IBPP2/443-1067/09/RSz

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 21 grudnia 2009 r. (data wpływu 28 grudnia 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 16 marca 2010 r. (data wpływu 17 marca 2010 r.), pismem z dnia 17 marca 2010 r. (data wpływu 18 marca 2010 r.) oraz pismem z dnia 19 marca 2010 r. (data wpływu 19 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy Wnioskodawczyni postąpiła właściwie, jeżeli do zawartej z "Liderem" umowy o dzieło, wystawia rachunek a nie fakturę uznając, że nie powstaje obowiązek opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych z tytułu tej umowy - jest prawidłowe.

W dniu 28 grudnia 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy Wnioskodawczyni postąpiła właściwie, jeżeli do zawartej z "Liderem" umowy o dzieło, wystawia rachunek a nie fakturę uznając, że nie powstaje obowiązek opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych z tytułu tej umowy.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 16 marca 2010 r. (data wpływu 17 marca 2010 r.) pismem z dnia 17 marca 2010 r. (data wpływu 18 marca 2010 r.) oraz pismem z dnia 19 marca 2010 r. (data wpływu 19 marca 2010 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni jest wspólnikiem w Spółce cywilnej I. Spółka świadczy usługi w zakresie szkolenia. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Spółka I. zawarła umowę partnerską z Polsko-Czeską Szkołą na realizację projektu - wspólne poprowadzenie studiów podyplomowych, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. W umowie tej spółka "I" jest określona jako "Partner" zaś Polsko-Czeska Szkoła jako "Lider".

Wg stanowiska Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i zasad obowiązujących w projektach dofinansowanych z Europejskich Funduszy Strukturalnych pomiędzy "Partnerem" a "Liderem" nie dopuszcza się fakturowania.

Z tego powodu Wnioskodawczyni zawarła z "Liderem" umowę o dzieło na świadczenie usług szkoleniowych jako osoba fizyczna. W umowie Wnioskodawczyni zawarła informację, że ww. usługi mieszczą się w zakresie działalności spółki (ten sam nr PKD), której Wnioskodawczyni jestem wspólnikiem. Po wykonaniu umowy Wnioskodawczyni wystawia do umowy rachunek.

W piśmie uzupełniającym z dnia 16 marca 2010 r. Wnioskodawczyni wskazała, iż z zawartej ze zleceniodawcą umowy o dzieło wynika, że w świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 zleceniodawca przejmie odpowiedzialność za wykonanie usługi wobec osób trzecich.

Ponadto w piśmie uzupełniającym z dnia 17 marca 2010 r. Wnioskodawczyni wskazała, iż pracę z tytułu wykonania zawartej umowy określają uzgodnione i wyszczególnione w umowie:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawczyni postąpiła właściwie, jeżeli do zawartej z "Liderem" umowy o dzieło - Polsko-Czesko Szkołą", wystawia rachunek a nie fakturę uznając, że nie powstaje obowiązek opodatkowania podatkiem VAT usług świadczonych z tytułu tej umowy.

Należy w tym miejscu zauważyć, iż pytanie zostało sformułowane w piśmie uzupełniającym z dnia 16 marca 2010 r.

Ponadto Wnioskodawczyni zmodyfikowała powyższe pytanie w piśmie z dnia 19 marca 2010 r. i w tej wersji zostało przytoczone w niniejszej interpretacji.

Stanowisko Wnioskodawczyni:

Jako osoba fizyczna Wnioskodawczyni nie jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Ponieważ działa w imieniu i na rachunek zleceniodawcy, który tym samym przejmuje odpowiedzialność za wykonane działania Wnioskodawczyni uważa, że zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT z dnia 11 marca 2004 r., nie powstaje obowiązek w opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, usług świadczonych w ramach ww. umowy.

Ponadto, w piśmie uzupełniającym z dnia 16 marca 2010 r. Wnioskodawczyni wskazała, iż ponieważ nie powstaje obowiązek opodatkowania podatkiem od towarów i usług usług świadczonych w ramach ww. umowy, z tego powodu zleceniodawcy Wnioskodawczyni wystawia rachunek a nie fakturę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej również ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o których mowa w wyżej wymienionym przepisie, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Stosownie do art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ww. ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl ust. 2 powołanego artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Na mocy art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Wskazać należy, iż w rozumieniu z art. 13 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.), za przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od:

Aby czynności osoby fizycznej nie były uznawane za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, muszą być spełnione następujące warunki: związanie wykonującego czynności ze zlecającym ich wykonanie prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny, pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności.

Analizując treść art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT, w części dotyczącej odpowiedzialności zlecającego wobec osób trzecich, należy mieć na względzie, iż w takim przypadku ryzyko wykonania czynności zleconych przechodzi z faktycznego wykonawcy na osobę zlecającą ich wykonanie, co wyklucza wówczas samodzielny charakter działalności zleceniobiorcy. W ten sposób rozumiana odpowiedzialność za wykonanie czynności wskazuje, kto ponosi ryzyko prowadzonej działalności, a tym samym wskazuje na wyłączenie ze sfery samodzielności (i grona podatników VAT) tego podmiotu, który nie odpowiada za efekt wykonywanej pracy wobec osób trzecich.

Przepis nawiązuje zatem do czynności podejmowanych w ramach tzw. działalności wykonywanej osobiście.

Reasumując wyżej powołany przepis należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie uznanie lub nieuznanie Wnioskodawczyni za podatnika podatku od towarów i usług uzależnione będzie od spełnienia wszystkich wymienionych wyżej ustawowych kryteriów zawartych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jest wspólnikiem w Spółce cywilnej I Spółka świadczy usługi w zakresie szkolenia. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Spółka I. zawarła umowę partnerską z Polsko-Czeską Szkołą na realizację projektu - wspólne poprowadzenie studiów podyplomowych, współfinansowanego z Europejskiego Funduszu Społecznego. W umowie tej spółka "I." jest określona jako "Partner" zaś Polsko-Czeska Szkoła jako "Lider".

W piśmie uzupełniającym z dnia 16 marca 2010 r. Wnioskodawczyni wskazała, iż z zawartej ze zleceniodawcą umowy o dzieło wynika, że w świetle art. 15 ust. 3 pkt 3 zleceniodawca przejmie odpowiedzialność za wykonanie usługi wobec osób trzecich.

Ponadto w piśmie uzupełniającym z dnia 18 marca 2010 r. Wnioskodawczyni wskazała, iż pracę z tytułu wykonania zawartej umowy określają uzgodnione i wyszczególnione w umowie:

Kwestie zawierania umów reguluje ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zasada swobody umów zapisana jest w art. 3531 Kodeksu cywilnego. W myśl powyższego artykułu strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia (art. 627 Kodeksu cywilnego.)

Nie ma przeszkód prawnych, by osoba prowadząca działalność gospodarczą zawierała umowę o dzieło, w tym również umowę o dzieło dotyczącą czynności wykonywanych przez przedsiębiorcę.

Ponadto Wnioskodawczyni wnosi o rozstrzygnięcie, czy postąpiła właściwie, jeżeli do zawartej z "Liderem" umowy o dzieło - Polsko-Czesko Szkołą wystawia rachunek a nie fakturę.

Podstawowy obowiązek dokumentowania obrotu dla potrzeb podatku od towarów i usług fakturami VAT przez podatników tego podatku został określony w art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Ilekroć w ustawie jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów - art. 2 pkt 22 ustawy.

W art. 106 ust. 8 cyt. ustawy o VAT zawarto delegację dla Ministra Finansów do wydania przepisów wykonawczych.

Oznacza to, że każdy podatnik, aby skorzystać z praw podatkowych musi postąpić tak jak wskazano w ustawie i rozporządzeniu wykonawczym, to jest wystawić fakturę dokumentującą czynność do opodatkowania.

Kwestie związane z wystawieniem faktur VAT reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337 z późn. zm.).

Zatem, podatnicy VAT mają obowiązek w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług wystawienia faktury stwierdzającej dokonanie sprzedaży. Wyjątkiem od tej reguły jest sytuacja, gdy odbiorca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Zasadę tę stosuje się do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez zarejestrowanych czynnych podatników podatku od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 87 § 1 cyt. Ordynacji podatkowej, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą obowiązani są na żądanie kupującego lub usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

Obowiązek wystawiania rachunków na żądanie spoczywa na podatnikach prowadzących działalność gospodarczą w rozumieniu art. 3 pkt 9 Ordynacji podatkowej. Zgodnie z powołanym przepisem przez działalność gospodarczą - rozumie się każdą działalność zarobkową w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, w tym wykonywanie wolnego zawodu, a także każdą inną działalność zarobkową wykonywaną we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców.

Należy zwrócić uwagę na bardzo szerokie pojmowanie tej działalności. Jest nią nie tylko działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i wykonywanie wolnych zawodów, ale też każda inna działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, nawet gdy inne ustawy nie zaliczają tej działalności do działalności gospodarczej lub osoby wykonującej taką działalność - do przedsiębiorców. Podmiotem zobowiązanym do wystawienia rachunku na żądanie nabywcy jest więc każda osoba lub jednostka dokonująca sprzedaży towaru albo usługi, pod warunkiem że ma ona charakter zarobkowy. v

Jak wynika z wniosku, Wnioskodawczyni zawarła z "Liderem" - Polsko-Czesko Szkołą, umowę o dzieło na świadczenie usług szkoleniowych jako osoba fizyczna. Po wykonaniu umowy Wnioskodawczyni wystawia do umowy rachunek.

Zatem, w zaistniałej sytuacji Wnioskodawczyni nie występuje dla tych czynności jako podatnik, bowiem czynności wykonywane przez Wnioskodawczynię (osobę fizyczną) nie stanowią samodzielniej działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT. Tym samym, nie ma przeszkód do wystawienia rachunku potwierdzającego świadczenie usługi w odniesieniu do zawartej z "Liderem" umowy o dzieło.

Biorąc pod uwagę powołane przepisy prawa oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny stwierdzić należy, że przy spełnieniu łącznie warunków zawartych w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o VAT - w sytuacji, gdy Wnioskodawczyni uzyskuje przychody, które zostały wymienione w art. 13 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych i w oparciu o umowę o dzieło, działa w imieniu zleceniodawcy i na jego rachunek, a zleceniodawca w ramach powierzonej jej czynności przejmuje odpowiedzialność za jej działania, można uznać, iż czynności wykonywane przez Wnioskodawczynię nie stanowią wykonywanej samodzielnie działalności gospodarczej i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, z tytułu wykonywania przez Wnioskodawczynię przedmiotowych czynności w ramach umowy o dzieło, nie powstaje obowiązek w podatku od towarów i usług oraz nie ma obowiązku wystawienia faktury.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Ponadto informuje się, że kwestia dotycząca podatku dochodowego od osób fizycznych jest przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.