IBPP2/443-99/07/ICz/KAN-749/07/09 - Sporządzenie spisu z natury dla potrzeb opodatkowania podatkiem VAT w przypadku śmierci wspólnika dwuosobowej spółki cywilnej.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani A., przedstawione we wniosku z dnia 29 sierpnia 2007 r. (data wpływu 11 września 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zasadności sporządzenia remanentu likwidacyjnego w przypadku śmierci wspólnika dwuosobowej spółki cywilnej - jest nieprawidłowe.

W dniu 11 września 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zasadności sporządzenia remanentu likwidacyjnego w przypadku śmierci wspólnika dwuosobowej spółki cywilnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Od dnia 3 września 1990 r. Wnioskodawczyni prowadziła działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, z jedną wspólniczką. Przedmiotem działalności była sprzedaż biżuterii i zegarków. Spółka była podatnikiem VAT. W dniu 3 czerwca 2007 r. wspólniczka zmarła i spółka przestała istnieć. Wnioskodawczyni wskazuje, że w umowie spółki nie było zastrzeżenia o przejęciu udziałów przez spadkobierców (art. 872 Kodeksu cywilnego). Po śmierci wspólniczki Wnioskodawczyni prowadzi samodzielnie działalność jako podatnik VAT. Remanent sporządzony po śmierci wspólniczki przyjęła jako remanent początkowy. Wszystkie towary sprzedaje z podatkiem VAT. Lokal w którym prowadzi działalność był zakupiony na spółkę cywilną. Przy zakupie lokalu spółka odliczyła podatek VAT z faktury ww. lokalu. W akcie notarialnym figurują jako osoby fizyczne z udziałem po 50%.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy po śmierci wspólniczki Wnioskodawczyni powinna rozliczyć remanent likwidacyjny jako spółka cywilna zgodnie z art. 14 ust. 1 pkt 1?

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie powinna ona rozliczać remanentu likwidacyjnego spółki cywilnej, z uwagi na to, że nie nastąpiło rozwiązanie spółki cywilnej o czym mówią przepisy. W ocenie Wnioskodawczyni nastąpiło zakończenie bytu prawnego spółki a przez to przestał istnieć podmiot jako podatnik VAT. Wnioskodawczyni wskazuje, że jako była wspólniczka odpowiada za zobowiązania spółki solidarnie do czasu istnienia spółki cywilnej tj. do dnia 3 czerwca 2007 r. Zobowiązanie z tytułu remanentu likwidacyjnego przypada po śmierci wspólniczki kiedy spółka już nie istnieje. Nadmienia, iż w Kodeksie cywilnym przepisy dotyczące spółki cywilnej określają rozwiązanie spółki jako wolę jednego lub kilku wspólników lub wierzycieli, natomiast w tym przypadku nie było woli rozwiązania spółki cywilnej. Ponadto Wnioskodawczyni poinformowała, że wszystkie towary pozostałe po spółce cywilnej służą sprzedaży opodatkowanej w prowadzonej przez nią działalności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Podatnikami są zatem m.in. spółki cywilne. Podstawy prawne funkcjonowania spółki cywilnej określają przepisy art. 860-875 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Na gruncie prawa cywilnego spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, zaś podmiotami praw i obowiązków są wspólnicy. Rozwiązanie spółki cywilnej może nastąpić na dwa sposoby:

Rozwiązanie spółki cywilnej z mocy prawa następuje w przypadkach, gdy na skutek wystąpienia wspólnika (śmierć wspólnika) spółki cywilnej pozostaje tylko jeden członek. Po śmierci wspólnika dwuosobowej spółki cywilnej spółka trwa nadal, jeżeli w umowie spółki zostało zastrzeżone, że spadkobiercy wspólnika wejdą do spółki na jego miejsce. W takim wypadku powinni oni wskazać spółce jedną osobę, która będzie wykonywała ich prawa (zgodnie z art. 872 ustawy - Kodeks cywilny). Zatem dwuosobowa spółka cywilna, po śmierci wspólnika, ulega rozwiązaniu z mocy prawa, jeżeli w umowie spółki brak jest wyżej wskazanego zastrzeżenia. Rozwiązanie dwuosobowej spółki cywilnej w wyniku śmierci wspólnika prowadzi do ustania bytu prawno-podatkowego, którym jest spółka cywilna i zmianie ulegnie forma organizacyjno-prawna prowadzonej działalności. W konsekwencji nastąpi zmiana podmiotu podatkowego w podatku od towarów i usług.

Regulacje ustawy o VAT, nie precyzują wprost skutków prawnych związanych ze śmiercią podatnika podatku VAT, jednakże śmierć podatnika jest jedną z form zakończenia bytu prawnego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, a więc również zakończeniem występowania podmiotu w obrocie gospodarczym w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. W takiej sytuacji wspólnik spółki cywilnej zobowiązany będzie do wypełnienia wszystkich obowiązków, jakie nakłada na niego ustawa o podatku od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 14 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, opodatkowaniu podatkiem VAT, podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej. Przepis ten stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - stanowi o tym ust. 4 cytowanego art. 14 ustawy. W myśl art. 14 ust. 5 ustawy o VAT, w przypadku likwidacji spółki cywilnej, podatnicy są obowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień rozwiązania spółki (...) w terminie 14 dni, licząc od dnia rozwiązania spółki oraz powiadomić o dokonanym spisie z natury, ustalonej wartości i o kwocie podatku należnego naczelnika urzędu skarbowego, w terminie 7 dni od dnia zakończenia tego spisu.

Ze stanu faktycznego wynika, że w dniu 3 czerwca 2007 r. zmarła wspólniczka Wnioskodawczyni. W umowie spółki nie było zastrzeżenia o którym mowa w art. 872 Kodeksu cywilnego. Wobec powyższego w dniu 3 czerwca 2007 r. ustał byt prawny spółki cywilnej. Zatem na Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 14 ust. 5, ciąży obowiązek sporządzenia na dzień rozwiązania spółki spisu z natury tych towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w terminie 14 dni licząc od dnia rozwiązania spółki. Ponadto Wnioskodawczyni winna zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego o dokonanym spisie z natury, ustalonej wartości i o kwocie podatku należnego, w terminie 7 dni od zakończenia tego spisu. Zauważa się również, iż zgodnie z art. 14 ust. 7 ustawy o VAT, dostawa towarów dokonywana przez byłych wspólników spółek, przedmiotem której są towary objęte spisem z natury, podlega zwolnieniu od podatku przez okres 12 miesięcy od dnia, w którym powstał obowiązek podatkowy związany z dokonanym spisem z natury.

Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni w przedmiotowym zakresie należy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.