IBPP1/4512-828/15/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 6 października 2015 r. (data wpływu 14 października 2015 r.), uzupełnionym pismem z 11 stycznia 2016 r. (data wpływu 14 stycznia 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy opisane we wniosku przekazanie zabudowanej nieruchomości do majątku prywatnego Wnioskodawcy będzie podlegało zwolnieniu od podatku od towarów i usług - jest nieprawidłowe.

W dniu 14 października 2015 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia czy opisane we wniosku przekazanie zabudowanej nieruchomości do majątku prywatnego Wnioskodawcy będzie podlegało zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

Wniosek uzupełniono pismem z 11 stycznia 2016 r. (data wpływu 14 stycznia 2016 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z 31 grudnia 2015 r. nr IBPP1/4512-828/15/AW.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca od dnia 24 września 2002 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Głównym przedmiotem prowadzonej działalności gospodarczej jest sprzedaż hurtowa odzieży i obuwia (PKD 46.42.Z).

W dniu 25 lipca 2006 r. Wnioskodawca nabył w ramach prowadzonej działalności gospodarczej niezabudowaną nieruchomość. Cena nabycia przedmiotowej nieruchomości nie zawierała podatku VAT.

Na nieruchomości tej Wnioskodawca wybudował budynek handlowo-usługowy, który przyjął do używania w dniu 31 lipca 2008 r. Na tej samej nieruchomości Wnioskodawca następnie wybudował i w dniu 16 września 2013 r. przyjął do użytkowania drugi budynek - tym razem gospodarczy. Na nieruchomości tej wykonał również plac z kostki brukowej dla potrzeb obsługi obydwu ww. budynków, który został przyjęty do używania w dniu 19 sierpnia 2013 r. Cała przedmiotowa nieruchomość, w tym obydwa budynki, od dnia oddania ich do użytku nieprzerwanie wykorzystywane były przez Wnioskodawcę dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Przy budowie ww. budynków oraz budowli (placu z kostki brukowej) Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy zakupie materiałów i usług potrzebnych do ich budowy.

Od czasu zakończenia budowy ww. budynków oraz budowli Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miałby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, równych lub przekraczających 30% wartości początkowej tych obiektów. Obecnie Wnioskodawca rozważa możliwość przekazania ww. nieruchomości do swojego majątku prywatnego, wycofując tym samym z ewidencji środków trwałych odrębnie zaewidencjonowane: grunt, budynek handlowo-usługowy, budynek gospodarczy oraz plac z kostki brukowej.

W uzupełnieniu wniosku podano ponadto, że:

1. Wnioskiem objęta jest jedna nieruchomość, w skład której wchodzi jedna działka geodezyjna (3507/5), na której zlokalizowane są zabudowania opisane we wniosku: budynek handlowo-usługowy, budynek gospodarczy i plac z kostki brukowej.

2. Poszczególne z wymienionych we wniosku obiektów mają następujące kody klasyfikacji PKOB:

3. Przedmiotowe obiekty są trwale związane z gruntem.

4. Części budynku handlowo-usługowego (pojedyncze biura) były przedmiotem 4 umów najmu, z mocy których, w zamian za wynagrodzenie (czynsz najmu), Wnioskodawca - jako wynajmujący - wynajął je podmiotom trzecim.

5. Przedmiotem umów było wynajęcie przez Wnioskodawcę podmiotom trzecim poszczególnych pomieszczeń biurowych o powierzchni odpowiednio: 11 m², 12 m², 15 m² oraz 20 m². Poszczególne z umów zawarte zostały: 15 czerwca 2010 r., 3 marca 2014 r., 1 września 2014 r. oraz 1 października 2014 r., wobec czego od dnia zawarcia pierwszej z nich upłynęły ponad 2 lata.

6. Pierwsze zasiedlenie opisanych uprzednio budynków oraz związanej z nimi budowli (placu z kostki brukowej), rozumiane - zgodnie z wytycznymi Naczelnego Sądu Administracyjnego - szeroko jako "pierwsze zajęcie, używanie", miało miejsce i nastąpiło ponad 2 lata przed datą planowanego nieodpłatnego ich przekazania na cele osobiste Wnioskodawcy, tj.:

7. Pomiędzy pierwszym zasiedleniem, o którym mowa wyżej w pkt 6, a datą planowanego przekazania ich do majątku prywatnego Wnioskodawcy upłynąć ma ponad 2 lata.

8. Przedmiotem dostawy nie będzie nieruchomość niezabudowana ani działka niezabudowana.

9. W akcie notarialnym - umowie sprzedaży, z mocy której Wnioskodawca nabył nieruchomość objętą wnioskiem - znalazło się pouczenie sprzedających o treści ówcześnie obowiązujących przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, w szczególności zaś art. 15 oraz art. 96 tegoż aktu, po czym sprzedający (osoby fizyczne) oświadczyli, że nie są podatnikami podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie (ostatecznie sformułowane w piśmie z 11 stycznia 2016 r.):

Czy przekazanie - opisanej w pkt 67 - zabudowanej nieruchomości do majątku prywatnego Wnioskodawcy, a tym samym wykreślenie z ewidencji środków trwałych: gruntu, budynku handlowo-usługowego, budynku gospodarczego oraz placu z kostki brukowej, które to środki trwałe były użytkowane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej działalności gospodarczej przez okres przekraczający 2 lata, będzie podlegało zwolnieniu od podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy (stanowisko sformułowane ostatecznie w piśmie z 11 stycznia 2016 r.), opisane we wniosku przekazanie nieruchomości do majątku prywatnego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lecz jest objęte zwolnieniem od podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, zwanej dalej "Ustawą", opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, przy czym - stosownie do art. 7 ust. 2 Ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Jednocześnie, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli oraz ich części, z wyjątkiem gdy:

W świetle powyższego należy stwierdzić, iż skoro pierwsze zasiedlenie opisanych uprzednio budynków oraz związanej z nimi budowli (placu z kostki brukowej), rozumiane - zgodnie z wytycznymi Naczelnego Sądu Administracyjnego - szeroko jako "pierwsze zajęcie, używanie", miało miejsce ponad 2 lata przed datą planowanego nieodpłatnego ich przekazania na cele osobiste Wnioskodawcy, to czynność ta będzie zwolniona od opodatkowania podatkiem VAT z uwagi na spełnienie przesłanek zwolnienia określonych w art. 43 ust. 1 pkt 10 Ustawy.

Należy również zauważyć, że kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 Ustawy, w myśl którego w przypadku dostaw budynków lub budowli trwale związanych z gruntem albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu. Z powyższego jednoznacznie wynika, że dostawa gruntu podlega opodatkowaniu według tej samej stawki jaką opodatkowane są budynki lub budowle na nim posadowione. Oznacza to, że w sytuacji, gdy dostawa budynku, budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku VAT, również dostawa gruntów z takiego zwolnienia korzysta. Niezależnie od powyższego należy skonstatować, że skoro Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia należnego podatku VAT w związku z nabyciem niezabudowanego gruntu, to jego przekazanie na cele osobiste Wnioskodawcy i tak nie podlegałoby opodatkowaniu podatkiem VAT z uwagi na niespełnienie przesłanki określonej w art. 7 ust. 2 Ustawy.

Konkludując należy stwierdzić, iż przekazanie - opisanej w niniejszym wniosku - zabudowanej nieruchomości na cele osobiste Wnioskodawcy będzie zwolnione od opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 2 pkt 14a ustawy o VAT przez wytworzenie nieruchomości rozumie się wybudowanie budynku, budowli lub ich części, lub ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Należy zauważyć, że dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra.

Z zapisów art. 7 ust. 2 ustawy o VAT wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek:

* dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

* czynność wykonywana jest przez podmiot, który jest podatnikiem VAT.

Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca od 24 września 2002 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. W dniu 25 lipca 2006 r. Wnioskodawca nabył w ramach prowadzonej działalności gospodarczej niezabudowaną nieruchomość (jedną działkę geodezyjną nr 3507/5).

Na działce tej Wnioskodawca wybudował budynek handlowo-usługowy, budynek gospodarczy oraz plac z kostki brukowej. Cała przedmiotowa nieruchomość nieprzerwanie wykorzystywana była przez Wnioskodawcę dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Przy budowie ww. budynków oraz budowli (placu z kostki brukowej) Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy zakupie materiałów i usług potrzebnych do ich budowy. Obecnie Wnioskodawca rozważa możliwość przekazania ww. nieruchomości do swojego majątku prywatnego, wycofując tym samym z ewidencji środków trwałych odrębnie zaewidencjonowane: grunt, budynek handlowo-usługowy, budynek gospodarczy oraz plac z kostki brukowej.

Jak wskazano wyżej nieodpłatne przekazanie towarów (np. na cele osobiste) na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem, importem lub wytworzeniem tych towarów lub ich części składowych.

Niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania - w świetle brzmienia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT - jako czynności wyłączonej spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który zostały one przekazane. Jeżeli więc podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabytych towarów, to ich nieodpłatne przekazanie pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego, w którym Wnioskodawca podał, że przy budowie ww. budynków oraz budowli (placu z kostki brukowej) przysługiwało mu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy zakupie materiałów i usług potrzebnych do ich budowy, a także przywołane wyżej przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT przekazanie przez Wnioskodawcę do swojego majątku prywatnego ww. budynków i budowli wykorzystywanych przez niego w całości dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej zostanie uznane za dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zatem będzie podlegało ustawie o podatku od towarów i usług.

Kwestię wysokości opodatkowania reguluje przepis art. 41 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 tej ustawy stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do art. 146a pkt 1 ww. ustawy w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w przepisach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku oraz zwolnień od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy o VAT.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w tym przepisie dotyczy wszystkich towarów - zarówno nieruchomości, jak i ruchomości - przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

W świetle przytoczonego przepisu kluczowym dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynku, budowli lub ich części jest ustalenie kiedy nastąpiło jego pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Na podstawie art. 2 pkt 14 ustawy o VAT przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Z ustawowej definicji "pierwszego zasiedlenia" wynika, że pod tym pojęciem należy rozumieć oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części po wybudowaniu lub ulepszeniu, wynoszącym co najmniej 30% wartości początkowej.

Co istotne, oddanie do użytkowania powinno nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu, a za takie można rozumieć m.in. objęcie we władanie budynku, budowli lub ich części przez pierwszego nabywcę lub pierwszego użytkownika. Przedmiotowa nieruchomość nie musi być faktycznie zamieszkała czy użytkowana, lecz winna być przejęta przez nabywcę do użytkowania. Wydanie przedmiotowego obiektu nabywcy winno nastąpić w ramach wykonania przez dokonującego dostawy czynności podlegających opodatkowaniu.

Jeżeli zatem podatnik wybuduje obiekt lub go zmodernizuje, przy czym nakłady na ulepszenie przekraczają 30% jego wartości początkowej, a następnie obiekt ten (lub ulepszenie) zostanie oddany do użytkowania (wprowadzony do ewidencji środków trwałych), nie oznacza to, że został on zasiedlony. Oddanie do użytkowania nie nastąpiło bowiem w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany obiekt zostanie sprzedany lub np. oddany w najem lub dzierżawę bowiem zarówno sprzedaż, najem, jak i dzierżawa są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że dostawa nieruchomości spełniających łącznie określone w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT warunki, może korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacji, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim i gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do dostawy upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Natomiast w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu łącznie określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w punkcie 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

Zgodnie z art. 43 ust. 7a ustawy o VAT warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b, nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Dokonując analizy powyższych przepisów stwierdzić należy, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

W tym miejscu należy również zwrócić uwagę na uregulowania zawarte w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 3 pkt 1, pkt 2 i pkt 3 ustawy - Prawo budowlane ilekroć w ustawie jest mowa o:

Ustawa o podatku od towarów i usług, poprzez podanie klasyfikacji, odwołuje się do Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, która stanowi usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. Zatem dla celów podatku VAT stosuje się przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB) (Dz. U. Nr 112, poz. 1316 z późn. zm.) stanowiącej usystematyzowany wykaz obiektów budowlanych. W PKOB obiekty budowlane grupowane są w dwóch sekcjach: "Budynki" i "Obiekty inżynierii lądowej i wodnej". Należy mieć na uwadze, że Polska Klasyfikacja Obiektów Budowlanych obejmuje obiekty budowlane, przez które rozumie się konstrukcje połączone z gruntem w sposób trwały, wykonane z materiałów budowlanych i elementów składowych, będące wynikiem prac budowlanych.

Z powyższego wynika, że opisane we wniosku, a mające być przedmiotem dostawy:

stanowią - jak wskazał Wnioskodawca w opisie zdarzenia przyszłego - budynki i budowlę w rozumieniu ustawy - Prawo budowlane. Tym samym w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdą powołane wyżej przepisy art. 43 i art. 2 pkt 14 ustawy o VAT.

Stosownie do art. 29a ust. 1 podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga przepis art. 29a ust. 8 ustawy o VAT, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W myśl art. 29a ust. 2 ustawy o VAT, w przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia - koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że w dniu 25 lipca 2006 r. Wnioskodawca nabył w ramach prowadzonej działalności gospodarczej niezabudowaną nieruchomość.

Na nieruchomości tej Wnioskodawca wybudował:

Cała przedmiotowa nieruchomość nieprzerwanie wykorzystywana była przez Wnioskodawcę dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Przy budowie ww. budynków oraz budowli (placu z kostki brukowej) Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy zakupie materiałów i usług potrzebnych do ich budowy. Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miałby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, równych lub przekraczających 30% wartości początkowej tych obiektów.

Części budynku handlowo-usługowego (pojedyncze biura) były przedmiotem 4 umów najmu, z mocy których, w zamian za wynagrodzenie (czynsz najmu), Wnioskodawca - jako wynajmujący - wynajął je podmiotom trzecim. Przedmiotem umów było wynajęcie przez Wnioskodawcę podmiotom trzecim poszczególnych pomieszczeń biurowych o powierzchni odpowiednio: 11 m², 12 m², 15 m² oraz 20 m². Poszczególne z umów zawarte zostały: 15 czerwca 2010 r., 3 marca 2014 r., 1 września 2014 r. oraz 1 października 2014 r. wobec czego od dnia zawarcia pierwszej z nich upłynęły ponad 2 lata.

Z wniosku wynika więc, że Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy zakupie materiałów i usług potrzebnych do budowy posadowionych na tej działce ww. budynków (handlowo-usługowego i gospodarczego) oraz budowli (placu z kostki brukowej). Ponadto cała przedmiotowa nieruchomość wykorzystywana była przez Wnioskodawcę dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej, którą jest sprzedaż hurtowa odzieży i obuwia. Z opisu sprawy nie wynika, by przedmiotowa nieruchomość była wykorzystywana przez Wnioskodawcę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.

W świetle powyższego do dostawy przedmiotowych budynków i budowli nie znajdzie zastosowania zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT.

Rozważając czy planowana przez Wnioskodawcę dostawa budynków i budowli może korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT należy stwierdzić, że zgodnie z powołaną wcześniej definicją pierwszego zasiedlenia, aby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, to obiekt musi zostać oddany do użytkowania, a ponadto czynność ta powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem aby dostawa taka mogła korzystać ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT nie może być dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim i pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą obiektu (budynku, budowli lub ich części) nie może upłynąć okres krótszy niż 2 lata. Pierwsze zasiedlenie ma miejsce wówczas, gdy wybudowany (lub ulepszony) obiekt zostanie sprzedany bądź np. oddany w najem lub dzierżawę.

W tym miejscu należy wskazać, że w myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Stosownie do treści powyższego przepisu najem jest umową wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy polegające na płaceniu umówionego czynszu. Zatem oddanie w ramach umowy najmu osobie trzeciej nieruchomości skutkuje uzyskiwaniem korzyści majątkowej po stronie podmiotu dokonującego najmu i stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z wniosku wynika, że jedna część budynku handlowo-usługowego była przedmiotem umowy najmu zawartej 15 czerwca 2010 r., wobec czego od dnia jej zawarcia upłynęły 2 lata.

Biorąc pod uwagę przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w stosunku do tej części budynku handlowo-usługowego nastąpiło już pierwsze zasiedlenie rozumiane zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, gdyż oddanie jej do użytkowania nastąpiło w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu (tekst jedn.: w wyniku umowy najmu zawartej 15 czerwca 2010 r.).

Zatem spełniona została przesłanka określona w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a ustawy o VAT, bowiem dostawa tej części budynku nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia.

Jednocześnie spełniona została również przesłanka określona w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. b ww. ustawy, bowiem pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą tej części budynku nie upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Powyższe oznacza, że dostawa jednej części budynku handlowo-usługowego, która była przedmiotem umowy najmu zawartej 15 czerwca 2010 r. będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Z wniosku wynika również, że trzy części budynku handlowo-usługowego były przedmiotem umów najmu zawartych 3 marca 2014 r., 1 września 2014 r. i 1 października 2014 r., wobec czego od ich zawarcia nie upłynęły 2 lata.

Biorąc pod uwagę przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w stosunku do trzech ww. części budynku handlowo-usługowego nastąpiło już pierwsze zasiedlenie rozumiane zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, gdyż oddanie ich do użytkowania nastąpiło w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu (tekst jedn.: w wyniku umów najmu zawartych 3 marca 2014 r., 1 września 2014 r. i 1 października 2014 r.).

Zatem spełniona została przesłanka określona w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a ustawy o VAT, bowiem dostawa tych części budynku nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia.

Jednocześnie w chwili obecnej nie została jednak spełniona przesłanka określona w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. b ww. ustawy, bowiem pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą tych części budynku upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Powyższe oznacza, że dostawa trzech części budynku handlowo-usługowego, które były przedmiotem umów najmu zawartych 3 marca 2014 r., 1 września 2014 r. i 1 października 2014 r., dokonana w okresie krótszym niż 2 lata od pierwszego zasiedlenia nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. Natomiast jeżeli dostawa tych trzech części budynku handlowo-usługowego nie zostanie dokonana w okresie krótszym niż 2 lata od pierwszego zasiedlenia - będzie korzystać ze zwolnienia od podatku przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

Z wniosku nie wynika natomiast, by pozostała część budynku handlowo-usługowego, budynek gospodarczy oraz plac z kostki brukowej były przedmiotem jakichkolwiek umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze.

Biorąc pod uwagę przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w stosunku do pozostałej części budynku handlowo-usługowego, budynku gospodarczego i placu z kostki brukowej nie nastąpiło jeszcze pierwsze zasiedlenie rozumiane zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, gdyż oddanie ich do użytkowania nastąpi dopiero w wykonaniu czynności podlegającej opodatkowaniu (tekst jedn.: w wyniku zrównanej z dostawą towarów czynności przekazania tych obiektów do majątku prywatnego Wnioskodawcy).

Zatem nie została spełniona przesłanka określona w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a ustawy o VAT, bowiem dostawa tych obiektów będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia.

W tej sytuacji badanie przesłanki określonej w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. b ww. ustawy staje się bezprzedmiotowe.

Powyższe oznacza, że dostawa pozostałej części budynku handlowo-usługowego, budynku gospodarczego i placu z kostki brukowej, w stosunku do których nie nastąpiło jeszcze pierwsze zasiedlenie nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT.

W części nieobjętej zwolnieniem dostawy budynków, budowli lub ich części, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, możliwe jest zastosowanie zwolnienia od podatku przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT pod warunkiem, że:

Jak podano we wniosku, przy budowie ww. budynków (handlowo-usługowego i gospodarczego) oraz budowli (placu z kostki brukowej) Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy zakupie materiałów i usług potrzebnych do ich budowy. Od czasu zakończenia budowy ww. budynków oraz budowli Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miałby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, równych lub przekraczających 30% wartości początkowej tych obiektów.

Biorąc pod uwagę przywołane przepisy oraz opis sprawy należy stwierdzić, że w stosunku do:

nie została spełniona przesłanka określona w art. 43 ust. 1 pkt 10a lit. a ustawy o VAT, bowiem w stosunku do tych obiektów przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W tej sytuacji bez znaczenia pozostaje spełnienie przesłanki określonej w art. 43 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy o VAT poprzez wskazany we wniosku fakt, iż od czasu zakończenia budowy ww. budynków oraz budowli Wnioskodawca nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miałby prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, równych lub przekraczających 30% wartości początkowej tych obiektów.

Powyższe oznacza, że dostawa (przekazanie do majątku prywatnego):

nie będzie również korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT. Dostawa ta będzie więc podlegać opodatkowaniu stawką podatku w wysokości 23% wynikającą z art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146a pkt 1 ww. ustawy.

Ponadto z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca od 24 września 2002 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. W dniu 25 lipca 2006 r. Wnioskodawca nabył w ramach prowadzonej działalności gospodarczej niezabudowaną nieruchomość (jedną działkę geodezyjną nr 3507/5). Cena nabycia przedmiotowej nieruchomości nie zawierała podatku VAT. W akcie notarialnym sprzedający (osoby fizyczne) oświadczyli, że nie są podatnikami podatku od towarów i usług.

Z powyższego wynika więc, że przy nabyciu gruntu działki 3507/5 Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, gdyż sprzedający nie działali dla tej transakcji w charakterze podatników podatku od towarów i usług.

Jak wskazano wyżej nieodpłatne przekazanie towarów na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem lub wytworzeniem.

Niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania - w świetle brzmienia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT - jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy o podatku od towarów i usług, bez względu na cel, na który towary zostały przekazane.

Odnośnie nieodpłatnego przekazania gruntu wskazać należy na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w którym TSUE wielokrotnie wypowiadał się w kwestii opodatkowania nieodpłatnych świadczeń. W wyroku z 27 czerwca 1989 r. w sprawie C-50/88 (Heinz Küchne) Trybunał stwierdził, że ze wspólnym systemem podatku od wartości dodanej spójne jest nieopodatkowanie amortyzacji aktywów przedsiębiorstwa w odniesieniu do ich prywatnego użytku w przypadku, gdy VAT od tych towarów nie podlegał odliczeniu, przy jednoczesnym opodatkowaniu wydatków ponoszonych na utrzymanie i używanie towarów, w odniesieniu do których podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku. Rozwiązanie to pozwala zarówno uniknąć podwójnego opodatkowania samych towarów, jak i braku opodatkowania ostatecznej konsumpcji. Również w orzeczeniu z 25 maja 1993 r. w sprawie C-193/91 (Gerhard Mohsche) oraz w orzeczeniu z 17 maja 2001 r. w połączonych sprawach C-322/99 (Hans-Georg Fisher) i C-323/99 (Klaus Brandenstein) TSUE wskazał, że nieodpłatne świadczenia mogą być opodatkowane wyłącznie w takim zakresie, w jakim podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku naliczonego.

Co do zasady, w przypadku dostawy gruntu zabudowanego, grunt ten przyjmuje stawkę podatku VAT (lub zwolnienie od podatku) taką jak budynki i budowle na nim posadowione i trwale z gruntem związane, co wynika z art. 29a ust. 8 ustawy o VAT.

Ponieważ jednak w niniejszej sprawie przy nabyciu gruntu Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, to wartość gruntu w przedmiotowej sprawie nie wchodzi do podstawy opodatkowania, gdyż Wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy jego nabyciu.

W konsekwencji, w świetle przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego oraz powołanych wyżej przepisów należy przyjąć, że nieodpłatne przekazanie gruntu działki nr 3507/5, w stosunku do którego Wnioskodawcy przy nabyciu nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, w świetle art. 7 ust. 2 ustawy o VAT nie będzie podlegało opodatkowaniu na mocy ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że opisane we wniosku przekazanie nieruchomości do majątku prywatnego jest objęte zwolnieniem od podatku od towarów i usług - należało uznać za nieprawidłowe, gdyż nieodpłatne przekazanie do majątku prywatnego gruntu działki nr 3507/5 nie zostanie uznane za dostawę towarów zatem nie będzie podlegało opodatkowaniu na mocy ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast w stosunku do budynku handlowo-usługowego, budynku gospodarczego oraz placu z kostki brukowej pierwsze zasiedlenie należy rozumieć jako oddanie do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, a nie jako oddanie do użytkowania.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Należy również zaznaczyć, że niniejszą interpretację wydano w odniesieniu do sytuacji, gdy przekazanie przedmiotowej nieruchomości do majątku prywatnego jest równoznaczne z przekazaniem tej nieruchomości na cele prywatne Wnioskodawcy, tj. w wyniku tego przekazania nastąpi zaprzestanie wykorzystywania przedmiotowej nieruchomości do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Kwestia ta nie była przedmiotem niniejszej interpretacji, gdyż nie sformułowano w tym zakresie pytania ani własnego stanowiska.

Tym samym niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku gdyby Wnioskodawca, po wycofaniu przedmiotowej nieruchomości z ewidencji środków trwałych i przekazaniu jej do tzw. "majątku prywatnego", w dalszym ciągu wykorzystywał ją do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy podkreślić także, iż na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii nie może wpłynąć powołany przez Wnioskodawcę wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego sygn. akt I FSK 382/14, bowiem stanowi on rozstrzygnięcie w konkretnej sprawie osądzonej w określonych stanach faktycznych. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) w swoim rozdziale III określa zamknięty katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Nie przewiduje on takiej mocy dla orzecznictwa sądowego, w tym orzecznictwa sądów administracyjnych (w Polsce nie obowiązuje system precedensów sądowych). W związku z powyższym, nie negując orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane.

Wynika to również z treści art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, który przesądza, że ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie ten sąd oraz organ, którego działanie lub bezczynność było przedmiotem zaskarżenia. Organ podatkowy jest zatem zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia sądów podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy.

Ponadto tut. Organ zauważa, że praktyka orzecznicza w zakresie będącym przedmiotem interpretacji nie jest jednolita i - o ile Wnioskodawca powołał tylko wyrok uzasadniający jego stanowisko - to należy stwierdzić, że zdecydowana większość orzeczeń wskazuje na prawidłowość podejścia Organu do pojęcia "pierwszego zasiedlenia", jak np. w prawomocnym orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 czerwca 2013 r. sygn. akt I FSK 956/13 w którym NSA stwierdził, że: "W art. 2 pkt 14 ustawy o VAT zawarto legalną definicję pierwszego zasiedlenia. Za pierwsze zasiedlenie uznaje się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części po ich wybudowaniu lub ulepszeniu jeśli wydatki na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej. Istotą pierwszego zasiedlenia jest oddanie do użytkowania, które następuje w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie ma miejsce wówczas, gdy wybudowana lub zmodernizowana budowla zostanie sprzedana lub np. oddana w najem lub dzierżawę. Sprzedaż, najem jak i dzierżawa są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu".

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem.

Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.