IBPP2/443-743/14/RSz - Ustalenie skutków podatkowych wynikających z opisanej we wniosku umowy dotyczącej wierzytelności

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 24 lipca 2014 r. (data wpływu 30 lipca 2014 r.), uzupełnionym pismem z 21 października 2014 r. (data wpływu 27 października 2014 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych wynikających z opisanej we wniosku umowy dotyczącej wierzytelności - jest prawidłowe.

W dniu 30 lipca 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie skutków podatkowych wynikających z opisanej we wniosku umowy dotyczącej wierzytelności.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z 21 października 2014 r. (data wpływu 27 października 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z 15 października 2014 r. znak: IBPBI/1/415-878/14/AB, IBPBII/1/436-244/14/JP, IBPP2/443-600/14/RSz.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w ramach której produkuje meble. Jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

Od niedawna w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawca nabywa również od spółki cywilnej wierzytelności przysługujące jej w stosunku do osób fizycznych, a wynikające z udzielanych przez spółkę pożyczek. Wierzytelności te Wnioskodawca kupuje po cenie niższej niż wartość nominalna poszczególnych wierzytelności, a cena nabycia odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży.

Po wykupie przedmiotowych wierzytelności Wnioskodawca dokonuje ich windykacji w swoim imieniu i na swój rachunek (Wnioskodawca nabywa wierzytelności celem ściągnięcia długu dla siebie, nie celem dalszej odsprzedaży). Wnioskodawca nie prowadzi działalności w zakresie faktoringu.

Wyegzekwowane kwoty stanowią przychód w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

Natomiast w piśmie z 21 października 2014 r. Wnioskodawca wskazał, co następuje:

1. Działalność gospodarczą w zakresie obrotu wierzytelnościami Wnioskodawca wykonuje od dnia 27 stycznia 2014 r. (data wpisu do CEIDG), natomiast pierwsza umowa została zawarta w dniu 24 lutego 2014 r.

2. Rodzaj prowadzonych ksiąg podatkowych - podatkowa księga przychodów i rozchodów

3. Metoda ewidencjonowania kosztów - kasowa

4. Na mocy zawartych umów pożyczkodawcy przenoszą na Wnioskodawcę wszelkie prawa, jakie przysługują im w stosunku do dłużnika, a wynikające z umowy pożyczki. Na prawa te składają się prawa obejmujące: roszczenie o zwrot kwoty udzielonej pożyczki, roszczenie o zapłatę oprocentowania pożyczki oraz ewentualnych odsetek z tytułu zwłoki z zapłatą pożyczki, roszczenie o zwrot kosztów pożyczki (w tym kosztów ustanowienia zabezpieczenia zwrotu pożyczki oraz kosztów wezwania do zapłaty, windykacji). Pożyczkodawcy - za zgodą Wnioskodawcy - w dalszym ciągu - na prawach wyłączności prowadzą obsługę pożyczki, polegającą na dokonywaniu wszelkich czynności faktycznych na potrzeby umowy, tj. przyjmowanie od dłużników wszelkich płatności i podejmowanie czynności windykacyjnych. Wszelkie wpłaty uzyskane w związku z tym od dłużnika mają obowiązek przekazywać niezwłocznie na rachunek bankowy Wnioskodawcy.

Zgodnie z zawartymi umowami Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty za wykonywane przez pożyczkodawcę działania, które mają na celu uzyskanie spłaty pożyczki przez dłużnika, czyli za przygotowanie i doręczenie wezwania do zapłaty.

5. Nabyte wierzytelności stanowią w dacie ich nabycia wierzytelności wymagalne.

6. W związku z nabyciem wierzytelności Wnioskodawca nie otrzymuje od zbywcy wierzytelności żadnego wynagrodzenia.

7. Wierzytelność Wnioskodawca kupuje z platformy finansowej systemu sprzedaży pożyczek. Dzięki tej platformie osoby, które podpisały umowę dostępu do systemu sprzedaży pożyczek, mogą kupować udzielone przez nich pożyczki. Jeżeli pożyczkobiorca nie spłaca pożyczki, to po trzeciej niespłaconej racie odkupuje ją od Wnioskodawcy platforma finansowa, która sprzedała ją Wnioskodawcy. Wnioskodawca osobiście nie windykuje nikogo, prawa majątkowe są przenoszone na platformę finansową i to oni decydują co dalej.

8. Z postanowień zawieranych przez Wnioskodawcę umów wynika możliwość zwrotnego przeniesienia nabytych wierzytelności na rzecz zbywcy wierzytelności.

9. Dotychczasowy wierzyciel na mocy umowy przeniesienia prawa majątkowego prowadzi obsługę pożyczki i za obsługę tą otrzymuje od Wnioskodawcy wynagrodzenie.

10. W umowach brak jest jakichkolwiek postanowień pozwalających na zmianę umówionej ceny wierzytelności w zależności od powodzenia czynności zmierzających do wyegzekwowania nabytych wierzytelności.

11. Pomiędzy Wnioskodawcą a cedentem nie istnieje odrębny stosunek prawny, rodzący obowiązek zapłaty wynagrodzenia na rzecz wnioskodawcy w związku z nabyciem i egzekucją wierzytelności.

12. Zawarta umowa cesji nie stanowi dla Wnioskodawcy upoważnienia do występowania wobec dłużnika, po to, aby wyegzekwować wierzytelność na rachunek zbywcy wierzytelności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Jakie obowiązki podatkowe powstają w momencie podpisania umowy przeniesienia prawa majątkowego (nabycia wierzytelności):

* czy powstaje obowiązek podatkowy w VAT.

* czy należy wystawić fakturę.

2. Jakie obowiązki podatkowe powstają w momencie ściągnięcia wierzytelności:

* czy powstaje obowiązek podatkowy w VAT i jak rozliczyć VAT

* czy należy wystawić fakturę VAT, jeżeli tak to z jaką stawką.

Stanowisko Wnioskodawcy.

1. Zdaniem Wnioskodawcy, zakup wierzytelności za cenę rynkową odpowiadającą jej rzeczywistej wartości nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i nie należy wystawiać faktury na potwierdzenie powyższej czynności.

Stanowisko takie potwierdza Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku wydanym w składzie siedmiu sędziów I FPS 5/11 z dnia 19 marca 2012 r. Sąd stanął na stanowisku, że zakup wierzytelności w celu ich windykacji nie stanowi usługi i w związku z tym nie jest objęty zakresem opodatkowania VAT. Sąd przyjął, że nabycie wierzytelności w imieniu własnym i na własne ryzyko, w sytuacji gdy cena za wierzytelności ustalona poniżej ich wartości nominalnej odzwierciedla ich rzeczywistą wartość z chwili sprzedaży, nie może być traktowane jako odpłatna usługa ściągania długów. Sąd uznał, że aby dana transakcja mogła zostać potraktowana jako odpłatna usługa w rozumieniu ustawy o VAT, niezbędnym warunkiem jest ustalenie wynagrodzenia za wykonaną usługę. Zatem w odniesieniu do sprzedaży wierzytelności, gdzie cena wierzytelności odpowiada jej wartości rzeczywistej, nabywcy wierzytelności nie przysługuje żadne wynagrodzenie za ściąganie długów. Powyższe orzeczenie sądu znajduje też potwierdzenie w tezach wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 27 października 2011 r. w sprawie GFKL Financial Services AG (C-93/10), w którym Trybunał stwierdził, że opodatkowaniu VAT nie podlega transakcja nabycia trudnych wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, w sytuacji, gdy cena ta odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość wierzytelności w chwili jej nabycia.

2. Spłata wierzytelności nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem nie występuje tutaj usługa w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji potwierdzenie dokonania spłaty wierzytelności nie powinno zostać potwierdzone fakturą.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) zwanej dalej również ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 oraz w art. 8 ww. ustawy.

I tak, na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 tej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Należy zauważyć, że pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo szeroko. Taka konstrukcja definicji usług pozwala na objęcie zakresem przedmiotowym podatku VAT wszelkich transakcji wykonywanych w ramach działalności gospodarczej. Pojęcie usługi według ustawy jest także szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU.

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, iż nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy). Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Przy czym przepisy ustawy nie określają postaci wynagrodzenia.

W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia.

Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

W konsekwencji, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy są wykonane odpłatnie oraz gdy pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Wskazać w tym miejscu należy, że wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121).

Zgodnie z art. 509 § 1 tej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl zaś § 2 cyt. artykułu, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Jak stanowi art. 510 § 1 ww. ustawy, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na podstawie której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności, przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta. Spełnienie świadczenia wynikającego z umowy przelewu nastąpi, gdy cedent przeniesie wierzytelność na cesjonariusza, a on zapłaci mu cenę za cedowaną wierzytelność (w sytuacji, kiedy cesja będzie miała charakter odpłatny).

W kwestii sprzedaży wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 27 października 2011 r., w sprawie C-93/10. W powyższym orzeczeniu TSUE wskazał, iż artykuł 2 pkt 1 i art. 4 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku należy interpretować w ten sposób, że podmiot, który na własne ryzyko nabywa trudne wierzytelności po cenie niższej od ich wartości nominalnej, nie świadczy odpłatnie usługi w rozumieniu art. 2 pkt 1 i nie dokonuje tym samym czynności z zakresu działalności gospodarczej objętej zakresem stosowania ww. dyrektywy, jeżeli różnica między wartością nominalną tych wierzytelności a ceną ich sprzedaży odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży.

O ile więc, ustalona przez strony umowy, cena wierzytelności jest niższa od jej wartości nominalnej i jednocześnie różnica między wartością nominalną tej wierzytelności, a ceną jej sprzedaży, odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, nie możemy mówić o odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

TSUE w wyroku z 27 października 2011 r. już w punkcie wyjścia zastrzegł, że opodatkowaniu w ramach systemu VAT podlegają tylko takie transakcje, które przewidują zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie (pkt 17 ww. wyroku).

Natomiast NSA w wyroku z 19 marca 2012 r. sygn. akt I FPS 5/11 rozważał okoliczności, jakie należy wziąć pod uwagę, ustalając, czy po stronie kupującego-cesjonariusza wystąpiło wynagrodzenie bezpośrednio związane z nabyciem wierzytelności, rzeczywiście otrzymane (bądź należne), jako świadczenie wzajemne za wykonaną na rzecz zbywcy - cedenta usługę, stającą się tym samym usługą odpłatną czyli czynnością opodatkowaną. Wyraził w tym zakresie pogląd, że "poszukiwać należy strumienia pieniędzy płynącego od zbywcy-cedenta do nabywcy cesjonariusza za wykonaną usługę, czyli odwrotnie płynącego niż w przypadku umowy kupna sprzedaży, kiedy zapłatę za wierzytelność otrzymuje zbywca od nabywcy". Stwierdził zarazem, że trzeba odpowiedzieć na pytanie, "czy - obok transakcji kupna-sprzedaży wierzytelności - wystąpiło świadczenie usługi przez nabywcę wierzytelności na rzecz jej zbywcy za bezpośrednim wynagrodzeniem otrzymanym, co ważne, przez nabywcę". W jego ocenie przy tym w "sytuacji, kiedy występuje tylko zapłata ceny za wierzytelność, trudno uznać, że do świadczenia takiej usługi dochodzi".

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca, jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Działalność gospodarczą w zakresie obrotu wierzytelnościami Wnioskodawca wykonuje od dnia 27 stycznia 2014 r. (data wpisu do CEIDG), natomiast pierwsza umowa została zawarta w dniu 24 lutego 2014 r. W ramach działalności gospodarczej Wnioskodawca nabywa od spółki cywilnej wierzytelności przysługujące jej w stosunku do osób fizycznych, a wynikające z udzielanych przez spółkę pożyczek. Wierzytelności te Wnioskodawca kupuje po cenie niższej niż wartość nominalna poszczególnych wierzytelności, a cena nabycia odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży.

Na mocy zawartych umów pożyczkodawcy przenoszą na Wnioskodawcę wszelkie prawa, jakie przysługują im w stosunku do dłużnika, a wynikające z umowy pożyczki. Na prawa te składają się prawa obejmujące: roszczenie o zwrot kwoty udzielonej pożyczki, roszczenie o zapłatę oprocentowania pożyczki oraz ewentualnych odsetek z tytułu zwłoki z zapłatą pożyczki, roszczenie o zwrot kosztów pożyczki (w tym kosztów ustanowienia zabezpieczenia zwrotu pożyczki oraz kosztów wezwania do zapłaty, windykacji). Pożyczkodawcy - za zgodą Wnioskodawcy - w dalszym ciągu - na prawach wyłączności prowadzą obsługę pożyczki, polegającą na dokonywaniu wszelkich czynności faktycznych na potrzeby umowy, tj. przyjmowanie od dłużników wszelkich płatności i podejmowanie czynności windykacyjnych. Wszelkie wpłaty uzyskane w związku z tym od dłużnika mają obowiązek przekazywać niezwłocznie na rachunek bankowy Wnioskodawcy.

Zgodnie z zawartymi umowami Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty za wykonywane przez pożyczkodawcę działania, które mają na celu uzyskanie spłaty pożyczki przez dłużnika, czyli za przygotowanie i doręczenie wezwania do zapłaty.

Nabyte wierzytelności stanowią w dacie ich nabycia wierzytelności wymagalne.

W związku z nabyciem wierzytelności Wnioskodawca nie otrzymuje od zbywcy wierzytelności żadnego wynagrodzenia.

Wierzytelność Wnioskodawca kupuje z platformy finansowej systemu sprzedaży pożyczek. Dzięki tej platformie osoby, które podpisały umowę dostępu do systemu sprzedaży pożyczek, mogą kupować udzielone przez nich pożyczki. Jeżeli pożyczkobiorca nie spłaca pożyczki, to po trzeciej niespłaconej racie odkupuje ją od Wnioskodawcy platforma finansowa, która sprzedała ją Wnioskodawcy. Wnioskodawca osobiście nie windykuje nikogo, prawa majątkowe są przenoszone na platformę finansową i to oni decydują co dalej.

Z postanowień zawieranych przez Wnioskodawcę umów wynika możliwość zwrotnego przeniesienia nabytych wierzytelności na rzecz zbywcy wierzytelności.

Dotychczasowy wierzyciel na mocy umowy przeniesienia prawa majątkowego prowadzi obsługę pożyczki i za obsługę tą otrzymuje od Wnioskodawcy wynagrodzenie.

W umowach brak jest jakichkolwiek postanowień pozwalających na zmianę umówionej ceny wierzytelności w zależności od powodzenia czynności zmierzających do wyegzekwowania nabytych wierzytelności.

Pomiędzy Wnioskodawcą a cedentem nie istnieje odrębny stosunek prawny, rodzący obowiązek zapłaty wynagrodzenia na rzecz wnioskodawcy w związku z nabyciem i egzekucją wierzytelności.

Zawarta umowa cesji nie stanowi dla Wnioskodawcy upoważnienia do występowania wobec dłużnika, po to, aby wyegzekwować wierzytelność na rachunek zbywcy wierzytelności.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązków podatkowych wynikających w momencie podpisania umowy przeniesienia prawa majątkowego (nabycia wierzytelności).

W tym miejscu wskazać należy, że w przypadku zbycia wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Zbycie wierzytelności na rzecz osoby trzeciej najczęściej może mieć miejsce w sytuacji, gdy wierzyciel ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary lub usługi.

Takie zbycie, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela, nie jest sprzedażą towarów ani usług, lecz jednym ze sposobów otrzymania zapłaty za dokonaną wcześniej sprzedaż.

Celem i skutkiem takiej transakcji jest przejście wierzytelności na nabywcę. W wyniku tej transakcji przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy o przelew, a więc ze wszystkimi związanymi z nią prawami i brakami (np. przedawnieniem). W przypadku sprzedaży wierzytelności własnej (przez pierwszego wierzyciela) nie można zakładać, że czynność ta może być wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle powołanych wcześniej przepisów stwierdzić należy, że czynności polegającej na zbyciu wierzytelności własnych nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług, pod pojęciem towaru. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Natomiast z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usługi dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności. Zakup wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności, a jej nabywcą. Oznacza to, że w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Jednakże biorąc pod uwagę treść powołanych przepisów oraz powołanego wyżej wyroku TSUE należy stwierdzić, że w tym konkretnym przypadku, skoro Wnioskodawca - jak sam wskazał-kupuje ww. wierzytelności po cenie niższej niż wartość nominalna poszczególnych wierzytelności, a cena nabycia odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w chwili sprzedaży, a w związku z zawarciem umowy nie otrzymuje od zbywcy wierzytelności żadnego wynagrodzenia, to w przedmiotowej sprawie nabycie wierzytelności nie będzie stanowiło odpłatnego świadczenia usług o którym mowa w art. 8 ustawy, a zatem nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Opisana transakcja dotyczy jedynie przelewu wierzytelności ze sprzedającego na kupującego, skoro Wnioskodawca wyraźnie wskazał, że nabywając wierzytelność dokonał za nią zapłaty, w której nie będzie mieściło się wynagrodzenie. Nabywając we własnym imieniu i na własny rachunek cudzą wierzytelność Wnioskodawca wszedł w miejsce dotychczasowego wierzyciela.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że nabycie przez Wnioskodawcę wierzytelności nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy, że zakup wierzytelności za cenę rynkową odpowiadającą jej rzeczywistej wartości nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i nie należy wystawiać faktury na potwierdzenie powyższej czynności, jest prawidłowe.

Wnioskodawca wniósł również o rozstrzygnięcie kwestii, jakie obowiązki podatkowe powstają w momencie ściągnięcia wierzytelności, tj. czy powstaje obowiązek podatkowy, jak rozliczyć VAT, czy należy wystawić fakturę VAT, jeżeli tak to z jaką stawką.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że na mocy zawartych umów Wnioskodawca kupuje wierzytelność z platformy finansowej systemu sprzedaży pożyczek.

Należy zauważyć, że ściągnięcie należności z tytułu posiadanej (nabytej uprzednio) wierzytelności na własny rachunek nie będzie podlegać u Wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług nie wystąpi tu bowiem świadczenie usług.

Z uwagi na powyższe, stanowisko Wnioskodawcy, w tym zakresie uznano za prawidłowe.

Podkreślić należy, że wyrażona w niniejszej interpretacji ocena prawna stanowiska Wnioskodawcy dotyczy wyłącznie kwestii z zakresu podatku od towarów i usług, natomiast kwestie dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku od czynności cywilnoprawnych będą przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek elementu stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.