IBPP2/443-267/08/ICz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2008 r. (data wpływu 19 marca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych w ramach umowy cash poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 19 marca 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych w ramach umowy cash poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca zamierza przystąpić do "Umowy o objęcie rachunków bankowych usługą cash pool kompensacyjny" ("umowa"), którą podmiot dominujący wobec Spółki (zwany w umowie jako "Grupa") zamierza zawrzeć z Bankiem.Z umowy wynika, iż Bank zobowiązuje się do objęcia usługą cash pool kompensacyjny, wskazanych rachunków bieżących i pomocniczych prowadzonych w złotych przez Bank na rzecz Grupy oraz z podmiotów zależnych kapitałowo od grupy, które przystąpią do umowy (razem "uczestnicy").

Celem umowy jest zwiększenie efektywności wykorzystania środków pieniężnych poprzez zarządzanie przez Bank - w granicach i na zasadach określonych w umowie:

Dla osiągnięcia tego celu uczestnicy powierzają Bankowi dokonywanie kalkulacji stanów sald na wskazanych rachunkach (rachunkach powiązanych), a Bank zobowiązuje się do naliczania oprocentowania od środków pieniężnych zgromadzonych na tych rachunkach, zgodnie z zasadami określonymi w Umowie.Przystąpienie do Umowy nie oznacza unieważnienia warunków umów kredytowych oraz umów o prowadzenie rachunków, zawartych z Bankiem przez Uczestników Umowy, niemniej, zapisy i warunki Umowy mają wartość nadrzędną w zakresie sposobu naliczania odsetek. Ponadto, wysokość przyznanych w umowach kredytowych limitów określa maksymalną wysokość salda ujemnego danego uczestnikowi w ramach świadczenia przez Bank usługi cash pool.Umowa przewiduje, iż środki zgromadzone na rachunkach powiązanych podlegają oprocentowaniu według zmiennej stawki oprocentowania, zależnej od wyniku sumy sald na wszystkich rachunkach powiązanych. Umowa określa wysokość oprocentowania nadwyżki netto lub zadłużenia netto, gdy odpowiednio suma sald na rachunkach powiązanych na koniec danego dnia roboczego będzie większa lub mniejsza od zera.Umowa stanowi, iż na koniec dnia roboczego, dla środków dodatnich i ujemnych, kompensujących się w wyniku zsumowania sald, stosuje się wewnętrzne oprocentowanie rachunków, którego wysokość jest indywidualnie negocjowana z Grupą. Nie może być ono jednak wyższe niż stopa procentowa równa stawce właściwej dla zadłużenia netto (w przypadku sumy sald mniejszej od zera) i niższe od stopy procentowej równej stawce właściwej dla nadwyżki netto (gdy suma sald jest większa od zera). Umowa stanowi także, iż kalkulacja stanów sald w danym okresie obrachunkowym uwzględniać będzie transakcje zaksięgowane w danym miesiącu z wsteczną datą waluty. Bank nie będzie dokonywał rekalkulacji odsetek za poprzedni rozliczony okres obrachunkowy dla transakcji zaksięgowanych w danym okresie obrachunkowym ze wsteczną datą waluty z poprzedniego miesiąca.Umowa przewiduje, iż Bank nalicza odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach powiązanych w pierwszym dniu roboczym każdego kolejnego okresu obrachunkowego. Sposób wyliczenia odsetek od środków zgromadzonych na rachunkach powiązanych kreślony jest algorytmem ustalonym w załączniku do Umowy. Księgowanie odsetek następuje na rachunki uczestników w pierwszym dniu roboczym kolejnego okresu obrachunkowego. Kwoty, wynikające z zaokrągleń przy kalkulacji odsetek od środków zgromadzonych na rachunkach powiązanych, będą księgowane na rachunku grupy równocześnie z księgowaniami tych odsetek.Z umowy wynikają również zobowiązania Banku w zakresie przekazywania raportów dotyczących usługi cash pool, tj. raportów dziennych, miesięcznych zbiorczych oraz miesięcznych dla poszczególnych rachunków powiązanych.Umowa przewiduje wynagrodzenie dla Banku za usługę cash pool, w formie miesięcznej opłaty od każdego rachunku powiązanego objętego tą usługą. Bank będzie pobierał również opłatę z tytułu kosztów rezerwy obowiązkowej (rozumianej jako obowiązek utrzymywania przez Bank na rachunku w Narodowym Banku Polskim części depozytów zgromadzonych na rachunkach bankowych prowadzonych przez Bank, w wysokości określonej przez Narodowy Bank Polski), od sald depozytowych na rachunkach powiązanych uczestników, w wysokości rzeczywiście poniesionych kosztów. Usługa cash pool jest usługą bankową, której zakres jest określany na podstawie porozumienia stron (zgodnie ze swobodą umów). Świadcząc usługę cash pool na podstawie umowy, Bank spełnia oczekiwania uczestników, którzy są zainteresowani "optymalizowaniem łącznego wyniku odsetkowego". Jak wynika bowiem z umowy, jej celem jest efektywne zarządzanie przez Bank odsetkami z tytułu sald ujemnych poprzez ich zmniejszanie, oraz z tytułu sald dodatnich poprzez ich zwiększanie. Oznacza to zatem, iż odsetki uzyskane od Banku/zapłacone Bankowi przez uczestników na podstawie umowy będą odpowiednio wyższe lub niższe, niż gdyby uczestnik nie stał się stroną umowy.Dla osiągnięcia celu umowy uczestnicy powierzają Bankowi dokonywanie kalkulacji stanów sald na rachunkach powiązanych, a Bank zobowiązuje się do naliczania oprocentowania od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach powiązanych, zgodnie z zasadami określonymi w umowie.Wnioskodawca zauważa, iż dokonywanie przewidzianej w umowie kalkulacji sald na rachunkach powiązanych (prowadzonych w złotych polskich) nie prowadzi do faktycznego przepływu żadnych środków finansowych pomiędzy rachunkami powiązanymi, następuje bowiem wyłącznie w sposób "wirtualny", przez Bank, który prowadzi wszystkie rachunki powiązane.Dla analizy zjawiska cash pool, określonego w umowie, istotne znaczenie, w ocenie Wnioskodawcy, ma również to, iż wszystkie umowy rachunków bieżących i umowy kredytowe, zawarte przez Bank z uczestnikami pozostają w mocy. Umowa ma jednak wartość nadrzędną do ww. umów w zakresie sposobu naliczania odsetek.Wysokość oprocentowania od środków pieniężnych zgromadzonych przez Uczestników na rachunkach powiązanych zależy od wyniku sumy sald na wszystkich rachunkach powiązanych na koniec każdego dnia roboczego.I tak, gdy suma sald na rachunkach powiązanych będzie większa od zera, nadwyżka netto za ten dzień będzie oprocentowana według stopy równej stawce WIBID 1M, powiększonej o ustaloną marżę. Natomiast, gdy suma sald na rachunkach powiązanych będzie mniejsza od zera, zadłużenie netto za ten dzień będzie oprocentowana według stopy równej stawce WIBOR 1M, powiększonej o ustaloną marżę.Wnioskodawca wskazuje, iż do środków dodatnich oraz środków ujemnych kompensujących się w wyniku zsumowania sald na koniec dnia roboczego ma zastosowanie wewnętrzne oprocentowanie rachunków. Wysokość tego oprocentowania jest negocjowana przez Bank z Grupą.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przypadku umowy zawartej jako "umowa o objęcie rachunków bankowych umową cash pool kompensacyjny" wyłącznie Bank świadczy usługi na rzecz uczestników, natomiast uczestnik nie świadczy usługi na rzecz Banku ani innych uczestników.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku VAT przez świadczenie usług (...) rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o podatku VAT, jako odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT traktuje się również nieodpłatne świadczenia usług, jeżeli: są świadczone na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz nie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami (w całości lub w części).

Zdaniem Wnioskodawcy, na podstawie umowy, wyłącznie Bank świadczy na rzecz uczestników, usługę pośrednictwa finansowego (usługę pośrednictwa finansowego należy sklasyfikować według PKWiU w grupie 65.23.10-00.00, która zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT, w związku z poz. 3 załącznika Nr 4 do tej ustawy, jest zwolniona od podatku od towarów i usług), za którą otrzymuje od każdego z nich wynagrodzenie określone w umowie.Ponadto Wnioskodawca uważa, iż z treści umowy wynika, że uczestnik nie wykonuje czynności, które spełniałyby przesłanki określone w art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o podatku VAT, gdyż: uczestnik za możliwość zaliczenia swoich wolnych środków finansowych (salda dodatniego) lub swojego zadłużenia (salda ujemnego) dla potrzeb wyliczenia odsetek należnych innym uczestnikom nie pobiera wynagrodzenia nie jest to więc świadczenie odpłatne, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku VAT, oraz możliwość zaliczenia swoich wolnych środków finansowych (salda dodatniego) lub swojego zadłużenia (salda ujemnego) dla potrzeb wyliczenia odsetek należnych innym uczestnikom, następuje w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Uczestnika i na cele ściśle związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, nie spełniają więc przesłanek świadczenia nieodpłatnego, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, podlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT. W ocenie Wnioskodawcy przejęcie przez Grupę kwot wynikających z zaokrągleniem powstających przy kalkulacji odsetek od środków zgromadzonych na rachunkach powiązanych nie można traktować jako świadczenia usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o podatku VAT, gdyż wysokość tych kwot, a nawet w ogóle jej powstanie, jest całkowicie niezależne od działania uczestników. Umowa przewiduje wyłącznie sposób przeznaczenia kwot powstałych w wyniku zaokrągleń odsetek.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

W świetle art. 29 ust. 1 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W załączniku tym w poz. 3 pkt 3 zostały wymienione usługi pośrednictwa finansowego (PKWiU ex 65-67).

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca zamierza przystąpić do "umowy o objęcie rachunków bankowych usługą cash pool kompensacyjny".

Z umowy wynika, iż Bank zobowiązuje się do objęcia "usługą cash pool kompensacyjny", wskazanych rachunków bieżących i pomocniczych prowadzonych w złotych przez Bank na rzecz grupy oraz z podmiotów zależnych kapitałowo od grupy, które przystąpią do umowy. Celem umowy jest zwiększenie efektywności wykorzystania środków pieniężnych poprzez zarządzanie przez Bank w granicach i na zasadach określonych w umowie.Dla osiągnięcia tego celu uczestnicy powierzają Bankowi dokonywanie kalkulacji stanów sald na wskazanych rachunkach (rachunkach powiązanych), a Bank zobowiązuje się do naliczania oprocentowania od środków pieniężnych zgromadzonych na tych rachunkach, zgodnie z zasadami określonymi w umowie.Umowa przewiduje, iż środki zgromadzone na rachunkach powiązanych podlegają oprocentowaniu według zmiennej stawki oprocentowania, zależnej od wyniku sumy sald na wszystkich rachunkach powiązanych. Umowa określa wysokość oprocentowania nadwyżki netto lub zadłużenia netto, gdy odpowiednio suma sald na rachunkach powiązanych na koniec danego dnia roboczego będzie większa lub mniejsza od zera.Umowa stanowi, iż na koniec dnia roboczego, dla środków dodatnich i ujemnych, kompensujących się w wyniku zsumowania sald, stosuje się wewnętrzne oprocentowanie rachunków, którego wysokość jest indywidualnie negocjowana z Grupą. Nie może być ono jednak wyższe niż stopa procentowa równa stawce właściwej dla zadłużenia netto (w przypadku sumy sald mniejszej od zera) i niższe od stopy procentowej równej stawce właściwej dla nadwyżki netto (gdy suma sald jest większa od zera). Umowa stanowi także, iż kalkulacja stanów sald w danym okresie obrachunkowym uwzględniać będzie transakcje zaksięgowane w danym miesiącu z wsteczną datą waluty. Bank nie będzie dokonywał rekalkulacji odsetek za poprzedni rozliczony okres obrachunkowy dla transakcji zaksięgowanych w danym okresie obrachunkowym ze wsteczną datą waluty z poprzedniego miesiąca.

Umowa przewiduje, iż Bank nalicza odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach powiązanych w pierwszym dniu roboczym każdego kolejnego okresu obrachunkowego.Z umowy wynikają również zobowiązania Banku w zakresie przekazywania raportów dotyczących usługi cash pool, tj. raportów dziennych, miesięcznych zbiorczych oraz miesięcznych dla poszczególnych rachunków powiązanych.

Umowa przewiduje wynagrodzenie dla Banku za usługę cash pool, w formie miesięcznej opłaty od każdego rachunku powiązanego objętego tą usługą.

Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne umowy cash poolingu należy stwierdzić, iż w sytuacji wskazanej we wniosku w roli usługodawcy występuje Bank, który wykonuje wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej, jaką jest cash pooling. Z tytułu przedmiotowej usługi Bank otrzymuje miesięczne wynagrodzenie.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż podmiotem, u którego wystąpi obrót z tytułu wykonania usługi określanej jako Usługa Cash Pool, jest Bank, a nie Spółka.

Zatem świadczona przez Bank ww. usługa podlega opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, lecz jako usługa pośrednictwa finansowego - PKWiU 65.23.10 - korzysta ze zwolnienia, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Natomiast czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie umowy, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych ramach struktury cash poolu nie stanowią odrębnego świadczenia usług przez Spółkę, w rozumieniu art. 8 ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii poprawności dokonanego przez Wnioskodawcę zaklasyfikowania ww. usług według PKWiU. Należy bowiem zauważyć, że tut. organ nie jest właściwy do weryfikacji poprawności dokonanej przez Wnioskodawcę klasyfikacji usług według PKWiU, gdyż zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 r. w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfikacyjnych (Dz. Urz. GUS Nr 1, poz. 11) zasadą jest, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje swoje towary i usługi według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej. W przypadku trudności w ustaleniu właściwego grupowania wyrobu lub usługi według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług zainteresowany podmiot może zwrócić się o udzielenie informacji w tym zakresie do Urzędu Statystycznego w Łodzi. Tak więc to Podatnika obciąża obowiązek i ryzyko prawidłowego sklasyfikowania wykonywanych usług, a w razie wątpliwości Podatnik może w tym zakresie zwrócić się do Urzędu Statystycznego w Łodzi.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Ponadto należy wyjaśnić, że zgodnie z art. 14b § 3 ww. ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Natomiast w myśl art. 14c § 1 tej ustawy, interpretacja indywidualna zawiera ocenę stanowiska wnioskodawcy wraz z uzasadnieniem prawnym tej oceny. Z powyższych przepisów wynika zatem, że przedmiotem interpretacji może być jedynie ocena stanowiska Wnioskodawcy dotyczącego przedstawionego we wniosku stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Organ wydający interpretację nie jest natomiast uprawniony do analizowania i oceny załączonych do wniosku o interpretację dokumentów.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto informuje się, iż w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.