IBPP2/443-552/12/AB

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) w związku z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 listopada 2011 r. sygn. akt I FSK 187/11 oddalającym skargę kasacyjną Ministra Finansów oraz wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 8 czerwca 2010 r., sygn. akt III SA/Gl 259/10 uchylającym interpretację indywidualną z dnia 1 października 2009 r. nr IBPP3/443-647/09/AB (data wpływu prawomocnego orzeczenia 19 marca 2012 r.) dotyczącą podatku od towarów i usług, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 26 sierpnia 2009 r. (data wpływu), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku ze składowaniem i wykorzystaniem odpadów po dniu 5 lipca 1993 r. w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku ze składowaniem i wykorzystaniem odpadów przed dniem 5 lipca 1993 r. - jest prawidłowe.

W dniu 26 sierpnia 2009 r. został złożony ww. wniosek, o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku ze składowaniem i wykorzystaniem odpadów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:

Informacje o składowisku "Doły Kwasowe".

Na terenie Wnioskodawcy zlokalizowane było składowisko odpadów zwane "Dołami Kwasowymi". Składowisko to powstawało przed II wojną światową oraz w latach czterdziestych. Od lat trzydziestych do początku lat 80 w "Dołach Kwasowych" składowane były odpady pochodzące z rafinacji kwasem siarkowym - kwaśne smoły porafinacyjne. Po tym czasie, praktycznie do końca przeróbki ropy naftowej (kwiecień 2006 r.) na składowisko trafiały niewielkie ilości odpadów porafinacyjnych z czyszczenia zbiorników, aparatów, kanalizacji i łapaczek.

Konieczność składowania tych odpadów wynikała z tego, że nie dysponowano technologią ich przetwarzania i wykorzystywania. W ten sam sposób postępowały z takimi odpadami wszystkie rafinerie krajowe oraz zagraniczne. Szacuje się, że ilość odpadów w nim zgromadzonych wynosiła ok. 100.000 ton. Składowisko to stanowi zagłębienie w terenie wypełnione odpadami, zwane jest także "laguną" i nie jest ono przedmiotem ewidencji środków trwałych. Eksploatację składowiska odpadów rozpoczęto w okresie, kiedy nie było jeszcze przepisów prawnych regulujących gospodarkę odpadami. Odpady zgromadzone na składowisku charakteryzowały się złożonym składem chemicznym (mieszanina wielu węglowodorów), wysoką kalorycznością oraz cały czas podlegały naturalnym zmianom fizyko-chemicznym. Przez wiele lat, a szczególnie w okresie prowadzenia przeróbki ropy naftowej, istniała możliwość odzyskiwania z laguny niektórych frakcji węglowodorowych i zagospodarowania ich w procesach produkcyjnych ówczesnej rafinerii. Przykładowo odzyskiwany w latach 1999, 2002 - olej opałowy 3 RC z dołów kwasowych - wykorzystywany był w procesach produkcyjnych, zużywany na cele własne, oraz sprzedawany klientom zewnętrznym.

Ze względu na zagrożenie dla środowiska spowodowane składowaniem odpadów na składowisku Wojewoda wszczął w dniu 29 listopada 1999 r. z urzędu postępowanie administracyjne, którego celem jest usunięcie przyczyn szkodliwego oddziaływania na środowisko przez odpady zdeponowane na składowisku.

Obowiązujące prawo umożliwiło organowi ochrony środowiska (w tym przypadku Wojewodzie) nałożenie w drodze decyzji administracyjnej obowiązku przywrócenia środowiska do stanu właściwego oraz wyznaczenie terminu wykonania tego obowiązku. Decyzja taka została wydana w dniu 7 października 2002 r. (data wpływu do Spółki - 10 października 2002 r.).

Zgodnie z treścią decyzji Wojewody z dnia 7 października 2002 r., zmienionej decyzją Wojewody z dnia 8 marca 2004 r. oraz decyzją Wojewody z dnia 20 marca 2006 r., Wnioskodawca został zobowiązany w terminie do dnia 31 grudnia 2012 r. m.in. do:

* usunięcia całości odpadów zgromadzonych na terenie tzw. "dołów kwasowych", położonych w obszarze działek o numerach ewidencyjnych 3762/155, 3762/156 i 3762/157,

* uzgodnienia warunków rekultywacji terenu składowiska odpadów niebezpiecznych,

* systematycznego usuwania wód opadowych i odciekowych z terenu składowiska w celu dalszego przetworzenia poprzez kanalizację do centralnej oczyszczalni ścieków, oraz

* prowadzenia monitoringu stanu środowiska gruntowo-wodnego do czasu zakończenia procesu rekultywacji terenu składowiska.

Do 2005 r. usunięto z terenu składowiska ok. 57.462 ton odpadów ponosząc wydatki w wysokości 13.806.193,80 zł W latach 2006-2008 r. nie usuwano odpadów ze względu na rozwiązanie umowy z firmą świadczącą usługę usuwania odpadów z przyczyn nieleżących po stronie Wnioskodawcy.

Postępowanie ofertowe na likwidację składowiska.

W 2008 r. przeprowadzono postępowanie ofertowe na likwidację składowiska odpadów. W zapytaniu ofertowym skierowanym do specjalistycznych firm przedstawiono do wyboru 3 warianty likwidacji składowiska:

* usunięcie odpadów w celu przetworzenia ich poza terenem zakładu,

* uruchomienie na terenie zakładu instalacji przetwarzania odpadów,

* nabycie działki, na której znajduje się składowisko odpadów - łącznie z odpadami oraz przejęciem obowiązków związanych z realizacją przedmiotowej Decyzji Wojewody.

Po analizie nadesłanych ofert został wybrany wariant III przewidujący nabycie działki, na której znajduje się składowisko odpadów - łącznie z odpadami oraz przejęciem obowiązków związanych z realizacją Decyzji Wojewody. Jest to najlepsze rozwiązanie z punktu widzenia ekonomicznego, formalnego i prawnego dla kompleksowego załatwienia tematu odpadów porafinacyjnych. Jednocześnie jest to rozwiązanie zaakceptowane przez Urząd Marszałkowski.

Należy wyjaśnić, że Spółka uzyskała pisemne stanowisko Marszałka Województwa z dnia 31 października 2008 r. w którym m.in. stwierdza on, że:

"... decyzja Wojewody z dnia 7 października 2002 r. (zmieniona później...) została wydana w trybie przepisu art. 362 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, który mówi o nałożeniu na podmiot korzystający ze środowiska obowiązku przywrócenia środowiska do stanu właściwego. W przypadku "Dołów Kwasowych", o których mówi ww. decyzja podmiotem korzystającym ze środowiska jest zawsze władający powierzchnią terenu. A zatem po zbyciu tego terenu obowiązki wynikające z przedmiotowej decyzji będą dotyczyły nowego właściciela, który powinien wystąpić ze stosownym wnioskiem o zmianę tej decyzji tak, aby była ona adresowana na niego, a nie na poprzedniego właściciela."

W wyniku postępowania przetargowego do dalszych negocjacji zakwalifikowano 3 firmy. Następnie rozpoczęto rozmowy z firmą X, która przedstawiła najlepszą ofertę. Po ustaleniu szczegółów transakcji nabycia działki na której znajduje się składowisko odpadów - łącznie z odpadami przejęcia obowiązków związanych z realizacją przedmiotowej Decyzji Wojewody w dniu 14 maja 2009 r. spisano z firmą X umowę w formie aktu notarialnego.

Umowa sprzedaży nieruchomości dołów kwasowych oraz odpłatnego przekazania i zwolnienia z obowiązków.

Kluczowe warunki wynegocjowanej umowy sprzedaży nieruchomości dołów kwasowych oraz odpłatnego przekazania i zwolnienia z obowiązków przedstawiają się następująco:

* Wnioskodawca sprzedaje spółce X prawo wieczystego użytkowania nieruchomości, jednostka rejestrowa nr 2978, utworzonej z działek nr 3762/155 o powierzchni 0,5015 ha, nr 3762/156 o powierzchni 4,0528 ha oraz nr 3762/157 o powierzchni 0,1413 ha - to jest nieruchomości o łącznej powierzchni 4,6956 ha wraz ze składowiskiem odpadów niebezpiecznych, oraz prawo własności budowli i urządzeń, stanowiących część składową działki nr 3762/156.

* Kupujący nieruchomość - X - prowadzi działalność w zakresie gospodarowania, rekultywacji i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych oraz posiada stosowne zezwolenia na prowadzenie takiej działalności oraz dysponuje odpowiednią wiedzą i technologią oraz stosownymi środkami, które umożliwią realizację wszystkich obowiązków wynikających z decyzji Wojewody, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa i ostatecznymi aktami administracyjnymi.

* Kupujący - X - oświadczył, że w związku z nabyciem prawa użytkowania wieczystego nieruchomości i własności urządzeń, zobowiązuje się w terminie do dnia 31 grudnia 2012 r. do: (i) usunięcia całości odpadów zgromadzonych na terenie tzw. "Dołów Kwasowych" położonych w obszarze działek o numerach ewidencyjnych 3762/155, 3762/156 i 3762/157, (ii) uzgodnienia warunków rekultywacji terenu składowiska odpadów niebezpiecznych, (iii) systematycznego usuwania wód opadowych i odciekowych z terenu składowiska w celu dalszego przetworzenia poprzez kanalizację do centralnej oczyszczalni ścieków (iv) prowadzenia monitoringu stanu środowiska gruntowo-wodnego do czasu zakończenia procesu rekultywacji terenu składowiska oraz (v) wykonania innych obowiązków wynikających z bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa oraz ostatecznych aktów organów administracji publicznej, a w szczególności, lecz nie wyłącznie, wykonania obowiązków, wynikających z decyzji Wojewody (Przekazanie Zobowiązań).

* Cena sprzedaży prawa użytkowania wieczystego nieruchomości wynosi netto 800.000 PLN a cena sprzedaży własności urządzeń wynosi 70.000 PLN netto tj. łączna cena sprzedaży wynosi 870.000 PLN netto. Zapłata ceny zostanie dokonana poprzez potrącenie tej kwoty z wymagalnych należności przysługujących Kupującemu - X - od Wnioskodawcy. Strony oświadczają, że powyższa cena uwzględnia przeniesienie na Kupującego wszelkich praw i obowiązków wynikających z wszelkich decyzji administracyjnych bezpośrednio dotyczących nieruchomości, w tym decyzji Wojewody, ze skutkiem zwalniającym sprzedającego z przedmiotowych obowiązków.

* Tytułem zwolnienia Wnioskodawcy z obowiązków wynikających z wszelkich decyzji administracyjnych bezpośrednio dotyczących nieruchomości, w tym decyzji Wojewody, a zarazem z tytułu wykonania przekazanych zobowiązań, X należy się wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie netto 11.570.000 PLN. Wnioskodawca zobowiązuje się dokonać wpłaty wynagrodzenia w kwocie uwzględniającej potrącenie z tytułu zakupu nieruchomości przez X, na rachunek zastrzeżony (escrow), prowadzony przez bank wybrany przez Wnioskodawcę.

* Warunki uwolnienia środków przez bank na rzecz X: kwota 500.000 PLN zostanie uwolniona w uzgodnionym przez strony terminie po podpisaniu umowy sprzedaży nieruchomości, zaś pozostała kwota - po przedstawieniu przez X decyzji właściwego organu, przenoszącej na X wszelkie obowiązki, wynikające z dotychczasowych decyzji Wojewody.

* Kupujący - X - oświadcza, że w przypadku braku wykonania lub nienależytego wykonania któregokolwiek z przekazanych zobowiązań będzie on zobowiązany do naprawienia wszelkich szkód poniesionych z tego tytułu przez Wnioskodawcę oraz zwolnienia sprzedającego z wszelkiej ewentualnej odpowiedzialności z tytułu braku wykonania lub nienależytego wykonania przekazanych zobowiązań, a w szczególności do pokrycia wszelkich ewentualnych kar, grzywien i opłat administracyjnych nałożonych z tej przyczyny na sprzedającego. Kupujący odpowiada jak za własne działania i zaniechania, za działania i zaniechania osób, którym powierza jakiekolwiek czynności związane z wykonaniem przekazanych zobowiązań. Odpowiedzialność dotyczy również osób, które wykonują takie czynności za jego zgodą wiedzą lub też w jego imieniu, interesie, bądź na jego rzecz. Kupujący nie może zwolnić się z odpowiedzialności z powołaniem się na brak winy w wyborze lub nadzorze.

Zgodnie z oświadczeniem stron zawartym a akcie notarialnym przedmiotowe nieruchomości zostały wydane firmie X w dniu spisania umowy tj. 14 maja 2009 r. Wnioskodawca, zgodnie z umową, skompensował swoje należności z tytułu sprzedaży prawa wieczystego użytkowania nieruchomości oraz sprzedaży urządzeń (faktura VAT z 14 maja 2009 r.) ze zobowiązaniami wobec firmy X z tytułu zwolnienia Wnioskodawcy z obowiązków wynikających z wszelkich decyzji administracyjnych bezpośrednio dotyczących ww. nieruchomości, w tym decyzji Wojewody a zarazem z tytułu wykonania przekazanych zobowiązań.

W dniu 28 maja 2009 r. Wnioskodawca uregulował firmie X, zgodnie z zapisami umowy pierwszą ratę płatności w wysokości 500 tyś. zł.

W dniu 29 czerwca 2009 r. uprawomocniła się Decyzja Marszałka Województwa z 5 czerwca 2009 r., którą 7 lipca 2009 r. wraz z kopia opłaconej polisy OC firma X złożyła w kancelarii Wnioskodawcy. Wobec spełnienia warunków umowy przez firmę X, Wnioskodawca 7 lipca 2009 r. uregulowała pozostałą część swoich zobowiązań.

W związku z powyższym, w celu realizacji zadania "Likwidacja dołów pokwasowych", Wnioskodawca zamierza w najbliższym czasie sfinalizować transakcję z firmą X poprzez:

Transakcja zostanie przeprowadzona notarialnie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Na gruncie przedstawionego wyżej stanu faktycznego Wnioskodawca ma wątpliwość czy będzie mógł odliczyć naliczony podatek VAT od transakcji odpłatnego zwolnienia jej z obowiązków wynikających z administracyjnych decyzji środowiskowych, jeżeli przez firmę X zostanie wystawiona faktura VAT zawierająca podatek VAT. Odliczenie takie w przypadku określonym w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT jest niedozwolone jeśli czynność nie podlega opodatkowaniu lub jest zwolniona od podatku. Firma X jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z faktem, iż ryzyko podatkowe związane z odliczaniem podatku naliczonego VAT obciąża nabywcę, Wnioskodawca występuje z wnioskiem o interpretację przepisów podatkowych w zakresie VAT odnośnie możliwości skorzystania z prawa odliczenia podatku VAT z faktury VAT dokumentującej odpłatne zwolnienie z obowiązków wynikających ze środowiskowych decyzji administracyjnych bezpośrednio dotyczących nieruchomości, w tym decyzji Wojewody, a zarazem z tytułu wykonania przekazanych zobowiązań, jeśli takową fakturę otrzyma.

Przedmiot transakcji ma unikatowy charakter i może być różnie interpretowany.

Kluczowym dla znalezienia odpowiedzi na pytanie Wnioskodawcy staje się zatem rozstrzygniecie kwestii czy na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług odpłatne zwolnienie z obowiązków wynikających ze środowiskowych decyzji administracyjnych:

W przypadku bowiem otrzymania przez Wnioskodawcę faktury VAT z naliczonym podatkiem VAT, a następnie stwierdzenia, że przedmiot transakcji powinien być kwalifikowany do kategorii a) lub b) powyżej, Spółka nie będzie miała podstaw prawnych do odliczenia podatku VAT, a odliczając go narazi się na znaczne sankcje finansowe.

Wynagrodzenie należne firmie X związane jest wyłącznie z zaistnieniem zdarzenia prawnego polegającego na zmianie adresata środowiskowych decyzji administracyjnych bezpośrednio dotyczących nieruchomości, w tym decyzji Wojewody, a zarazem z tytułu wykonania przekazanych zobowiązań związane jest ściśle i wyłącznie z zaistnieniem zdarzenia prawnego polegającego na zmianie adresata środowiskowych decyzji administracyjnych, będącego następstwem transakcji sprzedaży prawa wieczystego użytkowania gruntów, na których zlokalizowane jest składowisko odpadów.

Należy z całą stanowczością podkreślić, iż z momentem sprzedaży nieruchomości, na których położone jest składowisko odpadów zmienił się "władający powierzchnią tereny" czyli podmiot korzystający ze środowiska, który zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska zobowiązany jest do przywrócenia środowiska do stanu właściwego. Z tym też dniem Wnioskodawca przestał być stroną zobowiązań nałożonych na nią decyzją Wojewody. Z mocy prawa obowiązek przywrócenia środowiska do stanu właściwego obciąża wtedy nabywcę nieruchomości, który niezbędne do realizacji powyższego obowiązku czynności wykonywał będzie na własny rachunek pod "kuratelą" Marszałka Województwa. Nabywca nieruchomości - firma X - nie będzie świadczyć usług na rzecz Wnioskodawcy ale na własną rzecz, jako że z momentem zbycia nieruchomości i zmianą adresata decyzji środowiskowych zniknie jakiekolwiek powiązanie pomiędzy Wnioskodawcą, a zobowiązaniami płynącymi z decyzji Wojewody, a obecnie Marszałka Województwa. Tak więc czynności, związane z realizacją decyzji Marszałka będą wykonywane przez wiele miesięcy (prawdopodobnie do końca 2012 r.) i nie będą miały żadnego związku z Wnioskodawcą.

Przeprowadzona przez Spółkę analiza przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w kontekście opisanej wyżej transakcji prowadzi do wniosku, iż nie dochodzi w niej do dostawy towaru ani świadczenia usługi w rozumieniu art. 5, 7 i 8 ww. ustawy, zatem transakcja ta nie podlega regulacjom ustawy i nie podlega opodatkowaniu.

Przedmiotowa transakcja nie jest usługą w ustawowym ani potocznym rozumieniu tego pojęcia, nie spełnia również warunków pozwalających uznać ją za świadczenie wymienione w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, które ustawodawca traktuje na równi z usługą.

Nie sposób bowiem uznać Wnioskodawcę za beneficjenta świadczeń, które będą wykonane przez nabywcę nieruchomości z położonymi na niej "Dołami Kwasowymi" w celu realizacji dyspozycji Marszałka Województwa. Dodatkowo brak związku Wnioskodawcy z czynnościami, które będą realizowane przez firmę X w ramach dyspozycji Marszałka Województwa wynikających z decyzji po dokonaniu transakcji sprzedaży nieruchomości jest oczywisty. Dla potwierdzenia prawidłowości stanowiska Spółki warto także wskazać, że już w postępowaniu prowadzonym przed Marszałkiem Województwa w sprawie zmiany adresata decyzji środowiskowej dotyczącej składowiska odpadów (będącym w zasadzie formalnością potwierdzającą obowiązek prawny ciążący na firmie X) występowała wyłącznie firma X jako władający powierzchnią ziemi. Stroną tego postępowania jak też decyzji nie był Wnioskodawca po sprzedaży przedmiotowych nieruchomości nie może i nie będzie już nigdy mogła w żaden prawnie skuteczny sposób wpływać na losy składowiska odpadów.

Należy także stwierdzić, że zgodnie z przepisami prawa ochrony środowiska, których przestrzeganie nadzoruje aktualnie Marszałek Województwa, beneficjentem czynności - świadczeń realizowanych w ramach decyzji w istocie będzie - środowisko naturalne.

Jeżeli więc Wnioskodawca otrzyma od firmy X fakturę VAT z naliczonym podatkiem VAT, w świetle art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT Spółka nie będzie miała podstaw prawnych do odliczenia podatku VAT a odliczając go narazi się na znaczne sankcje finansowe.

Bez znaczenia w tym przypadku pozostanie spełnienie kluczowego warunku prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT - istnienie związku nabytego towaru/usługi z działalnością opodatkowaną. Fakt bezpośredniego powiązania składowiska odpadów "Doły Kwasowe" z działalnością opodatkowaną poprzez:

* odkładanie w nim niewielkich ilości odpadów porafinacyjnych m.in. w latach 1993-2006,

* odzysk nadających się do wykorzystania w procesach produkcyjnych ówczesnej rafinerii niektórych frakcji węglowodorowych,

* wykorzystywanie "oleju opałowego 3RC z dołów kwasowych" w procesach produkcyjnych, zużywanie go na cele własne (działalność opodatkowana), oraz sprzedaż klientom zewnętrznym (opodatkowaną VAT),

uzasadniałby prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT gdyby transakcja odpłatnego zwolnienia Wnioskodawcy z obowiązków wynikających z wszelkich decyzji administracyjnych bezpośrednio dotyczących nieruchomości, w tym decyzji Wojewody, a zarazem z tytułu wykonania przekazanych zobowiązań podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W dniu 1 października 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający z upoważnienia Ministra Finansów wydał dla L interpretację przepisów prawa podatkowego znak: IBPP3/443-647/09/AB dotyczącą podatku od towarów i usług, w zakresie opodatkowania usługi świadczonej na rzecz Wnioskodawcy polegającej na usunięciu odpadów zgromadzonych na terenie "Dołów kwasowych" oraz w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku ze składowaniem i wykorzystaniem odpadów od 5 lipca 1993 r.

Pismem z dnia 16 października 2009 r. (data wpływu 19 października 2009 r.) złożonym na podstawie art. 52 § 3 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, L wezwała tut. organ do usunięcia naruszenia prawa poprzez zmianę indywidualnej pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 1 października 2009 r. znak: IBPP3/443-647/09/AB w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku ze składowaniem i wykorzystaniem odpadów od 5 lipca 1993 r.

W odpowiedzi na wezwanie, Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach pismem z dnia 16 listopada 2009 r. znak: IBPP3/443W-60/09/AB podtrzymał swoje stanowisko przedstawione w interpretacji indywidualnej z dnia 1 października 2009 r. znak: IBPP3/443-647/09/AB w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku ze składowaniem i wykorzystaniem odpadów od 5 lipca 1993 r.

L na pisemną interpretację indywidualną z dnia 1 października 2009 r. znak: IBPP3/443-647/09/AB złożyła skargę z dnia 16 grudnia 2009 r. (data wpływu 18 grudnia 2009 r.), w której wniosła m.in. o uchylenie przedmiotowej interpretacji indywidualnej z dnia 1 października 2009 r. w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku ze składowaniem i wykorzystaniem odpadów od 5 lipca 1993 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 8 czerwca 2010 r. sygn. akt III SA/Gl 259/10 uchylił zaskarżoną interpretację w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku ze składowaniem i wykorzystaniem odpadów od 5 lipca 1993 r.

Od powyższego wyroku Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów wniósł skargę kasacyjną. Wyrokiem z dnia 10 listopada 2011 r. sygn. akt I FSK 187/11 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę kasacyjną.

W uzasadnieniu wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wskazał, iż strona skarżąca, ma prawo do odliczenia całej kwoty naliczonego podatku od towarów i usług na otrzymanych fakturach wystawionych przez kontrahenta, a nie tylko w odniesieniu do części usług dotyczących odpadów składowanych od dnia 5 lipca 1993 r. oraz wykorzystywanych od dnia 5 lipca 1993 r. do działalności opodatkowanej tym podatkiem.

Mając na uwadze rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach dnia 8 czerwca 2010 r. sygn. akt III SA/Gl 259/10 stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku ze składowaniem i wykorzystaniem odpadów po dniu 5 lipca 1993 r. w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku ze składowaniem i wykorzystaniem odpadów przed dniem 5 lipca 1993 r. uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści cytowanego wyżej przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Natomiast zgodnie z uregulowaniami art. 86 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7:

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Wobec powyższego należy stwierdzić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikowi podatku od towarów i usług, i dotyczy podatku naliczonego wynikającego z zakupów towarów i usług wykorzystywanych do dokonywania czynności opodatkowanych. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika.

Z przedmiotowego wniosku wynika, że od lat trzydziestych do początku lat osiemdziesiątych w "Dołach Kwasowych" składowane były odpady pochodzące z rafinacji kwasem siarkowym - kwaśne smoły porafinacyjne. Po tym okresie do kwietnia 2006 r. (do końca przeróbki ropy naftowej) na składowisko trafiały niewielkie ilości odpadów porafinacyjnych z oczyszczania zbiorników, aparatów, kanalizacji i łapaczek. Odpady zgromadzone na składowisku charakteryzowały się złożonym składem chemicznym (mieszanina wielu węglowodorów), wysoką kalorycznością oraz cały czas podlegały naturalnym zmianom fizyko-chemicznym. Przez wiele lat, a szczególnie w okresie prowadzenia przeróbki ropy naftowej, istniała możliwość odzyskiwania z laguny niektórych frakcji węglowodorowych i zagospodarowania ich w procesach produkcyjnych. Tytułem przykładu Wnioskodawca wskazał, iż w latach 1999-2002 olej opałowy 3RC z dołów kwasowych wykorzystywany był w procesach produkcyjnych, zużywany na cele własne oraz sprzedawany klientom zewnętrznym.

Sąd oceniając przedmiotową sytuację zaistniałą w stanie faktycznym stwierdził, iż teren "dołów kwasowych" był wykorzystywany przy prowadzeniu określonej działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę (składowanie odpadów porafinacyjnych, odzysk niektórych frakcji węglowodorowych, wykorzystanie "oleju opałowego 3RC z dołów kwasowych" w procesach produkcyjnych i przeznaczenie go na sprzedaż), dlatego też na niej spoczywał obowiązek doprowadzenia tego terenu do dnia 31 grudnia 2012 r. do zgodności z przepisami ochrony środowiska, a co wynikało z decyzji Wojewody, który polegał między innymi na usunięciu całości zgromadzonych tam odpadów, uzgodnieniu warunków rekultywacji terenu, systematycznym usuwania wód opadowych i odciekowych, prowadzeniu monitoringu stanu środowiska gruntowo-wodnego i wykonywaniu innych obowiązków wynikających ze stosownych przepisów. W związku z tym wydatki ponoszone z tego tytułu na usługi szczegółowe musiałyby być uznane za koszty ogólne całej sprzedaży opodatkowanej, gdyż nie mogły być powiązane z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu. Tym samym i wydatki na usługę polegającą na przejęciu w całości tych obowiązków pozostawałaby w związku z prowadzoną działalnością. Zatem bez znaczenia dla określenia prawa do odliczenia jest fakt, w jakich latach były gromadzone i wykorzystywane odpady, które będą usuwane przez nabywcę z terenu "dołów kwasowych", tzn. nie można powracać do początku obowiązywania przepisów regulujących podatek od towarów i usług, a w efekcie do określania rodzaju i ilość tych odpadów. Dana usługa jest wykonywana w określonym momencie i jej związek ze sprzedażą opodatkowaną ustala się na ten moment, a nie cofa się w czasie i dodatkowo poszukuje się związku z czynnościami dokonanymi w całym okresie, kiedy mogły wystąpić czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług, tj. począwszy od dnia 5 lipca 1993 r. Brak podstaw prawnych do stosowania takich granic czasowych jako wyjątków od zasady odliczenia podatku naliczonego.

Mając na uwadze przedstawiony opis stanu faktycznego oraz orzeczenie WSA w Gliwicach z dnia 8 czerwca 2010 r. sygn. akt III SA/Gl 259/10, należy stwierdzić, iż czynności związane z usuwaniem odpadów jak również związane z odzyskaniem niektórych frakcji węglowodorowych, które następnie zagospodarowane zostały w procesach produkcyjnych Wnioskodawcy - są czynnościami związanymi z działalnością Wnioskodawcy opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, zatem Wnioskodawcy będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury VAT wystawionej przez nabywcę "Dołów kwasowych" w części dotyczącej odpadów składowanych zarówno przed 5 lipca 1993 r. oraz wykorzystywanych przed 5 lipca 1993 r. jak i składowanych od 5 lipca 1993 r. oraz wykorzystywanych od 5 lipca 1993 r. do działalności opodatkowanej podatkiem VAT.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy uznać należy za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedmiotowym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.