IBPP2/443-1035/13/IK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 października 2013 r. (data wpływu 5 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych w ramach umowy dotyczącej zarządzania płynnością finansową gdzie Wnioskodawca występuje w ramach Systemu jako "uczestnik" - jest prawidłowe.

W dniu 5 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych w ramach umowy dotyczącej zarządzania płynnością finansową gdzie Wnioskodawca występuje w ramach Systemu jako "uczestnik".

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Z.O. i P. S. Sp. z o.o. (dalej: "Spółka") należy do międzynarodowej grupy kapitałowej ATI specjalizującej się w produkcji metali (dalej: "Grupa") i prowadzi działalność gospodarczą w obszarze obróbki i badań wyrobów kutych.

Spółka rozważa uczestnictwo w scentralizowanym systemie zarządzania płynnością finansową utworzonym w Grupie (dalej: "System"). Celem Systemu będzie (i) scentralizowanie i uproszczenie zarządzania majątkiem, (ii) konsolidowanie linii kredytowych (iii) usprawnienie inwestowania nadwyżek pieniężnych (iv) zapewnienie jednolitego systemu zarządzania majątkiem we wszystkich jednostkach biznesowych, (v) centralne zarządzanie skutkami wynikającymi ze stosowania różnych kursów walut w ramach finansowania pomiędzy spółkami z Grupy, (vi) usprawnienie kontroli finansowej nad transakcjami dotyczącymi majątku należącego do uczestników Systemu (dalej: "Uczestnicy").

Biorąc pod uwagę powyższe, Spółka rozważa zawarcie dwustronnej umowy dotyczącej zarządzania płynnością finansową ("Agreement documenting the terms of inter-company indebtedness resulting from cash managament (pooling) arrangments", dalej: "Umowa") z A. T. H. S.á r.l. - spółką prawa luksemburskiego (dalej: "ATH"), będącą rezydentem podatkowym Luksemburga. W celu wykonania postanowień Umowy, ATH będzie działała przez swój oddział zlokalizowany w Stanach Zjednoczonych Ameryki (dalej: "USFB"). ATH nie jest udziałowcem Spółki, nie posiada też w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności zarówno bezpośrednio jak i przez USFB. USFB będzie posiadał status zakładu ATH na terytorium Stanów Zjednoczonych Ameryki (dalej: "Stany Zjednoczone") w rozumieniu postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Luksemburgiem a Stanami Zjednoczonymi (tekst jedn.: dochody USFB będą podlegały opodatkowaniu w Stanach Zjednoczonych zgodnie z prawem wewnętrznym Stanów Zjednoczonych). USFB będzie utworzony przez ATH w celu świadczenia usług w zakresie scentralizowanego zarządzania płynnością finansową dla członków Grupy zlokalizowanych w Europie. Do USFB (obecnie w fazie powoływania) będą alokowane określone środki finansowe przeznaczone do wykorzystania w działalności gospodarczej USFB, w tym także w ramach Systemu. Jednocześnie USFB będzie mógł pozyskiwać dodatkowe środki finansowe z innych źródeł, tj. od podmiotów spoza Grupy oraz innych Uczestników.

USFB będzie centralną jednostką w ramach Systemu (liderem Systemu), wykonującą funkcje związane z administrowaniem Systemem oraz dodatkowe funkcje towarzyszące w zakresie zarządzania majątkiem. Jego podstawową działalnością gospodarczą będzie świadczenie usług w zakresie zarządzania płynnością finansową podmiotów należących do Grupy.

Podstawową działalnością gospodarczą USFB jest świadczenie usług na rzecz podmiotów z Grupy, w szczególności w zakresie zarządzania płynnością finansową.

Umowa będzie miała na celu umożliwienie Spółce uczestnictwa w Systemie. Zgodnie z brzmieniem Umowy, Spółka będzie udostępniać do USFB swoje nadwyżki finansowe oraz będzie uprawniona do pokrycia niedoborów istniejących na jej kontach bankowych ze środków pieniężnych pochodzących z USFB. Powyższe transfery będą dokonywane za wynagrodzeniem w postaci odsetek (umowa nie przewiduje żadnego innego specyficznego wynagrodzenia pomiędzy Spółką a USFB poza odsetkami - wynagrodzenie USFB będzie w istocie stanowić różnica pomiędzy odsetkami otrzymanymi od Uczestników a odsetkami płaconymi Uczestnikom w danym okresie rozliczeniowym).

W każdym przypadku, odsetki będą należne Spółce lub USFB w odniesieniu do udostępnionych środków finansowych. Transfer środków finansowych na podstawie Umowy będzie procesem zasadniczo zautomatyzowanym (tekst jedn.: nie będzie konieczne podjęcie żadnej dodatkowej decyzji przez jakiekolwiek osoby w Spółce lub USFB w związku z przedmiotowymi transferami środków finansowych) i przeprowadzanym wyłącznie na podstawie Umowy (tekst jedn.: nie będzie konieczne zawieranie dodatkowych umów w tym zakresie).

Umowa będzie przewidywała zastosowanie następującego mechanizmu rozliczeń

* Na koniec dnia roboczego, kwoty równe saldu dodatniemu (i w tej samej walucie) na jakichkolwiek rachunkach bankowych Spółki włączonych do Systemu (tekst jedn.: kwoty nadwyżek) do poziomu uzgodnionego limitu jeśli jakiekolwiek limity zostaną ustalone przez strony Umowy) będą automatycznie transferowane z kont bankowych Spółki włączonych do Systemu, na konta bankowe ATH, które są przypisane do USFB. W rezultacie, konta bankowe Spółki włączone do Systemu będą wykazywać saldo zerowe lub ich saldo zostanie zmniejszone o ustalony limit,

* Na koniec dnia roboczego, kwoty równe saldu ujemnemu (i w tej samej walucie) na jakichkolwiek rachunkach bankowych Spółki włączonych do Systemu (tekst jedn.: kwoty niedoborów) do poziomu uzgodnionego limitu (jeśli jakiekolwiek limity zostaną ustalone przez strony Umowy) będą automatycznie transferowane z kont bankowych ATH przypisanych do USFB na konta bankowe Spółki włączone do Systemu. W rezultacie, konta bankowe Spółki włączone do Systemu będą wykazywać saldo zerowe lub ich saldo zostanie zwiększone o ustalony limit,

* Kwoty udostępnionego kapitału należne do zwrotu (zarówno kwoty nadwyżek jak i niedoborów) będą płatne do wierzyciela na jego żądanie (Umowa nie będzie przewidywała konkretnego terminu w tym zakresie),

* Należne odsetki będą obliczane na bazie dziennej na podstawie oprocentowania ustalonego pomiędzy stronami Umowy,

* Należne odsetki uiszczane będą przez Spółkę w odniesieniu do środków finansowych udostępnionych Spółce przez USFB (kwoty niedoborów) lub przez USFB w odniesieniu do środków udostępnionych USFB przez Spółkę (kwoty nadwyżek) w terminach ustalonych przez strony Umowy (dalej: "Dzień płatności"),

* Na Dzień płatności wzajemne wierzytelności USFB i Spółki z tytułu należnych odsetek będą automatycznie potrącane - jedynie różnica pomiędzy kwotami odsetek należnych każdej ze stron będzie regulowana przez Spółkę lub USFB (w zależności od kwoty odsetek należnej Spółce oraz USFB).

Na Dzień płatności, gdy odsetki będą rozliczane i Spółka będzie zobowiązana do dokonania płatności na rzecz USFB, zakłada się możliwość alokowania powyższych odsetek do poszczególnych Uczestników, którym po dokonaniu rozliczeń odsetki będą należne do wypłaty (jako "obiorcom" odsetek) na podstawie proporcji kwot nadwyżek transferowanych przez każdego Uczestnika i łącznej kwoty środków finansowych zgromadzonych w Systemie przez Uczestników. W takiej sytuacji Spółka będzie otrzymywała dokument przedstawiający omawianą alokację. Wyżej wymieniony dokument będzie przygotowany przez USFB i udostępniony Spółce dopiero na moment rozliczenia odsetek w Systemie między Uczestnikami (tekst jedn.: na Dzień płatności), a nie na moment przekazywania/otrzymywania środków pieniężnych do/z Systemu.

Na chwilę obecną zakłada się, że podmiotami uczestniczącymi w Systemie będą rezydenci podatkowi następujących krajów:

* Francji,

* Niemiec,

* Luksemburga,

* Holandii,

* Wielkiej Brytanii.

W związku z powyższym, w zakresie podatku od towarów i usług, zadano następujące pytanie (oznaczone nr 4):

Mając na uwadze przedstawiony powyżej opis zdarzenia przyszłego, Spółka pragnie uzyskać potwierdzenie, że w rezultacie uczestnictwa w Systemie, Spółka nie będzie świadczyć żadnych usług (w rozumieniu ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym w 2013 r. jak i od 1 stycznia 2014 r.) na rzecz USFB - usługi będą wykonywane wyłącznie przez USFB na rzecz Spółki, co oznacza, że:

* miejscem świadczenia usług przez USFB będzie terytorium Polski (tekst jedn.: miejsce gdzie Spółka posiada swoją siedzibę) i w związku z tym Spółka będzie zobligowana do rozpoznania importu usług w powyższym zakresie;

* przedmiotowe usługi będą zwolnione z VAT zgodnie z odpowiednimi regulacjami ustawy o VAT;

* wartość przedmiotowych usług nie będzie miała wpływu na prawo Spółki do odliczenia VAT, w szczególności nie będzie uwzględnianie przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy do pytania nr 4:

a.

Spółka stoi na stanowisku, że w rezultacie uczestnictwa w Systemie, Spółka nie będzie świadczyć żadnych usług (w rozumieniu ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym zarówno w 2013 r. jak i od 1 stycznia 2014 r.) na rzecz USFB - usługi będą wykonywane wyłącznie przez USFB na rzecz Spółki, co oznacza, że:

* miejscem świadczenia usług przez USFB będzie terytorium Polski (tekst jedn.: miejsce gdzie Spółka posiada swoją siedzibę) i w związku z tym Spółka będzie zobligowana do rozpoznania importu usług w powyższym zakresie;

* przedmiotowe usługi będą zwolnione z VAT zgodnie z odpowiednimi regulacjami ustawy o VAT;

* wartość przedmiotowych usług nie będzie miała wpływu na prawo Spółki do odliczenia VAT, w szczególności nie będzie uwzględnianie przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy o VAT.

b.

Jak wynika z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Mając na uwadze powyższe, Spółka stoi na stanowisku, że czynności, które będzie wykonywać w ramach uczestnictwa w Systemie nie stanowią usług w rozumieniu ustawy o VAT.

Powyższy wniosek wynika z następujących przesłanek:

* na podstawie Umowy, Spółka (gdy stanie się stroną Umowy) nie będzie zobligowana do świadczenia żadnych usług w ramach Systemu - Spółka analogicznie do innych Uczestników (z wyjątkiem USFB) będzie jedynie obiorcą usług świadczonych przez USFB,

* czynności wykonywane przez Spółkę na podstawie Umowy, w szczególności przekazanie środków finansowych do Systemu, nie stanowią odrębnej usługi świadczonej przez Spółkę, lecz powinny być uważane wyłącznie za rodzaj czynności pomocniczych podejmowanych w celu umożliwienia USFB świadczenia usług dla innych Uczestników (w tym Spółki),

* w konsekwencji powyższego, Spółka nie otrzyma żadnego wynagrodzenia za czynności wykonane w ramach Systemu. W szczególności, odsetki otrzymane przez Spółkę (oraz innych Uczestników) w tym zakresie nie powinny być rozumiane jako rodzaj wynagrodzenia wypłacanego Spółce za świadczenie usług - przedmiotowe odsetki będą jedynie ekonomicznym rezultatem występowania sald ujemnych/dodatnich na kontach Uczestników.

Jedynym podmiotem w ramach Systemu, który będzie świadczył usługi na rzecz Uczestników (wliczając Spółkę, gdy zacznie uczestniczyć w Systemie), będzie USFB. Zgodnie z Umową powyższe usługi będą dotyczyć wykonywania funkcji związanych z administrowaniem Systemem oraz dodatkowych funkcji towarzyszących w zakresie zarządzania majątkiem, w szczególności w zakresie zarządzania płynnością finansową podmiotów należących do Grupy. W ramach Systemu, USFB będzie otrzymywać odsetki od Uczestników oraz płacić odsetki do Uczestników - należy zatem uznać, że różnica pomiędzy kwotami odsetek otrzymanymi od Uczestników oraz odsetkami płaconymi do Uczestników będzie wynagrodzeniem USFB za wykonywanie przedmiotowych usług.

Podsumowując, Spółka (gdy zacznie uczestniczyć w Systemie) nie będzie w ramach Systemu świadczyć żadnych usług w rozumieniu ustawy o VAT - usługi w powyższym zakresie będą świadczone jedynie na rzecz Spółki przez USFB.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie np. w interpretacji indywidualnej z 7 czerwca 2011, wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (sygn. ITPP1/443-399/11/KM).

c.

Jak wynika z art. 15 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jako działalność gospodarczą rozumie się natomiast wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jednocześnie, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

Dodatkowo, zgodnie z art. 2 ust. 9 Ustawy o VAT świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, stanowi tzw. import usług.

Jak wynika z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika (w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT) jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej.

Zgodnie z brzmieniem art. 28a ustawy o VAT ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:

* podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6,

* osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej.

Ponadto podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz zważywszy, że:

* Spółka jako korzystający z usług świadczonych przez USFB jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT,

* Spółka nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej poza Polską,

* USFB, świadcząc przedmiotowe usługi, nie posiada miejsca siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce,

usługi świadczone przez USFB na rzecz Spółki (gdy zacznie uczestniczyć w Systemie) powinny być uznane za wykonane na terytorium Polski w związku z czym Spółka - na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT - będzie zobligowana do rozpoznania tzw. importu usług.

Dodatkowo, zgodnie z art. 29 ust. 1 Ustawy o VAT podstawą opodatkowania w imporcie usług co do zasady jest kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić.

Zgodnie natomiast z art. 29a ust. 1 Ustawy o VAT (obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.), podstawą opodatkowania jest co do zasady wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej.

W konsekwencji, w przypadku Spółki, podstawą opodatkowania w imporcie usług (zarówno na podstawie przepisów ustawy o VAT obowiązujących w imporcie usług (zarówno na podstawie przepisów ustawy o VAT obowiązujących w 2013 r. jak i obowiązujących od 1 stycznia 2014 r.) będzie wartość należnej płatności na rzecz USFB w danym okresie rozliczeniowym.

d.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Biorąc pod uwagę, że zakres powyższego zwolnienia, obejmujący wszystkie transakcje powiązane z transferowaniem środków pieniężnych, itp., jest szeroki, nie powinno budzić wątpliwości zastosowanie powyższego zwolnienia do usług świadczonych przez USFB na rzecz Spółki (gdy Spółka zacznie uczestniczyć w Systemie), tj. do kompleksowego zarządzania Systemem.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie np. w interpretacji indywidualnej z dnia 12 maja 2011, wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP3/443-275/11-4/JF).

e.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 Ustawy o VAT, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jednocześnie, jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa powyżej, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT proporcję, o której mowa powyżej, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, za który uważa się kwotę należną z tytułu sprzedaży, pomniejszoną o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT (obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.) podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej.

Mając na uwadze powyższe oraz zważywszy, że usługi świadczone przez USFB na rzecz Spółki (rozpoznawane przez Spółkę jako import usług) nie stanowią transakcji sprzedaży (tekst jedn.: nie powinny być uznawane za obrót w rozumieniu przepisów ustawy o VAT), nie powinny być brane pod uwagę przy kalkulacji proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy o VAT (na podstawie przepisów ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym zarówno w 2013 r. jak i od 1 stycznia 2014 r.).

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie np. w interpretacji indywidualnej z dnia 13 września 2011, wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP3/443-883/11-4/JF).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w kwestiach objętych pytaniem nr 4 uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT).

Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Definicja świadczenia usług ma zatem charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, iż oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (dostawa towarów czy też usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

W myś1 art. 29 ust. 1 ustawy w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2013 r. podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W świetle art. 29a ust. 1 ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r. podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Umowa "cash poolingu" (zarządzania płynnością finansową) jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe.

Z opisu sprawy wynika, iż Spółka rozważa uczestnictwo w scentralizowanym systemie zarządzania płynnością finansową utworzonym w Grupie. Celem Systemu będzie (i) scentralizowanie i uproszczenie zarządzania majątkiem, (ii) konsolidowanie linii kredytowych (iii) usprawnienie inwestowania nadwyżek pieniężnych (iv) zapewnienie jednolitego systemu zarządzania majątkiem we wszystkich jednostkach biznesowych, (v) centralne zarządzanie skutkami wynikającymi ze stosowania różnych kursów walut w ramach finansowania pomiędzy spółkami z Grupy, (vi) usprawnienie kontroli finansowej nad transakcjami dotyczącymi majątku należącego do uczestników Systemu.

Biorąc pod uwagę powyższe, Spółka rozważa zawarcie dwustronnej umowy dotyczącej zarządzania płynnością finansową ze spółką prawa luksemburskiego ("ATH"), będącą rezydentem podatkowym Luksemburga. W celu wykonania postanowień Umowy, ATH będzie działała przez swój oddział zlokalizowany w Stanach Zjednoczonych Ameryki ("USFB"). ATH nie jest udziałowcem Spółki, nie posiada też w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności zarówno bezpośrednio jak i przez USFB. USFB będzie posiadał status zakładu ATH na terytorium Stanów Zjednoczonych Ameryki w rozumieniu postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Luksemburgiem a Stanami Zjednoczonymi (tekst jedn.: dochody USFB będą podlegały opodatkowaniu w Stanach Zjednoczonych zgodnie z prawem wewnętrznym Stanów Zjednoczonych). Podstawową działalnością gospodarczą USFB jest świadczenie usług na rzecz podmiotów z Grupy, w szczególności w zakresie zarządzania płynnością finansową. Umowa będzie miała na celu umożliwienie Spółce uczestnictwa w Systemie. Zasady uczestnictwa w Systemie zostały szczegółowo opisane w opisie zdarzenia przyszłego.

Zatem odnosząc się do kwestii opodatkowania czynności wykonywanych w ramach umowy dotyczącej zarządzania płynnością finansową, gdzie Wnioskodawca występuje w ramach Struktury jako "uczestnik", należy stwierdzić, iż przedstawiony mechanizm zarządzania płynnością finansową jest administrowany i zarządzany przez USFB (lidera Systemu). System nie wymaga żadnego dodatkowego zaangażowania Wnioskodawcy, ani pozostałych podmiotów w nim uczestniczących. W ramach przedstawionego we wniosku Systemu, wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi zarządzania płynnością finansową są wykonywane przez USFB (lidera Systemu) w zamian za wynagrodzenie określone w umowie, w postaci różnicy pomiędzy odsetkami otrzymanymi od Uczestników a odsetkami płaconymi Uczestnikom w danym okresie rozliczeniowym.

Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne zaprezentowanej umowy zarządzania płynnością finansową, należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie czynności wykonywane przez Wnioskodawcę jako uczestnika na podstawie opisanej umowy, umożliwiające USFB (liderowi Systemu) dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach Systemu, nie stanowią odrębnego (odpłatnego) świadczenia przez Wnioskodawcę usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Wobec powyższego stanowisko Spółki, iż w związku z uczestnictwem w Systemie, nie będzie świadczyła żadnych usług na rzecz innych Uczestników, w tym USFB, należało uznać za prawidłowe.

W przypadku jednak świadczenia usług, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi.

Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależy, czy dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

Stosownie do art. 28a, będącego częścią Rozdziału 3 - Miejsce świadczenia przy świadczeniu usług, ustawy o VAT na potrzeby stosowania niniejszego rozdziału:

Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.

W myśl art. 28b ust. 2 ustawy w przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej.

Po dokonaniu analizy informacji zawartych we wniosku stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy zastrzeżenia nie będą miały zastosowania, zatem miejsce świadczenia usług będących przedmiotem pytania, ustalane będzie na podstawie zasady ogólnej wyrażonej w tym przepisie.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy stwierdzić należy, że USFB (lider Systemu) posiadający siedzibę poza terytorium kraju, świadczył będzie usługi w ramach umowy dotyczącej zarządzania płynnością finansową na rzecz Wnioskodawcy będącego podatnikiem i mającego siedzibę w Polsce. Zatem, miejscem świadczenia a tym samym miejscem opodatkowania usług świadczonych przez lidera w ramach umowy na rzecz Wnioskodawcy, będzie Polska.

Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

Zatem stwierdzić należy, że Wnioskodawca zobowiązany będzie do opodatkowania importu nabytych usług, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego na terytorium Polski.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, że usługi świadczone przez USFB na rzecz Spółki (gdy zacznie uczestniczyć w Systemie) powinny być uznane ze wykonane na terytorium Polski w związku z czym Spółka - na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT - będzie zobligowana do rozpoznania tzw. importu usług, należało uznać za prawidłowe.

Podstawowa stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże na mocy art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Ustawodawca zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienia od podatku.

I tak, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Przy czym zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy o VAT).

Z kolei w świetle regulacji art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Biorąc pod uwagę powyższe, należy zauważyć, że wśród wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy czynności wyłączonych ze zwolnienia nie ma usług zarządzania płynnością finansową. Zatem, skoro z powołanego wcześniej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy wynika, że zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług, to mając na uwadze przedstawione zdarzenie przyszłe, w oparciu o powołane wyżej przepisy prawa stwierdzić należy, iż opisane usługi zarządzania płynnością finansową świadczone przez lidera Systemu na rzecz Spółki w ramach opisanego Systemu będą podlegały zwolnieniu od podatku od towarów i usług, na podstawie tego przepisu.

Wnioskodawca nabywane od USFB (lidera Systemu) usługi zarządzania płynnością finansową winien opodatkowywać jako import usług podlegający zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy.

Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy, iż świadczone usługi będą podlegać zwolnieniu z VAT, należało uznać za prawidłowe.

Ponadto wątpliwości Wnioskodawcy budzi również kwestia czy wartość usług nabywanych od USFB (lidera Systemu) w ramach przedstawionego Systemu, powinna być uwzględniana przy obliczaniu proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy.

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10 (art. 90 ust. 2 ustawy o VAT).

W myśl art. 90 ust. 3 ustawy proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Na podstawie art. 90 ust. 5 ustawy do o obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika - używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności.

Ponadto na mocy art. 90 ust. 6 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r., do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu transakcji dotyczących nieruchomości lub usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 37-41, w zakresie, w jakim czynności te są dokonywane sporadycznie.

Natomiast zgodnie z art. 90 ust. 6 ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r., do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących:

W myśl powołanego już wcześniej art. 29 ust. 1 ustawy, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r. podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Podstawą opodatkowania w imporcie usług jest kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić, z wyjątkiem przypadku gdy wartość usługi została wliczona do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów zgodnie z art. 31 ust. 2 pkt 2 lub wartość usługi - na podstawie odrębnych przepisów - zwiększa wartość celną importowanego towaru (art. 29 ust. 17 ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2013 r.).

Natomiast zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r., podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Podstawy opodatkowania z tytułu importu usług nie ustala się, w przypadku gdy wartość usługi została wliczona do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub wartość usługi, na podstawie odrębnych przepisów, zwiększa wartość celną importowanego towaru (art. 30c ust. 1 ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.).

W wyniku importu usług, nabywca nie wykonuje żadnej usługi - jest wyłącznie zobowiązany do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu jej nabycia.

Uwzględniając powyższe, należy stwierdzić, iż do obrotu będącego podstawą do obliczenia proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy, nie wlicza się takich zdarzeń jak import usług.

Tym samym wartość importu usług nie powiększa kwoty obrotu, o którym mowa w art. 90 ustawy.

Zatem wartość usług nabywanych od lidera Systemu (USFB) w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu nie powinna być uwzględniana przez Spółkę przy kalkulacji tzw. współczynnika, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy, w powyższym zakresie, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ocena stanowiska Wnioskodawcy dotycząca podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od czynności cywilnoprawnych została zawarta w odrębnych rozstrzygnięciach.

Zauważyć jednak należy, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 ustawa - Ordynacja podatkowa). Zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie dotyczy natomiast pozostałych "Uczestników" będących w strukturze Cash poolingu. Uwzględniając powyższe wskazać zatem należy, iż interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych "Uczestników".

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016), skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie, ul. Józefa Ignacego Kraszewskiego 4A, 35-016 Rzeszów, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.