IBPP1/4512-657/15/LSz

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 24 sierpnia 2015 r. Izba Skarbowa w Katowicach IBPP1/4512-657/15/LSz

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 5 sierpnia 2015 r. (data wpływu 7 sierpnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymywanych przez Wnioskodawcę premii pieniężnych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 7 sierpnia 2015 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymywanych przez Wnioskodawcę premii pieniężnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. z siedzibą w S. (zwana dalej: Spółka), będąca agentem ubezpieczeniowym, w ramach prowadzonej działalności agencyjnej świadczy usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym. W toku swojej działalności oferuje produkty ubezpieczeniowe zakładu ubezpieczeń, na rzecz którego wykonuje czynności agencyjne, na podstawie zawartej umowy agencyjnej. W zamian za wykonywanie czynności agencyjnych Spółka otrzymuje od zakładu ubezpieczeń prowizję w rozumieniu art. 758 § 1 kodeksu cywilnego, określoną w umowie agencyjnej (zysk). Produkty ubezpieczeniowe są oferowane m.in. klientom Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej z siedzibą w... (zwanej dalej: Kasa lub Wnioskodawca).

Spółka rozważa nawiązanie z Kasą współpracy w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia polegającego na tym, iż na podstawie umowy współpracy pomiędzy oboma podmiotami Spółka otrzyma możliwość oferowania produktów ubezpieczeniowych poprzez udostępnienie przez Kasę swoich zasobów, w tym poprzez umożliwienie spółce kontaktu z klientami Kasy. Pracownicy Spółki, będący osobami fizycznymi wykonującymi czynności agencyjne, będą świadczyć usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego w placówkach Kasy.

Rola Kasy sprowadzi się jedynie do umożliwienia spółce zaoferowania ubezpieczeń swoim klientom (tak w modelu indywidualnym jak i grupowym). Kasa nie będzie w tym celu świadczyć na rzecz Spółki jakichkolwiek usług. Spółka, jako agent ubezpieczeniowy, będzie świadczyć typowe usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego w imieniu i na rzecz zakładów ubezpieczeń, z którymi będzie posiadać wiążące umowy agencyjne (umowy pośrednictwa ubezpieczeniowego). Rolą Spółki będzie zatem oferowanie klientom Kasy możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia indywidulanego lub też przystąpienia do umowy ubezpieczenia grupowego. Spółka będzie dostarczać takim klientom wymagane prawem informacje i dokumenty, wyjaśniać wszelkie wątpliwości zgłaszane przez klientów oraz aktywnie uczestniczyć w likwidacji szkód ubezpieczeniowych. Celem wykonywania wskazanych czynności przedstawiciele Spółki będą wykonywać niektóre z powierzonych czynności bezpośrednio w placówkach Kasy. Będą to wiec usługi jakie w normalnych okolicznościach świadczy na rzecz zakładu ubezpieczeń pośrednik ubezpieczeniowy, które to usługi korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W sytuacji, gdy dojdzie do zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy klientem Kasy a zakładem ubezpieczeń lub też do objęcia klientów Kasy ochroną ubezpieczeniową na podstawie umowy ubezpieczenia grupowego zawartego przez Kasę za pośrednictwem Spółki, Kasa otrzyma premię pieniężną. Wysokość premii zostanie ustalona na podstawie wysokości prowizji wypłaconej spółce przez zakład ubezpieczeń z tytułu pośrednictwa w zawieraniu umów ubezpieczenia. Kasa nie będzie przy tym zobowiązana do jakiegokolwiek świadczenia na rzecz wypłacającej jej premię Spółki. Premia zostanie wypłacona wyłącznie za samo umożliwienie zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy osobą trzecią będącą klientem Kasy bądź Kasą jako ubezpieczającym (na rzecz swoich klientów) w umowie ubezpieczenia grupowego a zakładem ubezpieczeń za pośrednictwem Spółki. Będzie to jedyny warunek udziału w zysku Spółki przez Kasę. Wypłata nie będzie uzależniona od spełnienia innych warunków lub świadczeń Kasy na rzecz Spółki. Po stronie Kasy nie wystąpi więc żadne świadczenie na rzecz Spółki, które można byłoby powiązać z udziałem w zysku, charakteryzujące się bezpośrednim i ścisłym związkiem z tym świadczeniem.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

W związku z przedstawionym zdarzeniem przyszłym, Wnioskodawca prosi o potwierdzenie, iż premie pieniężne, które będą wypłacane Kasie przez Spółkę (pośrednika ubezpieczeniowego) na podstawie wystawionej noty księgowej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, premie pieniężne, które Kasa będzie otrzymywać od Spółki nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.; zwana dalej: ustawa o VAT), opodatkowaniu tym podatkiem podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Art. 8 ust. 1 ustawy o VAT precyzuje z kolei, że za opodatkowane świadczenie usług uznaje się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Zdaniem Wnioskodawcy, aby uznać dane zachowanie za odpłatne świadczenie usług musi jednak istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, na podstawie której wypłacane jest wynagrodzenie za wykonanie usługi. Konieczne jest bowiem, aby świadczona usługa wiązała się w sposób bezpośredni z przekazanym w zamian za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W zaprezentowanym przez Wnioskodawcę zdarzeniu przyszłym, Kasa będzie otrzymywać premię pieniężną od Spółki za udostępnienie możliwości oferowania w placówkach Kasy produktów ubezpieczeniowych, wypłaconą na podstawie noty księgowej. Premia ta będzie uzależniona od zawarcia za pośrednictwem Spółki umów ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń przez klientów Kasy bądź objęcia klientów Kasy ochroną ubezpieczeniową w ramach umów ubezpieczenia grupowego zawartych z zakładem ubezpieczeń przez Kasę, także za pośrednictwem Spółki. Podpisanie umowy będzie jedynym warunkiem wypłaty premii dla Kasy, w szczególności wypłata ta nie będzie uzależniona od spełnienia innych warunków lub świadczeń przez Kasę na rzecz Spółki. Brak będzie zatem jakiegokolwiek świadczenia na rzecz Spółki po stronie Kasy, które można byłoby powiązać z premią pieniężną, która ma zostać otrzymana od Spółki. Premia nie będzie zatem wynagrodzeniem za wyświadczone przez Kasę usługi na rzecz Spółki. Kasa nie będzie bowiem żadnych usług świadczyć. Zakup przez Kasę usługi ubezpieczenia od zakładu ubezpieczeń, w zamian za co Kasa ma otrzymać premię pieniężną od Spółki, nie spełnia bowiem definicji usługi określonej w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych, np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 lutego 2007 r. I FSK 94/06, z 23 września 2008 r. sygn. I FSK 998/08, z 26 lutego 2009 r. sygn. I FSK 1067/08, z 17 lutego 2010 r. sygn. I FSK 2137/08, z 21 stycznia 2010 r. sygn. I FSK 1806/08, z 11 maja 2010 r. sygn. I FSK 699/09, z 11 marca 2010 r. sygn. I FSK 191 /09, z 11 czerwca 2010 r. sygn. I FSK 968/09 oraz I FSK 972/09. Powyższy pogląd akceptował również Minister Finansów w interpretacjach dotyczących podobnych stanów faktycznych:

* z dnia 23 kwietnia 2015 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. ITPP2/4512-93/15/AK,

* z dnia 30 lipca 2014 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPP1/443-516/14-2/AP,

* z dnia 8 listopada 2013 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPP1/443-992/13-2/ISZ,

* z dnia 3 października 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, sygn. LPP2/443-754/09/11-S/AD,

* z dnia 25 lipca 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPP3/443-515/11/AB,

* z dnia 2 maja 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu, sygn. ILPP1/443-170/11-4/MK,

* z dnia 22 kwietnia 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, IPPP1/443-71/11-4/ISZ,

* z dnia 10 lutego 2011 r. wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPP1-443-556/08/11-7/S/JL,

* z dnia 9 lutego 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. ITPP2/443-1197/10/AD,

* z dnia 7 stycznia 2011 r., wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPP2/443-1023/10/ICZ,

* z dnia 31 grudnia 2010 r. wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, sygn. IPPP2/443-905/10-3/MM,

* z dnia 9 grudnia 2010 r. wydana za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach, sygn. IBPP1/443-812/10/AW.

Ww. orzeczenia oraz interpretacje wskazują, iż premia pieniężna, która nie pozostaje w związku z określonym świadczeniem podmiotu ją otrzymującego nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT. Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w wyrokach, premia stanowi swoistą nagrodę za uzyskanie rezultatu polegającego np. na osiągnięciu określonej wielkości zakupów nagradzanej premią, a nie odpłatność za wykonane świadczenie. W konsekwencji, wypłata premii nie kreuje - odrębnej od świadczenia usługi lub dostawy towaru czynności objętej zakresem VAT i jest na gruncie tego podatku obojętna.

Zaprezentowane powyżej podejście jest zgodne zarówno z regulacjami polskimi, jak i unijnymi, z których wynika, że transakcja gospodarcza nie może podlegać podwójnemu opodatkowaniu, raz jako usługa główna, drugi raz jako opodatkowana premia. Inaczej rzecz ujmując, jedno zdarzenie gospodarcze, co do zasady powinno kreować tylko jeden obowiązek podatkowy, który w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym będzie powstawać od świadczenia usług pośrednictwa ubezpieczeniowego przez Spółkę. Podobne stanowisko zajmują inni przedstawiciele doktryny prawa podatkowego, w tym m.in. A. Bartosiewicz, R. Kubacki w: Komentarz VAT, 3. Wydanie, Wolters Kluwers, Warszawa 2009, s. 153) czy T. Michalik w: VAT. 2009, BECK, Warszawa 2009, s. 146-148.

Należy zwrócić uwagę, że wskazane powyżej wyroki oraz interpretacje Ministra Finansów dotyczą premii pieniężnych wypłacanych za zrealizowanie określonego wolumenu zakupów (towarów bądź usług). Niemniej jednak odnoszą się do przypadku, w którym to strona będąca sprzedawcą tych towarów lub usług wypłaca premię na rzecz kupującego (usługobiorcy).

W sytuacji rozważanej przez Spółkę, premia pieniężna ma być wypłacona Kasie nie przez zakład ubezpieczeń, od którego Kasa lub klienci Kasy nabywać będą usługi ubezpieczenia, ale przez Spółkę (podmiot trzeci). Tym samym w tej sytuacji zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że premia pieniężna, która zostanie otrzymana przez Kasę, tym bardziej nie powinna podlegać opodatkowaniu VAT. Wypłacana przez Spółkę premia pieniężna na rzecz Kasy, nie będzie w żaden sposób związana ze spełnieniem przez Kasę świadczenia wzajemnego, gdyż za takie nie będzie można uznać zawarcia przez Kasę bądź przez klientów Kasy umów ubezpieczenia z określonym zakładem ubezpieczeń. Wnioskodawca jako otrzymujący premie pieniężną nie będzie świadczył na rzecz wypłacającej je Spółki żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

W stanie faktycznym analogicznym do zaprezentowanego przez Spółkę została natomiast wydana indywidualna interpretacja przepisów prawa podatkowego Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 8 listopada 2013 r. (sygn. IPPP1/443-992/13-2/ISZ), w której zostało potwierdzone, że premia pieniężna wypłacana przez brokera ubezpieczeniowego leasingodawcy w związku z zawarciem przez niego umowy ubezpieczenia z zakładem ubezpieczeń nie podlega VAT.

Z ostrożności procesowej, Wnioskodawca pragnie wyjaśnić, iż przedmiotowej premii pieniężnej nie będzie można również zakwalifikować jako rabatu udzielonego przez Spółkę na rzecz Kasy, przede wszystkim z uwagi na fakt, iż zasadniczo brak będzie pomiędzy Spółką a Kasą jakiegokolwiek świadczenia (w związku z którym wypłacana jest premia pieniężna), którego wartość mogłaby zostać pomniejszona. Taka kwalifikacja mogłaby zostać ewentualnie rozważona w przypadku, gdyby premię pieniężną wypłacał zakład ubezpieczeń będący świadczeniodawcą usług ubezpieczenia a nie Spółka.

Wobec powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, premie pieniężne, które Kasa będzie otrzymywać od Spółki nie stanowią wynagrodzenia za świadczenie usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, ani rabatu o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT. Tym samym wypłata na rzecz Kasy premii pieniężnych nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wobec faktu, że wypłata premii pieniężnej nie jest czynnością opodatkowaną podatkiem VAT, zdaniem Wnioskodawcy nie należy wystawiać faktury VAT. Jak bowiem wynika z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, fakturę wystawia się w celu udokumentowania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. A skoro wypłata ww. premii nie podlega opodatkowaniu VAT, tym samym nie ma obowiązku dokumentować jej fakturą VAT. Zdaniem Wnioskodawcy taka wypłata może być udokumentowana notą księgową. Mając na uwadze powyższą argumentację, należy stwierdzić, iż premie pieniężne, które będą wypłacane przez Spółkę na rzecz Kasy na podstawie noty księgowej nie będą związane ze świadczeniem przez Kasę usług na rzecz Spółki, dlatego też nie powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się w za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumnie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z treści cytowanego wyżej przepisu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, wynika, że ustawodawca przyjął generalną zasadę, że usługami są wszelkie odpłatne świadczenia niebędące dostawą towarów. Stąd też stwierdzić należy, że definicja "świadczenia usług" ma charakter dopełniający definicję "dostawy towarów". Jest ona wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej.

Z powyższego wynika, że pojęcie "świadczenia usług" ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się podatnika - niebędące dostawą towarów - na rzecz innego podmiotu, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieuczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Wobec powyższego należy stwierdzić, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, iż oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Aby dana czynność (usługa) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Można w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

I tak, w wyroku z dnia 15 lipca 1982 r. w sprawie Hong-Kong Trade Development Council, TSUE stwierdził, iż wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Analizując głębiej ten problem Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie Apple and Pear Development Council stwierdził, iż czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.

Pojęcie "odpłatności" pojawiło się również w orzeczeniu z dnia 5 lutego 1981 r., które zapadło na tle przepisów I Dyrektywy VAT z dnia 11 kwietnia 1967 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich w zakresie podatków obrotowych (67/227/EWEC). Trybunał wskazał, że termin "zapłata" stanowi integralną część przepisów prawa wspólnotowego, które nie odwołuje się do prawa państw członkowskich dla ustalenia jego znaczenia i zakresu. Stąd też wykładnia tego wyrażenia nie może być pozostawiona dyskrecjonalnemu władztwu każdego państwa członkowskiego. Ponadto Trybunał przypomniał, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego. W końcu - jak wskazał Trybunał - świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, nie zaś wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych.

Na uwagę zasługuje tutaj także orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R.J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie podkreślono, iż dla wystąpienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług konieczne staje się zaistnienie bezpośredniego związku płatności z konkretną czynnością oraz istnienie konsumenta tej czynności.

Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jak stanowi natomiast art. 29a ust. 1 ww. ustawy o VAT, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W świetle art. 29a ust. 6 ww. ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje:

1.

podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2.

koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Na mocy art. 29a ust. 7 cyt. ustawy podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

1.

stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

2.

udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

3.

otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

W myśl art. 29a ust. 10 ustawy o VAT, podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 13, obniża się o:

1.

kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

2.

wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;

3.

zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

4.

wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Należy stwierdzić, że definicja obrotu wynikająca z przepisów ustawy o VAT jest zbieżna ze stosownymi regulacjami Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, s. 1 z późn. zm.). Otóż z podstawowej zasady określonej przepisem art. 73 ww. Dyrektywy wynika, że w odniesieniu do dostaw towarów i usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Stosownie do art. 106b ust. 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1.

sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2.

sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

3.

wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4.

otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

W art. 106e ust. 1 ustawy o VAT, wymienione zostały elementy jakie faktura powinna zawierać.

Z wniosku wynika, że agent ubezpieczeniowy (Spółka), w ramach prowadzonej działalności agencyjnej świadczy usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego i oferuje produkty ubezpieczeniowe zakładu ubezpieczeń, na rzecz którego wykonuje czynności agencyjne, na podstawie zawartej umowy agencyjnej. W zamian za wykonywanie czynności agencyjnych Spółka otrzymuje od zakładu ubezpieczeń prowizję określoną w umowie agencyjnej (zysk). Produkty ubezpieczeniowe są oferowane m.in. klientom Wnioskodawcy. Spółka rozważa nawiązanie z Wnioskodawcą współpracy w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia polegającego na tym, iż na podstawie umowy współpracy pomiędzy oboma podmiotami Spółka otrzyma możliwość oferowania produktów ubezpieczeniowych poprzez udostępnienie przez Wnioskodawcę swoich zasobów, w tym poprzez umożliwienie Spółce kontaktu z klientami Wnioskodawcy. Pracownicy Spółki, będący osobami fizycznymi wykonującymi czynności agencyjne, będą świadczyć usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego w placówkach Wnioskodawcy. Rola Wnioskodawcy sprowadzi się do umożliwienia Spółce zaoferowania ubezpieczeń swoim klientom (tak w modelu indywidualnym jak i grupowym). Rolą Spółki będzie oferowanie klientom Wnioskodawcy możliwości zawarcia umowy ubezpieczenia indywidualnego lub też przystąpienia do umowy ubezpieczenia grupowego. Spółka będzie dostarczać takim klientom wymagane prawem informacje i dokumenty, wyjaśniać wszelkie wątpliwości zgłaszane przez klientów oraz aktywnie uczestniczyć w likwidacji szkód ubezpieczeniowych. Celem wykonywania wskazanych czynności przedstawiciele Spółki będą wykonywać niektóre z powierzonych czynności bezpośrednio w placówkach Wnioskodawcy.

W sytuacji, gdy dojdzie do zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy klientem Wnioskodawcy a zakładem ubezpieczeń lub też do objęcia klientów Wnioskodawcy ochroną ubezpieczeniową na podstawie umowy ubezpieczenia grupowego zawartego przez Wnioskodawcę za pośrednictwem Spółki, Wnioskodawca otrzyma premię pieniężną, której wysokość zostanie ustalona na podstawie wysokości prowizji wypłaconej Spółce przez zakład ubezpieczeń z tytułu pośrednictwa w zawieraniu umów ubezpieczenia.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii opodatkowania premii pieniężnych otrzymywanych przez Wnioskodawcę.

Odnosząc przedstawione wyżej zdarzenie przyszłe do powołanych w sprawie przepisów prawa, stwierdzić należy, że opisane powyżej działania Wnioskodawcy wskazują, że wynagrodzenie wypłacone Wnioskodawcy stanowić będzie zapłatę za świadczone przez Wnioskodawcę usługi (tekst jedn.: za określone zachowanie Wnioskodawcy w stosunku do Spółki).

W zaistniałych okolicznościach dojdzie bowiem do zawiązania stosunku zobowiązaniowego, w którym Wnioskodawca za udostępnienie swoich zasobów w tym klientów oraz powierzchni umożliwi Spółce bezpośredni kontakt z klientami celem oferowania produktów ubezpieczeniowych. W zamian Wnioskodawca otrzyma wynagrodzenie wypłacane w przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia pomiędzy klientem Wnioskodawcy a zakładem ubezpieczeń lub też objęciem klientów Wnioskodawcy ochroną ubezpieczeniową na podstawie umowy ubezpieczenia grupowego zawartego przez Wnioskodawcę za pośrednictwem Spółki.

W takiej sytuacji wystąpi wyraźny związek wypłaconego przez Spółkę wynagrodzenia za określone zachowanie Wnioskodawcy - umożliwienie Spółce zaoferowania ubezpieczeń klientom Wnioskodawcy poprzez udzielenie do nich dostępu. Tak więc otrzymana przez Wnioskodawcę kwota będzie związana z określonym zachowaniem Wnioskodawcy, a zatem świadczeniem przez niego usługi. W przedmiotowej sprawie wystąpi zatem konieczny element wzajemności, wystarczający do uznania, że płatność (premia) będzie wynagrodzeniem za świadczoną usługę, tj. określone zachowanie Wnioskodawcy (tolerowanie, znoszenie określonego stanu rzeczy) polegające na umożliwieniu Spółce natychmiastowego oferowania swoich usług ubezpieczeniowych klientom Wnioskodawcy na istotną skalę wynikającą z dostępu do tych klientów (pracownicy Spółki, wykonujący czynności agencyjne, będą świadczyć usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego w placówkach Wnioskodawcy).

Należy zauważyć, że brak świadczenia ze strony Wnioskodawcy mógłby wiązać się dla Spółki z pewnymi konsekwencjami przykładowo z koniecznością pozyskiwania klientów we własnym zakresie wraz z koniecznością samodzielnego oferowanie usług ubezpieczeniowych.

Świadczy to wprost o tym, że w konsekwencji powyższego skonkretyzowanego świadczenia ze strony Wnioskodawcy, wraz z zawarciem umowy Spółka odniesie istotne korzyści o charakterze majątkowym - dostęp do określonej grupy klientów oraz możliwość korzystania z placówek Wnioskodawcy.

Na podstawie powyższych okoliczności nie sposób uznać za Wnioskodawcą, że w analizowanej sprawie premia pieniężna na rzecz Wnioskodawcy nie będzie w żaden sposób związana ze spełnieniem przez Wnioskodawcę świadczenia wzajemnego.

W ocenie tut. organu w opisanej sprawie występuje oczywisty związek pomiędzy uzyskaniem dostępu do klientów Wnioskodawcy, tj. umożliwieniem Spółce świadczenia usług, a wypłaceniem Wnioskodawcy premii.

Należy zauważyć, że poprzez przystąpienie do współpracy z Wnioskodawcą Spółka uzyska od razu możliwość oferowania swoich usług ubezpieczeniowych na istotną skalę, wynikającą z dostępu do klientów Wnioskodawcy.

Ponadto nie można pomijać faktu, że premia ma zostać wypłacona Wnioskodawcy na podstawie zapisów zawartej pomiędzy dwoma podmiotami umowy współpracy, a w wyniku świadczenia Wnioskodawcy, z chwilą zawarcia umowy Spółka uzyska wymierne korzyści. Opisana usługa Wnioskodawcy wykonywana jest zatem w ramach umowy zobowiązaniowej, a Spółka może bez przeszkód zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy tym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz Spółki ma charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, że można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Tym samym z uwagi na powyższe okoliczności należy uznać, że premia pieniężna wypłacona przez Spółkę będzie w rzeczywistości stanowiła wynagrodzenie przyznawane za usługę świadczoną przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wnioskodawca z tytułu świadczenia ww. usługi, zobowiązany będzie do wystawienia faktury VAT dokumentującej dokonane czynności (świadczenie usług na rzecz Spółki).

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym premie pieniężne, otrzymywane od Spółki, nie będą podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz, że nie należy wystawić faktury, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Odnośnie powołanych przez Wnioskodawcę wyroków NSA należy stwierdzić, że nie mogą one wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii, gdyż zapadły na tle innych stanów faktycznych.

Natomiast w odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy stwierdzić, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach i nie stanowią źródeł powszechnie obowiązującego prawa. Powyższe oznacza, że interpretacje przepisów prawa podatkowego należy traktować indywidualnie, zwłaszcza, gdy nie dotyczą identycznych stanów faktycznych.

Interpretacja z dnia 23 kwietnia 2015 r. sygn. ITPP2/4512-93/15/AK, dotyczy podmiotu wypłacającego premię pieniężną, natomiast pozostałe interpretacje powołane przez Wnioskodawcę dotyczą innych stanów faktycznych niż opis zdarzenia przyszłego przedstawiony w przedmiotowej sprawie.

Niniejsza interpretacja indywidualna traci ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego zdarzenia przyszłego lub zmiany stanu prawnego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008 r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl