IBPP2/443-186/08/BM - Opodatkowanie podatkiem VAT oraz zasady dokumentowania premii pieniężnych przekazywanych przez spółkę kontrahentom w przypadku osiągnięcia przez nich określonego poziomu obrotów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko P. przedstawione we wniosku z dnia 20 lutego 2008 r. (data wpływu 29 lutego 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania premii pieniężnych i udokumentowania premii pieniężnej poprzez wystawienie faktury VAT - jest prawidłowe.

W dniu 29 lutego 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania premii pieniężnych i udokumentowania premii pieniężnej poprzez wystawienie faktury VAT.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, podpisując umowy czy to dostawy czy sprzedaży, przewidywał w umowach możliwość przekazywania na rzecz swoich kontrahentów premii pieniężnych w przypadku, gdy zakupią oni w odpowiednim okresie czasu, określoną w umowie, ilość towaru. W sytuacji gdy wartość realizowanych w danym okresie czasu zamówień przekraczała wartość wskazaną w umowie, uzasadniającą przyznanie premii pieniężnej, Wnioskodawca przekazywał swoim kontrahentom należną premię pieniężną. Podstawą do przekazania premii i jej rozliczenia była wystawiona przez kontrahentów Wnioskodawcy faktura VAT, gdzie przyjmowano za podstawę opodatkowania wartość wyliczonej premii pieniężnej bez należnego podatku i naliczano 22 % podatek od towarów i usług (dalej zwany podatkiem VAT). Taki sposób dokonywania rozliczenia przyznanej premii, zdaniem Wnioskodawcy, wynika z pisma Ministerstwa Finansów z dnia 30 grudnia 2004 r., nr PP3-812-1222/2004/AP/4026.

Odmienne stanowisko zajął Naczelny Sąd Administracyjny zarówno w wyroku z dnia 6 lutego 2007 r. sygn. akt FSK 94/06 jak i w wyroku z 22 maja 2007 r., sygn. akt III SA 4080/06, który uznał, iż premie pieniężne wypłacane w przypadku osiągnięcia określonego progu obrotów, nie są dla nabywcy wynagrodzeniem za świadczenie usług. W ocenie NSA opodatkowanie usługi świadczonej przez nabywcę towaru będzie prowadziło do podwójnego opodatkowania tej samej czynności, pierwszy raz jako sprzedaży czy dostawy towaru, drugi raz jako zakup tego samego towaru, ale jako kolejnego zakupu o określonej łącznej wartości (świadczenia usług), ale w ramach tej samej transakcji. Kontrahenci Wnioskodawcy, którzy rozliczali udzielone premie pieniężne, poprzez wystawienie faktury VAT, powołując się na ww. wyroki NSA, uznali, iż premie pieniężne w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług nie są ani dostawą towarów ani świadczeniem usług i nie mieszczą się w zakresie opodatkowania podatkiem VAT.

Wobec powyższego niektórzy kontrahenci Wnioskodawcy uznali, iż transakcje obejmujące przyznanie premii nie mogą być już potwierdzone fakturą VAT, a wyłącznie przy zastosowaniu noty księgowej (obciążeniowej) i zaczęli wystawiać tego rodzaju dokumenty oraz dokonywać korekt wcześniejszych wyliczeń dokonanych w oparciu o wystawione przez nich faktury VAT. W ocenie Wnioskodawcy zagadnienie nie jest jednak oczywiste i wymaga dokonania indywidualnej interpretacji, zwłaszcza biorąc pod uwagę stanowisko Urzędu Skarbowego w Piasecznie z 18 września 2007 r. nr 1418/ZT/T/443-59/07/SG zamieszczone na stronie internetowej Ministerstwa Finansów. W treści pisma Naczelnik Urzędu Skarbowego w Piasecznie stwierdza, iż "ze względu na różnorodny charakter czynności związanych z wypłacaniem premii pieniężnych, organy podatkowe obowiązane są uwzględnić określony stan faktyczny występujący u podatnika i rozpatrywać sprawy indywidualnie" W dalszej części pisma organ podatkowy stwierdza, że "merytoryczne rozstrzygnięcie kwestii zasadniczej dotyczącej opodatkowania premii pieniężnej, zawarte w niniejszym postanowieniu nie zmienia więc dotychczasowej interpretacji organów podatkowych w tym zakresie, opartych na interpretacji Ministerstwa Finansów, nie ma zatem podstaw do korygowania wcześniejszych rozliczeń dotyczących tych czynności, ani zmiany sposobu ich dokumentowania. Jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, premia pieniężna powinna być dokumentowana fakturą VAT".

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

W ocenie Wnioskodawcy, słuszne jest stanowisko, iż premie pieniężne przyznane kontrahentom podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem premie pieniężne przyznawane są za pewien okres czasu, nie obejmują konkretnych transakcji sprzedaży czy dostawy, lecz związane są z określonym zachowaniem nabywcy, to jest świadczeniem usług na rzecz Wnioskodawcy, które to czynności podlegają opodatkowaniu. Zatem opisana czynność jako podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług powinna być dokumentowana fakturą VAT, a nie notą obciążeniową. Zdaniem Wnioskodawcy, premia pieniężna jaką Wnioskodawca przyznaje swoim kontrahentom nie odnosi się do każdej dostawy (sprzedaży) towaru, ale jest generalnie związana z aktywnym działaniem kontrahentów Wnioskodawcy. Premie pieniężne mają na celu utrwalenie współpracy handlowej. Wnioskodawca przyznaje je bowiem nie za każdą zrealizowaną dostawę, nie za osiągnięcie obrotu związanego z realizacją danej dostawy, ale za przywiązanie do współpracy z Wnioskodawcą za jej kontynuację i dobre efekty ekonomiczne. Z tych względów premie pieniężne są wynikiem świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w ostatnich interpretacjach organów podatkowych (m.in. decyzja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 20 listopada 2007 r. nr 1401/PH-I/4407/14-158/06/KO, postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Ursynów z dnia 25 września 2007 r. nr 1438/VAT2/443-84/07/258-94/JB), w których podkreśla się, że o kwalifikacji premii pieniężnej decyduje to, czy została zapłacona za konkretne usługi, czy też odnosi się do wszystkich usług w określonym czasie. Premia pieniężna jaką przyznaje Wnioskodawca jest zatem związana z kształtowaniem wzajemnych relacji pomiędzy Wnioskodawcą a jego kontrahentami. W świetle powyższego, w ocenie Wnioskodawcy, również brak podstaw do dokonywania korekt wcześniejszych rozliczeń dokonanych w oparciu o wystawione faktury VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT).Natomiast przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

Powołany przepis wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 powoływanej ustawy o VAT. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. premie pieniężne nabywcom. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, tj. m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie pieniężne zostały wypłacone, tzn. czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie itp. Stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, obrotem zaś jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku.

Natomiast zgodnie z art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.

W przypadkach, gdy wypłacona premia pieniężna jest związana z konkretną dostawą, nawet jeżeli jest to premia wypłacona po dokonaniu zapłaty, powinna być traktowana jak rabat, o którym mowa w cyt. art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, ponieważ ma bezpośredni wpływ na wartość tej dostawy i w efekcie prowadzi do obniżenia wartości (ceny) dostawy. W tym przypadku zastosowanie będzie miał przepis § 16 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.).

W praktyce występują również sytuacje, gdzie premia pieniężna jest wypłacana z tytułu dokonywania przez nabywcę nabyć określonej wartości czy ilości towarów w określonym czasie lub też dokonywania terminowych płatności za zrealizowane dostawy w pewnym okresie i w określony sposób i premia ta nie jest związana z żadną konkretną dostawą. W takiej sytuacji należy uznać, że wypłacona premia pieniężna związana jest z określonymi zachowaniami nabywcy, a zatem ze świadczeniem usług przez nabywcę otrzymującego taką premię, które to usługi podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach. Świadczeniem usług jest bowiem każde zachowanie się podmiotu w wykonaniu stosunku zależności, które niekoniecznie polega na fizycznym wykonaniu jakiejkolwiek czynności lub podjęciu działania.

W opisanym stanie faktycznym mamy do czynienia z sytuacją, gdzie Wnioskodawca wypłaca nabywcy premie pieniężne w przypadku, gdy dokonają oni w odpowiednim okresie czasu zakupu, określonej w umowie, ilości towaru. W sytuacji gdy wartość realizowanych w danym okresie czasu zamówień przekraczała wartość wskazaną w umowie, uzasadniającą przyznanie premii pieniężnej, Wnioskodawca przekazywał swoim kontrahentom należną premię pieniężną.

Premia ta nie ma więc charakteru dobrowolnego, ale uzależniona jest od określonego zachowania kupującego. Usługobiorcą jest dostawca, który realizuje swój interes ekonomiczny poprzez tworzenie sytuacji, w której kupujący decyduje się na zakup u niego, a nie u innego dostawcy.

Wypłata przedmiotowej premii pieniężnej jest rodzajem wynagrodzenia za określone zachowanie się nabywcy w stosunku do sprzedawcy. Wypłacając premię pieniężną sprzedawca nagradza kupującego za nabycie określonej ilości towarów, a w konsekwencji za lojalność względem sprzedawcy, tj. za to że kupujący nabywa towary wybranego kontrahenta, a nie jego konkurentów. Premia pieniężna powinna być w związku z tym traktowana również jako wynagrodzenie za powstrzymywanie się od zakupu towarów konkurencyjnych. Zachowanie nabywcy stanowi w tym przypadku świadczenie usługi za wynagrodzeniem na rzecz sprzedającego. Jako zapłatę za wykonaną usługę podatnik otrzymuje bonus w postaci premii pieniężnej. Zatem pomiędzy stronami zaistniała więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy o VAT stanowi świadczenie usługi za wynagrodzeniem.

W świetle powyższego zachowanie kontrahenta polegające na dokonywaniu zakupu określonej ilości towarów w określonym okresie czasu, u Podatnika, który przyznaje za to premie pieniężne należy uznać za świadczenie usług zgodnie z cyt. art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Natomiast stosownie do art. 19 ust. 1 obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Zgodnie z art. 41 ust. 13 ww. ustawy o VAT towary i usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, niewymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej podlegają opodatkowaniu stawką w wysokości 22 %, z wyjątkiem tych, dla których w ustawie lub przepisach wykonawczych określono inną stawkę.

Zatem w przedmiotowej sytuacji otrzymanie premii pieniężnej przez kontrahenta od Wnioskodawcy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według 22 % stawki podatku VAT, oraz winno być udokumentowane poprzez wystawienie przez świadczącego usługę - kontrahenta Wnioskodawcy faktury VAT na rzecz nabywcy usług, tj. Wnioskodawcy wypłacającego premię pieniężną.

Odnosząc się do pytania Wnioskodawcy czy należy dokonywać korekt rozliczeń udokumentowanych w 2007 r. fakturami VAT tut. organ, w oparciu o powyższe wyjaśnienia zgadza się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, iż brak jest podstaw do dokonywania korekt wcześniejszych rozliczeń dokonanych w oparciu o wystawione faktury VAT.

W związku z powyższym, stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a 43-300 Bielsko-Biała.