruchomościach o podobnym charakterze.

Zauważyć należy także, że zgodnie z art. 6q cyt. ustawy - w sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta.

Mocą art. 6r. ust. 1 cyt. ustawy - opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi dochód gminy.

Jak wynika z art. 6r. ust. 2 ww. ustawy - z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina pokrywa koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują koszty:

1.

odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;

2.

tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych;

3.

obsługi administracyjnej tego systemu.

Rada gminy określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w szczególności ilość odpadów komunalnych odbieranych od właściciela nieruchomości, częstotliwość odbierania odpadów komunalnych od właściciela nieruchomości i sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych (art. 6r. ust. 3 ww. ustawy).

Stosownie do art. 6r. ust. 4 ww. ustawy, Rada gminy może określić, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, rodzaje dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokość cen za te usługi.

Z opisu sprawy wynika, Gmina Miasto R.- Urząd Miasta na podstawie art. 18 i art. 8 ustawy o samorządzie gminnym realizuje prawa i obowiązki określone w ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi. Rada Miasta R. podjęła wymagane przepisami prawa uchwały regulujące zasady gospodarowania odpadami komunalnymi na terenie gminy.

Odbiór odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na terenie Gminy Miasto realizowany jest powszechnie w zakresie usługi podstawowej, a od 1 stycznia 2015 r. także w zakresie usługi uzupełniającej w oparciu o podjęte uchwały.

Usługa podstawowa dotyczy odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zamieszkałych jak i właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a na których powstają odpady komunalne. Właściciele obu typów nieruchomości są zobowiązani na podstawie art. 6m ustawy i zgodnie z Uchwałami Rady Miasta R., do obligatoryjnego uiszczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na podstawie składanych deklaracji. Opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi są dochodami własnymi Gminy i służą realizacji celów publicznych, tj. pokrywaniu kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

Gmina Miasto realizuje od 1 stycznia 2015 r. również usługi dodatkowe. Usługa ta dotyczy jednorazowego odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów zgodnie z zapisami art. 6r. ust. 4 ustawy. Usługa dodatkowa ma na celu zaspokojenie dodatkowych, najczęściej sporadycznych wykraczających poza usługę podstawową, wyjątkowo powstających potrzeb właścicieli tych nieruchomości, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę z tego tytułu.

W ramach nowego systemu gospodarowania odpadami Gmina świadczy usługi dodatkowe w zakresie odbierania odpadów komunalnych zgodnie podjętymi uchwałami.

Wprowadzenie dodatkowych usług wynikało z licznych sygnałów właścicieli nieruchomości oraz zebranych dotychczas doświadczeń w gospodarowaniu odpadami.

Usługi dodatkowe mogą zamówić właściciele nieruchomości zamieszkałych, jak i niezamieszkałych, którzy zgodnie z art. 6m ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i uchwałami Rady Miasta są zobowiązani do składania deklaracji i obligatoryjnego uiszczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na podstawie tych deklaracji. Usługi dodatkowe stanowią uzupełnienie usługi podstawowej, a zatem są związane ze złożoną przez właściciela nieruchomości deklaracją za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Zatem dodatkowe usługi w zakresie odbioru i zagospodarowania odpadów zostały na terenie Miasta zorganizowane w sposób opisany wyżej w przywołanej uchwale Nr.. Rady Miasta R. z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Miasto. Stanowią one uzupełnienie podstawowego świadczenia Gminy dla mieszkańców w tym zakresie i realizowane są w oparciu o obowiązkowe deklaracje składane przez tych mieszkańców.

Mając na uwadze przedstawiony stan prawny oraz opisane zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że, usługi podstawowe i usługi dodatkowe w określonym zakresie mają więc ten sam charakter przedmiotowy, tzn. polegają na odbiorze i zagospodarowaniu odpadów komunalnych oraz znajdują swoją podstawę prawną w przepisach Ustawy oraz przepisach prawa miejscowego. Bowiem jak wskazał Wnioskodawca, usługi dodatkowe mogą zamówić właściciele września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i uchwałami Rady Miasta są zobowiązani do składania deklaracji i obligatoryjnego uiszczania opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi na podstawie tych deklaracji. Usługi dodatkowe stanowią uzupełnienie usługi podstawowej, a zatem są związane ze złożoną przez właściciela nieruchomości deklaracją za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Zatem świadczenie powyższych usług następuje na podstawie złożonych przez właścicieli nieruchomości deklaracji a nie na podstawie zawartych z nimi umów cywilnoprawnych.

Wobec powyższego, w świetle regulacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, wskazać należy, że ustalając stawkę opłaty za świadczenie usług dodatkowych i pobierając ją od właścicieli nieruchomości, Wnioskodawca występuje w pozycji nadrzędnej w stosunku do podmiotów uczestniczących w danej czynności (właścicieli nieruchomości), wykonując zadania z zakresu władzy publicznej określone w przepisach ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - art. 7 ust. 1 pkt 3, z którego wynika, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Z powyższego wynika, że Gmina, z tytułu realizacji usług dodatkowych, jako zadania własnego, wyłączona jest z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy. Tym samym Wnioskodawca nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług w odniesieniu do opłat pobieranych z tytułu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości zagospodarowywania tych odpadów, które Wnioskodawca traktuje jako usługę dodatkową.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w..., ul...., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl