IBPP2/443-409/11/ASz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 11 marca 2011 r. (data wpływu 22 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku VAT w przypadku zbycia nieruchomości zabudowanej w drodze darowizny - jest nieprawidłowe.

W dniu 22 marca 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku VAT przy w przypadku zbycia nieruchomości zabudowanej w drodze darowizny.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Na początku lat 90-tych poza działalnością gospodarczą wybudowano centrum handlowe, jako zabudowę szeregową murowanych pawilonów handlowych, które zostały przekazane do działalności gospodarczej realizowanej początkowo w ramach spółki cywilnej, a potem w ramach indywidualnej działalności gospodarczej osoby fizycznej, jako najem lokali użytkowych dla przedsiębiorstw. Pawilony wznoszone były w okresie, kiedy nie obowiązywał podatek od towarów i usług, więc nakłady inwestycyjne na ten cel nie były dokumentowane fakturami VAT i nie było nigdy odliczeń podatku naliczonego z tego tytułu. W okresie użytkowania pawilonów były one remontowane, wartość początkowa nieruchomości nie była podwyższana.

Działalność gospodarcza w zakresie najmu jest kontynuowana, niemniej jednak z uwagi na plany rodzinne Wnioskodawca przewiduje dokonanie darowizny na rzecz swoich synów w zakresie:

* pawilonów handlowych,

* gruntu, na którym są posadzone pawilony,

* pozostałych gruntów obejmujących drogi wewnętrzne centrum.

Działalność gospodarcza Wnioskodawcy opodatkowana była w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych podatkiem liniowym w wysokości 19%. Wnioskodawca był płatnikiem i podatnikiem podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy właściciel nieruchomości, użytkowanej w ramach działalności gospodarczej, ma obowiązek płacić podatek VAT przy zbyciu ww. nieruchomości w formie darowizny dla synów w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług:

* pawilonów handlowych,

* gruntu, na którym są posadzone pawilony,

* pozostałych gruntów obejmujących drogi wewnętrzne centrum.

Zdaniem Wnioskodawcy, aby prawidłowo opodatkować darowiznę nieruchomości, trzeba ustalić, czy i kiedy doszło do pierwszego zasiedlenia. Wnioskodawca wskazuje w tym miejscu, iż od 2009 r. obowiązują dwa rodzaje zwolnień a darowiznę należy traktować w tym przypadku jako czynność zrównaną z dostawą.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zwalnia się od podatku:

* dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

* dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

Zdaniem Wnioskodawcy, właściciel może darować przedmiotową nieruchomość bez opodatkowania podatkiem VAT w zakresie:

* pawilonów handlowych,

* gruntu, na którym są posadzone pawilony,

* pozostałych gruntów obejmujących drogi wewnętrzne centrum.

Uzupełniając opis zdarzenia przyszłego w piśmie z dnia 5 maja 2011 r. Wnioskodawca dodatkowo wskazał, iż zajęte przez niego stanowisko odnoszące się do darowania przedmiotowej nieruchomości bez opodatkowania podatkiem VAT dotyczy darowania nieruchomości ze zwolnieniem z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ww. ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Z kolei stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

Stosownie zaś do treści art. 2 pkt 6 ustawy o VAT - przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez sprzedaż na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy o VAT rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Z cyt. wyżej przepisów ustawy o VAT wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają co do zasady odpłatne dostawy towarów. Natomiast nieodpłatne przekazania towarów (darowizny) podlegają opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich nabyciu.

W świetle art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z art. 29 ust. 5 ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków lub budowli, grunt na którym są one posadowione dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Rozpatrując przedstawione przez Wnioskodawcę we wniosku zagadnienie należy mieć na uwadze, że zgodnie z zasadą "Superficies solo credit", co jest z gruntem trwale związane (np. budynek), jest własnością właściciela gruntu.

W myśl art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego, zwanego w dalszej części k.c., nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Stosownie do art. 47 § 1-3 k.c., część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania (art. 48 k.c.).

Z powyższych przepisów wynika, iż co do zasady, grunt jest zawsze odrębnym przedmiotem własności, natomiast budynki trwale z gruntem związane, co do zasady stanowią części składowe takich gruntów. Części składowe gruntu, w tym również budynki i budowle - nie mogą być przedmiotem odrębnej własności. Oznacza to, że dokonując sprzedaży gruntu, sprzedaży podlegają wszystkie jego części składowe - w tym budynki i budowle. Również dokonując sprzedaży budynku trwale z gruntem związanego - sprzedaży podlega grunt, na którym budynek jest posadowiony.

Przenosząc powyższe ustalenia na grunt badanej sprawy, dla rozstrzygnięcia kwestii będącej przedmiotem wniosku, stwierdzić należy, że ponieważ grunt nie może być odrębnym od znajdujących się na nim budynków (pawilony handlowe) i budowli (droga wewnętrzna centrum) przedmiotem sprzedaży - przyszłą nieodpłatną dostawę dokonaną przez Wnioskodawcę w drodze darowizny, należy rozpatrywać jako nieodpłatną dostawę działki gruntu wraz ze znajdującymi się na niej budynkami pawilonów handlowych i pozostałych gruntów obejmujących drogi wewnętrzne centrum handlowego.

Rozwiązanie powyższe pozostaje w zgodzie z powołanymi powyżej przepisami Kodeksu cywilnego, jak również z zasadą określoną w art. 29 ust. 5 cyt. ustawy o VAT, albowiem w myśl tego przepisu, w przypadku dostawy budynków i budowli trwale związanych z gruntem albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania podatkiem VAT nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Z przedstawionego w złożonym wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż na początku lat 90-tych poza działalnością gospodarczą wybudowano centrum handlowe, jako zabudowę szeregową murowanych pawilonów handlowych, które zostały przekazane do działalności gospodarczej realizowanej początkowo w ramach spółki cywilnej, a potem w ramach indywidualnej działalności gospodarczej osoby fizycznej, jako najem lokali użytkowych dla przedsiębiorstw. Pawilony wznoszone były w okresie, kiedy nie obowiązywał podatek od towarów i usług, więc nakłady inwestycyjne na ten cel nie były dokumentowane fakturami VAT i nie było nigdy odliczeń podatku naliczonego z tego tytułu. W okresie użytkowania pawilonów były one remontowane, wartość początkowa nieruchomości nie była podwyższana.

Działalność gospodarcza w zakresie najmu jest kontynuowana, niemniej jednak z uwagi na plany rodzinne Wnioskodawca przewiduje dokonanie darowizny na rzecz swoich synów w zakresie:

* pawilonów handlowych,

* gruntu, na którym są posadzone pawilony,

* pozostałych gruntów obejmujących drogi wewnętrzne centrum.

Działalność gospodarcza Wnioskodawcy opodatkowana była w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych podatkiem liniowym w wysokości 19%. Wnioskodawca był płatnikiem i podatnikiem podatku VAT.

Jak wynika z powyższego opisu budynki pawilonów handlowych wybudowane zostały w czasie, kiedy nie obowiązywała ustawa o VAT, a zatem przy ich nabyciu nie przysługiwało Wnioskodawcy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W związku z tym nie został spełniony jeden z dwóch podstawowych warunków określonych w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT powodujących uznanie za odpłatną dostawę towarów nieodpłatnego przekazania przez podatnika należących do jego przedsiębiorstwa towarów, w szczególności w formie darowizny.

Reasumując, stwierdzić należy, że nieodpłatne przekazanie opisanych nieruchomości składających się z gruntu zabudowanego pawilonami handlowymi oraz pozostałych gruntów obejmujących drogi wewnętrzne centrum handlowego, w sytuacji, gdy z ich nabyciem nie wiązało się prawo do odliczenia podatku naliczonego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W związku z tym, mając na względzie powyższą zasadę, zgodnie z którą w przypadku dostawy budynków i budowli trwale związanych z gruntem, grunt dzieli byt prawny budynku, należy stwierdzić, że nieodpłatne przekazanie w drodze darowizny ww. nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Zatem z tytułu planowanej przez Wnioskodawcę darowizny, nie będzie on obowiązany odprowadzić podatku VAT. Transakcja ta bowiem nie będzie w ogóle podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Przedstawiając własne stanowisko, Wnioskodawca wskazał, iż do planowanej transakcji zastosowanie znajdzie zwolnienie od podatku VAT, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. Stanowisko Wnioskodawcy nie mogło zatem zostać uznane za prawidłowe, gdyż jak Organ dowiódł powyżej, transakcja ta nie stanowi żadnej z wymienionych w art. 5 ustawy o VAT, czynności opodatkowanej podatkiem VAT, która mogłaby korzystać ze wskazanego zwolnienia.

Zatem w oparciu o tak przedstawiony opis zdarzenia przyszłego stwierdzić należy, iż w związku z tym, iż opisana darowizna przedmiotowych nieruchomości nie podlega w ogóle ustawie o VAT, więc powołane przez Wnioskodawcę przepisy art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT dotyczące zwolnienia od podatku VAT dostawy budynków, budowli lub ich części (...) nie znajdą w tym zakresie zastosowania.

W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy, w myśl którego darowanie przedmiotowych nieruchomości korzysta ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, należało uznać za nieprawidłowe.

Końcowo organ podatkowy pragnie zauważyć, iż odpowiedzi na pytanie zawarte we wniosku udzielono przy założeniu, iż faktycznie Wnioskodawcy, w całości lub w części, nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu przedmiotowych nieruchomości.

Ponadto wskazać należy, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są na pisemny wniosek Zainteresowanego w jego indywidualnej sprawie. W związku z powyższym przedmiotowa interpretacja dotyczy wyłącznie Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.