IBPP2/443-1141/12/KO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 6 listopada 2012 r. (data wpływu 8 listopada 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 11 lutego 2013 r. znak: G (data wpływu 14 lutego 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie usług zarządzania - jest prawidłowe.

W dniu 8 listopada 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług, w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie usług zarządzania.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 11 lutego 2013 r. znak: G (data wpływu 14 lutego 2013 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 1 lutego 2013 r. znak: IBPP2/443-1141/12/KO.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny/zdarzenie przyszłe:

S.A. (dalej jako "Spółka") prowadzi działalność w zakresie sprzedaży koksu, która jest czynnością podlegającą opodatkowaniu VAT według stawki podstawowej (obecnie 23%).

Spółka zawarła umowy o świadczenie usług - kontrakty menedżerskie (dalej jako "Umowy") z osobami fizycznymi powołanymi do Zarządu Spółki.

Powyższe osoby (dalej jako "Menedżerowie") świadczą usługi przewidziane Umowami w ramach własnej działalności gospodarczej, w oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej. Przedmiot działalności gospodarczej pokrywa się z zakresem usług wskazanych w Umowach. Menedżerowie z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami VAT.

Umowy - kontrakty menedżerskie zawarte pomiędzy Spółką i członkami Zarządu przewidują w szczególności, iż:

Spółka przewiduje, iż zgodnie z decyzjami odpowiednich organów Spółki będą zachodziły zmiany personalne w kadrze Menedżerów Spółki, co w szczególności wynika z kadencyjnego charakteru zarządu spółki akcyjnej. Nowo zawierane Umowy będą przy tym przewidywały takie same postanowienia jak dotychczasowe Umowy, przy ewentualnej modyfikacji konkretnych zadań przydzielonych Menedżerom. Zadania te będą jednakże składały się na kierowanie działalnością Spółki i zarządzanie jej majątkiem przez członków Zarządu.

Spółka wyjaśnia, iż przedstawiony w niniejszym wniosku ORD-IN opis traktuje jednocześnie jako opis zaistniałego stanu faktycznego oraz opis zdarzenia przyszłego.

Ponadto Spółka identyfikuje zdarzenie przyszłe - otrzymanie przez Spółkę w przyszłości faktur za usługi wykonane przez Menedżerów - członków Zarządu Spółki na podstawie dotychczasowych Umów, jak i Umów nowo zawartych.

Pismem z dnia 11 lutego 2013 r. Wnioskodawca uzupełnił zaistniały stan faktyczny/zdarzenie przyszłe następująco:

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Stanowisko Wnioskodawcy.

Zdaniem Spółki ma ona prawo odliczyć podatek VAT z otrzymanych dotychczas oraz w przyszłości faktur VAT wystawianych przez Menedżerów będących członkami Zarządu Spółki za usługi wskazane w Umowach.

Skoro Spółka wykonuje działalność polegającą na sprzedaży koksu, która faktycznie podlega opodatkowaniu VAT, to w zakresie, w jakim towary i usługi nabyte przez Spółkę są wykorzystywane do prowadzenia tej działalności, Spółce przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wynika to z art. 86 ust. 1 ustawy VAT. Kwotę podatku naliczonego stanowi w szczególności suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez Spółkę z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. "a" ustawy VAT).

Menedżerowie - członkowie Zarządu zobowiązani są do kierowania działalnością Spółki i zarządzania jej majątkiem. Oznacza to, iż usługi Menedżerów są konieczne dla działalności Spółki, w ramach której wykonuje ona czynności podlegające opodatkowaniu VAT. W tym stanie rzeczy podatek naliczony zawarty w fakturach wystawianych przez Menedżerów i otrzymywanych przez Spółkę podlega odliczeniu, czyli obniża podatek należny w rozumieniu art. 86 ust. 1 ustawy VAT.

W określonych sytuacjach prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług służących czynnościom opodatkowanym jest jednak wyłączone. Przykładowo, zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy VAT, nie stanowią, podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Określona transakcja co do zasady wówczas nie będzie podlegała opodatkowaniu, gdy:

* nie będzie ona stanowiła czynności opodatkowanej w rozumieniu art. 5 ustawy VAT lub

* przedmiotowo będzie ona stanowiła czynność opodatkowaną w rozumieniu art. 5 ustawy VAT, jednakże zostanie ona wykonana przez podmiot nie spełniający definicji podatnika, zawartej przede wszystkim w art. 15 ust. 1 ustawy VAT.

Skoro zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT opodatkowaniu podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, to w tym katalogu zawierają się także usługi wykonywane przez Menedżerów na rzecz Spółki. W tej sytuacji należy ustalić, czy w związku z realizacją Umów Menedżerowie posiadają status podatników. Jak wynika z art. 15 ust. 1 ustawy VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy VAT). Niewątpliwie Menedżerowie spełniają powyższe warunki uznania ich za podatników.

Z katalogu samodzielnej działalności gospodarczej zostały jednakże wyłączone określone czynności, między innymi czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako "ustawa PIT"), jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich (art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT). Skoro przychody Menedżerów uzyskiwane są na podstawie Umowy stanowiącej kontrakt menedżerski, to powinny one być co do zasady klasyfikowane jako działalność wykonywana osobiście, o której mowa w art. 13 pkt 9 ustawy PIT. Fakt prowadzenia działalności gospodarczej przez Menedżerów nie pozwala na gruncie ustawy PIT przyporządkować przychodów Menedżerów do źródła w postaci pozarolniczej działalności gospodarczej.

Klasyfikacja przychodów otrzymywanych przez Menedżerów do źródła w postaci działalności wykonywanej osobiście nie ma przy tym znaczenia dla kwestii uznania Menedżerów za podatników VAT. Na gruncie ustawy VAT istotna jest wyłącznie okoliczność, czy Menedżerowie związani są ze Spółką więzami tworzącymi stosunek prawny co do:

* warunków wykonywania przez Menedżerów czynności przewidzianych w Umowie,

* wynagrodzenia Menedżerów,

* odpowiedzialności zlecającego za wykonanie tych czynności (Spółki) wobec osób trzecich z tytułu wykonywania przez Menedżerów czynności przewidzianych Umową.

W przypadku, gdy wszystkie powyższe trzy przesłanki zostałyby łącznie spełnione, wówczas Menedżerowie nie mogliby zostać uznani za podatników VAT, w konsekwencji Spółka nie miałaby prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach VAT wystawianych przez Menedżerów. Zdaniem Spółki sytuacja taka nie ma jednak miejsca, a Menedżerów należy traktować jako podatników na gruncie ustawy VAT.

Odnosząc się do treści art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT należy wskazać, iż przepis ten powinien być pomocniczo odczytywany w kontekście art. 10 Dyrektywy Rady Nr 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej jako "Dyrektywa"). Z tej regulacji Dyrektywy wynika, iż z zakresu działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie należy wykluczyć pracowników i inne osoby, o ile są one związane z pracodawcą umową o pracę lub jakimikolwiek innymi więzami prawnymi tworzącymi stosunek prawny między pracodawcą a pracownikiem w zakresie warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy. Innymi słowy, dla stwierdzenia statusu wykonawcy czynności na gruncie VAT należy także zbadać, czy więzy łączące wykonawcę z beneficjentem usług nie są zbliżone do pracowniczego stosunku prawnego. Analizując treść Umów w świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT oraz art. 10 Dyrektywy należy wskazać, iż Menedżer nie jest związany ze Spółką postanowieniami co do warunków wykonywania Umowy. Menedżer w żaden sposób nie ma bowiem obowiązku wykonywać czynności w siedzibie Spółki ani w godzinach pracy jej biura. Spółka nie ma prawa wskazywać Menedżerowi w jaki sposób ma on wykonywać swoje obowiązki. Umowy nie przewidują, aby przy wypełnianiu swoich obowiązków Menedżer podlegał kierownictwu określonej osoby. Menedżer powinien jedynie postępować zgodnie z obowiązującym prawem, Statutem oraz uchwałami podjętymi przez organy Spółki, jak również z innymi wewnętrznymi regulacjami Spółki i jej organów. Ponadto, czas pracy Menedżera nie jest zdefiniowany jako pewna liczba godzin w danym tygodniu czy miesiącu, lecz określony jest on wyłącznie granicami należytego wykonania Umowy.

Co do kwestii wynagrodzenia Menedżera, to Umowa zapewnia Menedżerowi wynagrodzenie w wysokości stałej. Umowa nie przewiduje przy tym żadnego ponadstandardowego wynagrodzenia za ewentualny dodatkowy czas spędzony przez Menedżera, z przyczyn leżących po stronie Spółki, na wykonanie jego obowiązków, które w typowych warunkach mogłyby być ukończone wcześniej.

Dodatkowo, premia roczna Menedżera nie ma charakteru uznaniowego, lecz jest uzależniona od osiągnięcia przez Spółkę określonych wartości i wskaźników, na co wpływ ma zaangażowanie Menedżera w wykonywanie jego obowiązków.

Bardzo istotnym elementem wskazującym na podmiotowość Menedżera jako podatnika VAT jest ponoszenie przez Menedżera odpowiedzialności wobec Spółki oraz osób trzecich za szkodę wynikłą z czynności podejmowanych przez niego przy wykonywaniu Umowy. Oznacza to, iż osoba trzecia poszkodowana przez Menedżera ma prawo domagać się odszkodowania bezpośrednio od Menedżera. Gdyby zaś szkoda została naprawiona przez Spółkę, to ma ona prawo wystąpić z roszczeniami regresowymi do Menedżera. Wprawdzie działalność Menedżera jest objęta ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej, jednakże zawarta polisa ubezpieczeniowa wskazuje górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela. W konsekwencji, przy wyrządzeniu szkody przekraczającej tą wartość Menedżer będzie odpowiedzialny wobec osób trzecich i wobec Spółki całym swym majątkiem.

Podsumowując należy uznać, iż Umowy przewidują warunki, których charakter w sposób istotny odbiega od rozwiązań przyjmowanych w pracowniczych stosunkach prawnych. Ryzyko gospodarcze obciążające Menedżerów pozwala uznać, iż wykonywane przez nich czynności posiadają przymiot samodzielności charakterystycznej dla działalności gospodarczej. Analiza konkretnych postanowień Umów wskazuje, iż warunki przewidziane w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy VAT, których łączne zaistnienie dyskwalifikowałoby Menedżerów z grona podatników VAT, nie zostały spełnione. Tym samym Spółka ma pełne prawo do odliczania VAT z faktur wystawianych przez Menedżerów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Kwestię odliczenia podatku reguluje przepis art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, który stanowi, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Natomiast, zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 tej ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z ww. przepisów wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego. Przedstawiona wyżej zasada, wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

W myśl art. 106 ust. 1 ww. ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Faktura stanowi podstawę dla nabywcy towaru lub usługi do odliczenia podatku naliczonego, bowiem z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT wynika, że podatkiem naliczonym jest kwota wynikająca z faktury.

Należy zauważyć, że ustawodawca przewidział sytuacje, których wystąpienie wyłącza możliwość obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego albo zwrotu podatku naliczonego. Sytuacje takie zostały wskazane w art. 88 ustawy o VAT.

Jednym z ograniczeń do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest ograniczenie wynikające z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT.

W myśl ww. przepisu, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca zawiera z osobami fizycznymi umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej. Według zapisów ww. umów Zarządzający są osobami powołanymi do Zarządu Spółki zobowiązując się do osobistego świadczenia.

Wnioskodawca uważa, że przysługuje mu prawo odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur VAT wystawionych przez Zarządzających za wykonywanie usług - kontrakty menedżerskie. Umowy zawarte przez Spółkę, jednoznacznie stanowią bowiem, że Zarządzający ponoszą odpowiedzialność wobec Spółki i osób trzecich za szkodę wyrządzoną przez nich w związku z wykonywaniem Umowy, będącą następstwem niewykonania lub nienależytego wykonania Usług Zarządczych. Tym samym nie zostają spełnione wszystkie przesłanki wynikające z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, uprawniające do wyłączenia świadczonych usług z czynności podlegających tej ustawie.

W zaistniałej sytuacji istotne jest rozstrzygnięcie, czy Wnioskodawca jest uprawniony do odliczania podatku naliczonego VAT, wykazanego na fakturach, które są wystawiane przez Menedżerów z tytułu świadczenia przez nich usług - kontrakt menedżerski.

Powyższe wymaga jednak uprzedniego rozważenia, czy dla opisanych we wniosku transakcji Zarządzający działają jako podatnicy podatku od towarów i usług oraz czy wynagrodzenie uzyskiwane z tytułu zawartych Umów - kontrakt menedżerski podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Następnie, w wyniku dokonanego w ten sposób ustalenia, możliwe będzie rozstrzygnięcie czy Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego VAT z tytułu nabycia ww. usług zarządzania.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 cytowanej powyżej ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 tej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, według ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Pojęcie działalności gospodarczej zdefiniowane zostało również w drugim akapicie art. 9 (1) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), zwanej dalej "Dyrektywą". W myśl tego artykułu działalnością gospodarczą jest wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą.

W akapicie pierwszym, artykuł 9 (1) określa osobę, która może stać się podatnikiem, jako każdą osobę, która samodzielnie prowadzi w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

Artykuł 10 wyjaśnia znaczenie terminu "samodzielnie" użytego w art. 9 (1). Stwierdza on, że warunek określony w art. 9 (1) stwierdza, że działalność gospodarcza prowadzona "samodzielnie" wyklucza pracowników i inne osoby z podatku VAT o ile są one związane z pracodawcą przez umowę o pracę lub inny stosunek prawny tworzący relacje między pracodawcą a pracownikiem w zakresie warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniach sprecyzował, że za samodzielną nie będzie mogła być uznana działalność gospodarcza, która wykonywana jest przy wykorzystaniu infrastruktury i organizacji wewnętrznej podmiotu, na rzecz którego jest prowadzona, nie powoduje żadnego ryzyka ekonomicznego po stronie usługodawcy a nadto nie powoduje odpowiedzialności usługodawcy wobec osób trzecich za szkody wyrządzone w związku z prowadzoną działalnością (orzeczenia w sprawie C-202/90 Ayuntamiento de Sevilla a Recandadores de Tributos de las Zonas primera y Segunda, C-235/85 pomiędzy Komisją Europejską a Królestwem Holandii).

W celu określenia granic pojęcia "działalności gospodarczej" i "podatnika" należy przypomnieć art. 9 (2) i 12 (1) Dyrektywy.

Artykuł 9 (2) stwierdza, że poza osobami, o których mowa w ustępie 1, za podatnika uznawana jest każda osoba, która okazjonalnie dokonuje dostawy nowego środka transportu wysyłanego lub transportowanego do nabywcy przez sprzedawcę, przez nabywcę albo na rzecz sprzedawcy lub nabywcy, do miejsca przeznaczenia znajdującego się poza terytorium państwa członkowskiego, ale na terytorium Wspólnoty. Przy czym, artykuł 12 (1) stanowi, że "państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności...".

Dyrektywa VAT zapewnia bardzo szeroki zakres działalności gospodarczej, obejmujący wszystkie etapy produkcji, dystrybucji i dostarczania towarów i usług. To, że działalność gospodarcza, która ma być traktowana jako taka, nie jest działalnością wykonywaną okazjonalnie, nie oznacza to, że działalność ta, aby mieścić się w zakresie podatku VAT, musi osiągnąć pewną liczbę operacji lub osiągnąć określony poziomu dochodu. Decydującym elementem jest wola lub zamiar osoby dokonującej czynności, aby brać udział w produkcji, dystrybucji lub dostarczaniu dóbr lub usług. Elementem definiującym działalność gospodarczą na gruncie przepisów Dyrektywy jest to, że osoba, w celu wykonywania swoich działań, wykorzystuje zasoby ludzkie lub rzeczowe w taki sam sposób, jak są one wykorzystywane przez producenta, handlowca lub osoby świadczące usługi. Działalność gospodarcza w rozumieniu dyrektywy w sprawie VAT będzie miała miejsce, gdy zaistnieje zamiar wykorzystania i zorganizowania środków w celu wzięcia udziału w produkcji, dystrybucji towarów lub świadczeniu usług.

W oparciu o art. 15 ust. 3 ustawy o VAT za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności:

Zgodnie z art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się:

Z powyższych przepisów wynika, że dla uznania, że określone czynności wykonywane przez osobę fizyczną nie stanowią samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej i tym samym pozostają poza regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług, istotne jest spełnienie wszystkich elementów wymienionych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT.

Chodzi zatem o taki stosunek prawny między usługodawcą a usługobiorcą, który wskazuje cechy właściwe stosunkowi pracy, tj. podporządkowanie usługodawcy co do warunków realizacji umówionych czynności, określenie wynagrodzenia, a dodatkowo z dokumentów dotyczących zawarcia umowy o wykonanie świadczenia powinna wynikać kwestia odpowiedzialności osoby zlecającej wobec osób trzecich. Tym samym, w sytuacji, gdy istnieje stosunek prawny, w ramach którego zleceniodawca ponosi odpowiedzialność za działania zleceniobiorcy, wtedy nie jest to działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Tylko w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy.

Tak bowiem rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności określa, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i z grona podatników podatku od towarów i usług) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich.

Istotny zatem, z punktu widzenia uznania realizowanych czynności za samodzielnie wykonywaną działalność gospodarczą, jest sposób określenia w umowie odpowiedzialności zleceniodawcy wobec osób trzecich.

Zgodnie z treścią art. 368 § 1 i § 4 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.) zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę, natomiast członek zarządu jest powoływany i odwoływany przez radę nadzorczą, chyba że statut spółki stanowi inaczej. Ponadto, w myśl art. 370 § 1 wskazanej ustawy, członek zarządu może być w każdym czasie odwołany; nie pozbawia go to roszczeń ze stosunku pracy lub innego stosunku prawnego dotyczącego pełnienia funkcji członka zarządu.

Jednocześnie, z treści art. 372 § 1 ww. ustawy wynika, iż prawo członka zarządu do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Prawa członka zarządu do reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich (§ 2 tegoż artykułu). Czynności takie zawsze będą wywoływały skutek na zewnątrz, nawet gdyby dochodziło do ograniczeń. Oznacza to, iż w stosunkach zewnętrznych istnieje odpowiedzialność zlecającego za czynności wykonywane przez członka zarządu, natomiast w stosunkach wewnętrznych będzie rodziło odpowiedzialność odszkodowawczą osób działających wbrew ograniczeniom względem zlecającego.

Ponadto należy zauważyć, iż zgodnie z treścią art. 483 § 1 k.s.h., członek zarządu, rady nadzorczej oraz likwidator odpowiada wobec spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub postanowieniami statutu spółki, chyba że nie ponosi winy.

Wnioskodawca wskazał, iż przychody otrzymywane przez Menedżerów są wymienione w art. 13 pkt 2-9 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy: Menedżer zobowiązuje się do osobistego wykonywania czynności wynikających z umów - kontraktów menedżerskich oraz do ponoszenia wobec Spółki oraz osób trzecich odpowiedzialności za szkodę wynikłą z podejmowanych przez nic czynności.

Wnioskodawca wyjaśnił także, iż Menedżerowie są czynnymi zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT prowadzącymi działalność gospodarczą, a przedmiot działalności gospodarczej pokrywa się z zakresem usług menedżera.

Ponadto Wnioskodawca wyjaśnił, iż Menedżerowie zobowiązują się, że wszystkie czynności związane z prowadzeniem działalności Spółki będą przez nich wykonywane w sposób zgodny z najwyższym poziomem etyki biznesowej oraz w sposób wykluczający chociażby potencjalny konflikt interesów Menedżerów z interesem Spółki, który mógłby mieć wpływ na ich bezstronność. W związku z powyższym Menedżerowie nie mają obowiązku wykonywać swoich czynności w siedzibie Wnioskodawcy, ani w godzinach pracy jej biur. Menedżerowie w ramach świadczonych przez siebie usług nie podlegają kierownictwu innych osób, a Wnioskodawca nie ma prawa wskazywać w jaki sposób Menedżerowie mają wykonywać swoje obowiązki. Menedżerowie są zobowiązani świadczyć swoje usługi zgodnie z obowiązującą Umową, obowiązującymi przepisami prawa, Statutem Spółki oraz uchwałami podjętymi przez organy Spółki. Niemniej jednak Menedżerowie w wykonywaniu tych usług są samodzielni i niezależni od innych podmiotów i osób. Postanowienia umowy o świadczenie usług nie pozostawiają wątpliwości, że nie są związani z Wnioskodawcą relacją pracodawca-pracownik.

Mając na względzie opis sprawy przedstawiony przez Wnioskodawcę oraz powołane przepisy prawa, należy stwierdzić, iż zawarte umowy nie formułują pomiędzy stronami więzi analogicznych ze stosunkiem pracy. Zleceniobiorcy ponoszą odpowiedzialność wobec osób trzecich za efekt wykonywanej pracy. Wykonują czynności samodzielnie podejmując decyzje. Przedmiotem wykonywanej przez nich działalności jest kierowanie działalnością Spółki oraz zarządzanie jej majątkiem. Zatem fakt, sprawowania funkcji członka zarządu nie może w tych konkretnych okolicznościach być przesadzającym. Czynności wykonywane w ramach podpisywanych umów - kontrakty menedżerskie - należy zatem uznać za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym w zakresie, w jakim usługi te wykorzystywane będą do wykonywania przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia ww. usług wynikających z faktur VAT wystawionych przez Zarządzających.

W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Tut. organ pragnie zauważyć, iż granice szczególnego postępowania podatkowego, którego celem jest uzyskanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, określa wnioskodawca występując z konkretnym pytaniem prawnym, wyłącznie w odniesieniu do stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę, co wynika wprost z przepisu art. 14b § 1, 2 i 3 ustawy - Ordynacja podatkowa. Natomiast na podstawie art. 14c § 1 i § 2 tut. organ dokonuje oceny stanowiska.

Zatem - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - niniejsza interpretacja skierowana jest tylko do Wnioskodawcy i nie wywołuje skutków prawnych dla podmiotów (osób) świadczących, na rzecz Wnioskodawcy, opisane we wniosku usługi.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.