IBPP2/443-954/09/RSz

Na podstawie 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 9 września 2009 r. (data wpływu 15 września 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy od momentu, w którym Spółka zacznie wykonywać czynności opodatkowane ma ona prawo do odliczania podatku VAT naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących zakup kosztów ogólnych, w tym z tytułu czynszu, usług księgowych, czy też powinna stosować wskaźnik proporcji zgodnie z art. 90 ustawy o VAT - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy od momentu, w którym Spółka zacznie wykonywać czynności opodatkowane ma ona prawo do odliczania podatku VAT naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących zakup kosztów ogólnych, w tym z tytułu czynszu, usług księgowych, czy też powinna stosować wskaźnik proporcji zgodnie z art. 90 ustawy o VAT.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej również Spółka) prowadzi działalność inwestycyjną lokując środki pieniężne na lokatach bankowych, kupując i sprzedając akcje spółek giełdowych krajowych i zagranicznych, kupując i sprzedając jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych oraz wykonując inne operacje finansowe realizowane przy pomocy biura maklerskiego lub też samodzielnie. Operacje te są realizowane zarówno przez polskie jak i zagraniczne instytucje finansowe.

W wyniku powyższych operacji finansowych Spółka uzyskuje odsetki i inne przychody z inwestycji kapitałowych.

Oprócz powyższej działalności Spółka zostanie właścicielem nieruchomości, którą zamierza wynajmować na cele niemieszkalne, opodatkowane stawką podatku VAT w wysokości 22%.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy od momentu, w którym Spółka zacznie wykonywać czynności opodatkowane (wynajem ze stawką VAT 22%) ma prawo do odliczenia całości VAT naliczonego zawartego w fakturach zakupowych dotyczących kosztów ogólnych (w tym za czynsz, usługi księgowe, media), czy też powinna stosować wskaźnik proporcji zgodnie z art. 90 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, odsetki od lokat bankowych oraz zyski uzyskane z tytułu odsprzedaży akcji a także jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych nie stanowią obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1. ustawy o VAT. Zatem przychód z tego tytułu nie wpływa na wskaźnik proporcji o którym mowa w art. 90 ustawy o VAT. W związku z powyższym Spółka może w całości odliczać VAT zawarty w fakturach zakupowych dotyczących kosztów ogólnych np. za czynsz, usług księgowe oraz za media.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Jak wynika z powyższego, prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom VAT oraz tylko w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają ścisły związek z czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ustawa wyłącza zatem możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Z uwagi na konstrukcję podatku od towarów i usług (opartą na zasadzie potrącalności w danej fazie obrotu), podatek ten jest z punktu widzenia jego podatników neutralny, gdyż pełnią oni jedynie rolę jego płatników, przerzucając jego ekonomiczny ciężar na kolejnych nabywców, czyli finalnie na konsumentów. Możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związana jest jednak z wykonaniem przez podatnika takich czynności, które podlegają ustawie o podatku od towarów i usług, zaś jeśli dana czynność ustawie tej nie podlega, to nie powstaje ani obowiązek w zakresie podatku należnego, ani uprawnienie w zakresie podatku naliczonego.

Przepis art. 90 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, stanowi, że w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku, z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku, z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami w stosunku, do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1 podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

Zgodnie z art. 90 ust. 3 i 4 cytowanej wyżej ustawy o VAT proporcję tę ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

W art. 90 ustawy o VAT nie sprecyzowano, co należy rozumieć przez obrót, o którym mowa w tym przepisie. W związku z tym odwołać się należy do obrotu zdefiniowanego na potrzeby określenia podstawy opodatkowania w podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ww. ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Kluczową kwestią, decydującą o kalkulacji ułamka stosowanego do proporcjonalnego rozliczenia podatku naliczonego, jest ustalenie na podstawie konkretnego stanu faktycznego, czy obrót uzyskany przez podatnika może być uznany za wynagrodzenie z tytułu dostawy lub świadczenia usług w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, czy też nie spełnia on tych warunków i wówczas nie będzie miał wpływu na wysokość proporcji obliczanej na podstawie art. 90 ustawy o VAT

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego Wnioskodawca (dalej również Spółka) prowadzi działalność inwestycyjną lokując środki pieniężne na lokatach bankowych, kupując i sprzedając akcje spółek giełdowych krajowych i zagranicznych, kupując i sprzedając jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych oraz wykonując inne operacje finansowe realizowane przy pomocy biura maklerskiego lub też samodzielnie. Operacje te są realizowane zarówno przez polskie jak i zagraniczne instytucje finansowe. W wyniku powyższych operacji finansowych Spółka uzyskuje odsetki i inne przychody z inwestycji kapitałowych.

Oprócz powyższej działalności Spółka zostanie właścicielem nieruchomości, którą zamierza wynajmować na cele niemieszkalne, opodatkowane stawką podatku VAT w wysokości 22%.

Jak wynika z wniosku, Spółka rozpoczęła działalność od inwestycji kapitałowych (tj. lokowania środków pieniężnych na lokatach bankowych, kupowania i sprzedawania akcji spółek giełdowych krajowych i zagranicznych, kupowania i sprzedawania jednostki uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych oraz wykonywania innych operacji finansowych realizowanych przy pomocy biura maklerskiego lub też samodzielnie) ale docelowo zamierza świadczyć usługi opodatkowane

Przedmiotem rozważań niniejszej interpretacji jest sytuacja gdy Wnioskodawca rozpocznie wykonywanie czynności opodatkowane podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z cytowanych wyżej przepisów, nie wynika aby czynności polegające na lokowaniu wolnych środków pieniężnych na lokatach bankowych, kupnie i sprzedaży akcji spółek giełdowych krajowych i zagranicznych, kupnie i sprzedaży jednostek uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych oraz wykonywaniu innych operacji finansowych realizowanych przy pomocy biura maklerskiego lub też samodzielnie, stanowiły kategorię czynności podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ Wnioskodawca jedynie lokuje swoje wolne środki pieniężne, sam korzystając z usługi odpowiednio sklasyfikowanej według norm statystycznych PKWiU. Poprzez czynność wniesienia lokaty tylko na własne potrzeby Wnioskodawca nie realizuje odpłatnej dostawy towarów jak i odpłatnego świadczenia usług. Zatem przychody finansowe uzyskiwane z ww. czynności nie będą przedmiotem opodatkowania podatkiem od towarów i usług u podmiotów, które nie są instytucją świadczącą usługi finansowe.

Otrzymanie odsetek nie jest świadczeniem wzajemnym czy odpłatnym.

Przedsiębiorca lokujący swoje wolne środki pieniężne, poprzez samą czynność wniesienia lokaty nie świadczy usługi, jedynie sam korzysta z usługi instytucji finansowej. Dochód z lokowania wolnych środków pieniężnych na lokatach bankowych powstaje z mocy samego faktu ich posiadania, które uprawnia ich posiadacza do otrzymywania płatności odsetkowych. Otrzymane odsetki stanowią więc nieodłączny element posiadania środków na rachunku bankowym lub ww. instrumentów finansowych.

Z przytoczonych przepisów wynika, iż kwoty uzyskanych odsetek z tytułu lokowania wolnych środków pieniężnych na lokatach bankowych oraz zyski uzyskane z tytułu odsprzedaży akcji a także jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych nie stanowią kwoty należnej z tytułu odpłatnej dostawy towarów ani też z tytułu odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju.

Zatem należy uznać, iż odsetki od lokat bankowych oraz zyski uzyskane z tytułu odsprzedaży akcji a także jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych nie stanowią obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1. ustawy o VAT.

W świetle powyższego odsetki z tytułu lokowania wolnych środków pieniężnych na lokatach bankowych oraz zyski uzyskane z tytułu odsprzedaży akcji a także jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych nie stanowią obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o VAT. Zatem przychód z tego tytułu nie wpływa na wskaźnik proporcji, o którym mowa w art. 90 ustawy o VAT.

Należy zauważyć, iż w tej sytuacji brak jest podstaw do stosowania regulacji prawnych zawartych w art. 90 ustawy o VAT, gdyż u Wnioskodawcy nie występują czynności, które co do zasady podlegają przepisom ustawy o VAT.

Mając na uwadze przywołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, iż w sytuacji, gdy Wnioskodawca uzyskuje odsetki od lokat bankowych oraz zyski uzyskane z tytułu odsprzedaży akcji a także jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, które nie stanowią obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1. ustawy o VAT, wówczas od momentu, w którym Wnioskodawca rozpocznie wykonywanie czynności opodatkowanych (wynajem ze stawką VAT 22%) winien on dokonać rozdziału wydatków dokumentujących nabycie towarów i usług dotyczących kosztów ogólnych, w tym z tytułu czynszu, usług księgowych, mediów.) na te które dotyczą wykonywanych przez niego czynności niepodlegających podatkowi od towarów i usług oraz te które dotyczą czynności opodatkowanych. Przy czym odliczeniu podlega jedynie podatek naliczony od tych wydatków, które dotyczą czynności opodatkowanych.

Tak więc, stanowisko w tej kwestii należało uznać za nieprawidłowe

Podkreślić w tym miejscu należy, iż przy realizacji prawa do odliczenia podatku należy każdorazowo kierować się generalną zasadą wynikającą z powołanego art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach informuje, iż ocena stanowiska Wnioskodawcy odnoszącego się do pytania oznaczonego we wniosku Nr 1 będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.