IBPP2/443-1002/11/WN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działając w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 24 sierpnia 2011 r. (data wpływu 2 września 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 28 listopada 2011 r. (data wpływu 5 grudnia 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usługi zarządzania płynnością w ramach struktury cash pool - jest prawidłowe.

W dniu 2 września 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług w zakresie usługi zarządzania płynnością w ramach struktury cash pool.

Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 28 listopada 2011 r. (data wpływu 5 grudnia 2011 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie tut. organu z dnia 22 listopada 2011 r., znak: IBPP3/443-1002/11/WN.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca (dalej również: Spółka) prowadzi działalność gospodarczą w ramach grupy podmiotów powiązanych (dalej "Grupa"), w zakresie trzech procesów, które mają kluczowe znaczenie dla większości przemysłowych technologii przetwarzania i produkcji. Są to (1) wymiana ciepła, (2) oddzielanie i filtracja oraz (3) sterowanie przepływami.

Spółka, w ramach swojej działalności, na podstawie umowy o zarządzanie płynnością finansową, zamierza skorzystać z kompleksowej usługi oferowanej przez bank - podmiot niepowiązany (dalej: "Bank"). Umowa o zarządzanie płynnością finansową jest umową typu cash-pooling, której celem jest polepszenie płynności finansowej spółek wchodzących w skład Grupy w prowadzonej działalności gospodarczej, jak również zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego. Zarządzanie płynnością finansową odbywa się w oparciu o rachunek prowadzony w PLN.

Uczestnikami umowy o zarządzaniu płynnością finansową będzie Spółka oraz 2 spółki "siostry" zarejestrowane w Polsce należące do grupy A. Zasadniczym elementem przedmiotowej umowy jest:

"stworzenie Spółkom z Grupy możliwości korzystania z zasobów wspólnej płynności finansowej każdego dnia roboczego - tj. Bank przyzna każdej spółce kredyt dzienny, który może być wykorzystany pod warunkiem istnienia sald dodatnich na rachunkach innych Spółek lub dostępności kredytu w rachunku bieżącym dla jednej ze Spółek z Grupy przyznanego przez bank na podstawie odrębnej umowy;

"wdrożenie procesu zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem Spółki, aby kwota odsetek płaconych bankowi z tytułu istniejącego zadłużenia była jak najmniejsza, a jednocześnie, aby dochody uzyskiwane przez Spółkę z nadwyżek finansowych były wyższe od standardowego oprocentowania lokat bankowych.

W systemie biorą udział rachunki bankowe (bieżące lub pomocnicze) powiązanych podmiotów tworzące tzw. Grupę Rachunków, w ramach których dokonuje się zarządzanie wspólną płynnością finansową. Jeden z podmiotów powiązanych pełni rolę zarządzającego strukturą - tzw. Agenta/Pool leadera. Dla tego podmiotu Bank prowadzi dwa rachunki: jeden w ramach Grupy Rachunków, drugi dodatkowy - Główny Rachunek Płynności poza Grupą Rachunków. Bank, biorąc pod uwagę płynność Grupy, przyznaje każdemu posiadaczowi indywidualny limit kredytu dziennego a ich dzienna spłata jest solidarnie poręczona przez wszystkie podmioty uczestniczące w systemie (wynagrodzenie należne z tytułu poręczeń jest uwzględnione w kalkulacji odsetek alokowanych przez bank do poszczególnych posiadaczy rachunków).

Salda ujemne na rachunkach powstające w ciągu dnia w Grupie Rachunków - tzw. kredyty dzienne są długami wymagalnymi na koniec każdego dnia roboczego. System oparty jest na mechanizmie zerowania sald realizowanym na podstawie faktu, iż każdy posiadacz rachunku nieodwołalnie upoważnia Bank do obciążania jednego lub wszystkich jego rachunków a Agent nieodwołalnie upoważnia Bank do obciążania Głównego Rachunku Płynności lub rachunku bieżącego prowadzonego w ramach Grupy Rachunków kwotami, które nie zostały spłacone Bankowi przez któregokolwiek z posiadaczy rachunków zaciągających kredyty dzienne. Oznacza to, że na koniec każdego dnia roboczego Bank na podstawie poręczenia spłaty kredytów dziennych wykorzystuje salda dodatnie na rachunkach jednych spółek prowadzonych w ramach Grupy Rachunków by uregulować salda ujemne powstałe na rachunkach prowadzonych w ramach Grupy Rachunków - należących do pozostałych Spółek z Grupy. W rezultacie salda na rachunkach w ramach Grupy Rachunków są wyrównywane do zera. Spłata następuje przy wykorzystaniu technicznego rachunku bankowego, tzw. bankowego konta spłaty (konto rozrachunkowe Banku). Dzienne sumaryczne saldo netto Grupy Rachunków jest transferowane na lub z Głównego Rachunku Płynności prowadzonego dla Agenta poza Grupą Rachunków na rachunek bieżący prowadzony dla Agenta w ramach Grupy Rachunków. Uczestnik systemu, którego saldo dodatnie na rachunku Bank wykorzystał na koniec dnia roboczego do uregulowania salda ujemnego na rachunku innego podmiotu prawnego wstąpi w prawa zaspokojonego wierzyciela zgodnie z cywilistyczną konstrukcją subrogacji ustawowej, o której mowa w art. 518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 wraz z kolejnymi nowelizacjami; dalej "Kodeks cywilny"). Wraz z wstąpieniem w prawa Banku (zaspokojonego wierzyciela) i nabyciem wierzytelności, poszczególni Uczestnicy, również Agent, będą nabywać prawo do odsetek od wartości nominalnej nabytych wierzytelności.

Bilansowanie sald na rachunkach bankowych Uczestników, dokonywane na koniec każdego dnia roboczego, przebiegać będzie w sposób następujący:

W rezultacie operacji zerowania sald wykonywanych przez Bank codziennie w ramach procesu końca dnia będącego integralnym elementem usługi cash pool. Spółki będą wykazywały salda równe zero na rachunkach w ramach Grupy Rachunków - Spółki z Grupy będą wykazywały w swoich księgach krótkoterminowe należności lub krótkoterminowe zobowiązania wobec innych Spółek z Grupy.

Zgodnie z założeniami struktury, na początku każdego kolejnego dnia roboczego w ramach struktury będą występowały transfery odwrotne do wieczornych operacji zerowania sald. Oznacza to, że każdego dnia roboczego rano Spółki będą regulowały/spłacały powstałe w rezultacie wieczornych operacji sald należności/zobowiązania. W konsekwencji, poszczególni Uczestnicy systemu każdego następnego dnia rano będą posiadali takie same salda na swoich rachunkach bieżących w ramach Grupy Rachunków jakie posiadały przed dokonaniem wieczornych transferów zerowania sald.

Odsetki od wzajemnych zobowiązań, jakie powstawały pomiędzy Spółkami uczestniczącymi w usłudze cash pool każdego dnia roboczego w poprzednim miesiącu w wyniku wieczornych operacji zerowania sald, będą naliczane na bazie dziennej, natomiast ich płatność przez (do) poszczególnych Uczestników będzie dokonywana raz w okresie rozliczeniowym - każdego pierwszego dnia roboczego na rachunku każdego podmiotu prawnego włączonego do usługi cash pool. Bank będzie naliczał oraz księgował odsetki.

W Umowie cash-pool zostaną określone wysokości oprocentowania kredytów dziennych przyznanych poszczególnym Uczestnikom struktury cash pool. W rezultacie wykonanych operacji zerowania sald i wstąpienia Spółek z Grupy w prawa Banku (zaspokojonego wierzyciela) do odsetek od spłaconych kredytów dziennych, poszczególni Uczestnicy, również Agent, będą nabywać prawo do odsetek od wartości nominalnej nabytych wierzytelności. Bank będzie świadczył usługę naliczania i alokacji odsetek od wzajemnych zobowiązań na saldach uczestników zgodnie z zasadami określonymi w umowie cash-pool. Uczestnicy usługi cash pool, których rachunki bieżące włączone do Grupy Rachunków będą wykazywały dodatnie salda i które to rachunki bieżące wykorzystane zostały do spłaty kredytów dziennych pozostałych Uczestników usługi cash pool, otrzymają od wykorzystanego w ten sposób salda odsetki od Uczestników usługi cash pool, których kredyty dzienne zostały spłacone, zgodnie z warunkami oprocentowania dla kredytów dziennych.

Odsetki od dodatnich sald na rachunkach bieżących włączonych do Grupy Rachunków, z których dokonano spłaty kredytów dziennych pozostałych Uczestników Usługi cash pool oraz odsetki od niespłaconych kredytów dziennych będą kapitalizowane jedną kwotą, osobno na każdym Rachunku Bieżącym włączonym do Grupy Rachunków, pierwszego Dnia Roboczego danego miesiąca kalendarzowego za okres obejmujący miesiąc poprzedni.

Na podstawie odrębnych umów zawartych z Bankiem, Bank na bazie dziennej, naliczał będzie odsetki debetowe/kredytowe od salda występującego na Rachunku Płynności Agenta. Na koniec okresu rozliczeniowego, Bank będzie uznawał Rachunek Główny Agenta kwotą należnych odsetek lub odpowiednio obciążał Rachunek Główny Agenta kwotą odsetek należnych Bankowi.

Powyżej opisany mechanizm zarządzania płynnością finansową jest w pełni administrowany i zarządzany przez Bank. Nie wymaga on żadnego dodatkowego zaangażowania ani Spółki, ani pozostałych podmiotów w nim uczestniczących. Za korzystanie z usługi cash pool każda ze Spółek z Grupy będzie płaciła bankowi opłatę miesięczną w takiej samej wysokości.

Ponadto w uzupełnieniu z dnia 28 listopada 2011 r. Wnioskodawca wyjaśnił, iż Bank, z którego zamierza skorzystać w zakresie zawarcia umowy zarządzania płynnością finansową, jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w Polsce i posiada siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej.

W związku z powyższym zadano pytanie, oznaczone we wniosku jako pyt. nr 5:

Czy prawidłowe jest stanowisko, że udział Spółki, będącej posiadaczem rachunku, a nie bankiem, w strukturze cash pool nie będzie stanowić świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, a zatem Spółka nie będzie zobowiązana do wykazania obrotu w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług z tytułu zawarcia tej umowy.

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności wykonywane przez spółkę będącą posiadaczem rachunku, a nie bankiem w strukturze cash pool nie będą stanowić świadczenia usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ Spółka będzie w tej sytuacji jedynie odbiorcą usługi świadczonej przez bank, która będzie polegać na ustalaniu salda na koniec dnia na każdym rachunku w strukturze cash pool, obciążaniu i uznawaniu rachunków uczestników oraz przygotowywaniu i przekazywaniu uczestnikom okresowych raportów na temat dokonanych transferów wierzytelności i odsetek.

Z tytułu świadczenia tej usługi bank będzie otrzymywał wynagrodzenie zarówno od Spółki jak i od każdego uczestnika struktury cash pool, zatem w świetle art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług Spółka będzie jedynie odbiorcą usług zarządzania płynnością świadczonych przez bank. Biorąc pod uwagę powyższe, Spółka nie będzie podmiotem, u którego wystąpi obrót z tytułu świadczenia usługi cash pooling.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Wstępnie Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zauważa, iż w piśmie z dnia 28 listopada 2011 r. (data wpływu 5 grudnia 2011 r.), Wnioskodawca dokonał istotnych zmian zarówno w zakresie zadanego pytania, jak też we własnym stanowisku, w porównaniu do treści zawartych we wniosku o interpretację indywidualną z dnia 24 sierpnia 2011 r. W świetle powyższego przyjęto, że pytanie oraz własne stanowisko Wnioskodawcy przedstawione w ww. piśmie jest ostateczne i w tej wersji zostały one przywołane powyżej. Podjęte w niniejszej interpretacji rozstrzygnięcie odnosi się do tej właśnie wersji pytania i stanowiska własnego Wnioskodawcy.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca, w ramach swojej działalności, na podstawie umowy o zarządzanie płynnością finansową, zamierza skorzystać z kompleksowej usługi oferowanej przez bank - podmiot niepowiązany. Bank, z którego zamierza skorzystać Wnioskodawca w zakresie zawarcia umowy zarządzania płynnością finansową, jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w Polsce i posiada siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej.

Umowa o zarządzanie płynnością finansową jest umową typu cash-pooling, której celem jest polepszenie płynności finansowej spółek wchodzących w skład Grupy w prowadzonej działalności gospodarczej, jak również, zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego. Zarządzanie płynnością finansową odbywa się w oparciu o rachunek prowadzony w PLN.

Uczestnikami umowy o zarządzaniu płynnością finansową będzie Spółka oraz 2 spółki "siostry" zarejestrowane w Polsce należące do grupy A. Zasadniczym elementem przedmiotowej umowy jest:

* stworzenie Spółkom z Grupy możliwości korzystania z zasobów wspólnej płynności finansowej każdego dnia roboczego - tj. Bank przyzna każdej spółce kredyt dzienny, który może być wykorzystany pod warunkiem istnienia sald dodatnich na rachunkach innych Spółek lub dostępności kredytu w rachunku bieżącym dla jednej ze Spółek z Grupy przyznanego przez bank na podstawie odrębnej umowy;

* wdrożenie procesu zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem Spółki, aby kwota odsetek płaconych bankowi z tytułu istniejącego zadłużenia była jak najmniejsza, a jednocześnie, aby dochody uzyskiwane przez Spółkę z nadwyżek finansowych były wyższe od standardowego oprocentowania lokat bankowych.

Wnioskodawca przedstawił we wniosku szczegółowy opis mechanizmu zarządzania płynnością finansową, wskazując, iż jest on w pełni administrowany i zarządzany przez Bank. Nie wymaga żadnego dodatkowego zaangażowania ani Spółki, ani pozostałych podmiotów w nim uczestniczących. Za korzystanie z usługi cash pool każda ze Spółek z Grupy będzie płaciła bankowi opłatę miesięczną w takiej samej wysokości.

Dokonując oceny powyższego opisu zdarzenia przyszłego na gruncie powołanych przepisów należy przyjąć, że w przedmiotowej sprawie w roli świadczącego usługę będzie występował Bank, prowadzący działalność gospodarczą w Polsce, gdzie posiada również siedzibę działalności gospodarczej. To Bank będzie wykonywał wszystkie czynności opisane we wniosku wchodzące w skład kompleksowej usługi zarządzania środkami pieniężnymi Wnioskodawcy w zamian za przewidziane w umowie wynagrodzenie.

A zatem w tak przedstawionej sytuacji należy zgodzić się z Wnioskodawcą, iż jest on jedynie odbiorcą usługi świadczonej przez Bank. Wnioskodawca jako uczestnik systemu zarządzania płynnością finansową typu cash-pooling nie będzie wykonywał czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i tym samym nie wystąpi w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT. Tym samym czynności wykonywane przez Wnioskodawcę będącego posiadaczem rachunku w opisanym systemie rozliczeń cash poolingu nie będą stanowić świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle powyższego uznać także należy, iż stosownie do wcześniej powołanego art. 29 ust. 1 ustawy, Spółka nie będzie podmiotem, u którego wystąpi obrót z tytułu świadczenia usługi cash pooling.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Nadmienia się, że niniejsza interpretacja traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Niniejsza interpretacja stanowi ocenę przedstawionego we wniosku stanowiska prawnego Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług. Ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych została zawarta w odrębnych rozstrzygnięciach.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.