IBPP2/443-910/13/ICz

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 30 grudnia 2013 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP2/443-910/13/ICz

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 24 września 2013 r. (data wpływu 30 września 2013 r.), uzupełnionym pismem z 30 grudnia 2013 r. (data wpływu), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat pobieranych przez gminę z tytułu realizacji zadań nałożonych ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:

* jest prawidłowe w zakresie opodatkowania czynności udostępniania pojemników dla mieszkańców w związku z odbiorem odpadów komunalnych,

* jest nieprawidłowe w zakresie opodatkowania czynności odbioru dostarczonych do punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, odpadów budowlanych i rozbiórkowych.

UZASADNIENIE

W dniu 30 września 2013 r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony pismem z 30 grudnia 2013 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie w zakresie opodatkowania opłat pobieranych przez gminę z tytułu realizacji zadań nałożonych ustawą o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Gmina wnosi o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat pobieranych przez gminę z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi w związku z wprowadzeniem z dniem 1 lipca 2013 r. nowego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

W świetle art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.) utrzymanie czystości i porządku należy do podstawowych zadań własnych gminy. Ustawa wskazuje, że udział mieszkańców gminy w nowym systemie gospodarowania odpadami jest obowiązkowy z mocy ustawy.

W art. 6r. ust. 4 ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach daje delegację radzie gminy do określenia w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, do ustalenia rodzajów dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokości cen za te usługi. Ustawa ta nie reguluje kwestii czy w cenie tej należy uwzględnić podatek od towarów i usług. Zgodnie z art. 6c ww. ustawy gminy są zobowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy.

W celu wypełnienia ustawowych obowiązków Rada Gminy podjęła Uchwałę nr (...) z dnia 19 marca 2013 r. w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy i zagospodarowania tych odpadów, w której zapisano, iż w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości, na której zamieszkują mieszkańcy, zryczałtowaną opłatę będą odbierane zmieszane odpady komunalne w ilości 50 litrów na mieszkańca na miesiąc oraz odpady segregowane w dodatkowych usług w zamian za dodatkowa cenę. Uchwałą nr (...)

Rada Gminy z dnia 19 marca 2013 r. w sprawie rodzajów dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokość cen za te usługi określono następujące rodzaje dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości:

1.

stałe (miesięczne) wyposażenie nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych,

2.

jednorazowe dodatkowe wyposażenie nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy wytwarzający odpady zmieszane ponad przyjętą normę, tj. 50 litrów odpadów na osobę miesięcznie w odpowiednie pojemniki bądź kontenery na odpady zmieszane,

3.

jednorazowy dodatkowy odbiór odpadów komunalnych bezpośrednio z nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy wytwarzający odpady zmieszane ponad przyjętą normę tj. 50 litrów odpadów zmieszanych na osobę miesięcznie,

4.

odbiór dostarczonych do punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, odpadów budowlanych i rozbiórkowych.

Ceny oraz szczegółowe zasady ich ponoszenia za dodatkowe usługi świadczone przez gminę zawarto w dalszej części ww. uchwały. Skorzystanie z usługi dodatkowego odbioru odpadów odbywa się na podstawie zamówienia, którego wzór określono Zarządzeniem nr (...) Wójta Gminy z dnia 25 marca 2013 r. Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi pobierana jest przez gminę na podstawie deklaracji składanych przez mieszkańców (Uchwała Nr...Rady Gminy z dnia 23 października 2012 r. w sprawie metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi). Stawki za gospodarowanie odpadami komunalnymi reguluje Uchwała Nr. Rady Gminy z dnia 19 marca 2013 r. w sprawie ustalenia wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

W piśmie uzupełniającym z 30 grudnia 2013 r. Wnioskodawca wyjaśnił, iż skorzystanie z czynności dodatkowego odbioru odpadów komunalnych wykazane w pkt 1-3 ściśle jest związane z czynnościami odpadów komunalnych, zatem mieszkańcy deklarują dodatkową ilość pojemników. Te czynności są ściśle ze sobą powiązane.

Natomiast materiały budowlane i rozbiórkowe są dostarczane przez mieszkańców bezpośrednio do wyznaczonego punku selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Dostarczone materiały są ważone a następnie na podstawie informacji przekazanej przez firmę - Gmina wystawia imienną fakturę na mieszkańca.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Gmina jest podatnikiem VAT w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi, w szczególności czy opłaty za gospodarowanie odpadami, o których mowa w art. 6h ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz ceny za dodatkowe usługi świadczone przez gminy w zakresie odbierania odpadów komunalnych (art. 6r. ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach) będą opodatkowane VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy:

Zdaniem wnioskodawcy zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Przepis ten wyłącza Organy władzy publicznej oraz inne organy podlegające prawu publicznemu z kategorii podatników VAT w stosunku do czynności wykonywanych przez nie w charakterze władz publicznych. Określony w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach charakter opłaty wskazuje, że w istocie mamy do czynienia z "daniną publiczną". Opłata ustalona jest bowiem w sposób określony w ustawie i stanowi dochód gminy przeznaczony na działania wykonywane w interesie publicznym. Usuwanie i wywóz odpadów komunalnych jest realizacją zadań publicznych nałożonych ustawą i wykonywane są w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, zaś ustalone i pobierane opłaty wiążą się z przejęciem obowiązków przez gminę z mocy ustawy, a tym samym nie mogą wynikać z umowy cywilnoprawnej. W związku z powyższym gmina w powyższym zakresie nie będzie podatnikiem podatku VAT, a tym samym pobierane opłaty z mocy ustawy nie będą opodatkowane podatkiem VAT.

Artykuł 6r. ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach daje delegację radzie gminy do określenia w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, do ustalenia rodzajów dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokości cen za te usługi.

Artykuł 6r. ust. 1 i 2 ustawy stanowi, że opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi będzie stanowić dochód gminy, z którego gmina będzie finansowała koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.

Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach nie reguluje kwestii czy w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz w cenie ustalonej w uchwale wydanej przez radę gminy na podstawie art. 6r. ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach należy uwzględnić podatek od towarów i usług.

Zdaniem Gminy (Podatnika) zarówno do opłaty, o której mowa w art. 6h ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz ceny, o której mowa w art. 6r. ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach będą mieć zastosowanie zasady opisane w art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Charakter obu tych płatności niczym się nie różni - obie są należne Gminie na podstawie prawa miejscowego w postaci stosowanej uchwały Rady Gminy.

Co więcej poszczególne gminy poprzez dostosowanie uchwał wydawanych na podstawie art. 6r. ust. 3 i 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach mogą swobodnie kształtować rodzaj obowiązków jakie wykonuje gmina w zamian za opłatę, o której mowa w art. 6h ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Tym samym gminy mogą uznać, iż wszystkie obowiązki związane z odpadami komunalnymi będą wykonywane w ramach opłaty, o której mowa w art. 6h ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, zaś katalog usług dodatkowych wskazywany na podstawie art. 6r. ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach będzie pusty. Świadczy to o tym, iż nie ma żadnych różnic w zakresie przyjęcia opodatkowania zarówno opłaty, o której mowa w art. 6h ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz ceny, o której mowa w art. 6r. ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Reasumując, zdaniem wnioskodawcy zarówno opłata podstawowa za gospodarowanie odpadami jak i cena za dodatkowe usługi świadczone przez gminę w zakresie odbierania odpadów, mają charakter daniny publicznej. W związku z powyższym gmina w zakresie nałożonych ustawą obowiązków odbierania odpadów realizuje swoje zadania publiczne. W tym zakresie gmina nie jest podatnikiem VAT.

Powyższe stanowisko zostało potwierdzone indywidualną interpretacją podatkową z dnia 14 czerwca 2013 r. o sygn. IBPP4/443-109/13/PK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w prawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe w zakresie opodatkowania czynności udostępniania pojemników dla mieszkańców w związku z odbiorem odpadów komunalnych

* nieprawidłowe w zakresie opodatkowania czynności odbioru dostarczonych do punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, odpadów budowlanych i rozbiórkowych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast, przez świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej,

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji,

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Należy zauważy, iż generalnie - poza wyjątkami wskazanymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności odpłatne.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT lub świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Na mocy art. 15 ust. 1, 2 i 6 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz.Urz.UE.L Nr 347 s. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże, w świetle unormowań prawa wspólnotowego w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

Na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: z dnia Dz. U. z 2013 r. poz. 247 z późn. zm.), zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego wyłączenie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników ma charakter wyłączenia podmiotowo - przedmiotowego.

Aby to wyłączenie miało miejsce, muszą zostać spełnione dwa warunki:

1.

dotyczy wyłącznie organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy,

2.

odnosi się tylko do tych czynności, które związane są z realizacją zadań nałożonych na te podmioty przepisami prawa i do realizacji których zostały one powołane.

Wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Istota problemu sprowadza się zatem do ustalenia, czy Wnioskodawca pobierając opłatę za gospodarowanie odpadami, spełnia wskazaną w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT przesłankę, tj. czy jest organem władzy publicznej.

Na wstępie należy zaznaczyć, że takie pojęcia jak "organ władzy publicznej" czy "urzędy obsługujące te organy" nie zostały zdefiniowane w ustawie o VAT. Choć w wielu aktach normatywnych ustawodawca posługuje się pojęciem "władza publiczna" czy "organy władzy publicznej", to jednocześnie nigdzie nie definiuje tych pojęć.

Kwestię tę rozważał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 maja 2010 r., w sprawie o sygn. I FSK 852/09, w którym stwierdził, iż "choć Konstytucja nie zawiera wprost definicji organu władzy publicznej, to jednak z jej treści da się wywieźć, że jednostki samorządu terytorialnego takie władztwo sprawują. W art. 16 ust. 2 Konstytucji ustrojodawca wskazał bowiem, że "Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność". Z kolei w art. 163 Konstytucji wskazano, że samorząd terytorialny wykonuje zadania publiczne nie zastrzeżone przez Konstytucję lub ustawy dla organów innych władz publicznych. Powyższe wprost dowodzi, że ustrojodawca powierzył samorządowi terytorialnemu wykonywanie zadań administracji publicznej niezastrzeżonych do kompetencji innych organów władzy państwowej. W działaniach tych organy samorządu mogą korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym, właściwych władzy państwowej".

Zatem w świetle sformułowań zwartych w Konstytucji RP, w szczególności, w art. 16 ust. 2 i art. 163, samorząd terytorialny należy traktować jako organ władzy publicznej. W uchwale NSA w składzie pięciu sędziów NSA z dnia 9 października z 2000 r., sygn. akt OPK 14/00, Sąd stwierdził, iż pozycja jednostek samorządu terytorialnego jest wyznaczona przez dwie kategorie prawne, a mianowicie przez kompetencję i osobowość prawną. Na podstawie określonych prawem kompetencji gmina realizuje władztwo administracyjne i działa jako organ administracji publicznej, a w postępowaniu administracyjnym zajmuje pozycję organu prowadzącego postępowanie.

Dokonując wykładni art. 15 ust. 6 ustawy o VAT należy więc zauważyć, że celem tej regulacji jest wyłączenie wszelkich organów władzy publicznej oraz innych organów podlegających prawu publicznemu z kategorii podatników VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez te podmioty w charakterze władz publicznych. Podatnikiem podatku od towarów i usług jest więc również organ władzy publicznej oraz urząd obsługujący ten organ, jeżeli w stosunku do określonej czynności lub transakcji zachowuje się jak podmiot gospodarczy. Z tego właśnie względu, ustawodawca uznał w art. 15 ust. 6 ustawy VAT, że organy (urzędy) nie są podatnikami w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilno-prawnych.

Z opisu sprawy wynika, że w celu wypełnienia ustawowych obowiązków Rada Gminy podjęła Uchwałę z dnia 19 marca 2013 r. w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy i zagospodarowania tych odpadów, w której zapisano, iż w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości, na której zamieszkują mieszkańcy, zryczałtowaną opłatę będą odbierane zmieszane odpady komunalne w ilości 50 litrów na mieszkańca na miesiąc oraz odpady segregowane w dodatkowych usług w zamian za dodatkowa cenę. Uchwałą z dnia 19 marca 2013 r. w sprawie rodzajów dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokość cen za te usługi określono następujące rodzaje dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości:

1.

stałe (miesięczne) wyposażenie nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych,

2.

jednorazowe dodatkowe wyposażenie nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy wytwarzający odpady zmieszane ponad przyjętą normę, tj. 50 litrów odpadów na osobę miesięcznie w odpowiednie pojemniki bądź kontenery na odpady zmieszane,

3.

jednorazowy dodatkowy odbiór odpadów komunalnych bezpośrednio z nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy wytwarzający odpady zmieszane ponad przyjętą normę tj. 50 litrów odpadów zmieszanych na osobę miesięcznie,

4.

odbiór dostarczonych do punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych, odpadów budowlanych i rozbiórkowych.

Skorzystanie z usługi dodatkowego odbioru odpadów odbywa się na podstawie zamówienia. Opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi pobierana jest przez gminę na podstawie deklaracji składanych przez mieszkańców.

Wnioskodawca wyjaśnił, iż skorzystanie z czynności dodatkowego odbioru odpadów komunalnych wykazane w pkt 1-3 ściśle jest związane z czynnościami odpadów komunalnych, zatem mieszkańcy deklarują dodatkową ilość pojemników. Te czynności są ściśle ze sobą powiązane.

Natomiast materiały budowlane i rozbiórkowe są dostarczane przez mieszkańców bezpośrednio do wyznaczonego punku selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Dostarczone materiały są ważone a następnie na podstawie informacji przekazanej przez firmę - Gmina wystawia imienną fakturę na mieszkańca.

Należy wskazać, że w świetle art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 ww. ustawy).

W ustawie z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 391 z późn. zm.) w rozdziale 3a - "Gospodarowanie odpadami komunalnymi przez gminę" wskazano, iż gminy są obowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy. Rada gminy może, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, postanowić o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne. (art. 6c pkt 1 i 2).

W myśl art. 6h tej ustawy właściciele nieruchomości, o których mowa w art. 6c, są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

W tym miejscu należy zauważyć, że w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez: wyposażenie nieruchomości w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych oraz utrzymywanie tych pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, chyba że na mocy uchwały rady gminy, o której mowa w art. 6r. ust. 3, obowiązki te przejmie gmina jako część usługi w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w zamian za uiszczoną przez właściciela opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Na mocy art. 6d ust. 1 ww. ustawy wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.

Z art. 6j ust. 1-3 ww. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wynika, że w przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 1, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn:

1.

liczby mieszkańców zamieszkujących daną nieruchomość, lub

2.

ilości zużytej wody z danej nieruchomości, lub

3.

powierzchni lokalu mieszkalnego

- oraz stawki opłaty ustalonej na podstawie art. 6k ust. 1.

W przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 1, rada gminy może uchwalić jedną stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi od gospodarstwa domowego.

Rada gminy może zróżnicować stawki opłaty w zależności od powierzchni lokalu mieszkalnego, liczby mieszkańców zamieszkujących nieruchomość, odbierania odpadów z terenów wiejskich lub miejskich, a także od rodzaju zabudowy.

W przypadku nieruchomości, o której mowa w art. 6c ust. 2, opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn liczby pojemników z odpadami komunalnymi powstałymi na danej nieruchomości oraz stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, o której mowa w art. 6k ust. 1 pkt 2.

Rada gminy, zgodnie z art. 6k ust. 1 ww. ustawy, w drodze uchwały:

1.

dokona wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi spośród metod określonych w art. 6j ust. 1 i 2 oraz ustali stawkę takiej opłaty; dopuszcza się stosowanie więcej niż jednej metody ustalenia opłat na obszarze gminy;

2.

ustali stawkę opłaty za pojemnik o określonej pojemności.

Ponadto art. 6r. ust. 4 ustawy stanowi, że rada gminy może określić, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, rodzaje dodatkowych usług świadczonych przez gminę w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów oraz wysokość cen za te usługi.

W myśl art. 6I ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy rada gminy określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, termin, częstotliwość i tryb uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę warunki miejscowe. Rada gminy, w drodze uchwały, może zarządzić pobór opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w drodze inkasa oraz wyznaczyć inkasentów i określić wysokość wynagrodzenia za inkaso.

Zgodnie z art. 6m ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych.

W przypadku zmiany danych będących podstawą ustalenia wysokości należnej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi lub określonej w deklaracji ilości odpadów komunalnych powstających na danej nieruchomości właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć nową deklarację w terminie 14 dni od dnia nastąpienia zmiany. Opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi w zmienionej wysokości uiszcza się za miesiąc, w którym nastąpiła zmiana (art. 6m ust. 2 ustawy).

Z art. 6o powołanej ustawy wynika, że w razie niezłożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi albo uzasadnionych wątpliwości co do danych zawartych w deklaracji wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa, w drodze decyzji, wysokość opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, biorąc pod uwagę uzasadnione szacunki, w tym średnią ilość odpadów komunalnych powstających na nieruchomościach o podobnym charakterze.

Natomiast jak wynika z art. 6p ustawy w razie stwierdzenia, że właściciel nieruchomości nie uiścił opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi albo uiścił ją w wysokości niższej od należnej, wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa, w drodze decyzji, wysokość zaległości z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Zauważyć należy także, że zgodnie z art. 6q i 6qa cyt. ustawy w sprawach dotyczących opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, z tym że uprawnienia organów podatkowych przysługują wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Mocą art. 6r. ust. 1 cyt. ustaw opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi dochód gminy.

Jak wynika z art. 6r. ust. 2 ww. ustawy z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina pokrywa koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, które obejmują koszty:

1.

odbierania, transportu, zbierania, odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;

2.

tworzenia i utrzymania punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych;

3.

obsługi administracyjnej tego systemu.

Z pobranych opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi gmina może pokryć koszty wyposażenia nieruchomości w pojemniki lub worki do zbierania odpadów komunalnych oraz koszty utrzymywania pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym (art. 6r. ust. 2a).

Rada gminy określi, w drodze uchwały stanowiącej akt prawa miejscowego, szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości i zagospodarowania tych odpadów, w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w szczególności ilość odpadów komunalnych odbieranych od właściciela nieruchomości, częstotliwość odbierania odpadów komunalnych od właściciela nieruchomości i sposób świadczenia usług przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych (art. 6r. ust. 3 ww. ustawy).

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz cytowany stan prawny należy stwierdzić, że na mocy powołanych przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - Wnioskodawca (Gmina) jest zobowiązany do odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.

Jednocześnie na mocy tych samych przepisów Gmina w drodze uchwały może również przejąć obowiązki za właścicieli nieruchomości w zakresie wyposażenie nieruchomości w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych. Jak stanowią powyższe przepisy ustawy z dnia 13 września 1996 r. gmina obowiązki te przejmie jako część usługi w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w zamian za uiszczoną przez właściciela opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi.

Wobec powyższego usuwanie i wywóz odpadów komunalnych oraz pobieranie opłat z tego tytułu (podjętych na podstawie uchwały) jest realizacją zadań publicznych nałożonych ustawą z dnia 13 września 1996 r., które wykonywane są w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, ponadto wykonywanie dodatkowych czynności polegających na udostępnieniu pojemników przeznaczonych na odpady budowlane oraz ich odbiór za pobraniem opłaty wiążą się z przejęciem dodatkowych obowiązków przez gminę wynikających z mocy ustawy z dnia 13 września 1996 r.

Wobec powyższego, w świetle regulacji ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, wskazać należy, że ustalając stawkę opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi (wywóz odpadów normatywnych i ponadnormatywnych, wyposażenie w pojemniki na odpady) i pobierając ją od właścicieli nieruchomości, Gmina występować będzie w pozycji nadrzędnej w stosunku do podmiotów uczestniczących w danej czynności (właścicieli nieruchomości), wykonując zadania z zakresu władzy publicznej określone w przepisach ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - art. 7 ust. 1 pkt 3, z którego wynika, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Określony w ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach charakter opłaty wskazuje, iż w istocie mamy do czynienia z "daniną publiczną" - opłata ustalana jest w sposób określony w ustawie i stanowi dochód gminy przeznaczony na działania wykonywane w interesie publicznym.

Z powyższego wynika, że Gmina, z tytułu realizacji ww. zadania będzie wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Tym samym opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi o których mowa w art. 6h oraz art. 6r. ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy odnośnie następujących czynności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości tj.:

1.

stałe (miesięczne) wyposażenie nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych,

2.

jednorazowe dodatkowe wyposażenie nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy wytwarzający odpady zmieszane ponad przyjętą normę, tj. 50 litrów odpadów na osobę miesięcznie w odpowiednie pojemniki bądź kontenery na odpady zmieszane,

3.

jednorazowy dodatkowy odbiór odpadów komunalnych bezpośrednio z nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy wytwarzający odpady zmieszane ponad przyjętą normę tj. 50 litrów odpadów zmieszanych na osobę miesięcznie.

- należało uznać za prawidłowe.

Ponadto z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca (Gmina) dokonuje odbioru dostarczonych do punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych odpadów budowlanych i rozbiórkowych.

Natomiast materiały budowlane i rozbiórkowe są dostarczane przez mieszkańców bezpośrednio do wyznaczonego punku selektywnego zbierania odpadów komunalnych. Dostarczone materiały są ważone a następnie na podstawie informacji przekazanej przez firmę - Gmina wystawia imienną fakturę na mieszkańca.

Zatem Gmina realizuje tę usługę na mocy umowy cywilnoprawnej.

Wobec powyższego jeżeli odbiór odpadów budowlanych i rozbiórkowych realizowany jest w ramach czynności cywilnoprawnej, wówczas Gmina występować będzie w pozycji równorzędnej w stosunku do innych podmiotów świadczących tego rodzaju usługi i z tytułu realizacji tych usług nie będzie wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Zatem dokonując oceny stanowiska w zakresie ustalenia czy świadczenie usług dodatkowych przez Gminę w zakresie odbierania odpadów budowlanych należy stwierdzić, że usługa odbioru odpadów budowlanych i rozbiórkowych ma charakter cywilnoprawny, zatem czynności te stanowią usługi odpłatne podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy odnośnie czynności odbioru dostarczonych do punktu selektywnego zbierania odpadów komunalnych odpadów budowlanych i rozbiórkowych, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl