IBPP2/443-235/08/BM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana Z. przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2008 r. (data wpływu 12 marca 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczenia usług, z tytułu których wynagrodzeniem jest premia pieniężna oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez kontrahenta w celu udokumentowania usługi w zamian za przyznaną premię pieniężną - jest prawidłowe.

W dniu 12 marca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczenia usług, z tytułu których wynagrodzeniem jest premia pieniężna oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez kontrahenta w celu udokumentowania usługi w zamian za przyznaną premię pieniężną.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dokonuje na rzecz Odbiorcy dostawy towarów, które następnie są sprzedawane w sieci sklepów Odbiorcy. W omawianym zakresie, podstawą współpracy jest "Umowa Ramowa długoterminowej współpracy gospodarczej" ("Umowa Ramowa").Umowa Ramowa w sposób kompleksowy określa warunki współpracy pomiędzy Wnioskodawcą i Odbiorcą, w szczególności przewiduje szereg odrębnie traktowanych instrumentów mających na celu intensyfikację obrotów między jej stronami, np. rabaty, wynagrodzenie za usługi w zakresie promocji towarów czy premie pieniężne.Zgodnie z Umową Ramową Wnioskodawca zobowiązał się do przyznania Odbiorcy premii pieniężnej z tytułu i pod warunkiem dokonania przez Odbiorcę, w danym okresie rozliczeniowym (kwartał, rok kalendarzowy), określonej wartości zakupów towarów handlowych od Wnioskodawcy.Dotychczas Odbiorca wystawiał Wnioskodawcy faktury VAT na kwotę netto równą wartości przyznanych premii pieniężnych. Zarówno Wnioskodawca jak i Odbiorca traktowali wypłacone premie pieniężne jako wynagrodzenie za usługi świadczone przez Odbiorcę na rzecz Wnioskodawcy, podlegające opodatkowaniu VAT.Premia wypłacana jest Odbiorcy przez Wnioskodawcę za osiągnięcie przez Odbiorcę określonej wartości zakupów towarów handlowych Wnioskodawcy, w danym okresie rozliczeniowym. Przyznanie przez Wnioskodawcę premii nie jest zatem związane z konkretną dostawą dokonaną na rzecz Odbiorcy. Za słusznością takiego stanowiska przemawia także fakt, że przyznanie premii przez Wnioskodawcę nie wynika z dokonania konkretnej dostawy towarów na rzecz Odbiorcy, lecz ma na celu utrwalenie współpracy handlowej pomiędzy stronami Umowy Ramowej.Dodatkowo, premia przyznawana jest Odbiorcy w zamian za określone świadczenie, tj. zrealizowanie określonego wolumenu zakupów towarów Wnioskodawcy w danym okresie rozliczeniowym.

Wnioskodawca podkreśla, że w przeszłości Odbiorca dwukrotnie zwracał się do właściwego dla niej organu podatkowego z wnioskiem o wydanie wiążącej interpretacji przepisów prawa podatkowego w zakresie opodatkowania VAT otrzymywanych premii pieniężnych (m.in. premii otrzymywanych od Wnioskodawcy). W interpretacji z dnia 12 lipca 2005 r. nr 1471/NTR1/443-306/057AM oraz interpretacji z dnia 7 sierpnia 2007 r. nr 1471/VTR1/443-47/07/MA, Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarpowego w Warszawie potwierdził prawidłowość schematu rozliczeń VAT stosowanego przez strony Umowy Ramowej. W szczególności, Organ potwierdził, że premie pieniężne otrzymywane przez Odbiorcę (czyli także premie wypłacane przez Wnioskodawcę) powinny być dla celów VAT traktowane jako wynagrodzenie za usługę świadczoną przez Odbiorcę na rzecz swoich dostawców (czyli także na rzecz Wnioskodawcy).Wątpliwości Wnioskodawcy w powyższym zakresie, powstały w związku z pojawieniem się w 2007 r. odmiennego stanowiska niektórych sądów administracyjnych oraz organów podatkowych, zgodnie z którym tego typu premie nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usług, a w konsekwencji zdarzenia związane z ich wypłatą nie wywołują żadnych skutków w zakresie VAT zarówno po stronie beneficjenta premii, jak i podmiotu ją wypłacającego.

Wnioskodawca zauważa, iż powyższe stanowisko jest odmienne od stanowiska większości organów podatkowych, odzwierciedlającego stanowisko Ministra Finansów wyrażone w piśmie z dnia 17 września 2004 r. znak: 02-774/2004/AP/9065 BM6 oraz z dnia 30 grudnia 2004 r. znak:12-1222/2004/AP/4026. Zgodnie z tym stanowiskiem, przedmiotowe premie pieniężne należy w określonych przypadkach traktować jako wynagrodzenie za usługę świadczoną przez beneficjenta premii. Prawidłowość przedmiotowego stanowiska została także potwierdzona w odniesieniu do premii przyznawanych przez Wnioskodawcę na rzecz Odbiorcy w dwóch ww. wiążących interpretacjach prawa podatkowego wydanych dla Odbiorcy.Ponadto Wnioskodawca zwraca uwagę na obowiązujący od dnia 1 stycznia 2008 r. przepis art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, który nie przyznaje podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturze dokumentującej czynność, która nie podlega opodatkowaniu lub jest zwolniona od podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy, skutki podatkowe w zakresie VAT przyznania różnych rodzajów premii pieniężnych uzależnione są od wielu czynników m.in. od ustalenia, za co faktycznie dana premia pieniężna została wypłacona, czy dotyczy konkretnej dostawy, czy odnosi się do wszystkich dostaw dokonanych w określonym czasie. Biorąc po uwagę powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, należy uznać, że wypłacane przez niego premie stanowią wynagrodzenie za określone zachowanie ze strony Odbiorcy, które to zachowanie należy na gruncie przepisów ustawy o VAT potraktować jako świadczenie usługi, podlegające opodatkowaniu. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie natomiast do przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. W przedstawionym stanie faktycznym, premia przyznawana przez Wnioskodawcę ma charakter płatności wzajemnej tzn. stanowi ekwiwalent za określone zachowanie ze strony Odbiorcy, polegające na dokonaniu zakupów towarów Wnioskodawcy, o określonej przez strony Umowy Ramowej wartości.

W efekcie:

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT).Natomiast przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

Powołany przepis wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 powoływanej ustawy o VAT. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. premie pieniężne nabywcom. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, tj. m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie pieniężne zostały wypłacone, tzn. czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie itp. Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, obrotem zaś jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku.Natomiast zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.

W przypadkach, gdy wypłacona premia pieniężna jest związana z konkretną dostawą, nawet jeżeli jest to premia wypłacona po dokonaniu zapłaty, powinna być traktowana jak rabat, o którym mowa w cyt. art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, ponieważ ma bezpośredni wpływ na wartość tej dostawy i w efekcie prowadzi do obniżenia wartości (ceny) dostawy. W tym przypadku zastosowanie będzie miał przepis § 16 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.). W opisanym stanie faktycznym mamy do czynienia z sytuacją, gdzie Wnioskodawca wypłaca nabywcy premie pod warunkiem osiągnięcia przez odbiorcę określonej wartości zakupów towarów handlowych Wnioskodawcy, w danym okresie rozliczeniowym. Premia ta nie ma więc charakteru dobrowolnego, ale uzależniona jest od określonego zachowania kupującego. Usługobiorcą jest dostawca, który realizuje swój interes ekonomiczny poprzez tworzenie sytuacji, w której kupujący decyduje się na zakup u niego, a nie u innego dostawcy.

Wypłata przedmiotowej premii pieniężnej jest rodzajem wynagrodzenia za określone zachowanie się nabywcy w stosunku do sprzedawcy. Wypłacając premię pieniężną sprzedawca nagradza kupującego za nabycie określonej ilości towarów, a w konsekwencji za lojalność względem sprzedawcy, tj. za to że kupujący nabywa towary wybranego kontrahenta, a nie jego konkurentów. Premia pieniężna powinna być w związku z tym traktowana również jako wynagrodzenie za powstrzymywanie się od zakupu towarów konkurencyjnych. Zachowanie nabywcy stanowi w tym przypadku świadczenie usługi za wynagrodzeniem na rzecz sprzedającego. Jako zapłatę za wykonaną usługę podatnik otrzymuje bonus w postaci premii pieniężnej. Zatem pomiędzy stronami zaistniała więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy o VAT stanowi świadczenie usługi za wynagrodzeniem.W myśl art. 41 ust. 13 ustawy o VAT towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 22%, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę.

Zatem w przedmiotowej sytuacji, świadczenie przez kontrahenta na rzecz Wnioskodawcy wskazanych wyżej usług, za które wypłacane jest wynagrodzenie nazwane premią pieniężną, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według 22% stawki podatku VAT, oraz winno być udokumentowane poprzez wystawienie przez świadczącego usługę - kontrahenta Wnioskodawcy faktury VAT na rzecz nabywcy usług, tj. Wnioskodawcy wypłacającego premię pieniężną.Kwestie dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego uregulowane zostały w dziale IX ustawy o VAT oraz zgodnie z dyspozycją ustawową w rozdziale 7 i 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 z późn. zm.).Podstawowe uprawnienie podatnika dotyczące obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zostało zawarte w art. 86 ust. 1 cyt. ustawy o podatku od towarów i usług, który stanowi, iż podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy prawo do tego obniżenia powstaje co do zasady w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny. Prawo to wynika z samej konstrukcji podatku od towarów i usług i zapewnia neutralność tego podatku dla czynnych podatników VAT.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w powołanym przez Wnioskodawcę we wniosku z dnia 4 marca 2008 r., art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2008 r.) nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.Z powyższego przepisu wynika, iż w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest czynność niepodlegajaca opodatkowaniu podatkiem VAT, podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej tą czynność nie podlega odliczeniu.

Cytowany wyżej przepis nie ogranicza natomiast prawa Wnioskodawcy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego w związku z otrzymaniem od kontrahenta faktur dokumentujących świadczenie usług, za które wypłacane jest wynagrodzenie w postaci premii pieniężnej. Tut. organ bowiem wykazał w przedmiotowej interpretacji, iż świadczenie usług, za które wypłacane jest wynagrodzenie w postaci premii pieniężnej, powinno być udokumentowane przez otrzymującego takie premie fakturą VAT i opodatkowane 22% stawką podatku od towarów usług. W związku z tym Wnioskodawca będzie miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony w fakturze otrzymanej od kontrahenta z tytułu świadczenia ww. usług, za które wypłacane są, jako wynagrodzenie, premie pieniężne, pod warunkiem oczywiście spełnienia przesłanek pozytywnych określonych w art. 86 ust. 1 tej ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.