IBPP2/443-224/08/BM - Opodatkowanie podatkiem Vat czynności sprzedaży akcji jako świadczenia usługi pośrednictwa finansowego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. M. przedstawione we wniosku z dnia 7 marca 2008 r. (data wpływu 11 marca 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy czynność sprzedaży akcji jest świadczeniem usługi pośrednictwa finansowego podlegającym przepisom ustawy o podatku VAT - jest nieprawidłowe.

W dniu 11 marca 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy czynność sprzedaży akcji jest świadczeniem usługi pośrednictwa finansowego podlegającym przepisom ustawy o podatku VAT.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, korzysta z usług biura maklerskiego w zakresie kupna i sprzedaży akcji w celach zarobkowych, w tym zarządzania posiadanym portfelem akcji. Spółka przeznaczyła określoną ilość środków pieniężnych na zakup akcji określonej emitowanej serii, na obrót którymi na rynku regulowanym wydała zgodę Komisja Papierów Wartościowych i Giełd. Biuro maklerskie zarządza w imieniu i na rachunek Spółki nabytymi akcjami.

Po zakończeniu każdego miesiąca biuro maklerskie przekazuje Spółce zestawienie zawartych transakcji w danym okresie sprawozdawczym oraz wycenę portfela akcji na ostatni dzień okresu sprawozdawczego. Biuro maklerskie z tytułu świadczonych usług zarządzania akcjami otrzymuje od Spółki wynagrodzenie na podstawie wystawionej faktury VAT z wykazanym podatkiem od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy czynność sprzedaży akcji realizowana przez Spółkę - biuro maklerskie działa bowiem w imieniu i na rzecz Spółki - jest świadczeniem usługi pośrednictwa finansowego podlegającym przepisom ustawy o VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, czynność sprzedaży akcji wykonywana w ramach usługi pośrednictwa finansowego podlega przepisom ustawy o VAT.

Powyższe stanowisko Wnioskodawca uzasadnił następującymi argumentami:

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Natomiast w myśl art. 2 ust. 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy ruchome jak również wszelkie postaci energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zdaniem Wnioskodawcy akcje odzwierciedlają udział ich właściciela w kapitale podmiotu gospodarczego. Nie spełniają zatem kryteriów pozwalających uznać, że stanowią one towar w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Sprzedaż akcji nie będzie zatem stanowiła dostawy towarów.

W świetle powyższego Wnioskodawca stwierdził, iż sprzedaż akcji w przedmiotowym stanie faktycznym może zostać uznana za świadczenie usług.

W ocenie Wnioskodawcy, w analizowanym przypadku można wskazać beneficjenta usługi, którym jest nabywca akcji. Transakcja sprzedaży akcji jest transakcją odpłatną będącą skutkiem zawartej pomiędzy stronami umowy kupna-sprzedaży.

Ponadto akcje są kupowane z zamiarem ich odsprzedaży w celach zarobkowych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Można zatem stwierdzić, iż Spółka świadczy na rzecz nabywcy akcji usługę pośrednictwa finansowego dotyczącą sprzedaży "kapitału" w postaci akcji.

Powyższe wnioski znajdują potwierdzenie w jednolitym stanowisku organów podatkowych oraz orzecznictwie ETS.

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca przytacza fragment postanowienia Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 24 lutego 2006 r. znak: DM/436-0002/06/KN, w którym stwierdzono, iż " (...) sprzedaż na rzecz Podatnika akcji poza rynkiem giełdowym przez podmiot posiadający siedzibę na terytorium państwa trzeciego będzie zwolniona od podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jako usługa pośrednictwa finansowego wymieniona w załączniku Nr 4 do ustawy o VAT pod pozycją 3. Z tych samych względów należy uznać, w ocenie tut. Organu, iż odsprzedaż przez Podatnika akcji, podlegająca opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o VAT, będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie przepisów powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. (...)" co wynikało m.in. z faktu, że " (...) Zgodnie z cytowanym przepisem art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych. (...) Zgodnie z załączoną do przedmiotowego wniosku opinią Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi usługi polegające na zakupie we własnym imieniu i na własny rachunek akcji spółek celem ich odsprzedaży mieszczą się w grupowaniu PKWiU 65.23 10-00.00 - "Usługi pośrednictwa finansowego, gdzie indziej niesklasyfikowane". (...)."

Wnioskodawca wskazał również, iż podobne stanowisko prezentowane jest w postanowieniach:

Wnioskodawca podkreślił, iż w przedmiotowej sytuacji, Spółka dokonuje zakupu akcji z pełną, w tym momencie, świadomością zamiaru ich odsprzedaży w sposób częstotliwy.

Ma to, zdaniem Wnioskodawcy, istotne znaczenie w świetle wyroku Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich (Piąta Izba) w sprawie Empresa de Desenvolvimento mineiro SGPS SA (EDM) przeciwko Fazenda Publica z dnia 29 kwietnia 2004 r. (sprawa C-77/01), w którym Sąd stwierdził, że: "W sytuacji takiej jak w sprawie w postępowaniu głównym:

Z powyższego wynika, że nie stanowią podstawy opodatkowania transakcje, które nie są dokonywane w ramach działalności gospodarczej. W związku z tym nie będą stanowiły czynności podlegającej opodatkowaniu VAT transakcje zbycia udziałów lub akcji objętych wcześniej celem sprawowania uprawnień właścicielskich. Z powyższego, można zatem "a contrario" wywieść, że skoro Spółka dokonuje zakupów akcji w celu ich dalszej odsprzedaży to należy uznać, iż świadczy ona usługę pośrednictwa finansowego. Prezentowany pogląd znajduje potwierdzenie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 kwietnia 2003 r., sygnatura akt III SA 2382/01. Jednakże usługa ta podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z kolei przez towary, zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Czynności są opodatkowane podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy wykonywane są przez podatnika, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, działającego w takim charakterze w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ust. 2 powołanego powyżej przepisu ma charakter podmiotowy, odnosi się bowiem do podmiotów prowadzących tę działalność. Działalność gospodarcza, w myśl ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Tak więc, nie każda czynność dokonana przez podmiot, mający status podatnika będzie podlegać opodatkowaniu. Status bycia podatnikiem podatku VAT nie powoduje automatycznie rozciągnięcia skutków podatkowych na całą sferę aktywności danego podmiotu. Zatem za działalność rodzącą obowiązki w podatku VAT, należy uznać tylko tę działalność, którą można zidentyfikować i zaliczyć do zawodowej płaszczyzny jednostki.

Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i sprzedaży własnych akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Przykładem może być, wskazany przez Wnioskodawcę wyrok ETS z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-77/01 (Empresa de Desenvolvimento Mineiro SGPS SA (EDM) przeciwko Fazenda Publica).

Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej, a zatem podmiot dokonujący tych czynności nie ma statusu podatnika, nawet jeżeli z tytułu innej działalności jest podatnikiem. Od tej zasady orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają łączyć z faktem posiadania papierów wartościowych wykonywanie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT. Dotyczy to sytuacji gdy:

Akcja jest to instrument finansowy (papier wartościowy) reprezentujący częściowy udział jego właściciela w kapitale spółki akcyjnej. Akcjonariusz, czyli właściciel akcji, ma ustalone prawa i obowiązki. Najważniejszym prawem akcjonariusza jest prawo do udziału w zyskach spółki.

Udział w spółce posiadającej osobowość prawną jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem transakcji (prawo zbywalne), nie mieści się jednak ani w definicji towarów, ani usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca, korzysta z usług biura maklerskiego w zakresie kupna i sprzedaży akcji w celach zarobkowych, w tym zarządzania posiadanym portfelem akcji. Spółka przeznaczyła określoną ilość środków pieniężnych na zakup akcji określonej emitowanej serii. Biuro maklerskie zarządza w imieniu i na rachunek Spółki nabytymi akcjami.

Należy zauważyć, iż maklerem papierów wartościowych - (brokerem) jest osoba zawodowo zajmująca się pośrednictwem w transakcjach kupna i sprzedaży papierów wartościowych (np. akcji czy obligacji) dla klienta, w zamian za wynagrodzenie ustalane w procentach od wartości transakcji (prowizja). Maklerzy zrzeszeni są w domach maklerskich bo tylko one jako członkowie giełdy mogą bezpośrednio uczestniczyć w obrocie papierami wartościowymi na giełdzie. Maklerzy dokonują więc transakcji w imieniu domu maklerskiego, a pośrednio w imieniu klienta, który ma w nim rachunek inwestycyjny.

Mając na uwadze powyższe należy uznać, iż, w sytuacji, gdy Wnioskodawca nie uczestniczy w zarządzaniu podmiotem którego akcje/udziały posiada oraz nie zachodzą przesłanki wyżej wymienione, to czynność samego nabycia/sprzedaży akcji czy udziałów w innych spółkach nie jest traktowana jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy VAT, natomiast podmiot ten nie uzyskuje statusu podatnika w tym zakresie. Tym samym odpłatne zbycie akcji lub udziałów, w przedstawionym stanie faktycznym, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnośnie wskazanych we wniosku interpretacji innych urzędów skarbowych należy wyjaśnić, iż interpretacje organów podatkowych wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny przedstawiony przez podatnika. Interpretacje te nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa. Zatem tut. organ przy wydawaniu interpretacji indywidualnej nie ma obowiązku posiłkować się stanowiskiem innych organów podatkowych.

Ponadto należy zauważyć, iż orzeczenia sądów administracyjnych nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa bowiem wyroki sądów są wydane w konkretnych sprawach i dotyczą wyłącznie tych spraw, w których zapadły.

W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w przedmiotowej sprawie należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.