IBPP2/443-297/11/RSz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 listopada 2010 r. (data wpływu 2 grudnia 2010 r.), uzupełnionym pismem z dnia 2 marca 2011 r. (data wpływu 2 marca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy w ramach przedstawionego porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi Spółka jako uczestnik nie będzie wykonywała żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a jedynym podmiotem świadczącym wspomniane usługi zarządzania płynnością będzie T - jest prawidłowe.

W dniu 2 grudnia 2010 r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony pismem z dnia 2 marca 2011 r. (data wpływu 2 marca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy w ramach przedstawionego porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi Spółka jako uczestnik nie będzie wykonywała żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a jedynym podmiotem świadczącym wspomniane usługi zarządzania płynnością będzie T.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (zwana dalej: "Spółką") planuje podpisać porozumienie o zarządzaniu środkami pieniężnymi ze Spółką T (zwana dalej T). T jest spółką prawa niemieckiego i posiada w Niemczech rezydencje podatkową. Strony porozumienia należą do Koncernu (grupy) K (zwany dalej Koncernem).

Strony porozumienia są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Zgodnie z postanowieniami porozumienia T będzie prowadziła dla Spółki wewnętrzne konto jako konto bieżące (finansowe konto koncernowe) za pośrednictwem którego będą przekazywane środki depozytowe i kredytowe pomiędzy stronami porozumienia.

Na podstawie porozumienia Spółka zamierza korzystać ze środków należących do Koncernu w celu poprawy płynności finansowej i obniżenia kosztów pozyskania finansowania, poprzez zastąpienie kredytów od podmiotów zewnętrznych pożyczką od podmiotu należącego do grupy.

Zawarcie porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi, umowy nienazwanej, ma na celu zapewnienie konkurencyjności koncernu poprzez uzyskanie optymalnego finansowania. Finansowanie Koncernu i zabezpieczenie jego płynności finansowej, przy jednoczesnym zachowaniu niezależności finansowej i zabezpieczeniu płynności dla poszczególnych spółek traktowane jest, jako zadanie centralne. Zestawienie i zarządzanie kontami finansowymi koncernu służy realizacji wewnętrznych i zewnętrznych przepływów pieniężnych. Uczestnicząc w systemie wspólnego zarządzania środkami pieniężnymi Spółka uzyska potrzebne jej środki w odpowiedniej wysokości w każdej chwili i bez konieczności wyceny i ustanawiania zabezpieczeń dla potrzeb kredytu.

System zarządzania środkami pieniężnymi pozwoli na polepszenie płynności finansowej Spółki w prowadzonej działalności gospodarczej, jak również zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego.

Spółka będzie uczestniczyć w procesie od momentu faktycznego włączenia do systemu. Szczegóły dotyczące koncernowego konta finansowego, zgodnie z postanowieniami porozumienia, zawiera Dyrektywa Koncernu d.s. Finansów (zwana dalej: dyrektywą).

Zgodnie z dyrektywą strony porozumienia zamierzają przyjąć, że "koncernowe konta finansowe są oprocentowane. Gdy spółka koncernowa udostępnia środki pieniężne, przysługuje jej roszczenie o odsetki, o ile na jej finansowym koncie koncernowym figuruje saldo na plus. W przeciwnym razie T przysługuje roszczenie z tytułu odsetek wobec spółki koncernowej. Odsetki na finansowym koncie koncernowym oblicza się co miesiąc z dokładnością do dnia na bazie 360 dni oprocentowania w skali roku. Obowiązuje stopa procentowa zależna od sytuacji na rynku pieniężnym (np. EURIBOR lub LIBOR dla walut obcych), która spełnia wymogi porównania z obcymi oprocentowaniami." Porozumienie zawiera się na czas nieokreślony. "T staje się de facto bankiem spółki koncernowej" i na czas trwania porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi zasadniczo przyjmuje zobowiązanie do utrzymania płynności spółki koncernowej - z zastrzeżeniem ewentualnych praw do zawieszenia lub wypowiedzenia usługi, zgodnie z porozumieniem o zarządzaniu środkami pieniężnymi. Ani zawarcie porozumienia o zarządzaniu środkami płynnymi ani udział w systemie nie stanowią gwarancji egzystencji spółki koncernowej lub zobowiązania T do jej finansowania w okresie po zakończeniu porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi względnie po zakończeniu wykonywania usługi zarządzania środkami pieniężnymi.

Wszelkie rozliczenia w ramach struktury będą odbywać się w walucie obcej. Jeżeli za dany dzień na walutowym rachunku bieżącym Spółki wystąpi saldo ujemne, Spółka będzie obciążana z tego tytułu odsetkami debetowymi. Za naliczanie i rozliczanie odsetek, opisanych w punkcie powyżej, odpowiedzialny będzie wyłącznie T. Rozliczenie odbywa się raz na miesiąc. T jest zobowiązana do informowania uczestników o kwocie odsetek kredytowych będących rezultatem dziennych operacji na Rachunku Rozliczeniowym.

Przy pobieraniu środków dodatkowo pobiera się opłatę z tytułu repartycji kosztów refinansowania.

Jej wielkość zależy od kosztów refinansowania w celu zabezpieczenia płynności koncernu T, którą zapewnia odpowiednie mieszanie krótko-i długoterminowych instrumentów finansowych. Ustalaną na tej podstawie stawkę oprocentowania kosztów refinansowania przeciwstawia się średniej miesięcznej stawce oprocentowania finansów koncernu. Różnica stanowi stawkę oprocentowania opłaty z tytułu kosztów refinansowania.

Opłatę z tytułu kosztów refinansowania oblicza się tymczasowo na podstawie średniego miesięcznego wykorzystania (pobrania) środków każdorazowo według ostatniej ustalonej stawki oprocentowania opłaty z tytułu kosztów refinansowania za okres miesiąca. Później raz na kwartał ustala się i rozlicza rzeczywistą opłatę z tytułu kosztów refinansowania. Może to spowodować albo dodatkowe obciążenie albo uznanie finansowego konta koncernowego.

W początkowym etapie, opisywanego porozumienia, Spółka zamierza korzystać z kredytowania przez T. Poziom wykorzystanych środków będzie rejestrowany na koncie koncernowym prowadzonym przez T. Z tytułu korzystania ze środków udostępnionych w ramach systemu Spółka będzie obciążana odsetkami zgodnie z wytycznymi wynikającymi z Dyrektywy oraz kosztami obsługi systemu, o których mowa powyżej. Na tym etapie obsługa systemu będzie dokonywana za pomocą przelewów dokonywanych manualnie przez T i Spółkę.

W piśmie z dnia 2 marca 2011 r. Wnioskodawca wskazał, iż w sporządzonym w dniu 30 listopada 2010 r. wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie stosowania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., zwanej dalej Ustawą VAT) Spółka powołała przepisy ustawy w brzmieniu obowiązującym w dacie sporządzenia wniosku.

Ponadto w piśmie z dnia 2 marca 2011 r. wskazano, iż z uwagi na wprowadzone zmiany przepisu, w celu wyeliminowania wątpliwości Wnioskodawca podkreśla, że wszystkie zawarte w przedmiotowym wniosku pytania odnoszą się do zdarzenie przyszłego. Z tego względu ocena prawna, zdaniem Wnioskodawcy, powinna zostać dokonana w oparciu o przepisy ustawy VAT w brzmieniu obowiązującym po dniu 1 stycznia 2011 r. Zmiany brzmienia przepisów nie wpływają na zmianę oceny prawnej przedstawionej przez Spółkę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie (oznaczone we wniosku jako nr 7):

Czy w ramach przedstawionego porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi Spółka jako uczestnik nie będzie wykonywała żadnych usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, a jedynym podmiotem świadczącym wspomniane usługi zarządzania płynnością będzie T.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z czynnościami wykonywanymi w ramach przedstawionego powyżej porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi, Spółka nie będzie świadczyć na rzecz T jakiejkolwiek usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT, a tym samym nie będzie podatnikiem podatku VAT z tego tytułu. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i świadczenie usług. Z kolei w myśl art. 8 ust. 1 ustawy VAT, przez usługę rozumie się każde świadczenie nie będące dostawą towarów, na rzecz osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej Należy stwierdzić, że Spółka nie będzie świadczyła usług na rzecz T. Spółka będzie jedynie odbiorcą usług finansowych świadczonych przez T, a jej działania będą miały wyłącznie charakter pomocniczy, niezbędny dla prawidłowej realizacji usług świadczonych przez ten podmiot. Spółka zamierza jedynie korzystać z usług w ramach porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi świadczonych przez T. Kwalifikacji tej nie zmienia fakt, iż w ramach opisywanego porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi. Spółka będzie wykonywać przelewy na Rachunek Rozliczeniowy. Nie oznacza to jednak, iż Spółka działając w określonych okolicznościach stanie się usługodawcą. Pozostanie ona nadal wyłącznie odbiorcą usługi w ramach porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi świadczonej przez T.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 cyt. ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 tej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 cyt. ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Powyższa definicja ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Aczkolwiek ustawa nie wyraża tego wprost, przyjąć należy, że działalnością gospodarczą jest w zasadzie tylko ta aktywność, która wykonywana jest zawodowo, w sposób profesjonalny. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Nie ulega wątpliwości, że te podmioty - prowadząc działalność gospodarczą - są podatnikami VAT.

Określenie pojęcia "podatnik" ma zasadnicze znaczenie dla zakresu opodatkowania. O ile, bowiem określenie czynności podlegających opodatkowaniu określa zakres przedmiotowy opodatkowania, to określenie pojęcia "podatnik" wskazuje na podmiotowy zakres opodatkowania. W efekcie opodatkowaniu mogą podlegać te czynności, w przypadku których spełniony został zarówno podmiotowy, jak i przedmiotowy zakres opodatkowania, tzn. zaistniała czynność określona jako opodatkowana, która została wykonana przez podmiot mający cechę podatnika.

Należy w tym miejscu zauważyć, że obie te cechy powinny zostać spełnione jednocześnie, co oznacza, że w odniesieniu do danej czynności konkretny podmiot powinien występować w charakterze podatnika. Tak, więc wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu przez podmiot nie występujący w tym przypadku w charakterze podatnika - nawet, jeśli tak w ogóle jest on podatnikiem z innego tytułu - pozostaje poza zakresem opodatkowania. Tak samo wykonanie czynności niepodlegającej opodatkowaniu przez podatnika jest neutralne z punktu widzenia VAT. Co prawda, przepisy ustawy nie wyrażają tego wprost, niemniej z ogólnych reguł konstrukcyjnych podatku w ogólności, w tym również podatku od towarów i usług, wynika konieczność, aby podmiot wykonujący czynność opodatkowaną występował w odniesieniu do niej, jako podatnik.

Podatnik to podmiot, który prowadzi działalność gospodarczą, niekoniecznie zaś wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu, w związku z czym podlegałby obowiązkowi podatkowemu. Podatnik w podatku od towarów i usług może podlegać (i zazwyczaj podlega) obowiązkowi podatkowemu, jednakże nie jest to warunkiem koniecznym dla jego statusu.

Taka, a nie inna konstrukcja "podatnika" jest przede wszystkim związana z faktem, że w prawie wspólnotowym status ten jest pomyślany przede wszystkim jako źródło uprawnień, a dopiero w dalszej kolejności - implikujący obowiązki. Podatnik to przede wszystkim podmiot mający prawo do odliczenia podatku, zaś w dalszej kolejności - podmiot ewentualnie obowiązany do zapłaty podatku.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż T staje się bankiem spółki koncernowej i na czas trwania porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi zasadniczo przyjmuje zobowiązanie do utrzymania płynności spółki koncernowej - z zastrzeżeniem ewentualnych praw do zawieszenia lub wypowiedzenia usługi, zgodnie z porozumieniem o zarządzaniu środkami pieniężnymi.

Z wniosku wynika, iż spółka koncernowa udostępnia środki pieniężne oraz przysługuje jej roszczenie o odsetki. Z tytułu korzystania ze środków udostępnionych w ramach systemu Spółka będzie obciążana odsetkami zgodnie z wytycznymi wynikającymi z postanowień porozumienia oraz kosztami obsługi systemu.

Zatem, w przedmiotowym przypadku, Wnioskodawca będzie nabywcą usługi świadczonej przez Spółkę T, która będzie wykonywała czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi świadczonej w ramach porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi. Z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi Spółka T będzie otrzymywała wynagrodzenie.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż Wnioskodawca przystępując do struktury kompleksowego zarządzania płynnością finansową nie wykonuje żadnych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, a jest jedynie usługobiorcą usługi świadczonej przez T.

Zatem, w odniesieniu do przedmiotowej usługi zarządzania środkami pieniężnymi, Wnioskodawca nie będzie podatnikiem, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ww. ustawy o VAT.

Z przedstawionego we wniosku stanowiska wynika iż, Spółka nie będzie świadczyła usług na rzecz T. Spółka będzie jedynie odbiorcą usług świadczonych przez T, a jej działania będą miały wyłącznie charakter pomocniczy, niezbędny dla prawidłowej realizacji usług świadczonych przez ten podmiot.

W konsekwencji powyższego, przedstawione we wniosku stanowisko Wnioskodawcy, iż w związku z czynnościami wykonywanymi w ramach przedstawionego powyżej porozumienia o zarządzaniu środkami pieniężnymi, Spółka nie będzie świadczyć na rzecz T jakiejkolwiek usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT, a tym samym nie będzie podatnikiem podatku VAT z tego tytułu, należało uznać za prawidłowe.

Wyjaśnić należy, iż niniejsza interpretacja rozstrzyga jedynie w kwestii objętej pytaniem oznaczonym we wniosku jako nr 7. Odnośnie problemów, których dotyczą pytania oznaczone we wniosku jako nr 1, 2, 3, 4, 5 i 6 zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 1 ww. ustawy - Ordynacja podatkowa Minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem przedmiotowa interpretacja odnosi się tylko do Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.